Üniversite Öğrencilerinin Yöre Mutfağını Tanıma Düzeylerinin Belirlenmesi: Kastamonu Çorbaları Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 21 Sayı: 1, 182 - 202, 29.03.2024

Burhan Sevim Serkan Çalışkan Aslı Eren

https://doi.org/10.24010/soid.1396335

Öz

Bu çalışma Kastamonu yöresel çorbalarını konu edinmektedir. Bu bağlamda Kastamonu Üniversitesi’nde öğrenim görmek amacıyla il dışından gelen üniversite öğrencilerinin Kastamonu’ya ait yöresel çorbaları tanıma durumlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda oluşturulan anket formu aracılığıyla 378 katılımcıdan veriler elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS 22 programı aracılığıyla analiz edilerek yöresel çorbaların katılımcıların demografik özelliklerine göre bilinirlik düzeyleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak iki tanesi coğrafi işaretli toplam yedi çorbanın ele alındığı bu çalışmada coğrafi işaretli çorbaların diğer çorbalara göre bilinirlik düzeylerinin düşük olduğu, öğrencilerin öğrenim gördükleri fakültenin çorbanın bilinirliklerinde anlamlı bir fark oluşturduğu ve yaş tarhana çorbasının Kastamonu yöresel çorbaları arasında en bilinir çorba olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre yöresel özellikleri belirgin ve özellikle coğrafi işaret alarak yöre ile özdeşleşmiş olan çorbaların bilinirlik düzeyinin artması için yemek menülerine dâhil edilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi, yerel mutfak, Kastamonu çorbaları, yöresel çorbalar

Etik Beyan

Kastamonu Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’nun 02.02.2022 tarihli toplantısında 39 nolu karar ile alınmıştır.

Determination of University Students' Level of Recognition of Local Cuisine: A Research on Kastamonu Soups

Öz

This study is about Kastamonu local soups. In this context, it is aimed to determine the recognition of local soups of Kastamonu by university students coming from outside the province to study at Kastamonu University. Data were obtained from 378 participants through the questionnaire form created. The data obtained were analyzed using SPSS 22 software, and the level of awareness of local soups was tested according to the demographic characteristics of the participants. As a result, in this study, in which a total of seven soups, two of which are geographically marked, were discussed, it was concluded that the level of awareness of geographically characterized soups was lower than the other soups, the faculty where the students were educated made a significant difference in the understanding of the soups. Wet tarhana soup was the most well-known soup among Kastamonu local soups. According to the study results, suggestions such as including soups with prominent regional characteristics, especially those identified with the region by obtaining geographical indication in food menus, were presented to increase awareness.

