TÜRKÇE VERİNTİLER SÖZLÜĞÜNDE ÇİÇEKLER, SÜS BİTKİLERİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 17, 352 - 368, 11.05.2019

Serpil Soydan

Öz

Edebiyatın konusunu oluşturan ve duyguları
anlatmanın bir yolu olan bitkiler, hayatın her alanında bulunmaktadır.
Bitkilerin rengi, kokusu ve görüntüsüyle tabiata sağladığı faydalar çoktur. Her
dilde, birçok bitkiye doğadaki nesnelerle benzerliklerine dayanılarak ad
verildiği görülmektedir. Bazı bitki adlarında doğadaki nesnelerden bitkiye
yönelik adlandırmalar vardır. Bitki adlandırmalarında; hayvan adları, organ
adları, eşya ve nesne adları, yer adları gibi adlandırmalardan
yararlanılmıştır. Bu çalışmada Türkçe Verintiler Sözlüğünde, bitki adlarından,
çiçek ve süs bitkileri değerlendirilmiştir. Türkçe Verintiler Sözlüğü, Türkçenin değişik lehçelerinden sözleri barındırmaktadır.
Türkçeden başka dile bilgi aktarmış, geçtiği dilin anlam alanında yerleşmiş sözlük
birimlerinin yer aldığı eserdir.

Türkçe Verintiler Sözlüğünde bitki
adlarından 23 tane çiçek ve süs bitkileri ismi tespit edilmiştir. Türkçeden
diğer dillere geçen çiçek ve süs bitkilerinden, en fazla sayıda çiçek ismi
(10)  geçmiştir, daha sonra Sümbül (9),
Karanfil (8), Gül, Lâle, Menekşe (7), Sarısabır, Şemboy (6) isimleri tespit
edilmiştir. En fazla sayıda çiçek ve süs bitki isimlerinin yer aldığı diller,
Bulgarca (18), Sırpça ve Ermenice (13), Yunanca (12), Arnavutça (12), Makedonca
(10)’da görülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Türkçe Verintiler Sözlüğü, çiçekler

Kaynakça

• Alkayış, M. F.(2007). Türkiye Türkçesinde Bitki Adları, Erciyes Üniversitesi, SBE, Doktora Tezi, Kayseri.Duran, A. (1998).Türkçede Bazı Bitki Adlarının Veriliş Sebepleri, Türk Dili, Ankara,(555), Mart, 223-229. Gülsoy, E.(1998). Dede Korkut Kitabı ve Manas Destanında Bitki ve Hayvan Kültü, Balıkesir Üniv.,Balıkesir.İnan, A.(1995).Tarihte ve Bugün Şamanizm, Ankara.Karaağaç, G. (2008). Türkçe Verintiler Sözlüğü, Ankara: TDK Yay.