OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖZYETERLİK İNANÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2016, Sayı: 48, 90 - 102, 28.04.2016

Cenk Yoldaş Gamze Yetim Nur Ezgi Küçükoğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi
öğretmenleri ve öğretmen adayları öz-yeterlik inançları ve öz-yeterlik
inançlarının karşılaştırılması olarak belirlenmiştir. Araştırma nicel bir
araştırma olup tarama modelinin kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Öğretmen
ve öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançlarını karşılaştırmak amacıyla Kütahya
ili Merkez ilçesinde görev yapan öğretmenler ve Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
Eğitim Fakültesi okul öncesi öğretmenliği bölümünde eğitim gören öğretmen
adayları arasından basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile 98 öğretmen adayı ve 98
öğretmen seçilerek araştırma yapılmıştır. Araştırmada Tepe ve Demir (2012)
tarafından geliştirilen “Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz-yeterlik İnançları”
ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin geliştirilmesinde 862 okul öncesi öğretmeninden
yararlanılmıştır. Ölçek 5’li likert tipinde olup 6 alt boyuttan ve 37 maddeden
oluşmaktadır. Ölçek maddeleri hiç (1), az (2), çok (3), orta (4), tamamen (5)
olarak derecelendirilmiştir. Ölçek uygulaması sonucunda öğretmen ve öğretmen
adayları öz-yeterlik inançları arasında anlamlı bir fark bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öz-Yeterlik İnancı, Okul Öncesi, Öğretmen Adayı

PRE-SCHOOL TEACHERS AND TEACHERS' SELF-EFFICACY BELIEFS COMPARISON

Öz

The purpose of this study is
determined as self-sufficiency beliefs of pre-school teachers and pre-school
teacher candidates;and it is determined as the comparison of these
self-sufficiency beliefs. This research is a quantitative study and it is a
descriptive research which is the scanning model is used. The study is done by
choosing 98 teachers who work in Kütahya city center, and 98 teacher candidates
who are being educated in Kütahya Dumlupınar Universty Faculty Of Education by
using the simple randomly sampling method to compare the teachers and teacher
candidates self- sufficiency belief. In this research the scale “the self-
sufficiency beliefs of pre-school teachers” which is developed by Tepe And
Demir (2012) is used. To improve the scale 862 pre-school teachers are studied.
The cale is a five point likert scale and it consists of 6 sub dimensions and
37 items. The scale items are graded as non (1), few(2), a lot (3),mid(4),
completely(5). As a result of this scale application a meaningful difference
between self-sufficiency perception of teachers and teacher candidates is found
out.

