The Court in Charge of Disputes Arising from Fees Received in accordance with Article 97 of the Municipal Revenues Law

Yıl 2024, Sayı: 58, 51 - 76, 04.04.2024

Yunus Emre Oruç Mustafa Uyanık

https://doi.org/10.54049/taad.1465863

Öz

Considering the important role of municipalities in local service provision, it is inevitable that they have a solid financial infrastructure in order to carry out their duties effectively. In this context, municipalities must be provided with sufficient revenue items appropriate to their duties. One of these types of income, and perhaps the most important, is wages. In addition to the fact that wages have such an important place, problems regarding where disputes arising from wages will be resolved also have an important place. The lack of clear and understandable criteria for determining the competent jurisdiction and the existence of different approaches among jurisdictions cause individuals to experience uncertainty about which jurisdiction to apply to. In our study, we tried to explain which judicial authority is responsible in the final case by discussing what happened in the process leading to the determination of the competent court in disputes arising from wage income. First of all, the concept and history of municipal revenues were discussed, and then an explanation was made about the fee item. Finally, the approach of the Council of State and the Constitutional Court regarding the jurisdiction in disputes arising from wages was discussed separately, and in the light of these decisions, the jurisdiction currently in jurisdiction was determined.

Anahtar Kelimeler

Wage, Similar Financial Obligations, Municipal Revenues, Duty, Administrative Jurisdiction

BELEDİYE GELİRLERİ KANUNU 97’NCİ MADDESİ UYARINCA ALINAN ÜCRETLERDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREVLİ MAHKEME

Öz

Belediyelerin yerel hizmet sunumundaki önemli rolü göz önüne alındığında, görevlerini etkili bir biçimde sürdürebilmeleri için sağlam bir mali altyapıları olması kaçınılmaz bir ihtiyaçtır. Bu bağlamda belediyelere, görevlerine uygun yeterli gelir kalemlerinin temin edilmesi gerekmektedir. Bu gelir türlerinden biri ve belki de en önemlisi ise ücretlerdir. Ücretlerin bu denli önemli bir yere sahip olması yanında, ücretlerden kaynaklanan uyuşmazlıkların nerede çözümleneceğine ilişkin sorunlar da önemli bir yer tutmaktadır. Görevli yargı yerinin belirlenmesi konusunda açık ve anlaşılır kriterlerin olmaması ve yargı yerleri arasında farklı yaklaşımların olması, bireylerin hangi yargı merciine başvuracağı konusunda belirsizlik yaşamasına neden olmaktadır. Çalışmamızda, ücret gelirinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda görevli mahkemenin belirlenmesine giden süreçte yaşananlar ele alınarak son durumda hangi yargı mercinin görevli olduğu açıklanmaya çalışılmıştır. Öncelikle belediye gelirleri kavramı ve tarihçesi ele alınmış, ardından ücret kalemine ilişkin açıklama yapılmıştır. Son olarak, ücretten kaynaklanan uyuşmazlıklarda görevli yargı mercine ilişkin Danıştay ve Anayasa Mahkemesinin yaklaşımı ayrı ayrı ele alınmış ve bu kararlar ışığında halihazırda görevli olan yargı yeri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ücret, Benzeri Mali Yükümlülük, Belediye Gelirleri, Görev, İdari Yargı

