The Concept of Civilization in Vahib-i Ummi

Yıl 2018, Sayı: 5, 119 - 132, 25.12.2018

Ali Bolat

Öz

Islamic civilization refers to the accumulation has been made not
only materially but also spiritually by Muslims. The divine inspiration is
something that underlies the mentioned accumulation. Since Muslims received the
inspiration, they have interpreted these commands and so many different schools
of thought have come into existence. Sufism which has been one of the foregoing
schools of thought has put forward the apprehension of existence, knowledge and
value in its own way. Herein this article discusses the thoughts that have been
set forth within this scope by Vâhib-i Ümmî as one of the most significant
representatives in Anatolia.

Anahtar Kelimeler

Civilization, sufism, irfânî tradition, Vâhib-i Ümmî

Vâhib-i Ümmî’de Medeniyet Tasavvuru

Öz

İslam Medeniyeti tabiri
ile müslümanların maddî ve manevî anlamda ortaya koydukları birikim
kastedilmektedir. Bu birikimin temelinde de vahiy yatmaktadır. Müslümanlar
vahiyle muhatab oldukları andan itibaren bu emirleri yorumlamışlar ve çeşitli
düşünce gelenekleri oluşturmuşlardır. İşte bu düşünce gelenekleri içerisinde
yer alan tasavvuf kendi usulü dahilinde varlık, bilgi ve değer anlayışı ortaya
koymuştur. Bu makale de tasavvuf düşüncesinin Anadolu medeniyet havzasındaki
önemli temsilcilerinden Vâhib-i Ümmî’nin bu çerçevede ortaya koyduğu düşüncelerini
konu edinmektedir.

Anahtar Kelimeler

Medeniyet, tasavvuf, irfânî gelenek

Kaynakça

• Davutoğlu, Ahmet, “Medeniyetlerin Ben İdraki”, Dîvan: İlmî Araştırmalar, 1997/1, c. 2, sayı: 3, ss. 1-53.
• Erginli, Zafer, “İslam Medeniyetinin İnsan Tasavvuru ve Tasavvuf Üzerine”, İslamî Araştırmalar, 2010, c. 21, sayı: 1, ss. 40-51.
• Görgün, Tahsin, “Medeniyet”, DİA, XXVIII, İst. 2003, ss. 298-301.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Müesseselerine Giriş, çev. İhsan Süreyya Sırma, İst. 1980.
• el-Harkûşî, Ebû Sa’d Abdülmelik, Kitâbü Tehzîbi’l-Esrâr, haz. İrfan Gündüz, İst. 1990.
• Kalın, İbrahim, “Dünya Görüşü, Varlık Tasavvuru ve Düzen Fikri: Medeniyet Kavramına Giriş”, Dîvan, 2010/2, c. XV, sayı: 29, ss. 1-61.
• Karakoç, Sezai, İnsanlığın Dirilişi, İst. 1987.
• Kutluer, İlhan, “Medeniyet”, DİA, XXVIII, İst. 2003, ss. 296-297.
• Meriç, Cemil, Bu Ülke, İletişim yay., İst. 2016.
• es-Sülemî, Ebu Abdurrahman, “Risâletü’l-Melâmetiyye”, haz. Ebu’l-‘Alâ Afîfî, Mecelletü Külliyeti’l-Âdâb, Kâhire, 1942, VI, ss. 47-105.
• Şentürk, Recep, “Açık Medeniyet ve Sosyal İçerme”, Muhafazakar Düşünce, yıl: 6, sayı: 21-22, 2009, ss. 41-49.
• Uyanık, Mevlüt, “Yeni Bir Türk-İslam Medeniyeti Tasavvuru İçin Hoca Ahmed-i Yesevî ve Yönteminin Önemi”, Diyanet İlmî Dergi, c. 52, sayı: 4, 2016, ss. 191-213.
• Vâhib-i Ümmî, Dîvân-ı İlâhiyât, haz. Mustafa Tatcı-Ahmet Ögke, H yay., İst. 2012.