Anahtar Kelimeler

Gastronomy, local cuisine, Kastamonu soups, local soups

Kaynakça

• Akkuş, Ç. (2019). Yemek kültürünün sürdürülebilirliğini kadınların demografik özellikleri etkiliyor mu?. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2), 731-750.
• Akkuş, Ç. ve Şimşek, A. (2019). Yöresel yiyeceklerin menülerde yer alma düzeyleri: Kastamonu örneği. International Vocational Schools Symposium (s. 45-54). Sinop Üniversitesi.
• Aydoğdu, A. ve Duman, S. (2017). Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Turizmi: Kastamonu Örneği. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 6(1), 4-23.
• Anadolu’yu Geziyorum (2023). Yöresel ürünler Kastamonu'nun coğrafi işaretli ürünleri. https://www.anadoluyugeziyorum.com/blogdetay/kastamonunun-cografi-isaretli--urunleri adresinden 10 Eylül 2023 tarihinde alınmıştır.
• Arlı, M. ve Gümüş, H. (2007, 10-15 Eylül). Türk mutfağı kültüründe çorbalar. ICANAS, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi (s.143-158). Ankara.
• Baytok, A., Pelit, E. ve Cerit, A. (2020). Afyonkarahisar Mutfağının Turizm Eğitimi Alan Öğrenciler Tarafından Bilinme ve Tadılma Durumlarının Tespiti Üzerine Bir Araştırma: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(1), 501-522.
• Bianchi, C. and Mortimer, G. (2015). Drivers of local food consumption: A comparative study. British Food Journal, 117(9), 2282-2299.
• Björk, P. and Kauppinen-Räisänen, H. (2016). Local food: A source for destination attraction. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 28(1), 177-194.
• Büyükşalvarcı, A., Şapcılar, M. C. ve Yılmaz, G. (2016). Yöresel yemeklerin turizm işletmelerinde kullanılma durumu: Konya örneği. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 4(4), 165-181.
• Coşkun, C., Bişiren, A. ve Gençer, K. (2024). Coğrafi işaretli yiyecek ve içeceklerin gastronomi turizmine etkileri. Turizm ve İşletme Bilimleri Dergisi, 4(1), 203-217.
• Demirgül, F. (2018). Çadırdan saraya Türk mutfağı. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmalar Dergisi, 3(1), 105-125.
• Esen, M. F. ve Seçim, Y. (2020). Yöresel mutfağın turizm ürünü olarak kullanımının yerel halk tarafından değerlendirilmesi; Konya ili örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(1), 158-174.
• Güldemir, O., Haklı, G. ve Işık, N. (2018). Türk mutfağında kahvaltıda tüketilen çorbalar ve illere göre dağılım. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (39), 56-66.
• Kara, E. (2022). Kastamonu'nun çorba çeşitleri saymakla bitmez. https://www.erolkara.net/2017/10/kastamonunun-corba-cesitleri.html adresinden 2 Eylül 2023 tarihinde alınmıştır.
• Kastamonu Valiliği. (2018). 81 ilde kültür ve şehir Kastamonu. Acar Basım.
• Kılıç, S. ve Albayrak, A. (2012). İslamiyet’ten önce Türklerde yiyecek ve içecekler. Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkie, 7(2), 707-716.
• Mızrak, M., Aydoğdu, A. ve Yaşarsoy, E. (2017, 23-25 November). Sürdürülebilir turizmde yöresel yemeklerin rolü ve önemi; Kastamonu örneği. 1st International Sustainable Tourism Congress. Kastamonu, Türkiye. Pusula (2022, 28 Temmuz). Araç Akdene Göce Çorbasına coğrafi işaret. https://www.pusulagazetesi.com.tr/arac-akdene-goce-corbasina-cografi-isaret adresinden 19 Eylül 2023 tarihinde alınmıştır.
• Serçeoğlu, N. (2014). Yöre halkının mutfak kültürünü tanıma durumunun tespit edilmesi: Erzurum ili. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4), 36-46.
• Stolzenbach, S., Bredie, W. L. and Byrne, D. V. (2013). Consumer concepts in new product development of local foods: Traditional versus novel honeys. Food Research International, 52(1), 144-152.
• Şanlıer, N., Cömert, M. ve Durlu Özkaya, F. (2012). Gençlerin Türk mutfağına bakış açısı. Milli Folklor, 24(94), 152-161.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2016). Akdeniz mutfak kültürünün gastronomi turizmi bağlamında değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 86-99.
• Özbey, Z. ve Köşker, H. (2021). Türk mutfak kültüründe çorba ve coğrafi işaretli çorbalar üzerine bir değerlendirme. Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research, 5(3), 471-489.
• Turfan, D. (2014). Tabakalı rastgele örneklemede örneklem büyüklüklerinin genetik algoritma ile belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi İstatistik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Türk Patent ve Marka Kurumu. (2022). https://ci.turkpatent.gov.tr/veri-tabani adresinden 2 Aralık 2022 tarihinde alınmıştır.
• URL-1 (2020, 15 Nisan) Sütlü Siyez Bulguru Çorbası (İhsangazi Kastamonu). https://lezzetler.com/sutlu-siyez-bulguru-corbasi-ihsangazi-kastamonu-vt108565 adresinden 22 Eylül 2023 tarihinde alınmıştır.
• Yaman, Z. Ö. (2022). Türk mutfak tarihinde çorba kültürü. Oğan, Y. (Ed.,). Gastronomi Alanında Tematik Araştırmalar Çizgi Kitabevi içinde (s. 20-29). Yerasimos, M. (2019). 500 Yıllık Osmanlı Mutfağı. Boyut Yayıncılık.