Soğuk Savaş Döneminde Avrupa’da Ortak Dış Politika Oluşturma Çabaları

Year 2010, Volume: 9 Issue: 1, 37 - 62, 01.05.2010

Haydar Efe

https://doi.org/10.1501/Avraras_0000000136

Cited By: 5

Abstract

Günümüzde Avrupa Birliği AB , uluslararası sorunları etkileme gücüne sahip ve tek bir sesle konuşan, global politikada önemli ve etkili bir aktör olma amacındadır. Maastricht Antlaşması ile AB, bu amaca ulaşmak için etkin ve uyumlu bir Ortak Dış ve Güvenlik Politikası ODGP geliştirmektedir. Fakat, ODGP’yi daha iyi anlayabilmek için ODGP’nin arka planı iyi değerlendirilmelidir. Güvenilir ve etkin bir ODGP oluşturma fikri, 1950’lerin başından beri Avrupa bütünleşmesinin değişmeyen konusudur. 1950’lerde Avrupa Savunma Topluluğu AST girişiminin ardından ikinci başarısız girişim, 1960’lardaki “Fouchet Planı” olmuştur. Bu iki başarısız girişimin ardından son, fakat başarılı girişim, 1970 ve 1980’lerde büyük ölçüde ODGP’nin altyapısını oluşturan Avrupa Siyasi İşbirliği ASİ sürecidir. Mütevazi ASİ tecrübesi, Maastricht’de ODGP’nin oluşumu için bir çerçeve oluşturmuştur. Bu çalışmada, Soğuk Savaş döneminde AT üyelerinin etkili ve tutarlı bir dış ve güvenlik politikası geliştirme çabalarının sonucu olarak ODGP’nin kuruluşunun yolunu açan bu üç girişim değerlendirilmiştir.

