Vocational Education with Learning Style and Self-Esteem Interaction: Denizli Sample

Year 2023, , 382 - 410, 31.12.2023

Süleyman Yeşil , Kamil Orhan

https://doi.org/10.22466/acusbd.1340169

Abstract

In our age, many societies assume that by increasing the effectiveness of vocational education, it will increase production power and efficiency. Various moves have been made for the development of vocational education in Turkey in recent years. Despite legal and structural efforts, the expected positive outcomes from vocational training could not be obtained. One of the important outputs expected from vocational education is the development of psychosocial skills of graduates. It is thought that vocational education will improve self-esteem through the expertise and skills it provides. The main purpose of the study is to determine the learning styles and self-esteem levels of vocational education students in Denizli and to examine their relationship with various variables. 8th, 9th and 12th grade students in Denizli province participated in the study (n=413). Kolb Learning Style Inventory III (Gencel, 2006), Rosenberg Self-Esteem Scale (Çuhadaroğlu, 1986) and an authentically prepared demographic questionnaire were applied to the participants. According to the results; It was found that there is a significant relationship between learning styles and school types, and students' self-esteem levels and school types. The self-esteem levels of the students change statistically significantly according to the working status of the mother. The self-esteem levels of those who say that they spend most of their time outside of school on mobile phones, the Internet, and computer games are significantly lower than those who do not do the aforementioned activities.

Keywords

vocational and technical education, learning styles, self-esteem

Mesleki Eğitim ile Öğrenme Stili ve Benlik Saygısı Etkileşimi: Denizli Örneği

Abstract

Çağımızda birçok toplum, mesleki eğitimin etkinliğini arttırarak üretim gücünü ve verimliliğini arttıracağını varsaymaktadır. Türkiye’de de son yıllarda mesleki eğitimin gelişmesi için çeşitli hamleler yapılmıştır. Hukuki ve yapısal çabalara karşın mesleki eğitimden beklenen olumlu çıktılar elde edilememiştir. Mesleki eğitimden beklenen önemli çıktılardan birini mezunların, psikososyal becerilerinin gelişmesinin sağlanması oluşturmaktadır. Mesleki eğitimin, kazandırdığı uzmanlık ve beceri aracılığıyla özsaygıyı geliştireceği düşünülmektedir. Araştırmanın temel amacı, Denizli ilindeki mesleki eğitim öğrencilerinin öğrenme stillerinin ve benlik saygısı düzeylerinin belirlenmesi ve çeşitli değişkenlerle olan ilişkisinin incelenmesidir. Çalışmaya Denizli ilindeki 8., 9. ve 12. sınıf öğrencileri katılmıştır (n=413). Katılımcılara Kolb Öğrenme Stili Envanteri III (Gencel, 2006), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (Çuhadaroğlu, 1986) ve özgün olarak hazırlanmış bir demografik soru formu uygulanmıştır. Sonuçlar, öğrencinin okuduğu okul türünün öğrenme stilleri ve benlik saygısı açısından anlamlı ilişkili olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin benlik saygısı düzeyleri, annelerinin çalışma durumuna göre istatistiksel açıdan anlamlı biçimde değişmektedir. Benlik saygısı açısından ele alındığında okul zamanı dışında kalan zamanını cep telefonu, bilgisayar oyunları ve internette geçirdiklerini söyleyenlerin benlik saygıları bu faaliyetlerde bulunmayan bireylere göre anlamlı biçimde düşüktür.

