Research Article
BibTex RIS Cite

Türk Tarihi Üzerine Fransız Arşiv Kaynakları

Year 2024, Issue: Özel Sayı, 149 - 176, 17.08.2024
https://doi.org/10.33419/aamd.1534389

Abstract

Fransa, 16. yüzyılda gücünün zirvesine ulaşan ve Balkanlar üzerinden Orta Avrupa’ya ilerleyen Türk imparatorluğu ile siyasi ilişkiler geliştirmek istemiş, böylece Sultan Süleyman ve Fransa Kralı I. François arasında Türk-Fransız dostluğunun temelleri atılmıştı. 18. asra gelindiğinde özellikle 1789 Fransız İhtilali sonrası değişen dünya şartları ve Akdeniz’deki Fransız, İngiliz, Osmanlı ve Rus rekabeti bağlamında Türk-Fransız ilişkileri ters bir istikamete girdi. Fransa ve İngiltere Birinci Dünya Savaşı öncesinde Almanya’nın müttefiki olan Osmanlı Devleti’nin topraklarını paylaşma planları yapmışlardır. 1921 Ankara ve 1923 Lozan anlaşmaları sonrasında, Atatürk dönemindeki Türk-Fransız ilişkilerindeki temel mevzular arasında Türkiye-Suriye sınırı, Hatay, Boğazlar’ın statüsü ve 400 yıl boyunca devam edegelen kapitülasyon imtiyazlarının aşamalı olarak sona erdirilmesinden kaynaklı çekişmeler yer alır. Türk-Fransız ilişkileri, kültürel, ekonomik, askeri ve siyasi zeminde yüzbinlerce sayfa arşiv belgesinin oluşmasına neden oldu. Fransa’daki arşivler geniş bir sınıflandırmaya ve zengin bir içeriğe sahiptirler. Fransa’da bulunan diplomatik arşivler, millî arşivler, Savunma Bakanlığı’na bağlı askeri arşivler ve Millî Kütüphane Türkiye tarihi ve Türk- Fransız ilişkileri üzerine yapılacak araştırmalarda son derece önemli birincil kaynaklara sahiptir. Ayrıca, Gallica BnF dijital arşivleri araştırmacılar için uzaktan erişimde büyük imkânlar sunmaktadır. Yine, Fransa’da yer alan Osmanlı topraklarındaki Fransız Katolik misyonerlik örgütlerine ait koleksiyonlar da önemlidir. Çalışmada bu arşivlerin içerik ve önemlerine değinilmiştir.

References

  • Archives du ministre des affaires étrangères. (2019). Archives diplomatiques mode d’emploi, Editions Archives and Culture.
  • Barbier, Jonathan, Mandret-Degeilh, Antoine, (2018, October 24), Le travail sur archives, Armand Colin, Malakoff 2018.
  • Biliotheque de recherche, site François mitterand – araştırmacılara yönelik bilgilendirme broşürü, 2020.
  • Braudel, Fernand, La Méditerranée et le monde méditerrannéen à l’époque de Philippe II, Cilt I, Paris 1966.
  • Charrière, E., Négociations de la France dans le Levant, Collection de documents İnédits sur l’Histoire de France, Cilt I, Paris 1848.
  • Çaycı, Abdurrahman, Büyük Sahra’da Türk Fransız Rekabeti (1858-1911), TTK, Ankara 1995.
  • Farge, Arlette, The Allure of the Archives. Yale University Press. USA 2013.
  • Garnier, Édith, L’Alliance İmpie, François Ier et Soliman le magnifique contre Charles Quint (1529-1547), Éd.Felin, Paris 2008, s.7.
  • http://www.archivesnationales.culture.gouv.fr/anom/fr/Presentation/Historique.html
  • http://www.archivesnationales.culture.gouv.fr/chan/chan/fonds/EGF/SA/SAPDF/Egfn-m.pdf
  • https://archives-nationales-travail.culture.gouv.fr/
  • https://www.bnf.fr/fr/francois-mitterrand
  • https://www.diplomatie.gouv.fr/fr/archives-diplomatiques/
  • https://www.fillesdelacharite-province-bfs.fr/archives/
  • https://www.gallica.bnf.fr
  • https://www.opm-france.org/centre-de-documentation-et-archives/
  • https://www.servicehistorique.sga.defense.gouv.fr/ses-missions
  • https://www.service-public.fr/particuliers/vosdroits/R62128

French Archive Sources on Turkish History

Year 2024, Issue: Özel Sayı, 149 - 176, 17.08.2024
https://doi.org/10.33419/aamd.1534389

Abstract

References

  • Archives du ministre des affaires étrangères. (2019). Archives diplomatiques mode d’emploi, Editions Archives and Culture.
  • Barbier, Jonathan, Mandret-Degeilh, Antoine, (2018, October 24), Le travail sur archives, Armand Colin, Malakoff 2018.
  • Biliotheque de recherche, site François mitterand – araştırmacılara yönelik bilgilendirme broşürü, 2020.
  • Braudel, Fernand, La Méditerranée et le monde méditerrannéen à l’époque de Philippe II, Cilt I, Paris 1966.
  • Charrière, E., Négociations de la France dans le Levant, Collection de documents İnédits sur l’Histoire de France, Cilt I, Paris 1848.
  • Çaycı, Abdurrahman, Büyük Sahra’da Türk Fransız Rekabeti (1858-1911), TTK, Ankara 1995.
  • Farge, Arlette, The Allure of the Archives. Yale University Press. USA 2013.
  • Garnier, Édith, L’Alliance İmpie, François Ier et Soliman le magnifique contre Charles Quint (1529-1547), Éd.Felin, Paris 2008, s.7.
  • http://www.archivesnationales.culture.gouv.fr/anom/fr/Presentation/Historique.html
  • http://www.archivesnationales.culture.gouv.fr/chan/chan/fonds/EGF/SA/SAPDF/Egfn-m.pdf
  • https://archives-nationales-travail.culture.gouv.fr/
  • https://www.bnf.fr/fr/francois-mitterrand
  • https://www.diplomatie.gouv.fr/fr/archives-diplomatiques/
  • https://www.fillesdelacharite-province-bfs.fr/archives/
  • https://www.gallica.bnf.fr
  • https://www.opm-france.org/centre-de-documentation-et-archives/
  • https://www.servicehistorique.sga.defense.gouv.fr/ses-missions
  • https://www.service-public.fr/particuliers/vosdroits/R62128
There are 18 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects History of The Republic of Turkiye
Journal Section Articles
Authors

İdris Yücel This is me 0000-0001-5498-3290

Can Erhan Kızmaz This is me 0000-0002-4858-5568

Publication Date August 17, 2024
Submission Date May 23, 2024
Acceptance Date August 6, 2024
Published in Issue Year 2024 Issue: Özel Sayı

Cite

Chicago Yücel, İdris, and Can Erhan Kızmaz. “Türk Tarihi Üzerine Fransız Arşiv Kaynakları”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, no. Özel Sayı (August 2024): 149-76. https://doi.org/10.33419/aamd.1534389.