Sözsüz İletişim İçerikli Makalelerin (2012-2023) Bibliyometrik Özellikler Açısından Durum İncelemesi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 135 - 162, 26.02.2024

Mustafa Tuna , Ömer Lütfi Antalyalı

https://doi.org/10.54969/abuijss.1395204

Öz

İnsan etkileşiminin temel bir unsuru olarak yüz, duygusal etkenler, bilişsel süreçler ve sinir bilimsel kökenleriyle sıkı sıkıya bağlantılıdır. Yüz ve duygu tanıma alanındaki teknolojik ilerlemelerin yanı sıra tıp alanındaki deneysel çalışmaların etkisiyle, bu önemli alanlarda yapılan sözsüz iletişimin disiplinler arası yönünü içeren bilimsel araştırmalarda hem kavramsal hem de uygulama durumunun iletişim bilimleri perspektifinden geniş ve kapsamlı bir şekilde takip edilmesi gerekliliğini ortaya koymaktadır. Web of Science ve Scopus veri tabanlarında 2012-2023 yılları arasında üretilen sözsüz iletişim makaleleri, ortak anahtar kelime oluşum ağları incelenerek, görselleştirilmiş kümelerde kavramlar ve konular çapraz bir durum çalışmasıyla sunulmaya çalışılmıştır. Sözsüz iletişimin başat kavramlarına ek olarak bağlantı güçleri incelemesiyle öncelikle yüz duyuş tanımlaması ve uyarılmayı takiben göz alanı, zihin kuramı ve iletişim mesafesi kavramları yanında göz izleme, meta-analiz, beyin çizgesi yöntemi ve sanal gerçeklik gibi metodolojik terimlere ulaşılması dikkat çekicidir.

