Adriyamisin (ADR), kanser tedavisinde yaygın olarak kullanılan
antikanser bir ilaçtır. ADR kalp, karaciğer, böbrek, testis gibi
birçok dokuda toksik etkiye sebep olur. Fakat en çok kalp
dokusunda bu toksik etkisi ortaya çıkar. ADR’ nin kalp
yetmezliğine yol açan mekanizma/mekanizmaları hala tam olarak
aydınlatılamamıştır. Bundan dolayı kalp yetmezliğine yönelik
etkin bir tedavi de hala geliştirilememiştir. Günümüze kadar
yapılmış çalışmalarda en yaygın görüş, bu toksik etkiye reaktif
oksijen türleri’nin (ROS) aracılık ettiğidir. HMGB1 (High
Mobility Group Box 1), türler arasında oldukça iyi korunmuş bir
kromatin proteindir. HMGB1, çekirdekte transkripsiyon faktörleri,
DNA’nın histon proteinleri ile ilişkilidir. HMGB1 DNA’yı
organize eder ve transkripsiyonu düzenler. Bu protein hücrenin
sağ kalım ve ölüm yolakları ile ilişkilidir. Yapılan çalışmalarda,
HMGB1’nin sadece stres durumlarında değil, aynı zamanda
patolojik koşullarda da salgılandığı gösterilmiştir. HMGB1
apoptozisi uyarır. ADR, mitokondride üretilen enerji miktarının
azalmasına neden olur. Normal koşullarda, hücrede tüketilen ATP
neticesinde AMP/ATP oranı artmaktadır. Bu artış AMP-aktive
edilmiş kinaz (AMPK) aracılığıyla hücrede depolanan ATP’nin
kullanılmasını sağlar. ADR’nin neden olduğu enerji stresinin
AMPK sistemini aktive etmesi beklenir. Fakat ilginç bir şekilde
ADR’nin AMPK’ı baskıladığı gösterilmiştir. Mitokondriyal enerji
üretiminin azalmasına ek olarak AMPK sisteminin baskılanması
kalp kası hücrelerinde enerji açığının artmasına ve apoptozis
sürecinin hızlanmasına katkı sağlıyor olabilir. AMPK de hücre
sağ kalım ve ölüm sistemleri ile yakından ilişkili bir proteindir.
AMPK’nin, baskılandığında apoptozisi çeşitli yollardan (KAS,
p53 vb) aktive ettiği bulunmuştur. ROS’un ADR’nin
kardiyotoksisitesine aracılık ettiği kanısından dolayı da tedavi için
antioksidan maddeler kullanıldı ve sadece kalp yetmezliğinin
hafifletilebildiği bildirilmektedir. Dolayısıyla, ADR’nin kalp
yetmezliğini başlatan sinyal molekülünü bulmaya odaklanmak bu
sorunun çözümünü sağlayabilir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | April 15, 2015 |
Submission Date | March 15, 2016 |
Published in Issue | Year 2015 Volume: 1 Issue: 1 |