Penetrasyon Direncine Etki Eden Toprak Özelliklerine Ait Etki Katsayılarının Çoklu Regresyon Analizi ile Belirlenmesi

Yıl 2008, Cilt: 39 Sayı: 1, 115 - 121, 10.01.2011

Bülent Turgut E. Lütfi Aksakal Taşkın Öztaş G. Emel Babagil

Öz

Bu araştırma Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü (DATAE) Ilıca Deneme İstasyonu arazisindeki hububat üretim
alanlarında karşılaşılan toprak sıkışması probleminin penetrasyon ölçümleriyle belirlenmesi ve penetrasyon direnç değerlerine etki
edebilecek toprak özelliklerinin saptanması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla çalışma arazisi kuzey-güney ve doğu-batı
yönlerinde 80 m aralıklarla hatlara bölünmüş ve hatların çakışma noktalarında penetrasyon direnç değerleri ölçülmüştür.
Toprakların fiziksel ve kimyasal özelliklerini (penetrasyon direncinin belirlendiği andaki nem içeriği, toprakların kum, silt ve kil
içeriği, kütle yoğunluğu, agregat stabilitesi, agregat büyüklük dağılımı, pH, kireç içeriği, elektriki iletkenlik ve organik madde
miktarı) belirlemek amacıyla üst ve alt toprak katmanlarından örnekler alınmıştır. Uygulanan çoklu regresyon analizi sonucunda
penetrasyon direnci değerlerinde etkili olan toprak özelliklerinin üst ve sıkışmış toprak katmanı nem içerikleri, sıkışmış toprak
katmanı kütle yoğunluğu, sıkışmış toprak katmanı organik madde içeriği ve üst toprak katmanı silt içeriği olduğu belirlenmiştir. Üst
toprak katmanı penetrasyon direnç değerlerinde etkili olan toprak özellikleri üst toprak katmanı agregat stabilitesi, nem içeriği ve
kireç içeriği, sıkışmış toprak katmanı penetrasyon direncinde etkili olan toprak özelliklerinin ise bu katmana ait kütle yoğunluğu ve
nem içeriği olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çoklu regresyon, toprak sıkışması, penetrasyon direnci