Anahtar Kelimeler

Sözsüz İletişim, Bibliyometrik Analiz, Bibliyometrik Haritalama, WoS, Scopus

Kaynakça

• Amodeo, D. A., Jones, J. H., Sweeney, J. A., Rogozzino, M. E. (2012). Differences in BTBR T+ tf/J and C57BL/6J mice on probabilistic reversal learning and stereotyped behaviors. Behavioural Brain Research, 227(1), 64-72. https://doi.org/10.1016/j.bbr.2011.10.032
• Aria, M. ve Cuccurullo, C. (2017) Bibliometrix: An R-tool for comprehensive science mapping analysis, Journal of Informetrics, 11(4), 959-975. https://doi.org/10.1016/j.joi.2017.08.007
• Baas, J., Schotten, M., Plume,A., Côté, G., ve Karimi, R. (2020). Scopus as a curated, high-quality bibliometric data source for academic research in quantitative science studies. Quantitative Science Studies, 1(1), s. 377–386. https://doi.org/10.1162/qss_a_00019
• Baron-Cohen S., Wheelwright S., Hill J., Raste, Y., ve Pumb, I. (2001). “Reading the Mind in the Eyes” Test revised version: a study with normal adults, and adults with Asperger’s syndrome or high functioning autism. J Child Psychol Psychiatry, 42(2), 241-251.
• Barrett, L. M. (2012). Emotions are real. Emotion, 12(3), 413–429. https://doi.org/10.1037/a0027555
• Büyükkıdık, S. (2022). A bibliometric analysis: a tutorial for the bibliometrix package in R using IRT literature. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 13(3), 164-193. https://doi.org/10.21031/epod.1069307
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E. Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi Yayınları.
• Bozdoğan, A. E. (2020) Web of science veri tabanına dayalı bibliyometrik analiz: bilim merkezleri/müzeleri üzerine yapılan eğitim araştırmaları makaleleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 14(31), s. 174-194, https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.9
• Çamdereli, M. (2019). İletişime Giriş. Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları. Chen, C. ve Song, M. (2019) Visualizing a field of research: a methodology of systematic scientometric reviews. PLoS One, 14(10). https://doi.org/10.1371/journal.pone.0223994
• Denault, V., Plusquellec, P., Jupe, L. M., St-Yves, M., Dunbar, N. E., Hartwig, M., ... van Koppen, P. J. (2020). The analysis of nonverbal communication: The dangers of pseudoscience in security and justice contexts. Anuario de Psicología Jurídica, 30, 1-12. https://doi.org/10.5093/apj2019a9
• Demir, H. ve Erigüç, G. (2018). Bibliyometrik bir analiz ile yönetim düşünce sisteminin incelenmesi. İş ve İnsan Dergisi, 5(2), s. 91-114. http://dx.doi.org/10.18394/iid.395214
• Dikmen, M., ve Bahadır, F. (2022). Bibliometric mapping of gamification in education. Journal of Educational Reflections, 6(2), 50-67. https://dergipark.org.tr/en/pub/eduref/issue/74849/1137631
• Ekman, P. (2009). Ne düşündüğünü biliyorum: Yasaları çiğnemekten sözünü tutmamaya insanlar nasıl yalan söyler ve nasıl yakalanırlar?. (E. Karababa, Çev.). Diyojen Yayınları.
• Ekman, P. (2020). Yalan söylediğimi nasıl anladın?! Sosyal hayatı ve duygusal yaşamı güçlendirmek için yüzleri ve hisleri okuma. (E. İ. Akter, Çev.). Okuyan Us Yayınları.
• Fiske, J. (2019). İletişim Çalışmalarına Giriş. İrvan, S. (Çev.) Pharmakon Yayınları.
• Fridlund, A.J., Crivelli, C., Jarillo, S., Fernández-Dols, J.M. ve Russell, J.A. (2019). Facial Expressions. Shackelford, T. & Weekes-Shackelford, V. (Ed.) Encyclopedia of Evolutionary Psychological Science içinde (s. 1-7). Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-16999-6_797-2
• Gülmez, M., Oğuz, S. ve Yalçıntaş, D. (2020). Sosyal İnovasyon Alanındaki Yayınların Görsel Haritalama Yöntemiyle Bibliyometrik Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(Ek), 90-101. http://dx.doi.org/10.18394/iid.395214
• Gorrindo, P., Williams, K. C., Lee, E. B., Walker, L. S., McGrew, S. G. ve Levitt, P. (2012). Gastrointestinal dysfunction in autism: parental report, clinical evaluation, and associated factors. Autism Research, 5, 101-108.
• Hoai, S. B., Hoang Thi, B., Nguyen Lan, P. ve Tran, T. A. (2021). A bibliometric analysis of cultural and creative industries in the field of arts and humanitie. Digital Creativity, (32)4, 307-322. https://dx.doi.org/10.1080/14626268.2021.1993928
• Friston, K. J. ve Frith, C. D. (2015). Active inference, communication and hermeneutics. Cortex, 68, 129-143. http://dx.doi.org/10.1016/j.cortex.2015.03.025
• Karaboğa, T., Karaboğa, H. A., ve Sehitoğlu, Y. (2020). The rise of big data in communication sciences: a bibliometric mapping of the literature. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, 58, 169-199. https://dx.doi.org/10.26650/Connectist2020-0083
