Tanbûrî Numan Agha (1750?-1834)

Year 2019, Volume: 6 Issue: 2, 188 - 198, 31.12.2019

Talip Mert

Abstract

Master
Tanburi Numan was a member of the Ottoman Empire Music Association and played a
very crucial role in the Ottoman Music History. Completing his education in the
School of Palace (Enderun) and working as a sergeant and an artist (musâhib),
respectively, contributed to his career development substantially. His music
career had peaked during the reign of Madmud II (1808-1839) and he died in
1834, when Mahmud II was still the Sultan of The Ottoman Empire. He actively
participated in the music associations, held in the presence of the Sultan and
was one of the most popular musicians in these types of communities. His skills
in playing Turkish musical instrument (tanbur) and composing instrumental works were the
real factors in building his great reputation. In the present time, although
there are some well-known songs of his, what carried his reputation through the
centuries with success are his instrumental works. His wife’s name was
Emetullah. They had three sons, Mehmed Ârif, Mustafa Vâhid (b.1820), Ahmed
Muhtar (b.1823) and a daughter, Şerîfe Âişe. As discussed in some music history
resources, Master Tanburi Zeki Mehmed was not Master Numan’s son. On the
contrary, they did not have any relationship, which may be the greatest truth
found out by this research. Master Numan, named after his grandfather, had also
a brother, Ibrahim, who was working as a judge.

Keywords

Numan Agha, Tanburi, Bestenigâr, Mode, Musiki, Enderun

Tanbûrî Numan Ağa (1750?-1834)

Abstract

Tanbûrî Numan Ağa, Osmanlı musikisi tarihinde çok değerli bir yere sahip
musiki erbabındandır. Sarayın Enderun mektebinde eğitim alması, orada önce
çavuş daha sonra da musâhib olarak bulunması Numan Ağa’ya parlak bir istikbal
hazırlamıştır. Numan Ağa, musiki hayatının en parlak, en verimli devrini II.
Mahmud’un saltanat yıllarında (1808-1839) yaşamış ve onun padişah olduğu bir
zamanda 1834’te de vefat etmiştir. Sarayda olduğu sürece padişahın huzurunda
yapılan musiki meclislerinde her zaman yer almış, tanbûru ile bu meclislerin
aranan sazendelerinden olmuştur. Numan Ağa asıl şöhretini daha çok
sâzendeliğine ve saz eserleri besteciliğine borçludur. Her ne kadar bazı
şarkıları varsa da onu esas büyük yapan, eserleriyle günümüze getiren
bestelediği çok başarılı saz eserleridir. Doğum tarihi ve doğum yeri hakkında
henüz herhangi bir arşiv belgesi olmayan Numan Ağa’nın, boşandığı Emetullah adlı
bir eşi ile Mehmed Ârif, Mustafa Vâhid (d.1820), Ahmed Muhtar (d.1823) adlı üç
oğlu ve Şerîfe Âişe adlı bir kızı vardır. Musiki tarihlerinde hep sözü edildiği
gibi Tanbûrî Zeki Mehmed Ağa, Numan Ağa’nın oğlu değildir ve aralarında bir
akrabalık bağı da görülmemektedir. Bu araştırmayla ortaya çıkan en büyük gerçek
de budur. Bu bilgilerden başka Numan Ağa’nın iki tane eşi olmalı. En büyük
oğlunun annesinin ismi mevcut belgelerde yoktur. En küçük kız Şerife Ayşe’nin
annesi hakkında da her hangi bir kayıt görülmemiştir. Kendisine dedesinin adı
verilen Numan Ağa’nın ilmiye mensubu kadı olan İbrahim adlı bir de kardeşi
bulunmaktadır.

Keywords

Numan Ağa, Tanburi, Bestenigâr, Makam, Musiki, Enderun

References

• Şeriyye Sicilleri Arşivi