Crime and Criminal Profile in a Literary Work in the Light of Dostoyevsky's ‘The Idiot’

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 67 - 85, 28.03.2025

Şule Berktaş

Öz

Based on the connection between the disciplines of Literature and Criminology, the subject of profiling criminals through literary works is an innovative and remarkable study subject. The connection between the disciplines of Literature, Criminology and Psychology is important for the subject of this study. In order to reveal the bond between these discipines, Fyodor Mikhailovich Dostoyevsky's The Idiot was chosen as the source. It was felt necessary to look closely at the work and the crime and criminal profiles included in the work and relate them to the discipline of Psychology and Criminology. In this context, text analysis and interdisciplinary approach were used in the study.
The first element of the study discussed was crime and criminal, and then the factors that lead individuum to crime were mentioned. By giving examples from Dostoevsky's The Idiot, the effects of psychological factors and the relationship between individuum and society on the phenomenon of crime have been tried to be revealed. In addition, in order to reduce crime rates, it was tried to draw attention to the need to address potential criminal profiles, the effects of individuals' psychology on their tendency to commit crime, and the need to carry out some studies to reduce or completely eliminate these effects. As a result, in the light of the work The Idiot, it has been concluded that potential criminal profiles can be created by underlining the psychological factors, from literary works. Foreign sources used in the study were translated into Turkish by us.

Anahtar Kelimeler

Dostoevsky, Idiot, Criminal Psychology, Criminal Profiling, Crime, Society

Dostoyevski’nin ‘Budala’ Eseri Işığında Edebi Eserde Suç ve Suçlu Profili

Öz

Edebiyat ve Kriminoloji disiplinleri arasındaki bağlantıdan yola çıkarak, edebi eser üzerinden potansiyel suçlu profili çıkarma konusu yenilik arz eden ve dikkat çekici bir çalışma konusudur. Edebiyat, Kriminoloji ve Psikoloji disiplinleri arasındaki bağlantı bu çalışma konusu için önem arz etmektedir. Bu disiplinlerin arasındaki bağı gözler önüne serebilmek adına, F. M. Dostoyevski’nin Budala eseri kaynak olarak seçilmiştir. Esere, eserde yer verilen suç ve suçlu profillerine yakından bakıp, Psikoloji ve Kriminoloji disiplini ile ilişkilendirme gereği duyulmuştur. Bu bağlamda çalışmada metin analizi ve disiplinler arası yaklaşım kullanılmıştır.
Çalışmanın ele alınan ilk unsuru suç ve suçlu olmuş, devamında bireyi suça yönelten etkenlere değinilmiştir. Dostoyevski’nin Budala eserinden örneklere yer verilerek, suç olgusu üzerinde psikolojik etkenler ile birey ve toplum ilişkisinin etkileri gözler önüne serilmeye çalışılmıştır. Ayrıca suç oranlarının düşürülmesi adına, potansiyel suçlu profilleri ele alınması,

Anahtar Kelimeler

Dostoyevski, Budala, Suç Psikolojisi, Suçlu Profilleme, Suç, Toplum

Kaynakça

• Baran, A. G. (1993). Toplum, Birey ve Çevre İlişkileri, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 10, (I), 261-278.
• Bulut, Y. (2010). Sosyolojiye Giriş 1, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Dostoyevski, F. M. (2019). Budala, (E. Altay, Çev.). İş Bankası Yayınları.
• Freud, S. (2023). Kitle Psikolojisi ve Ego Analizi, (E. Yıldırım, Çev.). Roman Yayınları.
• Gökulu, G. (2020). Suç kuramları: Biyolojik ve Psikolojik Yaklaşımlar: Eleştirel bir değerlendirme. Turkish Studies- Social Sciences, 14(4), 1471-1488. DOI: 10.29228/TurkishStudies.23004 ISSN: 2667-5617.
• Gönültaş, M. B., & Önder, Ş. G. (2005). Suçlu Profilleme ve Türkiye’deki Genel Durumu. Polis Bilimleri Dergisi, 7(4), 35-58.
• Güllü, İ. (2014). Suç Olgusuna Teorik ve Eleştirel Bir Yaklaşım. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(Özel Sayı I), 104-107.
• İdiyo. (2024, Mart 16). Etimoloji-Türkçe Etimoloji Sözlüğü. Etimoloji- Türkçe Etimoloji Sözlüğü. https://www.etimolojiturkce.com/kelime/idiyo
• Kerim, L. (2015) A Psychoanalytic Approach To Afanasy Fet’s Work, “A Dream”/Afanasiy Fet’in “Rüya” Adlı Eserine Psikanalitik Yaklaşım, International Journal of Languages’ Education and Teaching 3/(I), 246-255.
• Koçak, R. & Gökler R. (2008), Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2, 91-107.
• Ruggiero, V. (2009). Edebiyat ve Suç, (B. Kılınçer, Çev.). Everest Yayınları.
• Sağlık, G. N. (2021). Psikanalitik Kuram ve Sosyal Hizmet, FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi) 31, 435-455.
• Tekin, M. (1989). Roman Sanatı, Selçuk Üniversitesi Yayınları.
• Turna, M. (2020). Edebiyat ve Psikanaliz Üzerine, Medeniyet ve Toplum Dergisi, 4(1), 1-17.
• Yücel, M. T. (1986). Kriminoloji, Suç ve Ceza, Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı Yayını.
• Rusça Kaynaklar Дядык, Н. Г. (2021). “Экзистенциальная неопределенность в романах Ф. М. Достоевского и современность” Южно-Уральский государственный гуманитарно-педагогический университет (Челябинск, Россия), Достоевский в Смене Эпох и Поколений, Материалы II Международной научной конференции, посвященной 200-летию со дня рождения Ф. М. Достоевского, 15-41.
• Клеймёнов, М. П. (2021). Криминология Ф. М. Достоевского. Вестник Омского университета. Серия «Право». 18(3), 74–83. УДК 343 DOI 10.24147/1990-5173.2021.18(3),74-83.
• Косицына, Е. А. (Составитель). (2021). Ф. М. Достоевский: жизнь и творчество Биобиблиографический указатель. Амурская областная научная библиотека имени Н.Н. Муравьева-Амурского Отдел обслуживания, Благовещенск. Сухарев, Ю. А. Религиозно-Нравственная Проблема Свободы Личности в Творчестве Достоевского, Философия и общество 3/1999, 94-108.
• Тарасов, Б. Н. (2021). “Исторический процесс в свете христианской анторопологии Ф. М. Достоевского”, Литературный институт имени А. М. Горького (Москва, Россия), Достоевский в Смене Эпох и Поколений, Материалы II Международной научной конференции, посвященной 200-летию со дня рождения Ф. М. Достоевского., 15-41 ISBN 978-5-7779-2570-1.