Keywords

öğrenme stilleri, benlik saygısı, mesleki ve teknik eğitim

References

• Abramowitz, R. H., Petersen, A. C., & Schulenberg, J. E. (1984). Changes in self-image during early adolescence. New Directions for Mental Health Services, (22), 19–28. https://doi.org/10.1002/yd.23319842204.
• Aktaş İ. P. (2007). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin öğrenme stillerinin okul başarıları, beden eğitimi dersine yönelik tutumları ve demografik özellikleriyle ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Aktaş S. (2011). 9. Sınıfta anne baba tutumları ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Armstrong L., Phillips J. G., & Saling L. L. (2000). Potential determinants of heavier internet usage. Int. J. Human-Computer Studies, 53(4), 537–550.
• Aşkar, P. ve Akkoyunlu B. (1993). Kolb öğrenme stili envanteri. Eğitim ve Bilim, 87(17), 37-47, http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5854/1987 adresinden 04.01.2023 tarihinde alınmıştır.
• Aydın, B. ve Sarı S. (2011). Internet addiction among adolescents: the role of self-esteem. Procedia Social And Behavioral Sciences, 15 (2011) 3500–3505.
• Aydıner, S. (2017). Ortaokul kademesindeki öğrencilerin bilgisayar bağımlılıkları ile benlik saygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Bahar, M., Bilgin İ. (2003). Öğrenme stillerini irdeleyen bir literatür çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 41-70.
• Bahar, H. H., Sülün A. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğrenme stilleri, cinsiyet öğrenme stili ilişkisi ve öğrenme stiline göre akademik başarı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 379 – 386.
• Bakırcıoğlu, R. (2006). Ansiklopedik psikoloji sözlüğü. Anı Yayıncılık.
• Balat, G. ve Akman B. (2004). Farklı sosyo – ekonomik düzeydeki lise öğrencilerinin benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 175 – 183.
• Bruno, F. J. (1996). Psikoloji tarihine giriş. G. Sevdiren (Çev.), Kibele Yayınevi.
• BSTB (2017). Sanayinin ihtiyaç duyduğu işgücü nitelikleri raporu. https://kusip.gov.tr/kusip/views/paylasimEkGoster.htm?id=512&pt=0 adresinden 15.02.2023 tarihinde alınmıştır.
• Buch, K., & Bartley S. (2002). Learning Style and Training Delivery Mode Preference. Journal of Workplace Learning, 14(1), 5 – 10.
• Byrne, B. (2000). Relationship between anxiety, fear, self – esteem and coping strategies in adolescence. Adolescence, 35(137), 201 – 212.
• Cerit – Aksoy, A. (1992). Lise son sınıf öğrencilerinin öz saygı ve denetim odağını etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Ceylan, İ. (2013). Ergenlerin benlik saygısı ve duygusal öz-yeterlik düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Cherry K. (2022). Kolb’s cycle of learning, https://www.verywellmind.com/kolbs-learning-styles-2795155, adresinden 15.03.2023 tarihinde alınmıştır.
• Chubb N., Ross J., & Fertman C. (1997). Adolescent self – esteem and locus of control: a longitudinal study of gender and age differences. Adolescence, 32 (125), 113 – 129.
• Coopersmith, S. (1967). The Antecedents of self-esteem. Consulting Psychologist Press.
• Curry, L. (1987). Integrating concepts of cognitive or learning style: A review with attention to psychometric standards. Canadian College of Health Service Executives.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı [Yayımlanmamış uzmanlık tezi]. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı.
• Demirel, Ö. (2005). Eğitimde program geliştirme. Pegem Yayıncılık.
• Dikmen, M. ve Tuncer, M. (2020). Öğrenme stiline dayalı eğitimin akademik başarıya etkisi. Ege Journal of Education, 21(1), 71-88. https://doi.org/10.12984/egeefd.695452.
• Dilek, H. (2007) Farklı eğitim programlarına devam eden lise ikinci sınıf öğrencilerinin benlik saygısı ile anne babalarının benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Durmaz, Ş., Ören K. (2017). Öz yeterlilik ve özgüvenin işgücü ve istihdama etkisine bir bakış. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 9(1), 109 – 120.
• Duru, A. (1995). İlkokul 5. sınıf öğrencilerinin benlik saygıları ile ana – baba tutumları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Duru, E. ve Balkıs, M. (2014). Kendinden şüphe duyma, benlik saygısı ve akademik başarı arasındaki ilişkilerde akademik erteleme eğiliminin rolü. Eğitim ve Bilim, 39(173), 274-287.
• Ekici, G. (2003). Öğrenme stiline dayalı öğretim ve biyoloji ders öğretimine yönelik ders planı örnekleri. Gazi Kitabevi.
• Entwistle N., Velda M. C., & Walker P., (2001). Conceptions, Styles and Approaches Within Higher Education: Analytic Abstractions and Everyday Experience. Sternberg R. J., Li F. Z. (Ed.) Perspectives on thinking, learning and cognitive styles, Lawrance Erlbaum Associates.
• Eren, E. (2014). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Beta Yayınları.
