HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU’NDA DÜZENLENEN İÇ TAHKİM (HMK M. 407-444) KAPSAMINDA HAKEM SÖZLEŞMESİ

Year 2025, Volume: 83 Issue: 2, 151 - 276, 15.05.2025

Ceren Demirel Mit

https://doi.org/10.30915/abd.1555949

Abstract

Davacı ve davalının, aralarındaki hukukî uyuşmazlığın çözümü için tahkime başvurması hâlinde, uyuşmazlığın tarafları ile bu uyuşmazlığı çözecek olan hakem veya hakemler arasında sözleşmesel bir özel hukuk ilişkisi doğar. Bu hukukî ilişkinin kaynağı olan hakem sözleşmesi, tanımı, konusu, tarafları, unsurları, kurulması, hukukî niteliği ile hüküm ve sonuçları bakımından Türk hukukunda düzenlenmiş değildir. Bununla birlikte hakem sözleşmesine ilişkin olarak başta hukukî niteliği olmak üzere birçok hususta doktrinde ve uygulamada bir açıklık veya fikir birliği de bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı da, hakem sözleşmesinin olabildiğince detaylı ve sistematik bir şekilde incelenerek özellikle hakem sözleşmesine ilişkin tartışmalı hususların ve bu hususlara ilişkin kanaatimizin ortaya konulmasıdır.

Keywords

hakem sözleşmesi , ihtiyari iç tahkim , HMK m. 407-444 , alternatif uyuşmazlık çözümü , hakemin borçları

ARBITRATOR’S CONTRACT WITHIN THE PURVIEW OF DOMESTIC ARBITRATION REGULATED IN TURKISH CIVIL PROCEDURE CODE (ART. 407-444)

Abstract

As the claimant and the defendant apply to arbitration for the resolution of the legal dispute between them, a contractual private law relationship arises between the parties to the dispute and the arbitrator or arbitrators who will resolve the dispute in question. The arbitrator’s contract, which is the source of this legal relationship, is not regulated under Turkish law in terms of its definition, subject matter, parties, elements, establishment, legal nature, provisions and consequences. Furthermore, there is no clarity or consensus in the doctrine and practice regarding many aspects of the arbitrator’s contract, its legal nature in particular. The purpose of this article is to analyse the arbitrator’s contract in as much detail and systematically as possible, and to present the controversial issues regarding the arbitrator’s contract and our opinion on these issues.

Keywords

arbitrator’s contract , domestic arbitration , Art. 407-444 , alternative dispute resolution , obligations of the arbitrator

