Fransız İşgal Dönemi Mersin Belediye Başkanı Ahmet Hallaç'ın Anıları

Year 2005, Volume: 21 Issue: 62, 695 - 746, 07.07.2005

Kemal Çelik

Abstract

Ahmet Hallaç, Birinci Dünya Savaşı sonrasında, 1919-1922 yılları arasında, Mersin Belediye Başkanlığı yapmıştır. Bu dönem İngiltere ve Fransa’nın
Mersin ve yöresini işgal ettikleri yıllara rastlamaktadır.
Ahmet Hallaç, 1911’de Mersin Belediye a’zâlığına seçildiği dönemden itibaren yazmaya başladığı anılarında, yaptığı hizmetleri belirtmiş, 1909 Adana
Ermeni Olayları’nı organize etmek için Süleymanlı (Zeytun) Ermeni Patriği’nin Mersin Ermenileri’ne yazıp gönderdiği mektuptan söz etmiştir.
Daha sonra Fransız işgali yıllarında (1918-1919), Belediye Başkanı seçildiğini, yeni yollar açtırıp, hastahane temeli attırdığı, memur maaşlarını ödediği
gibi bilgiler vermektedir.
Ahmet Hallaç, Belediye Başkanlığı döneminde, Fransa’nın Mersin İşgal
Komutanı ile Ermeni komitecilerin sürekli baskı ve tehditlerine rağmen, isteklerini yerine getirmediğini, ABD ve Batılı devletlerin manda ve himaye konusunda yaptıkları oylama için Fransa’yı değil, Türk yönetimini tercih eden bir
belge hazırlayıp verdiğini, Ermeniler’in Mersin’e kendi bayraklarını asmak konusundaki girişimlerine engel olduğunu, Mustafa Kemal Atatürk’e ve Kuvayı Milliye’ye doğrudan ve dolaylı hizmetlerde bulunduğunu yazmıştır.
Ahmet Hallaç, Hatay’ın Türkiye’ye katılması konusunda da hizmetlerinden
söz etmektedir. Ayrıca; çok partili siyasî hayata geçiş dönemlerinde Serbest
Cumhuriyet Fırka (Parti) ve Demokrat Parti için çalıştığı anılarında yer verdiği bilgilerdir.

Keywords

Ahmet, Mersin, Fransa, İşgal, Ermeniler

Memoirs of Ahmet Hallaç, Mayor of Mersin During French Occupation

Abstract

Ahmet Hallaç was the Mayor of Mersin in the post World War I period
between 1919-1922, when Mersin and its vicinity were occupied by England and France.
In his memoirs, which he began to write as of 1911, when he was elected a Member of Town Council, Ahmet Hallaç tells about the services he
rendered. His Memoirs also include a letter by the Armenian Patriarch of
Süleymanlı (Zeytun), which was written in order to organise the 1909 Adana Armenian Events.
Later on, in his memoirs, Ahmet Hallaç tells us that he was elected the
Mayor during the French occupation (1918-1919) and that he paved new
roads, laid fundations of a hospital and paid the unpaid salaries of Municipial officers.
Ahmet Hallaç mentions in his memoirs that he didn’t give in to the
constant demands of Commander of French Occupation Army and Armenian rebels and turned down their demands, in spite of the continous pressure and threats. He also points out that in the voting conducted by USA
and Western countries, he preferred the Turkish administration to France
in terms of mandate, Ahmet Hallaç wrote that he objected to the Armenians demand for hoisting the flag and rendered services to National Forces
and Mustafa Kemal Atatürk, both directly and indirectly.
Ahmet Hallaç also tells us about his efforts for the integration of Hatay
to Turkey. Moreover, he says that he actively took part in the activities of
Free Republican Party and the Democratic Party during the transition to
multi-party system.

Keywords

Ahmet, Mersin, France, Occupation, Armenians

References

• -