• Kaplan, M. (2019). Yüz Okuma Sanatı: Çin Evren Bilimi Çerçevesinde Yüz Okuma, Davranış ve Karakter Analizi. Ayzıt Yayınları.
• Krupenye, C., Kano, F., Hirata, S., Call, J. ve Tomasello, M. (2016). Great apes anticipate that other individuals will act according to false beliefs. American Association for the Advancement of Science, 354(6308), 110-114. https://dx.doi.org/10.1126/science.aaf8110
• Kurnaz, A. (2021). The impact of the covid-19 pandemic on communication studies: Bibliometric analysis. Journal of Selcuk Communication, 14(4), 1521-1545. https://dx.doi.org/10.18094/josc.975982
• Kürklü, S. (2020). Biyoetik konusunda yapılan araştırmaların bibliyometrik analizi; WoS örneği. Türkiye Biyoetik Derneği, 6(3), 87-99. http://dx.doi.org/10.5505/tjob.2019.52297
• Matsumoto, D., Frank, M. G. ve Hwang, H. S. (2020). İnsanları Okumak: Sözsüz Davranış Dünyasına Giriş. Matsumoto, D., Frank, M. G. ve Hwang, H. S. (Ed.), Tuzgöl Dost, M. ve Metin, A. (Çev. Ed.). Sözsüz İletişim Bilim ve Uygulamaları içinde (s. 3-14). Nobel Akademik Yayınları.
• Matsumoto, D. ve Hwang, H. S. (2020). Yüz ifadeleri. Matsumoto, D., Frank, M. G. ve Hwang, H. S. (Ed.), (M. Tuzgöl Dost ve A. Metin, Çev. Ed.). Sözsüz İletişim Bilim ve Uygulamaları içinde (s. 15-52). Nobel Akademik Yayınları.
• Meador, K.J., Baker, G.A., Browning, N., Cohen M. J., Bromley R. L., Clayton-Smith J., Kalayjian, L.A., Kanner, A., Liporace J. D., Pennell P. B., Privitera, ve M., Loring. (2013). Fetal antiepileptic drug exposure and cognitive outcomes at age 6 years (NEAD study): a prospective observational study. Lancet Neurol, 12(3), 244-52. https://doi.org/10.1016/S1474-4422(12)70323-X
• Nicolaidis, C., Raymaker, D. M., Ashkenazy, E., McDonald, K. E., Dern, S., Baggs, A. E., Kapp, S. K., Weiner, M., ve Boisclair ve W. C. (2015). “Respect the way I need to communicate with you”: Healthcare experiences of adults on the autism spectrum. Autism, 19(7), 824-831. https://doi.org/10.1177/1362361315576221
• Oliveira, O., da Silva, F., Juliani, F., Ferreira, L. ve Nunhes, T. (2019). Bibliometric method for mapping the state-of-the-art and identifying research gaps and trends in literature: an essential instrument to support the development of scientific projects. IntechOpen Scientometrics Recent Advances, 1-18. http://dx.doi.org/10.5772/intechopen.85856
• Özköse, H. ve Gencer, C. (2017). Bibliometric analysis and mapping of management information systems. Gazi University Journal of Science, 30(4), 356-371. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/380302
• Pavlova, M.A. (2012). Biological motion processing as a hallmark of social cognition, Cerebral Cortex, 22(5), 981–995, https://doi.org/10.1093/cercor/bhr156 http://dx.doi.org/10.1093/cercor/bhr156
• Pavlova, M. A. ve Sokolov, A. A. (2022). Reading language of the eyes. Neuroscience and Biobehavioral Reviews, 140:104755. http://dx.doi.org/10.1016/j.neubiorev.2022.104755
• Schilbach, L., Timmermans, B., Reddy, V., Costall, A., Bente, G., Schlicht, T., ve Vogeley, K. (2013). Toward a second-person neuroscience. Behavioral and Brain Sciences, 36(4), 393-414. http://dx.doi.org/10.1017/S0140525X12000660
• Subaşı, M. ve Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 419-426. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/474049
• Şeref, İ. ve Karagöz, B. (2019). Scopus veri tabanına dayalı bibliyometrik değerlendirme: Mevlâna Celâleddin Rumî üzerine yapılan araştırmalar. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (14), 298-313. http://dx.doi.org/10.18394/iid.395214.
• Taşkın, Z. ve Aydınoğlu, A. U. (2015). Collaborative interdisciplinary astrobiology research: a bibliometric study of the NASA Astrobiology Institute. Scientometrics, 103, 1003-1022. http://dx.doi.org/10.1007/s11192-015-1576-8
• Van Eck, N. J., ve Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics 84, 523–538. https://www.doi.org/10.1007/s11192-009-0146-3
• Volkmar, F., Siegel, M., Woodbury-Smith, M., King, B., McCracken, J. ve State, M. (2014). Practice parameter for the assessment and treatment of children and adolescents with autism spectrum disorder. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 53(2), 237-257. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2013.10.013
• Youngblood, M. (2018). A bibliometric analysis of the interdisciplinary field of cultural evolution. Palgrave Communications, 4(120), s. 1-9. http://dx.doi.org/10.1057/s41599-018-0175-8