References

• Akipek-Öcal, Şebnem, “Dokuzuncu Bölüm – Vekalet İlişkileri”, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Prof. Dr. Turgut Öz (Ed.), Ankara, Seçkin, 2023.
• Akkanat, Halil ve Mesut Serdar Çekin, “Borçlar Hukuku Perspektifinden Tam Üçüncü Şahıs Yararına Sözleşmelerde Tahkim Koşulunun Üçüncü Şahsa Etkileri”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, 2016, s.103-116.
• Aktepe-Artık, Sezin, Medeni Usûl Hukukunda Hakem Kararlarının İptali Sebepleri (HMK m. 439), İstanbul, On İki Levha, 2023.
• Aral, Fahrettin ve Hasan Ayrancı, Borçlar Hukuku - Özel Borç İlişkileri, Ankara, Yetkin, 17. Baskı, 2024.
• Arslan, Ramazan, Ejder Yılmaz, Sema Taşpınar-Ayvaz ve Emel Hanağası, Medeni Usul Hukuku, Ankara, Yetkin, 9. Baskı, 2023.
• Arslan-Durmuş, Seda ve Ebru Erener-Yılmaz, “Bireysel İş Uyuşmazlıklarının Tahkime Elverişliliği Sorunu”, Terazi Hukuk Dergisi, Sayı 211, 2024, s.80-93.
• Aslan, Elif Asena, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre Hakem Sözleşmesi, Yüksek Lisans Tezi, Danışman Fikret Eren, Ankara, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, 2020 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 610790).
• Atalı, Murat, İbrahim Ermenek ve Ersin Erdoğan, Medenî Usûl Hukuku, Ankara, Yetkin, 5. Baskı, 2022.
• Aybay, Aydın, “Tapu Kütüğüne İşlenmiş Şerhin Terkini Davası ve Tahkim Şartı”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Köksal Bayraktar’a Armağan), İstanbul, Galatasaray Üniversitesi Yayını No: 70, Galatasaray Hukuk Fakültesi Yayını No: 49, Cilt 1, 2010, s.121-123.
• Aydemir, Fatih, Türk Hukukunda Tahkim Sözleşmesi, İstanbul, On İki Levha, 2017.
• Aydın, Buğra, “Bireysel İş Uyuşmazlıkları ve Tahkim”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Sayı (Mehmet Akif Aydın’a Armağan), İstanbul, Cilt 21, Sayı 2, 2015, s.839-863.
• Aydoğdu, Murat ve Nalan Tuncer, Türk Borçlar Hukuku – Özel Borç İlişkileri (Sözleşmeler Hukuku), Ankara, Adalet, 6. Baskı, 2023.
• Ayhan, Feyza Eker, “Tahkim Anlaşmasının Üçüncü Kişi Lehdara Teşmili”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Atâ Sakmar’a Armağan), İstanbul, Galatasaray Üniversitesi Yayını No: 72, Galatasaray Hukuk Fakültesi Yayını No: 51, Cilt 10, Sayı 1, 2011, s.95-119.
• Bacanlı, Mehmet Rıfat, “Hakem Sözleşmesinde Esasa Uygulanacak Hukuk”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı 10, 2017, s.111-156.
• Başar, Ömer, “6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu Uyarınca Tahkim Kararlarının İptali”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 95, Sayı 1, 2021, s.280-296.
• Belgesay, Mustafa Reşit, “Hakem Kararlarının Hukuki Mahiyeti”, Tahkim: IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası - 29 Kasım - 4 Aralık 1965 – Bildiriler-Tartışmalar, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1965, s.41-55.
• Belbez, Hikmet, “Hakemlerin Mesuliyeti”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 3, 1950, s.353-358. Biçkin, İnci, “Hakem Sözleşmesi ve Hakem Yargılaması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 67, 2006, s.380-397.
• Bozkurt-Yüksel, Armağan Ebru. “Fikri Mülkiyet Uyuşmazlıklarında Tahkim”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt 25, Sayı 2, 2009, s.335-402.
• Buluttekin, Derya, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre Tahkimin Değerlendirilmesi (HMK m. 407-444)”, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 27, Sayı 46, 2022, s.251-294.
• Burdurlu, Özlem, Milletlerarası Ticarî Tahkimde Hakem Sözleşmesi, Yüksek Lisans Tezi, Danışman Rıfat Erten, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı Milletlerarası Hukuk Bilim Dalı, 2016 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 437294).
