Ankara’da Diş Hekimliği Hizmeti Veren Kurumlardan 112 Acil Ambulans Servisi ile Hastaneye Sevk Nedenleri ve Sayıları: 4 Yıllık Bir Retrospektif İnceleme

Yıl 2024, , 312 - 319, 20.05.2024

Onur Odabaşı , Burak Bekgöz

https://doi.org/10.54617/adoklinikbilimler.1378197

Öz

Amaç: Diş hekimliği pratiğinde özellikle de daha fazla fizyolojik ve psikolojik stres oluşturan cerrahi tedaviler sırasında acil müdahale gerektirebilen medikal acil durumlar ile karşılaşılabilmektedir. Bu acil durumlar geliştiğinde klinik ortamında yapılan müdahale yeterli olmadığında 112 Acil sağlık hizmetlerinin aranarak hastanın hastaneye sevki gerekebilmektedir. Bu çalışma Ankara'da diş hekimliği hizmeti veren kurumlardan 112 acil sağlık hizmetleri aranarak hastaneye sevk edilen hastaların sevk nedenlerini ve sayılarını inceleyerek kapsamlı bir veri kaynağı oluşturmayı amaçlamaktadır.

Gereç ve yöntem: Çalışmada 2019 – 2022 yılları arasında Ankara ili sınırlarında diş hekimliği hizmeti veren kurumlardan 112 Acil Sağlık Hizmetleri aranarak hastaneye sevk edilen hastaların Ankara İl Sağlık Müdürlüğü İl Ambulans Servisi Başhekimliği tarafından tutulan verileri retrospektif olarak incelenmiştir. Yapılan çağrılar her yıl için; çağrının sonucu (nakil, red veya yerinde müdahale), nakledilen hastane türü, vakaların tanıları ve vaka sayıları belirtilmiş, tanıların cinsiyete göre karşılaştırılması gerçekleştirilmiştir.

Bulgular: Dört yılın verileri incelendiğinde toplam 728 çağrının yapıldığı, vakaların 445’inin (%61.1) kadın, 283’ünün (%38.9) ise erkek olduğu saptanmıştır. Çağrıya konu olan en sık acil durumun senkop olduğu (%17.7), bunu anksiyete (%11.3), hipotansiyon (%9.9), hipertansiyon (%8.8) ve düşmenin (%8.2) takip ettiği belirlenmiştir. Cinsiyete göre bu acil durumların dağılımı açısından ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunduğu tespit edilmiştir (X2=45.262, p=0.002).

Sonuç: Diş hekimliği hizmetinin verildiği klinik veya hastanelerde bulunulan ortamın veya diş hekimlerinin müdahale kapasitesini aşan acil durumlar ile karşılaşılabilmektedir. Bu durumlarda hastanın daha ciddi sorunlar ile karşılaşmaması için en güvenli sevk yöntemi olan 112 acil sağlık hizmetlerinden faydalanılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Diş hekimliği, Medikal aciller, 112 Acil Servis

Etik Beyan

Çalışmanın etik kurallara uygunluğu Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi (AYBÜ) Sağlık Bilimleri Etik Kurulu tarafından 14.06.2023 tarihinde 2023-279 araştırma kodu ile onaylanmış ve çalışmaya izin verilmiştir.

Reasons and Numbers of Referrals to Hospitals via 112 Emergency Ambulance Service from Dental Care Institutions in Ankara: A 4-Year Retrospective Analysis

Öz

Aim: In dental practice, medical emergencies that may require urgent intervention may be encountered, especially during surgical treatments that create more physiological and psychological stress. When these emergencies develop and the intervention provided in the clinic environment is not sufficient, it may be necessary to call 112 Emergency Health Services and refer the patient to the hospital. This study aims to create a comprehensive data source by examining the reasons and numbers of patients referred to the hospital by calling 112 emergency health services from institutions providing dental services in Ankara.

Materials and Method: In the study, the data kept by the Chief Physician of the Ankara Provincial Health Directorate Provincial Ambulance Service of the patients who were referred to the hospital by calling 112 Emergency Health Services from institutions providing dentistry services within the borders of Ankara province between 2019 and 2022 were retrospectively examined. Calls made for each year; The result of the call (transfer, rejection or on-site intervention), the type of hospital transferred, the diagnoses of the cases and the number of cases were stated, and the diagnoses were compared by gender.