Kaynakça

• Akgündüz A, Osmanlı Devleti’nde Belediye Teşkilatı ve Kanunları (1. Bası, Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları 2005).
• Arıkboğa Ü, ‘Türkiye’de Belediyelerin Gelir Yapısı: Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ (2016) 13 (33), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 276-297 (https://dergipark.org.tr/tr/ download/article-file/183470, Erişim Tarihi 25.11.2023).
• Arslan A, ‘Belediyeler Hangi Hallerde Yaptıkları İş Karşılığında Ücret Alabilirler?’ (dunya.com, 27 Eylül 2013) <https://www.dunya.com/gundem/belediyeler-hangi-hallerde-yaptiklari-is-karsiliginda-uc ret-haberi-222765> Erişim Tarihi 26 Kasım 2023.
• Aytaç F, Açıklamalı Belediye Kanunu (4. Bası, Gaye Matbaacılık, 1988).
• Balcı M, ‘Belediye Gelirleri Kanunu’nun 97. Maddesi Kapsamında Belediye Meclisleri Tarafından Belirlenen Ücretler ve Yargı Uygulamasında Yaşanan Hukuki Sorunlar’, (vergialgi.com, 7 Haziran 2021) <https://vergialgi.com/belediye-gelirleri-kanunu-97-maddesi-kapsaminda-belediye-meclisleri-ta rafindan-belirlenen-ucretleri> Erişim Tarihi 26 Kasım 2023.
• Bingöl Ş, ‘Osmanlı Taşra Belediyelerinde Bütçe Krizi: “Rüsûm-ı Erbaa Örneği”’ (2019) 46, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 53-86 (https://dergipark.org.tr/ en/download/article-file/2160447, Erişim Tarihi 26.11.2023).
• Cengiz Kırkıl A. G, ‘Belediye Gelirleri Kanunu Çerçevesinde Belediyelerin Vergi Gelirlerinin Değerlendirilmesi’ (Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi 2019).
• Can H. H ve Gündüzöz İ, Türk Mahalli İdarelerinin Mali Yapısı Gelir ve Giderlere Analitik Yaklaşım Borçlanma Sistemlerinin AB Ülkeleri ile Mukayesesi (1. Bası, Türkiye Belediyeler Birliği 2011).
• Çetinkaya Ö ve Demirbaş T, ‘Belediye Gelirlerinin Analizi ve Mali Özerklik Açısından Değerlendirilmesi’ (2010) 53, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları, 1-18 (https://dergipark.org.tr/ tr/pub/iumamk/issue/742/8012, Erişim Tarihi 26.11.2023).
• Doğan M. S, ‘Belediye ve Ahilik Hizmetlerinin Karşılaştırılması’ (2002) 2, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 77-87 (https://isamveri.org/pdfdrg/D01239/2002_9/2002_09_DOGANMS.pdf, Erişim Tarihi 25.11.2023).
• Dönmez M ve Özyardımcı M. C, Açıklamalı ve İçtihatlı Belediye ve Büyükşehir Belediye Kanunu (1. Bası, Mahalli İdareler Derneği Yayınları 2006).
• Hacıköylü C, ‘Emlak Vergisinde Değerleme Sorunu ve Değer Tespitine İlişkin Öneriler’ (Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi 2009).
• İslam Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/, Erişim Tarihi 26.11.2023.
• Kaneti S, Vergi Hukuku (2. Bası, Filiz Kitabevi, 1989).
• Keleş R, Yerinden Yönetim ve Siyaset (3. Bası, Cem Yayınevi 1998).
• Kubbealtı Lügati, http://lugatim.com/, Erişim Tarihi 25.11.2023.
• Monkkonen E. H, The Local State: Public Money and American Cities (1st edn, Stanford University Press, 1995) (https://www.google.com.tr/books/edition/The_Local_State/T5Inu-LoaFkC?hl=tr&gbpv= 1&dq=h.+eric+monkkonen,+the+local+state&printsec=frontcover, Erişim Tarihi 25.11.2023).
• Nadaroğlu H, Mahalli İdareler (5. Bası, Beta Yayıncılık, 1994).
• Nas A, Belediye Gelirleri (1. Bası, Seçkin Yayıncılık, 2011).
• Organ İ ve Akçay F, ‘Mali ve Hukuki Yönüyle Benzeri Mali Yükümlülükler’ (2013) 5 (9), Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 160-189.
• Ortaylı İ, ‘Osmanlı İmparatorluğunda İdari Modernleşme ve Mahalli İdare Alanındaki Gelişmeler’ (1982) 3 (1-3), İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 137-148 (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/13780, Erişim Tarihi 25.11.2023).
• Öncel M, Kumrulu A ve Çağan N, Vergi Hukuku (3. Bası, Savaş Yayınları 1995).
• Öner E, İstanbul Şehremaneti (Belediyesi)’nin Kuruluşu ve 1917 Yılı Bütçesi (1. Bası, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayınları 2008) (https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/09/% C4%B0stanbul-%C5%9Eehrem%C3%A2neti-Belediyesinin-Kurulu%C5%9Fu-Ve-1917-Y%C4%B1l %C4%B1-B% C3%BCt%C3%A7esi.pdf, Erişim Tarihi 26.11.2023).
• Öner E, Osmanlı İmparatorluğu ve Cumhuriyet Döneminde Mali İdare (2. Bası, Maliye Bakanlığı Yayınları 2005).
• Öz N. S, ‘Anayasa Mahkemesinin Belediye Meclislerinin Vergilendirme Yetkisiyle İlgili Kararına İlişkin Bir Değerlendirme’ (2012) 67 (4), Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 63-88 (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/35811, Erişim Tarihi 25.11.2023).
• Sarıaslan O, Vergi Uyuşmazlıklarına İlişkin Davalarda İlk İnceleme Konuları (1. Bası, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları 2014).
• Şahin İpek E. A, ‘Türkiye’de Belediye Gelirlerinin Değerlendirilmesi’ (2018) 20 (2), Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1-19 (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/610985, Erişim Tarihi 25.11.2023).
• Topal A. K, ‘Belediyelerin Özgelirlerinin Artırılmasında Vergilendirme Yetkisi: Ülkeler Arası Bir Karşılaştırma’ (2004) 18 (3-4), Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 119-133 (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/29963, Erişim Tarihi 29.11.2023).
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri, https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi 25.11.2023.
• Türk İ, Kamu Maliyesi (4. Bası, Turhan Kitabevi 2002).
• Toprak N, ‘Mahalli İdarelerin Türk İdare Tarihi Açısından Gelişim Süreci ve Hizmet Sunum Yöntemleri’ (2020) 19 (37 Covid-19 Özel Sayısı), İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 319-341 (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1166190, Erişim Tarihi 26.11.2023).
• Ülkmen İ. H, Mahalli İdareler Maliyesi Dersleri (Ankara, 1960).
• Yayla Y, Anayasalarımızda Yönetim İlkeleri Tevsi-i Mezuniyet ve Tefrik-i Vezaif (1. Bası, İstanbul Üniversitesi Yayınları 1984) (https://cdn.istanbul.edu.tr/file/JTA6CLJ8T5/A2D376661DEC4F158681 12A8797ABA41, Erişim Tarihi 26.11.2023).
• Yılmaz G ve Biyan Ö, ‘Vergi Hukukunda Bir Belirsizlik: “Benzeri Mali Yükümlülük” Kavramı ve Bu Kavram Açısından Bakanlar Kuruluna Verilen Yetkilerin Değerlendirilmesi’ (2016) 38 (2), Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 335-360.
• Yılmaz N, ‘Bir Otokontrol Sistemi Olarak Belediyelerde Harcamalara Katılma Payı’ (2008) 71, Sayıştay Dergisi, 75-90 (https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1713696, Erişim Tarihi 25.11.2023).