• Büyük, Elif Irmak, “Tahkim Sözleşmesinde İsmen Belirlenen Hakem veya Hakemlerin Görevinin Sona Ermesinin Tahkim Yargılamasına Etkisi”, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, 2021, s.135-149.
• Ceylan, Nurgün, “Tahkim Şartının Geçerliliği”, Legal Hukuk Dergisi, Cilt 13, Sayı 150, 2015, s.67-101.
• Çenberci, Mustafa, “Hakem Ücretlerinin Belli Edilmesine İlişkin Meseleler”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, 1965, s.281-289.
• Çenberci, Mustafa, “Hakemlerin Tayin Usulü ve Ücreti”, Tahkim: IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası - 29 Kasım - 4 Aralık 1965 – Bildiriler-Tartışmalar, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1965, s.121-149.
• Dayınlarlı, Kemal, “İhtiyarî Tahkimde Hakem Ücreti”, Prof. Dr. Ali Bozer’e Armağan, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1998, s.539-564.
• Dayınlarlı, Kemal, HUMK’da Düzenlenen İhtiyarî İç Tahkim (m. 516-536), Ankara, Dayınlarlı Hukuk Yayınları, 2. Baskı, 2004.
• Delikaya, Zeki, “Tahkimin Niteliği”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 91, Sayı 5, 2017, s.213-232.
• Demirel, Duygu, “Hakem-Bilirkişi Sözleşmesi ve Uygulama Esasları”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 9, Sayı 93, 2014, s.24-42.
• Demirkol, Berk, “Türk Hukukunda Genel İşlem Şartlarında Yer Alan Hukuk Seçimi, Yetki Anlaşması ve Tahkim Anlaşmalarının Hüküm Doğurması”, Public and Private International Law Bulletin (Prof. Dr. Cemal Şanlı’ya Armağan), Cilt 40, Sayı 2, 2020, s.1313-1350.
• Deren-Yıldırım, Nevhis, “Tahkim ve Objektif Açıdan Tahkime Elverişlilik”, Prof. Dr. Yavuz Alangoya için Armağan, İstanbul, Beta, 2007, s.47-61.
• Dural, Mustafa, Tufan Öğüz ve Mustafa Alper Gümüş, Türk Özel Hukuku Cilt III – Aile Hukuku, İstanbul, Filiz, 13. Baskı, 2018.
• Durmuş, Gökçen, “Tahkim Müessesesinde Usul İlkeleri”, Türk Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, 2016, s.73-95.
• Dülger, Ahmet, “Çevrim İçi Olarak Yapılan Tahkim Anlaşmalarının Hukukî Geçerliliği”, Türk-Alman Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, 2022, s.317-364.
• Dündar, Hamit, “Tahkim Sözleşmesinin Şekli ve Niteliği Üzerine Bir İnceleme”, Terazi Hukuk Dergisi, Sayı 22, 2008, s.27-32.
• Eker, Ece Ayça, “Tahkim Sözleşmesinin Şekle Yönelik Şartları”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 94, Sayı 6, 2020, s.103-119.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara, Yetkin, 27. Baskı, 2022.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara, Yetkin, 10. Baskı, 2022.
• Erkan, Mustafa, “Tahkim Şartının Ayrılabilirliği Prensibinin Asıl Sözleşmenin Yokluğu Durumunda Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 17, Sayı 1-2, 2013, s.535-562.
• Ertabak, Ünal, Tahkim Sözleşmesi ile İlgili İhtilaflar, İstanbul, Legal, 2009.
• Ertürk, Begüm Hande, “Milletlerarası Tahkimde Yeni Gelişmeler: Tahkim Yargılaması Süreci ve Masraflarının Azaltılması”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Sayı (Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan), İstanbul, Cilt 19, Sayı 2, 2013, s.1595-1619.
• Eyuboğlu, Ceren, “Türk Hukukunda Tahkim Anlaşmasının Geçerliliği”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 3, 2017, s.227-242.
• Görgün, L. Şanal, Levent Börü ve Mehmet Kodakoğlu, Medenî Usul Hukuku, Ankara, Yetkin, 12. Baskı, 2023.
• Güllüoğlu-Altun, Yasemin ve Elif Bilen, “Tahkim Sözleşmesi”, Hukuk ve Adalet Eleştirel Hukuk Dergisi, Cilt 13, Sayı 29, 2021, s.173-226.
• Gümüş, Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Cilt 1, İstanbul, Vedat, 3. Baskı, 2013.
