THE FIRST ALLIANCE OF TWO NEIGHBOURS 1915-1918 (OTTOMAN STATE-BULGARIA)

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 4, 315 - 331, 27.10.2019

Ökkeş Narinç

https://doi.org/10.32953/abad.616695

Öz

In the
process of the First World War, Bulgaria and the Ottoman State did not consider
entering the war, but followed the policy of neutrality. Already in the period when
the parties declared war on each other (July-August 1914), both countries declared
to the world public that they were neutral. However, when the battle began, Germany
accelerated Ottoman State’s entry into the war with the effect of positive diplomatic
communication among them and the contribution of senior officials working in
the field of military affairs as well as diplomacy with in the state enterprise. (August
2, 1914 secret agreement) The Ottoman
State officially participated in the war with the manifesto of Sultan Mehmed Reşad
on 11 November 1914.Bulgaria extended the process of neutrality until 6
September 1915 in order to provide the best conditions. The alliance between the
Ottoman Empire and the Bulgarian state passed through a diplomatic process under
Germany's concealed alliance agreement dated August 19, 1914 between the two states
and the border-setting agreement dated September 3, 1915. This alliance was realized
by German control and forced by the Ottoman Empire's land concessions. It isn’t
known why relationship between Bulgaria and Ottoman State corrupted near the end
of the war for both countries. The issue to be addressed in the light of
Bulgarian archive documents will be shaped by diplomatic and military telegrams
and interpreted with the help of domestic and foreign sources. 

Anahtar Kelimeler

First World War, The End of Turkish-Bulgar Alliance, Germany, Ottaman State, Bulgaria

İKİ KOMŞUNUN İLK İTTİFAKI 1915-1918 (OSMANLI DEVLETİ-BULGARİSTAN)

Öz

Birinci Dünya Savaşının yaklaştığı
süreçte Bulgaristan ve Osmanlı Devleti savaşa girmeyi düşünmeyip, tarafsız
kalma politikası takip etmekteydi. Zaten tarafların birbirlerine savaş ilan
ettiği dönemde de ( Temmuz-Ağustos 1914) her iki ülke tarafsız kaldıklarını
dünya kamuoyuna ilan etmişti. Fakat savaşın başlaması ile aralarındaki pozitif
diplomatik iletişimin de etkisi ve devlet erkanı içerisinde gerek askeri alanda
gerekse de diplomasi alanında görev yapan üst düzey görevlilerin de katkısı ile
Almanya, Osmanlı Devleti’nin savaşa giriş sürecini hızlandırmıştır (2 Ağustos
1914 gizli anlaşma). Osmanlı Devleti 11 Kasım 1914 tarihinde Padişah Mehmed Reşad’ın
manifestosu ile de savaşa resmen katılmıştır. Bulgaristan ise tarafsızlık
sürecini en iyi şartları sağlayabilmek adına 6 Eylül 1915 tarihine kadar
uzatmıştır. Almanya’nın yürüttüğü diplomatik süreç çerçevesinde, bu iki devlet
arasında imzalanan 19 Ağustos 1914 tarihli gizli ittifak anlaşması ve bu gizli
anlaşmayı da aktif hale getirecek olan 3 Eylül 1915 tarihli sınır belirleme
anlaşması ile Osmanlı Devleti-Bulgaristan arasındaki ittifak hayata geçmiştir.
Söz konusu bu ittifak Alman kontrolü ve zoruyla, Osmanlı Devletinin toprak
tavizleriyle gerçekleşmiştir. Bu durum savaşın son safhasında daha da net bir
şekilde tespit edilmektedir. Bulgaristan ve Osmanlı Devleti arasındaki
ilişkilerin savaşın her iki ülke için de bitmeye yakın olduğu bir süreçte nasıl
kontrolden çıktığı izaha da muhtaçtır. Bulgar arşiv belgeleri ışığında ele
alınacak olan konu, diplomatik ve askeri telgraflar çerçevesinde
şekillendirilip, yerli ve yabancı kaynakların yardımıyla yorumlanacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Birinci Dünya Savaşı, Türk-Bulgar İttifakının Sonu, Almanya, Osmanlı Devleti, Bulgaristan

Kaynakça

• Arhivnite Govoryat, Bılgariya v Pırvata Svetovna Voyna, Germanski Diplomatiçeski Dokumenti, Tom 1, Nomer 20, Sofiya 2002.ARMAOĞLU Fahir, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Alkım Yay., İstanbul 2005.AYBARS Ergün, Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na Girişi ve Sonuçları, 100. Yılında Birinci Dünya Savaşı, 2. Uluslararası Tarih Sempozyumu (16-18 Ekim 2014), İzmir 2015, s. 111-116.BAYUR Yusuf Hikmet, Türk İnkılabı Tarihi, 1914-1918 Genel Savaşı, C. III, K. I, TTK. Yay., Ankara 1991.