Kocaeli Yarımadası’nda Karakol Cemiyeti-Mustafa Kemal Paşa Rekabeti ve Yahya Kaptan Olayı II

Year 2010, Volume: 26 Issue: 76, 155 - 200, 01.01.2010

Murat Aydoğdu

Abstract

Makalenin uzunluğu nedeniyle iki kısım halinde yayımlanması
zorunlu olmuştur. Sayı 74’de yer alan birinci kısımda; Karakol Cemiyeti, Karakol Cemiyeti’nin Gebze’de yapılanmassı ve Yahya Kaptan’ın bölgeye gelişi, buradaki faaliyetleri, Mustafa Kemal Paşa’nın
Yahya Kaptan ile ilişkiye geçmesi ve Temsil Heyeti açısından Yahya
Kaptan problemi incelenmişti.

İkinci kısıda ise; Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Kocaeli Yarımadası’nda Teşkilatlanmaya başlaması, bölgede
Milli Kuvvetler arasında ortaya çıkan rekabet ve Yahya Kapttan’ın
öldürülmesine giden süreç incelenmiştir.

Keywords

Karakol Cemiyeti, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Kocaeli Yarımadası, Milli Kuvvetler, Yahya Kaptan

Karakol Association-Mustafa Kemal Pasha Rivalry in the Kocaeli Peninsula and the Yahya Kaptan Event II

Abstract

Has becomes necessary due to thhe length of the article published
in two parts. Issue 75; in the first part, the Karakol Association, the
structuring of the Karakol Association in Gebze, the arrival of Yahya
Kaptan region, activities of here, Mustafa Kemal Pasha to contact
with Yahya Kaptan and Yahya Captan problem’s in terms of the representatiive committee seen that.

In this second part; in Association for the Defense of the Rights of
Anatolia and Rumelia of Kocaeli Peninsula, organizations must begin
in the region, the resulting competition between the National Forces,
and examined the process leading to the killing of Yahya Kaptan.

Keywords

Karakol Association, Association for the Defense of the Rights of Anatolia and Rumelia, Kocaeli Peninsula, National Forces, Yahya Kaptan