• Gümüş, Mustafa Alper, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Cilt 2, İstanbul, Vedat, 3. Baskı, 2014.
• Güney, Murat, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümleri Çerçevesinde İç (Ulusal) Tahkimde Hakemlik”, Bursa Barosu Dergisi, Sayı 115, 2021, s.90-94.
• Hanağası, Emel, Medeni Yargılama Hukukunda Silahların Eşitliği, Ankara, Yetkin, 2016.
• Hendem, Burcu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Bakımından Tahkime Elverişlilik, Doktora Tezi, Danışman Emel Hanağası, Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, 2023 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 810834) (Tahkime Elverişlilik).
• Hendem, Burcu, “Tahkime Elverişliliğin İtiraz Üzerine İncelenmesine İlişkin Bazı Değerlendirmeler (HMK m. 422/1)”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 72, Sayı 3, 2023, s.1359-1388.
• Huysal, Burak, Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişlilik, İstanbul, Vedat, 2010.
• İlhan, Hüseyin Afşın, Tahkim Sözleşmesinin Geçerliliği, Ankara, Adalet, 2016.
• İnanç, Adnan, “Tahkim Sözleşmesinin Ana Sözleşmeden Bağımsızlığı”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 91, Sayı 5, 2017, s.203-212.
• Kaplan, Yavuz, “Milletlerarası Tahkimde Hakemin ve Tenfizin Reddi Sebebi Olması Açısından Bağımsızlık ve Tarafsızlık İlkesi”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Sayı 1-2, 2001, s.43-73.
• Karaca, H. Akif, “Milletlerarası Tahkimde Hakemin Reddi Sebebi Olarak Hakemin Tarafsızlığını ve Bağımsızlığını Ortadan Kaldıran Haller”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 21, Sayı 1, 2015, s.205-238.
• Kaya, Serkan, Milli Tahkim Kapsamında Tahkime Elverişlilik, İstanbul, On İki Levha, 2022.
• Kayalı, Didem, “Hakemlerin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı Meselesinin İngiliz Tahkim Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, Legal Hukuk Dergisi – Özel Sayı (Prof. Dr. Rona Aybay’a Armağan), İstanbul, Legal, Cilt 2, 2014, s.1483-1512.
• Kayalı, Didem, Milletlerarası Ticarî Tahkimde Hakemlerin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı, Ankara, Seçkin, 2015.
• Kayıklık, Abdurrahman, “Anonim Şirket Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü İhtilaflarında Tahkim”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt 36, Sayı 4, 2020, s.133-176.
• Kılıçoğlu, Ahmet M, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Ankara, Turhan, 3. Baskı, 2021.
• Konuralp, Cengiz Serhat, Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları: Tahkim, Doktora Tezi, Danışman Timuçin Muşul, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, 2011 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 303773).
• Konuralp, Orhan Emre, “Hakemlerin Sır Saklama Yükümlülüğünün Suçu Bildirmeme Suçu ile İlişkisi”, Medenî Usûl ve İcra – İflâs Hukuku Dergisi, Cilt 13, Sayı 38, 2017, s.759-781 (Sır Saklama).
• Konuralp, Orhan Emre, Hakemlerin Hukuki Sorumluluğu, Doktora Tezi, Danışman Murat Atalı, Ankara, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Ana Bilim Dalı, 2018 (https://yok.tez.gov.tr, Tez No: 489114) (Hukukî Sorumluluk).
• Koral, Rabi, “Yeni ve Eski Hukukumuzda Tahkim”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 13, Sayı 3, 1947, s.193-218 (Tahkim).
• Koral, Rabi, “İç Hukukumuzda Tahkim”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 13, Sayı 3, 1947, s.1038-1081 (İç Tahkim).
• Koral, Rabi, “Hakemliğin Hukuki Mahiyetinin Tayininde Kullanılan Kriterler ve Bir Seminerin Bıraktığı İzlenimler”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Cilt 48, Sayı 1-4, 1982-1983, s.75-98 (Hukuki Mahiyet).
