European Reactions to the Annexation of Crimea and Russia's Policy of Russification in the Black Sea Region (1783-1787)

Year 2025, Volume: 6 Issue: 3, 30 - 35, 30.09.2025

Sinan Yüksel

https://doi.org/10.52835/19maysbd.1746874

Abstract

After breaking free from the rule of the Golden Horde, Russia began to resolve its internal problems and pursue a policy of expansion towards the south, towards the Black Sea. The greatest obstacle to this Russian policy was the Crimean Khanate, which was under the rule of the Ottoman Empire. In the 18th century, with the military strengthening of Russia and the weakening of the Ottoman Empire and the Crimean Khanate, Russian incursions into the south increased. In the 1768-1774 Ottoman-Russian War, Russia separated Crimea from the Ottoman Empire and made it independent, annexing it in 1783.
Following the annexation of Crimea, Russia pursued a policy of Russification in the northern Black Sea region and sought to attract the human resources it needed to implement this policy to Crimean territories. To this end, it brought immigrants from Russia and abroad and settled them in Crimea. In addition to granting them land, the immigrants were also offered certain financial privileges. Significant steps were taken to develop agriculture, industry, and trade in Crimea. Ports were built and customs duties were abolished in an effort to promote the region's economic development.
Although the annexation of Crimea by the Russians was contrary to the interests of European states, there was no reaction to this annexation except from France. Austria, which was Russia's ally at the time, sided with Russia against the Ottoman Empire. Prussia, which was in competition with Austria at the time, did not assist the Ottoman Empire because it sought to end the alliance between Russia and Austria and form an alliance with Russia. England, which had suffered defeat in the American War of Independence, sided with Russia on the issue of the annexation of Crimea because it sought to conclude a defence treaty with Russia. France, fearing the loss of its commercial interests in the region, offered to mediate between Russia and the Ottoman Empire over Crimea, but this offer was rejected by the Russians. Unable to secure the support it had hoped for from European powers, the Ottoman Empire was forced to approve the annexation of Crimea.

Keywords

Russia , Crimea , Ottoman Empire , Crimean Khanate , Black Sea

Kırım’ın İlhakına Avrupalıların Tepkisi ve Rusya’nın Karadeniz’i Ruslaştırma Politikası (1783-1787)

Abstract

Altınordu egemenliğinden kurtulduktan sonra Rusya, iç sorunlarını çözüp güneye, Karadeniz’e, doğru yayılma siyasetine başladı. Rusların bu politikasının karşısında en büyük engel Osmanlı Devleti’nin egemenliğindeki Kırım Hanlığıydı. 18. yüzyılda Rusların askeri olarak güçlenmesi ve Osmanlı Devleti ile Kırım Hanlığının güç kaybetmesiyle Rusların güneye akınları arttı. 1768-1774 Osmanlı-Rus savaşında Kırım’ı Osmanlı Devleti’nden koparıp bağımsız hale getiren Rusya, 1783’te Kırım’ı ilhak etti.
Kırım’ın ilhakı sonrasında Karadeniz’in kuzeyini Ruslaştırma siyaseti izleyen Rusya, bu siyasetini gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu insan gücünü Kırım topraklarına çekmeye çalıştı. Bunun için Rusya’dan ve dışarıdan göçmenler getirerek Kırım’a yerleştirdi. Göçmenlere topraklar verildiği gibi bir takım mali imtiyazlar da sunuldu. Kırım’da tarımın, sanayinin ve ticaretin gelişmesi için önemli adımlar atıldı. Limanlar inşa edilerek ve gümrük vergileri kaldırılarak bölgenin iktisadi kalkınması sağlanmaya çalışıldı.
Kırım’ın Ruslar tarafından ilhakı Avrupalı devletlerin çıkarlarına ters gelmekle birlikte, bu ilhaka Fransa dışında bir tepki gelmedi. O tarihlerde Rusya’nın müttefiki konumunda olan Avusturya, Osmanlı Devleti’ne karşı Rusya’nın yanında yer aldı. Prusya, o tarihlerde Avusturya ile rekabet halinde bulunuyordu ve Rusya ile Avusturya arasındaki ittifakı bitirip Rusya ile ittifak yapmak istediğinden dolayı Osmanlı Devleti’ne yardım etmedi. Amerika’nın bağımsızlığı savaşında yenilgiye uğrayan İngiltere, Rusya ile bir savunma antlaşması yapmak istemesinden dolayı Kırım’ın ilhakı konusunda Rusya’nın yanında yer aldı. Fransa bölgedeki ticari çıkarlarını kaybedeceği endişesinden dolayı Kırım konusunda Rusya ile Osmanlı Devleti arasında arabuluculuk teklifinde bulunsa da bu teklif Ruslar tarafından kabul edilmedi. Avrupalı devletlerden beklediği desteği alamayan Osmanlı Devleti, Kırım’ın ilhakını onaylamak zorunda kaldı.

