Çanakkale İlinde Toprak İşlemenin Zeytin Sineği (Bactrocera oleae Gmelin, 1790, Diptera:Tephritidae)'nin Popülasyon Yoğunluğuna Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 1, 83 - 90, 01.06.2014

Sakine Özpınar Ali Özpınar Ali Kürşat Şahin Burak Polat Burak Büyükcan

Öz

Zeytin Ege, Marmara, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaklaşık 850. 000 hektarlık alanda yetiştiriciliği yapılan önemli bir meyve türüdür. Zeytin üretimde Zeytin sineği (Bactrocera oleae Gmel, Diptera: Tephritidae) ile mücadele büyük önem taşımaktadır. Mücadele yapılmayan ağaçlarda %60’a varan kayıplar söz konusu olmaktadır. Zeytin sineğini baskı altına almak için değişik uygulamaların birlikte yapılması mücadelenin başarısında önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada Zeytin sineğinin popülasyon gelişmesi ve mücadelesinde toprak işlemenin etkisi incelenmiştir. Çalışma 2010 ve 2011 yılında Çanakkale ili Merkez (Eren köyü), Ezine (Mecidiye ve Gökçebayır köyü) ve Ayvacık (Kozlu köyü) ilçelerinde her biri 10–15 dekar büyüklüğünde olan ve toprak işleme yapılmayan ve yapılan üretici bahçelerinde gerçekleştirilmiştir. Toprak işlemenin etkisinin belirlenmesinde feromon tuzaklarına yakalanan ergin zeytin sineği sayısı ve hasat döneminde bulaşık meyve sayısını dikkate alınmıştır. Bu amaçla her parselde bir adet olmak üzere zeytin ağaçlarına asılan feromon tuzakları haftada bir kez periyodik olarak kontrol edilmiş ve tuzaklara yakalanan erginler kaydedilmiştir. Hasat döneminde ağaç altına düşen ve ağaç üstünden alınan meyve örnekleri incelenmiş ve bulaşık meyve oranı belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Zeytin sineğinin ağustos ayı başından itibaren uçmaya başladığı ve uçuşun aralık ayı ortasına kadar devam ettiği ve en yüksek popülasyon yoğunluğuna ise ekim ayında ulaştığı tespit edilmiştir. İlk ergin uçuş periyodunda toprak işlenmeyen parsellerde tuzaklara yüksek sayıda ergin yakalanmıştır. İlerleyen dönemlerde ergin sayısı birbirine yaklaşmasına rağmen toprak işlenmeyen tüm parselde ergin sayısı yüksek çıkmıştır. Ancak bu sonuç bulaşık meyve oranına yansımamıştır. Ön çalışma niteliğindeki bu araştırmanın zararlı ile entegre mücadeledeki önemi nedeniyle ayrıntılı olarak ele alınması yararlı olacaktır

Anahtar Kelimeler

Çanakkale, Zeytin, Toprak işleme, Zeytin sineği, Bactrocera oleae

The Effect of Tillage on Population Density of Olive Fruit Fly (Bactrocera oleae Gmelin, 1790, Diptera:Tephritidae) in Çanakkale Province

Öz

In our country, which is under the influence of Mediterranean climate, olive is produced on 850.000 hectare area in Aegean, Marmara, Mediterranean and Southeast Anatolia regions. The control of olive fruit fly (Bactrocera oleae Gmel, Diptera:Tephritidae) is important in olive production. In the case of uncontrolled pest, 60% damage on yield is possible. Effect of integration of different control methods is important for the success of putting the pest under pressure. In this study, the effect of soil tillage on olive fruit fly population development and control is examined. The study was conducted on farmer owned 10–15 da sized olive orchards, with soil tillage and no–tillage conditions, in Çanakkale provincial center (Eren village), Ezine (Mecidiye village and Gökçebayır village) and Ayvacık (Kozlu village) in 2010 and 2011. The effect of soil tillage was tested by the number of adult olive fruit flies captured on pheromone traps and by the number infected olive fruits examined during harvest. In every orchard, 1 pheromone trap was placed on an olive tree and controlled once a week periodically. The number of captured adults was recorded. Olive fruit fly infection rate was calculated by counting the infected olive fruits under and on the trees during olive harvest. According to the results olive fruit fly adults has started flight from the beginning of August to mid–December and the highest population density was reached in October. In the first adult flight period, a high number of adults were captured in the traps in no–tillage orchards. The number of adults was found to be high in no–tillage orchards, even though the number of adults got closer in further periods. However this result was not reflected on infected olive fruit rates. It would be important to approach this research in more detail because of its importance in integrated control of the pest

Anahtar Kelimeler

Çanakkale, Olive, Soil tillage, Olive fruit fly, Bactrocera oleae

Kaynakça

• Anonim., 2008. Çanakkale Tarım İl Müdürlüğü Verileri, Çanakkale.
• Anonim., 2012. Zeytin ve zeytinyağı sektöründe Çanakkale. Çanakkale Valiliği.S:
• Arambourg, Y., 1986. Traited’eEntomologieoleicole. Consejoo Oleicola Internacinal, Madrid.
• Aysu, R., 1961. Batı Anadolu’da PraysoleellusHb. (Fabr.) (Zeytin Güvesi)’nın Biyolojisi ve Mücadelesi Üzerine
• İncelemeler, T.C. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele Enstitüsü Yayınlarından Teknik Bülten 3, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir, pp:54. Bento, A., Cabanas, J.E., Pereıra, J.A., 2004. Control of olive fruit fly Bactrocera oleae (Gmel.) in organic agriculture, 5th International Symposium on Olive Growing, 27 September–2 October, İzmir, Turkey, Abstract Books, pp:245. Kozlu köyü -2011 Toprak işlenmiş