The Opınions About The Existence of Greeks in the Region of the Eastern Black Sea

Year 2004, , 785 - 798, 01.11.2004

İbrahim Tellioğlu

https://doi.org/10.33419/aamd.703268

Abstract

The existence of Greeks in the region of the Eastern Black Sea had appeared by the colonies growing up from the seventh A.D. Greeks who formed the main component of the Oılhodox people (called Rum) joining with the other peoples of the region had emîgrated to Greece by the Exchange-Agreement that signed in 30 January 1923. However, the some groups who have try to reanimate the Great Idea have put forward the assertions that genocide of Rums is made at the beginning of tenth century and today there are Rum origin people in this region. So, they have been lookİng for the support at the international agenda.

Keywords

The Eastern Black Sea, Rums, The Exchange of Minoıities, Greece, Great Idea

Doğu Karadeniz Bölgesindeki Rum Varlığına Dair Görüşler

Abstract

Doğu Karadeniz bölgesindeki Grek varlığı M.Ö. VII. yüzyıldan itibaren gelişen kolonilerle ortaya çıkmıştır. Bizans döneminin sonlarına kadar bölgedeki diğer topluluklarla karışarak Rum adı verilen Ortodoks kitlesi içerisinde yer alan Grekler, 30 Ocak 1923’te imzalanan mübadele sözleşmesiyle Yunanistan’a göç etmişlerdir. Bununla birlikte Megal-i İdea’yı yeniden canlandırmaya çalışan Yunanistan’daki bazı çevreler, XX. yüzyıl başlarında bölgede Rum soykırımı yapıldığı, günümüzde Rum kökenli topluluklar bulunduğu gibi iddialar ileri sürmekte ve bu iddialarına uluslar arası kamuoyunda destek aramaktadır.