• Erez, A., & Judge, T. A. (2001). Relationship of core self-evaluations to goal setting, motivation, and performance. Journal of Applied Psychology, 86(6), 1270–1279.
• Ergür, D. O. (1998). Hacettepe üniversitesi dört yıllık lisans programlarındaki öğrenci ve öğretim üyelerinin stillerinin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Felder, R. M., & Siverman L. (1988). Learning and teaching styles in engineering education. Engineering Education, 78(7), 674-68.
• Gencel, İ. E. (2006). Öğrenme stilleri, deneyimsel öğrenme kuramına dayalı eğitim, tutum ve sosyal bilgiler program hedeflerine erişi düzeyi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Given, B. K. (1996). Learning styles; a synthesized model. Journal of Accelerated Learning and Teaching, (21)1, 11-44, https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED436959.pdf adresinden 10.03.2022 tarihinde alınmıştır.
• Görün, L., Öntürk, Y., Efek, E., Bingöl, E. ve Bayrakdaroğlu, Y. (2020). Futbol hakemlerinin benlik saygıları ve algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Düzce ili örneği). Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 127-140. https://doi.org/10.38021asbid.742049.
• Grashna, A. (1972). Observations on relating teaching goals to student response style and classroom methods. American Psychologist, 27(2), 144–147. https://doi.org/10.1037/h0032741.
• Gregorc, A. (1979). Learning/teaching styles: Their nature and effects. J. Keefe (Ed.), Student learning styles: Diagnosing and prescribing programs (pp. 19-26). Reston, VA: National Association of Secondary School Principals.
• Gregorc, A. F. (1984). Style as a symptom: A phenomenological perspective. Theory into Practice, (23)1, 51–55, https://www.jstor.org/stable/1476738 adresinden 20.06.2023 tarihinde alınmıştır.
• Güngör, A. (1989). Lise öğrencilerinin öz saygı düzeylerini etkileyen etmenler [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Gürbüz, S. ve Şahin F. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri felsefe – yöntem – analiz. Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz, S., Erkuş A. ve Sığrı Ü. (2010). İş tatmini ve iş performansının yeni öncülü: benlik değerlendirmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, (2)1, 69-76, http://sobiad.org/eJOURNALS/dergi_SBD/arsiv/2010_1/09sait_gurbuz2.pdf adresinden 27.02.2023 tarihinde alınmıştır.
• Gürel, Ö. (2007). Görme engelli ergenlerle gören ergenlerin benlik saygı gelişimlerin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi].. Gazi Üniversitesi.
• Harper, J. F., & Marshall, E. (1991). Adolescents' problems and their relationship to self-esteem. Adolescence, 26(104), 799–808.
• Harter, S. (1999). The construction of self. Guilford.
• Hathaway, T., Muse, Eben J., & Althoff, T. (2007). Report on pedagogical practices and methods in e-learning. Prepared by the School of Education, University of Wales, Bangor for the Engaging Diversity Development Partnership. https://www.researchgate.net/publication/237121087_Report_on_pedagogical_practices_and_methods_in_e-learning adresinden 15.03.2023 tarihinde alınmıştır.
• Houtte, V. M. (2005). Global self – esteem in technical / vocational versus general secondry school tracks: a matter of gender. Sex Roles, (53) 2005, 753 –761. https://doi.org/10.1007/s11199-005-7739-y. Hoy, A. W. (2015). Eğitim psikolojisi. Kaknüs Yayınları.
• İnanç, B. (1987). Adolesan Dönemdeki Öz – İmaj Örüntüsünün İncelenmesi – Ön Çalışma. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 60 – 72.
• Jonassen, D. H., & Grabowski, B. (1999). Handbook of ındividual differences, learning and ınstruction. USA: Lawrance Erlbaum Associates.
• Judge, T. A., Erez, A., & Bono, J. E. (1998). The Power of being positive: the relation between positive selfconcept and job performance. Human Performance, 11(2), 1998, 167–187, https://www.researchgate.net/publication/247950384_The_Power_of_Being_Positive_The_Relation_Between_Positive_Self-Concept_and_Job_Performance/link/54341a180cf2bf1f1f27b762/download adresinden 16.05.2023 tarihinde alınmıştır.
• Jung, C. G. (2014). Collected works of CG Jung, 6, Psychological types. Princeton University Press.
• Kanadlı, S. (2016). Öğrenme stili modellerine dayalı öğretim ortamlarının akademik başarıya, tutuma ve kalıcılığa etkisine yönelik bir meta – analiz çalışması. Kuramdan Uygulamaya Eğitim Bilimleri Dergisi, 16, 2057 – 2086.
• Kılıç, E. (2002). Web temelli öğrenmede baskın öğrenme stilinin öğrenme etkinlikleri tercihi ve akademik başarı etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Kımter, N. (2008). Benlik saygısı ve dindarlık ilişkisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Kolb, D. A. (1984). Experiental learning: Experience as the source of learning and development. Englewood Cliffs, Prentice Hall Inc.
