Emsal Bedel ve Dava Konusu Edilmesi

Year 2023, Volume: 81 Issue: 1, 213 - 241, 10.02.2023

Kerem Öncü

https://doi.org/10.30915/abd.1198216

Abstract

Emsal bedel, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 267. maddesinde düzenlenmiştir. Emsal bedel aracılığıyla, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen bir malın değeri belirlenmektedir. Kanun’da buna ilişkin birçok yöntem düzenlenmiştir. Bunlardan biri de takdir komisyonunca emsal bedelin takdiridir. Kanun’a göre mükellefin bu işleme karşı dava açması mümkündür. Ancak, bu konuda birçok tartışma bulunmaktadır. Takdir edilen emsal bedele karşı vergi dairesinin dava açıp açamayacağı tartışmalı konulardan biridir. Bir diğer tartışma ise, vergi dairesinin takdir komisyonuna başvurduğu durumlarda, mükellefin takdir edilen emsal bedele dava açıp açamayacağıdır. Kanun'da bunu engelleyen bir madde yer almamaktadır. Ancak vergi dairesinin takdir komisyonuna başvurduğu durumlarda mükellefin dava açabileceği kabul edildiğinde, usul ekonomisi ilkesi kapsamında değerlendirilmesi gereken başka sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu konuda olması gereken hukuk yönünden çözüm, Vergi Usul Kanunu’nun 267. maddesi ile ilgili yasa değişikliğidir.

Keywords

değerleme, emsal bedel, takdir komisyonu, karine, dava

The Imputed Value and Litigation

Abstract

The imputed value is regulated in Article 267 of the Tax Procedure Law No. 213. Through imputed value, the value of a property that has no real value or that is unknown or cannot be determined accurately is determined. Many methods are regulated in the Law regarding this. One of them is the appraisal of the imputed value by the assessment commission. According to the law, it is possible for the taxpayer to file a lawsuit against this transaction. However, there is a lot of controversy about this. It is one of the controversial issues whether the tax office can file a lawsuit against the appraised imputed value. Another discussion is whether the taxpayer can file a lawsuit against the appraised imputed value in cases where the tax office applies to the assessment commission. There is no article in the law that prevents this. However, when it is accepted that the taxpayer can file a lawsuit in cases where the tax office applies to the assessment commission, other problems arise that should be evaluated within the scope of the principle of procedural economy. The legal solution to this issue is the amendment of the Law on Article 267 of the Tax Procedure Law.

Keywords

valuation, imputed value, assessment commission, presumption, case

References

• Ağar, Serkan. “Vergi Davalarının Hukuki Niteliği.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, No: 62 (2006): 262-298.
• Akkaya, Mustafa. “Vergi Sorumlusunun Vergi Yargısı ve Vergi İdaresi Karşısındaki Konumu.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, No: 46 (1,0) (1997): 185-208.
• Akkaya, Mustafa. Vergi Hukukunda Ekonomik Yaklaşım. Ankara: Turhan Kitabevi, 2002.
• Aytulun, Metin ve Vefa Toroslu. TMS ve VUK Kapsamında Stoklar. İstanbul: Legal Yayıncılık, 2014.
• Bakmaz, Zübeyir. Türk Vergi Hukukunda Emsal Bedel Uygulaması. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2019.
• Candan, Turgut. Vergilendirme Yöntemleri ve Uzlaşma. 2. Baskı. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları, 2006.
• Çağan, Nami. Vergilendirme Yetkisi. İstanbul: Kazancı Yayınları, 1982.
• Göker, Cenker. Vergi Hukukunda Takdir Komisyonları. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.
• Günday, Metin. İdari Yargılama Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, 2022.
• Kaneti, Selim. Vergi Hukuku. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayın: 3434, Hukuk Fakültesi Yayın: 698, 1986/1987.
• Kaneti, Selim, Esra Ekmekçi, Gülsen Güneş ve Mahmut Kaşıkçı. Vergi Hukuku. İstanbul: Filiz Kitabevi, 2019.
• Kızılot, Şükrü ve Zuhal Kızılot. Vergi İhtilafları ve Çözüm Yolları. 18. Baskı. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık, 2010.
• Ok, Abdullah. “Danıştay Kararları Işığında Re’sen Vergi Tarhında Matrahın Saptanmasına İlişkin İlkeler.” Legal Mali Hukuk Dergisi, No: 5 (7). (2009).
• Öncel, Mualla, Ahmet Kumrulu, Nami Çağan ve Cenker Göker. Vergi Hukuku. 30. Baskı. Ankara: Turhan Kitabevi, 2021.
• Özbalcı, Yılmaz. Vergi Davaları. Ankara: Oluş Yayıncılık, 2006.
• Özbalcı, Yılmaz. Vergi Usul Kanunu Yorum ve Açıklamaları. İstanbul: Feryal Matbaası, 1988.
• Özdiler Küçük, Eda. Vergi Hukukunda Karineler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2011.
• Saban, Nihal. Vergi Hukuku. 7. Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım: 2015.
• Sargın, Burhan ve Erkan Özkan. “Vergi Usul Kanunu’na Göre Değerleme Esasları.” Vergi Raporu Dergisi, No: 111. (2008): 13-21.
• Şenyüz, Doğan. Vergi Hukuku Açısından Özel Hukuk Sözleşmeleri. Ankara: Yaklaşım Yayınları, 2002.
• Şenyüz, Doğan, Mehmet Yüce ve Adnan Gerçek. Vergi Hukuku. 12. Baskı. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım, 2021.
• Taylar, Yıldırım, Özgecan Gök, Burcu Demirbaş Aksüt ve Emine Sevcan Artun. Mükellef Haklarının Korunması Bakımından Hukuki Güvenlik İlkesi. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Yılmaz, Dilşat. “’Usul Ekonomisi İlkesi’ Çerçevesinde Türk İdari Yargılama Usulünde Sözlülük İlkesine İlişkin Bazı Değerlendirmeler.” Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, No: 23 (2) (2019): 267-320.
• Yılmaz, Ejder. “Usul Ekonomisi.” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. No: 57 (1) (2008): 243-274.
• https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 01.05.2022.
• www.gib.gov.tr, Erişim Tarihi: 23.3.2022.
• www.lexpera.com.tr, Erişim Tarihi: 25.05.2022.
• www.anayasa.gov.tr, Erişim Tarihi: 02.05.2022.