Keywords

Doğu Karadeniz Bölgesi, Rumlar, Mübadele, Yunanistan, Megal-i İdea

References

• R. Drews, "Karadeniz’de En Eski Grek Yerleşmeleri" (nşr., Ö. Çapar), AÜDTCFTAD, XV/26, (1991)
• Tuncer Baykara, Anadolu’nun Tarihî Coğrafyasına Giriş, I, Ankara 1988
• Jakop Philip Falimerayer, Doğu’dan Fragmanlar (nşr. H. Salihoğlu), Ankara 2002
• Salâhi R. Sonyel, Miııorİtİes and the Destruction of the Ottoman Empire, Ankara 1993
• Tuncer Baykara, "Rum, Şam ve Anadolu Kavramları Üzerine ”, Birinci Ortadoğu Semineri (Elazığ 29-31 Mayıs 2003) Bildiriler, Elazığ 2004,
• Dimitri Kistikis, Türk-Yunan İmparatorluğu (nşr., V. Aytar), İstanbul 1996
• Demetrius J. Georgacas, The Names for the Asia Minör Peninsula, Heidelberg 1971
• Ahmed b. Mahmud, Selçuk-Nâme, I, (nşr. E. Merçil), İstanbul 1977
• El-Hüseyin b. Muhammed b. Ali el-Ca’feri er-Rugadi İbn Bibi, E! Evamirirl-Ala’iye fi’l-Unıuri’i- Ala’iye, I, (nşr., M. Öztürk), Ankara 1996
• Kerîmüddİn Mahmud-i Aksarayî, Müsâme- retü’l-Ahbâr (nşr., M. Öztürk), Ankara 2000
• Anonim Selçuknâme (nşr., F.N.Uzluk), Ankara 1952
• Mehmet Neşri, Kitâb-ı Cihan-Nümâ, I (nşr., F. R. Unat-M. A. Köymen), Ankara 1987
• Hoca Sadettin Efendi, Tacü’t-Tevarih, I, (nşr., İ. Par- maksızoğlu), Ankara 1992
• Aşık Paşaoğiu Tarihi (nşr. Atsız), İstanbul 1992
• Anonim Tevârîh-i Âl-i Osman (nşr., N. Azamat), İstanbul 1992
• Anthony Bryer, “Rıtral Society İn Matzouka”, Continuity and Change in late Byzantiııe and Early Ottoman Society (nşr. A. Bryer-H. Lowry), Washİngton 1986
• Rîchard Clogg, Modern Yunanistan Tarihi (nşr., D. Şendii), İstanbul 1997 Gera- simos Augustînos, Küçük Asya Rumları (nşr., D. Evci), Ankara 1997
• Orbelian, Histoire De La Siou- nic, II (nşr., M. Brosset), Saİnt-Petersburg 1866
• Joseplı Sanda!gian, Histoire Documen- taire De L’Arınenie, I, Rome 1917
• E.H. Minns, “The Scythians and Northern Nomads”, The Cambridge Ancient History, III, Cambrİdge 1970
• Ksenophon, Anabasis (nşr., T. Gök- Çöl), İstanbul 1984
• M.Vivien de Saint-Martin, Description Historique et Geographique de L’Asie Mineure, I, Paris
• Rustam Shukurov, “Aima: The Bloodofthe Grand KomneıtoF, BMGS, 19 (1995)
• Rustam Shukurov, “Easîern Ethııic Elements in the Empire of Trebizond", ACTS XVIII th International Congress of Byzantİne Studi- es (Moscow 1991) II, Shepherdstown 1996
• Rustam Shukurov, “Doğu Karadeniz Bölgesinde Türkçe Konuşan BizanslIlar”, (nşr., K.Çiçek) Trabzon Tarihi Sempozyumu (Trabzon 6-8 Kasını 1998) Bildiriler, Trabzon 1999
• Baschmakoff, La Synthese Des Periples Pontiques, Paris 1948, s. 62-161; Adem Işık, Antik Kaynaklarda Kara¬deniz Bölgesi, Ankara 2001
• Veysel Usta, Anabasis’ten Atatürk’e Seyahatnamelerde Trabzon, Trabzon 1999
• Ahmet Mi can Zehiroğlu, Antik Çağlarda Doğu Karadeniz, İstanbul 2000
• Herodotus, Herodot Tarihi (nşr., M. Ökmen), İstanbul 1991
• W.W. Tarn, llAlexander:The Conquest of Persİa", The Cambridge Ancient History, VI (nşr., J.B. Burry vd.), Cambridge 1975
• Mehmet Özsait, “İlkçağ Tarihinde Trabzon ve Çevresi”, Trabzon Tarihi Sempozyumu Bildiriler
• Mahmut Goloğlu, Anadolu’nun Milli Devleti Pontos, Ankara 1973
• Haşim Albay- rak, Tarih Boyunca Doğu Karadeniz’de Etnik Yapılanmalar ve Pontus, İstanbul 2003
• David Magie, Roman Rule in Asıa Minör, I, Princeton 1950
• Marianna Koromda, The Greeks in the Black Sea, Athens 1991
• Mehmet Bilgin, Doğu Karadeniz, Trabzon 2000
• David Winfield, “A Not e on the Soııth-Eastern Borders of The Enıpire ofTrebizond in the Thirteenth Centııry", Anatolian Studies, XII, (1962)
• Anna Kommena, Alexiad (nşr., B. Umar), İstanbul 1996
• Anthony Bryer. "I Byztıntine Family: The Gabrates”, University of Birming¬ham Historical Journal, XII, (1970)
• M. Brosset, Histoire de la Georgie, I, Saint Peters- burg 1849
• The Georgian Chronicle the Period of Giorgi Lasha (nşr., K. Vivian), Amster- dam 1991
• Emile Janssens, Trebizond en Colchide, Bruzelles 1969
• Charles Burney-D. Marshall Lang, The People of the Hills, London 1971
• Michael Pereira, East of Trebizond, London 1972
• Georges I. Bratİanu, La Mer Noire, München 1969
• Jacop Philip Fallmerayer, Trabzon Rum İmparatorluğu’nun Tarihi
• George Finlay, The History of Greece and of the Empire of Trebizond, London 1851
• William Miller, Trebizond the last Greek Empire, Amsterdam 1968
• F.İ. Uspenski, Trabzon Tarihi (nşr. E. Uzun), Trabzon 2003
• Lebeau, Histoire du Bas Empire, XX, Paris 1836
• Louis Breh'ıer, The Life and Death of Byzantium (nşr., M. Vaughan), New York 1977
• Anthony Bryer, “Greeks and Tiirkmens”, Dumbarton Oaks Paper, 29 (7975)
• Anthony Bryer, “The Tourkokratia in the Pontos", Neo-Hellenika, I (1970)
• Faruk Sümer, Çepniler, İstanbul 1992
• Ebu Bekr-i Tih- ranî, Kitab-ı Diyarbekiriya (nşr., M. Demirdağ), İstanbul 1999
• Yaşar Yücel, Anadolu Beylikleri Hakkında Araştırmalar, II, Ankara 1991
• Kazım Dİ1- cimen, Canik Beyleri, Samsun 1940
• Faruk Sümer, Tirebolu Tarihi, İstanbul 1992
• Aziz b. Erdeşir-i Esterâbadî, Bezm u Rezm (nşr., M. Öztürk), Ankara 1990
• A. Bryer, “Greeks and Türkmens"
• Kenan İnan, “Trabzon’un Fethi", Trabzon Tarihi Sempozyumu Bildiriler
• M. Fahrettin Kırzıoğlu, OsmanlIların Kafkas Ellerini Fethi (1451-1490), Ankara 1976
• Ruj Gonzales de Clavijo, Embassy to Tamerlaııe 1403-1406, (nşr. G. Le Strange), London 1928
• Enver KonukçuGeçmişte ve Günümüzde Gümüşhane (Gümüş¬hane 13-17 Haziran 1990), Ankara 1991
• Solak-zâde Mehmed Hemdemî Çelebi, Solak-zâde Tarihi, I (nşr., V. Çabuk), Ankara 1989.