• Kolb, D. A. (1999). The Kolb learning style inventory. Hay Resources Direct.
• Kolb, D. A., & Kolb A. Y. (2005). The Kolb learning style inventory - Version 3.1. https://learningfromexperience.com/research-library/klsi-3_1-3_2-technical-specifications/ adresinden 20.01.2023 tarihinde alınmıştır.
• Kurşun, M. (1998). Elazığ’da iki farklı lisedeki öğrencilerin aile sorunlarının benlik saygısı üzerine etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Lawrence, G. (1984). A synthesis of learning style research involving the MBTI. Journal of Psychological Type, 8, 2-15. Lingren, H. G. (1991). Self-esteem in children. Children and Family, 12, 1 – 3.
• Mendelson, B. K., Mendelson M. J., & White D. R. (1996). Self – esteem and body esteem: effects of gender, age and weight. Journal of Applied Developmental Psychology, 17(3), 321 – 346, https://doi.org/10.1016/S0193-3973(96)90030-1.
• Nalwa, K., & Anand, A.(2003). Internet addiction among students: A cause of concern. Cyberpsychology and Behaviour, 6 (6), 653-656.
• Niemz, K., Griffiths M., & Banyard P. (2005) Prevalence of pathological internet use among university students and correlations with self-esteem, the general health questionnaire (ghq) and deshinibition. Cyberpsychology & Behavior, 8(6), 562-570. https://doi.org/10.1089/cpb.2005.8.562.
• Oral, B. (2003). Ortaöğretim öğrencilerinin öğrenme stillerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 35, 418 – 435.
• Oral, B. ve Avanoğlu, Y. (2011). Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları. B. Oral (Ed.) Öğrenme stilleri ve öğrenme stili modelleri (249 -307). Pegem Akademi Yayınları.
• Orr, E., & Dihur, B. (1995). Social setting effects on gender differences in self –esteem. Kibbutz and Urban Adolescence, 24(1), 3 – 25.
• Özçelik, A. O. (2018). İnsan kaynakları yönetimi (8. Baskı). Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Özer, B. (2001). Bilgiyi işleme kuramı. Can G. (Ed.) Gelişim ve öğrenme. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
• Özşaker, M., Canpolat, M. ve Yıldız, L. (2011). Beden eğitimi öğretmen adaylarının epistemolojik inançları ve benlik saygıları arasındaki ilişki. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 155-164.
• Peker, M. (2003). Öğrenme Stilleri ve 4 MAT Yönteminin Öğrencilerin Matematik Tutum ve Başarılarına Etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Richmond A. S., & Cummings R. (2005). Implementing Kolb’s learning styles into online distance education. International Journal of Technology in Teaching And Learning, 1(1), pp. 45-54, https://www.researchgate.net/publication/251847754_Implementing_Kolb's_Learning_Styles_into_Online_Distance_Education adresinden 12.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self-image. Princeton University Press, Princeton N. J.
• Sever, E. (2008). Öğrenme stilleri: İlköğretim 6-8. sınıf öğrencilerine yönelik bir ölçek geliştirme çalışması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi.
• Şimşek, Ö. (2007). Marmara öğrenme stilleri ölçeğinin geliştirilmesi ve 9 – 11 yaş çocuklarının öğrenme stillerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• TEDMEM (2023). TEDMEM 2022 yılı eğitim değerlendirme raporu. https://tedmem.org/storage/publications/July2023/LAImPTRTIAZgnWYFXcPh.pdf adresinden 15.05.2023 tarihinde alınmıştır.
• Türker, Ü. (2017). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin öğrenme stili modelleri ve tercihlerinin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Üre, Ö. (2007). Üniversite öğrencilerinin karar vermede özsaygı, karar verme ve stresle başa çıkma stillerinin benlik saygısı ve bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Yavuz, H. V. (2016). Sanayi ve hizmet sektöründe işgücü devir oranlarının yüksek olmasının nedenleri ve çözüm önerileri: Denizli örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Yavuzer, H. (2003). Okul çağı çocuğu. Remzi Kitabevi.
• Yenidünya, A. (2005). Lise öğrencilerinde rekabetçi tutum, benlik saygısı ve akademik başarı ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Yeşil, S. (2019). Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Öğrencilerinin Öğrenme Stilleri ve Benlik Gelişimi Açısından Akran Kıyaslaması: Denizli Örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Yiğit, H. (2010). Ergenlerin benlik saygılarının yaşam doyumu ve bazı özlük nitelikleri açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Yörükoğlu, A. (1994). Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayınları.
• Yüksekkaya, S. (1995). Üniversite öğrencilerinde benlik saygısının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ege Üniversitesi.
• Zeybek, M. ve Görüş, G. (2018). Meslek lisesi ve anadolu lisesi öğrencilerinin başarı ve benlik saygısının karşılaştırılması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(15), 154-169.