• Kurtulan, Gökçe, “Türk Hukukunda Tüketici Uyuşmazlıklarının Tahkime Elverişliliği”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 131, 2017, s.239-260.
• Kuru, Baki ve Burak Aydın, Medenî Usul Hukuku El Kitabı, Cilt II, 2. Baskı, Ankara, Yetkin, 2021.
• Kuru, Baki ve Burak Aydın, İstinaf Sistemine göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku Ders Kitabı, Ankara, Yetkin, 7. Baskı, 2022.
• Kuru, Baki, Ramazan Arslan ve Ejder Yılmaz, Medeni Usul Hukuku, Ankara, Yetkin, 25. Baskı, 2014.
• Lokmanoğlu, Salim Yunus, “Türk Hukukunda Tahkim Sözleşmesinin Kurucu Unsurları ve Geçerlilik Şartları”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı 41, Yıl 11, 2020, s.347-368.
• Özbay, İbrahim ve Yavuz Korucu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde Tahkim (HMK m. 407-444), Ankara, Adalet, 2016.
• Özbek, Mustafa Serdar, “Tahkim Yargılamasında Hakem Kararı”, Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi, Sayı 2, 2019, s.117-198.
• Özbek, Mustafa Serdar, “Tahkim Şartının Asıl Sözleşmeden Ayrılabilirliği İlkesinin Hukukî Sonuçları ve Sınırları”, Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi, Sayı 1, 2020, s.41-114.
• Özbek, Mustafa Serdar, Tahkim Hukuku, Cilt 2, Ankara, Yetkin, 2022.
• Özekes, Muhammet, Medeni Usul Hukukunda Hukuki Dinlenilme Hakkı, Ankara, Yetkin, 2003.
• Pekcanıtez, Hakan, “Medeni Yargıda Adil Yargılanma”, İzmir Barosu Dergisi, Sayı 2, 1997, s.35-55.
• Pekcanıtez, Hakan ve Mine Akkan, “§ 4. Yargı Görevlileri”, Medeni Usul Hukuku - Cilt I, İstanbul, On İki Levha, 2017.
• Pekcanıtez, Hakan ve Güray Erdönmez, “§ 8. Medenî Usûl Hukukuna Hâkim Olan İlkeler”, Medeni Usul Hukuku - Cilt I, İstanbul, On İki Levha, 2017.
• Pekcanıtez, Hakan ve Ali Yeşilırmak, “§ 22. Tahkim”, Medeni Usul Hukuku - Cilt III, İstanbul, On İki Levha, 2017.
• Petek, Ömer Faruk, Hakem Sözleşmesi Uyarınca Hakemin Hak ve Yükümlülükleri, Yüksek Lisans Tezi, Danışman Güray Erdönmez, İstanbul, Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, 2015 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 415728).
• Polat, Ayşegül, “Asimetrik Tahkim Sözleşmelerinin Geçerliliği”, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı 1, 2019, s.3-65.
• Reyhani-Yüksel, Sera, “Tahkim Tarafları ve Hakem Arasında Yapılan Hakemlik Sözleşmesinin Maddi Hukuk Açısından Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Hukuk Sempozyumu Özel Sayısı (Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan), İstanbul, Legal, 2. Baskı, 2012, s.2445-2461.
• Sargın, Bengi, “Bireysel İş Uyuşmazlıklarında Tahkime Elverişlilik”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 16, Sayı 177, 2021, s.915-930.
• Sarı, Mehmet, “Tahkime Elverişlilik”, Terazi Hukuk Dergisi, Sayı 32, 2009, s.145-172.
• Sarıgül-Ata, Bersun, “Belge ve Belgenin Delil Kuvveti”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı 1, 2020, s.1-40.
• Sarıgül-Ata, Bersun, “Milletlerarası Tahkim Kanununun, ICC ve ICSID Tahkiminin Uygulama Alanı”, Prof. Dr. Hasan Tahsin Fendoğlu'na Armağan, Ankara, Yetkin, 2023, s.1107-1130.
• Sarısözen, Serhat, “Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre Hakem Yargılaması”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 12, Sayı 132, 2017, s.105-119.
• Sebük, M. Tahir, “Hakem, Hakem-bilirkişi ve Kanuni Hakem Kararlarının Mukayesesi ve Tahkim Şartı”, Tahkim: IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası - 29 Kasım - 4 Aralık 1965 – Bildiriler-Tartışmalar, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1965, s.63-70.
• Selçuk, Seyhan, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre Hakem Kararlarının İptali, Ankara, Yetkin, 2018.