Anahtar Kelimeler

Self-Sufficiency Beliefs, Pre-School, Teacher

Kaynakça

• Ağgül Yalçın, F. (2011). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bazı Değişkenlere Göre Öz-yeterlik İnançlarının İncelenmesi, International Online Journal of Educational Sciences,3(3),1046-1063.
• Aral, N., Kandır, D., & Can, U. (2000). Okul Öncesi Eğitim 1. İstanbul: YA-PA Yayınları.
• Arı, M. (2003). Türkiye’de erken çocukluk eğitimi ve kalitenin önemi. E. M. Sevinç içinde, Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar (s. 31-35). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• ARI, P. D. (2009). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Baltaoğlu, M.G., Sucuoğlu, H. , Yurdabakan, İ (2015). Öğretmen Adaylarının Öz-yeterlik Algıları ve Başarı/Başarısızlık Yüklemeleri: Boylamsal Bir Araştırma, İlköğretim Online, 14(3), 803-814, 2015.
• Bandura, akt: Schunk, D. H., & çev. ed.: Şahin, M. (2009). Öz yeterlilik. D. H. Schunk içinde, Öğrenme Teorileri (s. 105). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Bümen, N. T. ve Özaydın, T. E. (2013). Adaylıktan Göreve Öğretmen Özyeterliği ve Öğretmenlik
• Byrne, B. M. (1998). Structural equation modeling with lisrel, prelis and simlis: Basic concepts, aplications and programming. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Mesleğine Yönelik Tutumlardaki Değişimler. Eğitim ve Bilim, 38,(169),109-125.
• Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Steca, Pve. Malone, P. S. (2006). Teachers' self efficacy beliefs as determinants of job satisfaction and students' academic achievement: A study at the school level. Journal of School Psychology, 44(6), 473-490.
• Çakıroğlu, J., Çakıroğlu, E. & Bone, W. J. (2005). Pre-service teacher self-efficacy beliefs regardingscience teaching: A comparison of pre-service teachers in Turkey and the USA. ScienceEducator, 14(1), 31-40.
• Çubukçu, Z. ve Girmen, P. (2007). Öğretmen Adaylarının Sosyal Öz-Yeterlik Algılarının Belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 57-74.
• Dickey, D (1996), Testing The Fit of Our Models of Psychological Dynamics Using Confirmatory Methods: An Introductory Primer. (Advances in Social Science Methodology, 4 içinde. Editör: Bruce Thompson). London: JAI press Ltd.
• Du Toit, M. ve Du Toit, S. (2001). Interactive Lisrel: User’s guide. Lincolnwood: Scientific Software International Inc.
• Ekinci Vural, D. ve Hamurcu, H. (2008). Okul öncesi öğretmen adaylarının fen öğretimi dersine
• yönelik öz-yeterlik inançları ve görüşleri. İlköğretim Online, 7(2), 456-467.
• Ertürk, S. (1972). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Yelkentepe Yayınları.
• Evers, W. J., Brouwers, A. Tomic, W. (2002). Burnout and self‐efficacy: A study on teachers' beliefs when implementing an innovative educational system in the Netherlands. British Journal of Educational Psychology, 72(2), 227-243.
• Fidan, N. (1985). Okulda Öğrenme Ve Öğretme. Ankara: Alkım Yayınları.
• Gençtürk, A., Memiş, A. (2010). İlköğretim okulu öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları ve iş doyumlarının emografik faktörler açısından incelenmesi. Elementary Education Online, 9,(3), 1037-1054.
• Güzeller, C. O. (2005). Orta öğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavının geçerliği. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Gömleksiz, M. N. (2013). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz-yeterlik İnançlarına İlişkin Görüşleri. International Periodical For The Languages, 201-221.
• Hazır Bıkmaz, D. F. (2004). Eğitimde Bireysel Farklılıklar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kahya, C. (2015). Mesleki Özyeterlilik ve Örgütsel Sessizlik İlişkisini Belirlemeye Yönelik Ampirik Bir Çalışma. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(1), 293-314
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık
• Klassen, R. M., ve Chiu, M. M. (2010). Effects on teachers' self-efficacy and job satisfaction: Teacher gender, years of experience, and job stress. Journal of Educational Psychology, 102(3), 741.
• Kurbanoğlu, S. (2004). Öz-yeterlik İnancı ve Bilgi Profesyonelleri İçin Önemi. Bilgi Dünyası, 137-152.
• Kurt, T. (2012). Öğretmen Öz-yeterlik Ve Kolektif Yeterlik Algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195–227.
• Rigotti, T., Schyns, B. ve Mohr, G. (2008). A Short Version of The Occupational Self-Efficacy Scale: Structural and Construct Validity across Five Countries. Journal of Career Assessment, 16(2), 238-255.
• Sünbül, Y. D. (2003). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Stapleton, C. D. (1997). Basic concepts and procedures of confirmatory factor analysis. Educational Research Association, Reports-Evaluative (142), Speeches / Meeting Papers (150)
• Şahin, E. (2005). Okul Öncesi Eğitimi Öğretmen Adayları ve Öğretmenler İçin Uygulama Kılavuzu. Ankara: Anı yayıncılık.
• Şahin Ö. Gökkurt B., Soylu Y. (2014). Öğretmenlerin Ve Öğretmen Adaylarının Matematik Öğretimi Öz yeterlik İnançlarının Karşılaştırılması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (2014) 120-133
• Şahin Sak İ. T. (2015) Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Sınıf Yönetimi ile İlgili Öz-Yeterlik İnançları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi; 2015; (29): 101-120
• Şenol (ULU)F. B. (2012). Okul Öncesi Öğretmen Adayları İle Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz yeterlik İnançlarının Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi,Afyon.
• Tabachnick, B.G., ve Fidell, L.S. (2001), Using Multivariate Statistics. (4th ed), Allyn & Bacon, Boston.
• Tabancalı E. ve Çelik K. (2013) Öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlikleri ile öğretmen öz-yeterlilikleri arasındaki ilişki. International Journal of Human Sciences, Vol 10, No 1 (2013)
• Yaman, S., Koray, Ö.C. ve Altunçekiç, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançdüzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim bilimleri Dergisi, 2(3),355-364
• Yoldaş, C. (2009). Çevre Bilimi Dersinin Sınıf Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme Becerileri, Erişileri ve Tutumlarına Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, izmir.