Keywords

Ortak Dış ve Güvenlik Politikası, Soğuk Savaş, Avrupa Siyasi İşbirliğ

References

• Avrupa Topluluğu ve Türkiye, TC. Başbakanlık Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, 2. Baskı, Ankara, Ocak 1993.
• “Ortak Dış Güvenlik Politikası ODGP’den, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası AGSP’ye...” Güncel Haber, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası Özel Sayısı, Avrupa Komisyonu Türkiye Tem Şubat – Mart 2003, Güncel Haber’in Eki
• European Political Co- operation (EPC), Published by the Press and Information Office of the Federal Government, Bonn,1988.
• Enver BOZKURT Enver, Mehmet ÖZCAN, Arif KÖKTAŞ, Avrupa Birliği Hukuku, Asil Yayım, 4. baskı, Ankara 2008.
• Can BUHARALI, Avrupa Güvenliğinde AB ve Türkiye, Arı Düşünce ve Toplumsal Gelişim Derneği, İstanbul, Aralık 2002.
• Fraser CAMERON, The Foreign and Security Policy of the European Union, Past, Present and Future, Sheffield Academic Press, Sheffield England, 1999.
• Fraser CAMERON, (1999) “Where the European Commission Comes in From the Single European Act to Maastricht”, Foreign Policy of The European Union – From EPC to CFSP and Beyond, London, 1997
• Armağan Emre ÇAKIR, Avrupa Bütünleşmesinin Siyasal Kuramları, Beta Yayınları, Yayın No: 1149, 1. Bası: İstanbul, Eylül 2001
• Beril DEDEOĞLU, “Avrupa Birliği Bütünleşme Süreci II Avrupa Birliği’nin Yakın Geçmişi”, Dünden Bugüne Avrupa Birliği, Derleyen: Beril Dedeoğlu, Boyut Yayınları, İstanbul, Ekim 2003.
• Simon DUKE, The Elusive Quest for European Security From EDCto CFSP, Macmillan Press Ltd, London, 2000.
• Florika Fink HOOIJER, The Common Foreign and Security Policy of the European Union, http://ejil.org/journal/vol5/No2/art2.pdf (29.05.2008)
• Kemal İNAT, “ Avrupa Politik İşbirliği’nin Doğuşu”, Avrupa Birliği Üzerine Notlar, (Editör: Oğuz Kaymakçı) Nobel Yayın Dağıtım, 1. Baskı, Ankara, Şubat 2005.
• Mathias JOPP, “The Defence Dimention of the European Union: The Role and Performance of the WEU”, Foreign Policy of The European Union – From EPC to CFSP and Beyond, London, 1997
• Stephan KEUKELEİRE and Jennifer MACNAUGHTAN, The Foreign Policy of the European Union, Palgrave Macmillan, New York, 2008.
• Simon NUTTALL, “Two Decades of EPC Performance”, Elfriede Regelsberger, Philippe de Schoutheete de Tervarent, Wolfgang Wessels, Foreign Policy of The European Union – From EPC to CFSP and Beyond, London, 1997, s:19- 39
• Bertil Emrah ODER, Avrupa Birliği’nde Anayasa ve Anayasacılık, Anahtar Kitaplar, İstanbul 2004.
• Barış ÖZDAL, Mehmet GENÇ, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası’nın Türkiye- AB İlişkilerine Etkileri, Aktüel Yayınları,1. baskı, Şubat 2005.
• Burak ÖZDEMİR, Avrupa’nın Güvenlik ve Savunma Yapısı ve Türkiye, İKV Yayını, No:171, İstanbul, Ekim 2002.
• Elfriede REGELSBERGER, “The Institutional Setup and Functioning of EPC/CFSP”, Foreign Policy of The European Union – From EPC to CFSP and Beyond, London, 1999.
• Michael RUPP, Avrupa Birliği’nin Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası ve Türkiye’nin Uyumu, İktisadi Kalkınma Vakfı Yayınları, Mayıs 2002.
• İsmail SOYSAL, Türkiye’nin Siyasal Bağıtları (1945-1990), Kesim A (Çok Taraflı Bağıtlar) Cilt II, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara-1991.
• Michael E. SMİTH, “The “Europanization” of European Political Cooperation: Trust, Transgovermental Relations, and the Power of Informal Norms”, http://www.cionet.org/wps/smm01.
• Ünal TEKİNALP, Gülören TEKİNALP, Avrupa Birliği Hukuku, Beta Yayınları, Güncelleştirilmiş 2. Bası, İstanbul, 2000.
• İrfan Kaya ÜLGER, “Avrupa Dış Politikası ve AB Genişlemesi”, Avrupa Birliği Üzerine Notlar, Nobel Yayın Dağıtım, 1. Baskı, Ankara, Şubat 2005.
• Wallace WALLACE, Anthony FOSTER, “Common Foreign and Security Policy: A new policy or just a new name?”, Policy-Making in The European Union, Oxford University Press, Oxford, 1996. 412-435
• Horst-Günter KRENZLER and Henning SCHNEİDER, “Question of Consistency”, Foreign Policy of The European Union – From EPC to CFSP and Beyond, London, 1997. İnternet Kaynakları
• Draft Treaty-Fouchet Plan I (2 November 1961), http://www.ena.lu, (06.09.2007)
• Draft Treaty-Fouchet Plan II, (18 January 1962), (çevrimiçi), http://www.ena.lu , (10.09.2007)
• Modified Brussels Treaty, (çevrimiçi) (09.09.2007) http://www.ena.lu
• Communique of the Meeting of Heads of State or Government of the Member States at the Hague on 1 and 2 December 1969, (çevrimiçi) http://www.ena.lu, (11.09.2007)
• Davignon Report (Luxembourg, 27 October 1970), Report by the Foreign Ministers of the Member States on the problems of political unification, (çevrimiçi) (08.09.2007) http://www.ena.lu
• Second Report on European Political Cooperation on Foreign Policy (Copenhagen,23 July 1973), (çevrimiçi) (08.09.2007) http://www.ena.lu
• Document on the European Idendity published by the Nine Foreign Ministers on 14 December 1973, in Copenhagen, (çevrimiçi) (08.09.2007) http://www.ena.lu
• Final Communique of the Paris Summit (9 and 10 December 1974) (çevrimiçi) (08.09.2007) http://www.ena.lu
• The Tindemans Report, (çevrimiçi) (08.09.2007) http://www.ena.lu
• London Report on European Political Cooperation, 13 October 1981, (çevrimiçi), http://www.ena.lu (24.08.2007)
• Solemn Declaration on European Union (Stuttgart, 19 June 1983), (çevrimiçi) http://www.ena.lu (22.08.2007)
• Single European Act, OJ L 169, 29.6.1987, (çevrimiçi), (16.08.2007), http://europa.eu.int/abc/obj/treaties/en/entr14a.htm
• “Text of the Pleven Plan”, http://www.eu-history.leideuniv.nl/index.php3?c=51 (çevrimiçi), (13.06.2008)