Keywords

Rusya , Kırım , Karadeniz , Osmanlı Devleti , Kırım Hanlığı

References

• Cevdet Paşa, A. (1972). Cevdet Tarihi, III. Dündar Günday-Mümin Çevik (Haz.). İstanbul: Üçdal Neşriyat.
• Anderson, M.S. (1958). The Great Powers And The Russian Annexation Of The Crimea 1783-4. Slavonic And East European Review, 37 (88).
• Anderson, M.S. (2001). Doğu Sorunu, 1774-1923, Çeviren: İdil Eser (Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Beydilli, K. (1985). Büyük Friedrich ve Osmanlılar, XVIII. Yüzyılda Osmanlı-Prusya Münasebetleri, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Çerkasov, P.P. (2004). Ekaterina II İ Lyudovik XVI, Russko-Frantsuzkie Otnoşeniya 1774-1792, Moskva.
• Bobıleva, S.İ.-Boçarova, N. V.-Beznosova, O. V.- Tutik, L. S.-Ostaşeva, N. V.-Atamanko, S. V. (1999). Oçerki İstorii Nemtsev İ Mennonitov Yuga Ukraynı (Konets XVIII-Pervaya Polovine XIX v), Dnepropetrovsk.
• Brikner, A.G. (2004). İstoriya Ekaterinı Vtoroy, Moskva.
• Drujinina, E.İ. (1955). Kyuçuk Kaynardjiyskiy Mir, Moskva.
• Drujinina, E.İ. (1959). Severnoe Priçernomore V 1775-1800 gg. Moskva.
• Fisher, A. (1978). The Crimean Tatars, California.
• Fisher, A. (1974). Kırım’ın Rusya’yı İlhakı. Refhan Dedeoğlu (Çev.). EMEL, (81).
• İnalcık, H. (2002). Kırım Hanlığı. Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (Cilt. 25) Ankara: Türk Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
• Kırımlı, H. (1996). Kırım Tatarlarında Milli Kimlik ve Milli Hareketler (1905-1916), Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Köse, O. (2006). 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Kurat, A.N. (1999). Rusya Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Lopatin, V.S. (1992). Potemkin İ Suvorov, Moskva.
• Madariaga, İ. (2002). Rossiya V Epohu Ekaterinı Velikoy, Moskva.
• Markova, O.P. (1966). Rossiya, Zakavkaze İ Mejdunarodnıe Otnoşeniya V XVIII Veke, Moskva.
• Masaev, M.V. (1997). Prisoedinenie Krıma K Rossii, Simferopol. Sevastopolyu 200 Let 1783-1983, (1983). Kiev.
• Smirnov, A.A. (1994). Vo Glave Stroitelstva Çernomorskogo Flota, Voenno İstoriçeskiy Jurnal, Moskva, İyul-Avgust.
• Timofeenko, V.İ. (1984). Goroda Severnoga Priçernomorya Vo Vtoroy Polovine XVIII Veka, Kiev.
• Uzunçarşılı, İ.H. (1995). Osmanlı Tarihi, IV. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Yüksel, S. (2013). Rusların Karadeniz Yönünde Yapmış Oldukları İlk Yayılma Faaliyetleri (18. Yüzyılın Başlarına Kadar), SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (28), s. 101-116.
• Zaiçkin, G.A.- Poçkaev, İ.N. (1994). Ruskaya İstoriya Ot Ekaterini Velikoy Do Aleksandra II, Moskva.
• Zolotarev, V.A.- Kozlov, İ.A. (1998). Rossiyskiy Voennıy Flot Na Çernom More İ V Vostoçnom Sredizemnomore, Moskva.