A COMPARISON WITHIN THE CONTEXT OF STRUCTURAL ANALYSIS: MOBY DICK and BLACK SWAN

Year 2021, , 88 - 95, 20.12.2021

Mustafa Özağaç

https://doi.org/10.7596/abbad.20122021.005

Abstract

Hem Balina kelimesinin ve hem de balerin kelimesinin etimolojik kökeni ‘dönmek’ fiiline işaret etmektedir. Bu ilgi çekici ortak anlam, kurgusal bir balina hikayesi anlatan Moby Dick romanı/filmi ile bir balerin hikayesi olan Black Swan filmi bağlamında daha da merak uyandırıcı bir durum arz eder. Zira Moby Dick ve Black Swan anlatılarının her ikisi de siyah-beyaz sembolizmi ve bu iki rengin karşıtlığı ve döngüselliği temelinde oluşturulmuştur. Yapısalcı analiz yöntemi söz konusu iki esere uygulandığında eserlerin derin yapıları görülebilmektedir. Yapısalcı analiz yöntemi bu yönüyle söz konusu iki eserin incelenmesi için elverişli bir kuram durumundadır. Zira yapısalcı bir bakış sayesinde, Moby Dick ve Black Swan’ın baş karakterlerin dairesel hareket eğilimlerini ve renk sembolizminin simetrik karşıtlığını birlikte gösterebilmek mümkündür. Makalenin sonuç kısmında bu simetrik yapı tek bir şema üzerinde izah edilmektedir. Yanı sıra makalede Black Swan’ın mitolojik arka planı ile Moby Dick’in Kutsal Kitaptaki arketipleri incelenmiştir.

Keywords

Moby Dick, Black Swan, Yapısalcı Analiz, Sembolizm, Mitoloji.

References

• DAİLY MYTHOGIES (11.01.2022, 22:00). Mythology in the film: Black Swan.
• https://dailymythogies.wordpress.com/2011/03/04/mythology-in-the-film-black-swan/
• GRAVES, Robert-Raphael Patai, İbrani Mitleri Tekvin-Yaratılış Kitabı, çev. Uğur Akpur, Say Yayınları, İstanbul 2009.
• HAMİLTON, Edith, Mitologya, çev. Ülkü Tamer, Varlık Yayınları, İstanbul 2011.
• HOBERMAN, J. (11.01.2022, 22:00). Obsession on the High Seas: John Houston’s ‘Moby Dick’. The New York Times, https://www.nytimes.com/2015/10/04/movies/homevideo/obsession-on-the-high-seas-john-hustons-moby-dick.html
• KEFELİ, Emel, “Karşılaştırmalı Edebiyat: Tanım, Yöntem ve İncelemeler”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, İstanbul 2006, C.4, S.8, s. 331-350.
• KIRMIZI, Abdülhamit (11.01.2022, 22:00). “Kimi Yaşarsan Osun ve Ancak Ölümle Tamamlanırsın”, http://www.hayalperdesi.net/sinefil/42-kimi-yasarsan-osun-ve-ancak-olumle-tamamlanirsin.aspx
• MELVİLLE, Herman, Moby Dick Beyaz Balina, çev. Sabahattin Eyüboğlu, Mina Urgan, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2013.
• METROPOLITAN MUSEUM OF ART (11.01.2022, 22:00). Jonah and The Whale. https://www.metmuseum.org/art/collection/search/453683
• MORAN, Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, İstanbul 2012.
• MURRAY, Matt (11.01.2022, 22:00). Black Swan.
• http://www.cornponeflicks.org/blackswan.html
• ONLINE ETYMOLOGY DICTIONARY (11.01.2022, 22:00). Thomas.
• https://www.etymonline.com/word/Thomas
• TV TROPES (11.01.2022, 22:00). Film / Black Swan.
• http://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Film/BlackSwan
• ÜNLÜ, Ah Muhsin, Gidiyorum Bu, Sel Yayıncılık, İstanbul 2008.
• YÜKSEL, Ayşegül, Yapısalcılık ve Bir Uygulama M. Cevdet Anday Tiyatrosu, Gündoğan Yayınları, Ankara 1995.