• Sezgin, Sedat, “Vesayet Altındaki Kişinin Vasi Rızası Gerektirmeksizin Bizzat Yapabileceği İşlemler”, Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı 1, 2022, s.55-86.
• Süral, Ceyda, “Hakemin Sorumluluğu”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, 2011, s.229-254.
• Şit, Banu, “Tahkim Anlaşmasının Şekli: Yazılı Şekil Şartı ve İnternet Aracılığı ile Akdedilen Tahkim Anlaşmaları”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Cilt 25, Sayı 1-2, 2005, s.411-436.
• Tanrıver, Süha, Medenî Usûl Hukuku – Cilt I, Ankara, Yetkin, 2018.
• Tanrıver, Süha, Medenî Usûl Hukuku – Cilt II, Ankara, Yetkin, 2022.
• Tarman, Zeynep Derya, “Tahkim Klozunun Üçüncü Kişilere Teşmili Konusundaki İsviçre Federal Mahkemesi Kararı”, Terazi Hukuk Dergisi, Sayı 40, 2009, s.121-125.
• Taşkın, Âlim, “Hakem Mahkemesinin Kendi Yetkisi Hakkında Hüküm Vermesi”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 1988, s.169-183.
• Taşkın, Âlim, Hakem Sözleşmesi, Ankara, Turhan, 2. Baskı, 2005.
• Taşkın, Âlim, “Hakemlerin Bağımsızlığının ve Tarafsızlığının Denetimi, Beyan Yükümlülüğü ve Referans Kriterler”, Social Sciences Studies Journal, Cilt 4, Sayı 22, 2018, s.3993-4021.
• Tekdoğan-Bahçıvancı, Işıl S., “Hakem-Bilirkişilik Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk”, Atipik Sözleşmelere Uygulanacak Hukuk, İstanbul, On İki Levha, 2020, s.359-391.
• Tekinalp, Ünal, “Hakem Sözleşmesinin Hukuki Mahiyeti Konusunda Düşünceler”, Tahkim: IV. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası - 29 Kasım - 4 Aralık 1965 – Bildiriler-Tartışmalar, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, s.13-39.
• Topcan, Utku, “Uluslararası ve Ulusal Tahkim Düzenlemeleri Işığında Tahkim Anlaşmasının Geçerliliği”, İzmir Ekonomi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi - EconJURA, Cilt 1, Sayı 1, 2022, s.97-113.
• Tosun, Özge, “Hakemlerin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 8, Sayı 84, 2013, s.93-104.
• Türkoğlu, Elif Ceren, “Türk Hukukunda Hakem Sözleşmesi”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 14, Sayı 2, 2017, s.379-396.
• Tüysüz, Cemre, “Milletlerarası Ticari Tahkimde Gizlilik Yükümlülüğü”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Cilt 37, Sayı 2, 2017, s.846-873.
• Uçar, Mehmet, “Tahkime Elverişlilik”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 97, Sayı 2, 2023, s.76-94.
• Yavuz, Cevdet, Borçlar Hukuku Dersler (Özel Hükümler), İstanbul, Beta,16. Baskı, 2019.
• Yeşilırmak, Ali, “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolu Olarak Hakem-Bilirkişilik”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Özel Sayı, 2009, s.693-738.
• Yılmaz, Süleyman ve Gökçe Filiz Çavuşoğlu, “Türk Hukukunda Tahkime Elverişlilik Kavramı ve Taşınmaz Aynına İlişkin Uyuşmazlıkların Tahkimde Görülmesi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, 2019, s.594-613.
• Yılmaz, Süleyman ve Gökçe Filiz Çavuşoğlu, “Türk Hukukunda Tahkim Sözleşmelerinin Geçerliliği ve Asimetrik ve Patolojik Tahkim Klozları”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 69, Sayı 3, 2020, s.1475-1504.
• Yılmazsoy, Ebru, “Tahkim ve Hakem Sözleşmeleri”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı 41, Yıl 11, 2020, s.389-426.
• Zengin, Burcu, “Tahkim Şartının, Genel İşlem Koşullarına İlişkin Kurallar Karşısındaki Durumu”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı 2, 2013, s.129-153.
• Zengin, Burcu, “Şirketler Hukukunda Tahkime Elverişlilikle İlgili Temel Meseleler”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 9, Sayı 95, 2014, s.101-113.
• Zevklilier, Aydın ve K. Emre Gökyayla, Borçlar Hukuku – Özel Borç İlişkileri, Ankara, Turhan, 19. Baskı, 2019.