Kamu hizmetlerinin gereğine uygun
yürütülmesinden sorumlu olan kamu
görevlilerini bağlayan kurallar bulunmaktadır.
Hizmetin aksaması ya da kötü işlemesi
durumunda yetkili ve sorumlular açısından
disiplin yaptırımları söz konusu olup bu
yaptırımlar ile korunan menfaat kamu
yararıdır. Disiplin cezalarının verilebilmesinin
usul ve esaslarını ortaya koyan kurallar bütünü
ise disiplin hukukunu oluşturur. Günümüzde
kamu hukuku bağlamında ele alınan disiplin
hukukunun tarihsel bir tekâmül süreci söz
konusudur. Bu süreç bilinmeden bugün disiplin
hukukuna kaynaklık eden hukuksal metin ve
ilkelerin hangi gelişme sürecini takip ederek
günümüze tevarüs ettiği yeterince
anlaşılamayacaktır. Dönemler arası anlaşılma
bağları çift yönlü olduğundan yani bugünü
anlamak için dünü bilmek; dünü doğru tahlil
edebilmek için ise dünün bugüne
yansımalarından yani güncelden haberdar
olmak gerekir. Bu yöntemin disiplin
hukukunun ülkemizdeki gelişim sürecinin
analizine ciddi katkı sağlayacağı açıktır. Bu
doğrultuda çalışmada, disiplin hukukunun
bugüne kadar müstakil olarak çalışılmayan
Osmanlı boyutu ele alınacak olup dönemin hukuki
kaynakları çerçevesinde meseleye ışık
tutulacaktır. Osmanlı Disiplin Hukukuna esas
teşkil eden 1289 (1872) tarihli “Me’mûrîn
Muhâkemesine Dâir Nizâmnâme” çalışmanın
önemli ve daha somut bir kısmını teşkil
edecektir. Çalışmanın ekine konulan
nizamnamenin aslı ile çeviri yazısının bu alanda
yapılacak çalışmalara katkı vereceği
değerlendirilmektedir. Nizamname, rasyonel
idare tipine geçiş sürecinin zaman içerisinde
personel hukukuna yansımasıdır. Çünkü bu
nizamname, kadı/hâkimler hariç Türkiye’de
kamu personeline ilişkin disiplin hukuku esaslarını sistematik olarak ele alan ilk derli
toplu hukuki düzenlemedir. Bu yönüyle
günümüz disiplin hukukun un temelini
oluşturduğu ifade edilebilir. Nizamnamenin
günümüz disiplin hukukuna görünen ve
görünmeyen etkileri söz konusudur. Yargısal
düalizmin neticesi olarak ortaya çıkan Şûrâ yı
Devlet ile birlikte idari rejime geçiş süreci
hızlanmıştır. Bu durum ise Osmanlı Disiplin
Hukukunun kurumsallaşmasına oldukça ciddi
katkı vermiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Public Administration |
Journal Section | KAMU HUKUKU |
Authors | |
Publication Date | April 19, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Issue: 70 |