References

• Resmi Belgeler
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi Belgeleri
• DH.EUM.AYŞ.: Dâhiliye Nezâreti Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti Asayiş Kalemi. 31/2, 42/12, 50/11.
• DH.İUM.: Dahiliye Nezareti İdare-i Umumiye Müdüriyeti. 3- 4/5-46. 19-8/1-30.
• DH.KMS.: Dahiliye Nezareti Kalem-i Mahsus Müdüriyeti. 50- 2/37, 53-4/3, 57-1/39.
• DH.ŞFR.: Dahiliye Nezareti Şifre Kalemi. 645/46, 652/86, 653/68.
• DH.UMVM.: Dâhiliye Nezâreti Umûr-ı Mahalliye-i Vilayât Müdüriyeti. 159/26.
• Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Arşivi Belgeleri
• İSH.: İstiklal Harbi Kataloğu. 36/116, 58/28, 58/38, 365/11.
• ATAZB.: Atatürk Arşivi Katoloğu, Ziraat Bankasından gelen evrak. 2/80, 2/122, 3/3, 4/4, 9/108, 10/125, 13/16, 27/42, 27/44, 27/77.
• Yayınlanmış Baykal, Bekir Sıtkı, Heyet-i Temsiliye Kararları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1989.
• Gazi Mustafa Kemal, Nutuk Muhteviyatına Ait Vesaik, Türk Tayyare Cemiyeti, Ankara 1927.
• İğdenir, Uluğ, Heyet-i Temsiliye Tutanakları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1975.
• II. Gazeteler
• İkdam, 12 Kanun-i Sani 1336, 15 Kanun-i Sani 1336.
• Vatan, 13 Kanun-i Sani 1336.
• III. Hatıralar
• Can, Fahri, “Birinci Dünya Harbinden Sonra İlk Milli Kuvvet Nasıl Kuruldu ?”, Yakın Tarihimiz, cilt I, sayı 11, 13, İstanbul 1962.
• __________, “Karakol Cemiyeti Nasıl Kurulmuştu”, Yakın Tarihimiz, cilt IV, sayı 48, İstanbul 1963.
• Cebesoy, Ali Fuat, Kuva-yı Milliye’nin İçyüzü, Temel Yayınları, İstanbul, 2002.
• Çolak, İbrahim, Milli Mücadele Esnasında Kuva-yı Seyyare Kumandanlığıma Ait Hatıratım, yayına hazırlayan; Orhan Hülagü, Emre Yayınları, İstanbul 1996.
• Gazi Mustafa Kemal, Nutuk, Türk Tayyare Cemiyeti, Ankara 1927.
• Giray, Muharrem, “Karakol Cemiyeti”, Yakın Tarihimiz, cilt I, sayı 11, İstanbul 1962.
• Sorgun, M. Taylan, İttihat ve Terakki’den Cumhuriyet’e Bitmeyen Savaş – Kütûlamare Kahramanı Halil Paşa’nın Anıları-
• , 7 Gün Yayınları, İstanbul 1972.
• Tansu, Samih Nafiz, İki Devrin Perde Arkası, (Anlatan: Hüsamettin Ertürk), Sebil Yayınevi, İstanbul 1996.
• Yalkın, Mustafa Razi, Bulgar Sadık, (Anlatan: Mehmet Sadık Poğda), İnkılap Kitabevi, İstanbul 1944.
• İNCELEME ESERLER Aksu, Şener, Bireyin Tarihteki Rolü Açısından Yahya Kaptan, Kocaeli Üniversitesi Yayınları, Kocaeli 2003.
• Akşin, Sina, İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele II, Son Meşrutiyet (1919- 1920), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2004.
• Aydın, Mesut, Milli Mücadele Dönemi’nde TBMM Hükümeti Tarafından İstanbul’da Kurulan Gizli Gruplar ve Faaliyetleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1992.
• Baykal, Cevdet Yakup, “İstiklal Harbinin İlk Şehidi Yahya Kaptan”, Tarih Coğrafya Dünyası, C. I, sayı 1, İstanbul 15 Nisan 1959.
• Beyoğlu, Süleyman, “I. Dünya Savaşı’nda ve Milli Mücadele Yıllarında Üsküdar (1915-1922)”, IV. Üsküdar Sempozyumu, (3-5 Kasım 2006), cilt II, Üsküdar Belediyesi Yayınları, İstanbul 2007.
• _____________, “Milli Mücadele ve Özbekler Tekkesi”, I. Üsküdar Sempozyumu , (23-25 Mayıs 2003) Bildiriler, cilt I, Üsküdar Belediyesi Yayınları, İstanbul 2004.
• Birinci, İhsan, “Yahya Kaptan ”, Hayat Tarih Mecmuası, Ocak, Şubat 1978, sayı 1, 2.
• Dinamo, Hasan İzzetin, Kutsal İsyan, C. 6, May Yayınları, İstanbul, 1967.
• Eraslan, Cezmi “Türkiye Cumhuriyeti Tarihinin Temel Kaynaklarından Biri Olarak Nutuk”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Araştırma Merkezi Tarih Boyunca Türk Tarihinin Kaynakları Semineri, ( 6-7 Haziran 1996 ) Bildiriler, Edebiyat Fakültesi Basımevi, İstanbul 1997.
• Goloğlu, Mahmut, Üçüncü Meşrutiyet 1920, Başnur Matbaası, Ankara 1970.
• Himmetoğlu, Hüsnü, Kurtuluş Savaşında İstanbul ve Yardımları, C.I, Ülkü Matbaası, İstanbul 1975.
• Ilgaz, Hasene, “Kara-Kol Cemiyeti”, Tarih ve Edebiyat Mecmuası, Yıl 17, sayı 1, sıra no: 193, 1981.
• Karakoç, Ercan, “Milli Mücadelede Üsküdar”, II. Üsküdar Sempozyomu Bildirileri, C. I, Üsküdar Belediyesi, İstanbul 2005.
• Özdemir, İlter, Yahya Kaptan, Uyanış Ajans, Gebze 1999.
• Özel, Sabahattin, Milli Mücadele İzmit- Adapazarı ve Atatürk, Derin Yayınları, İstanbul 2005.
• Sofuoğlu, Adnan, Kuva-yı Milliye Döneminde Kuzeybatı Anadolu (1919-1921), Genelkurmay Basımevi, Ankara 1994.
• Sürmeli, Serpil, “Yeni Belgeler Işığında Karakol Cemiyeti, Uşak Kongresi ve Karakol Cemiyeti’nin Bolşeviklerle Yaptığı Anlaşma”, Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Müdürlüğü Atatürk Dergisi, C.IV, sayı: 1, Erzurum, Temmuz 2004.
• Tevetoğlu, Fethi, Milli Mücadele Yıllarındaki Kuruluşlar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1988.
• Uuras, Şükrü, Yahya Kaptan, Akba Yayınları, İstanbul 1968.
• TEZLER Aydoğdu, Murat, “Mütareke Döneminde (1918-1922) İstanbul’un Anadolu Yakasında Asayiş Problemleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009
• Gürbüz, Musa, “Karakol Cemiyeti”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara 1987.
• Özel, Turgut, “Kocaeli Yarımadası’nda Milli Mücadele ve Yahya Kaptan”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1996.
• İNTERNET
• www.cerkesli.org