Results: When the data of the four years was examined, it was determined that a total of 728 calls were made, 445 (61.1%) of the cases were women and 283 (38.9%) were men. It was determined that the most common emergency condition that was the subject of a call was syncope (17.7%), followed by anxiety (11.3%), hypotension (9.9%), hypertension (8.8%) and falls (8.2%). It was determined that there was a statistically significant difference in the distribution of these emergencies according to gender (X2=45.262, p=0.002).

Conclusion: In clinics or hospitals where dentistry services are provided, emergencies that exceed the intervention capacity of the environment or dentists may be encountered. In these cases, 112 emergency health services, which is the safest referral method, should be used to prevent the patient from encountering more serious problems.

Anahtar Kelimeler

Dentistry, Medical emergencies, 112 Emergency service

Kaynakça

• Girdler NM, Smith DG. Prevalence of emergency events in British dental practice and emergency management skills of British dentists. Resuscitation 1999;4:159-67.
• Matinrad N, Reuter-Oppermann M. A review on initiatives for the management of daily medical emergencies prior to the arrival of emergency medical services. Cent Eur J Oper Res 2022;30:251-302.
• Anders PL, Comeau RL, Hatton M, Neiders ME. The Nature and Frequency of Medical Emergencies Among Patients in a Dental School Setting. J Dent Educ 2010;74:392-6.
• Marks LAM, Van Parys C, Coppens M, Herregods L. Awareness of dental practitioners to cope with a medical emergency: A survey in Belgium. Int Dent J 2013;63:312-6.
• Smereka J, Aluchna M, Aluchna A, Szarpak Ł. Preparedness and attitudes towards medical emergencies in the dental office among Polish dentists. Int Dent J 2019;69:321-8.
• Atherton GJ, McCaul JA, Williams SA. Medical emergencies in general dental practice in Great Britain Part 1: Their prevalence over a 10-year period. Br Dent J 1999;186:72-9.
• Joshi S, Acharya S. Medical Emergencies in Dental Practice - A Nepalese study. Orthod J Nepal 2015;5:33-7.
• Priyadharshni S. Prevalence of medical emergencies in dental clinics. J Pharm Sci 2018;10:2897-9.
• Laurent F, Augustin P, Youngquist ST, Segal N. Medical emergencies in dental practice. Med Buccale Chir Buccale 2014;20:3-12.
• Malamed SF. Medical Emergencies in the Dental Office E-Book. Elsevier Health Sciences; 2022.p.2.
• Rayner C, Ragan MR. Are You Ready for Emergency Medical Services in Your Oral and Maxillofacial Surgery Office? Oral Maxillofacial Surg Clin N Am 2018;30:123-5.
• Arsati F, Montalli VA, Flório FM, Ramacciato JC, da Cunha FL, Cecanho R, et al. Brazilian dentists’ attitudes about medical emergencies during dental treatment. J Dent Educ 2010;74:661-6.
• Müller MP, Hänsel M, Stehr SN, Weber S, Koch T. A state-wide survey of medical emergency management in dental practices: Incidence of emergencies and training experience. Emerg Med J 2008;25:296-300.
• Matsuura H. Analysis of systemic complications and deaths during dental treatment in Japan Anesth Prog 1989;3:223.
• Alhamad M, Alnahwi T, Alshayeb H, Alyazer A, Aldawood O, Almarzouq A, et al. Medical emergencies encountered in dental clinics: A study from the Eastern Province of Saudi Arabia. J Family Community Med 2015;22:175-9.
• Talaat WM, Adel OI, Bayatti S. Prevalence of temporomandibular disorders discovered incidentally during routine dental examination using the Research Diagnostic Criteria for Temporomandibular Disorders. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol 125;3:250-9.
• Gülsün A, Güngör K. Bir Diş Hekimliği Fakültesine Başvuran Hastaların Sistemik Hastalıklarının İncelenmesi. Selcuk Dental Journal 2022:547-51.
• Varoni EM, Rigoni M, Lodi G, Sardlla A, Muti P, Vitello A, et al. Medical emergencies in dental practice: A nationwide web-based survey of Italian dentists. Heliyon 2023;9:3.
• Collange O, Bildstein A, Samin J, Schaeffer R, Mahoudeau G, Feki A, et al. Prevalence of medical emergencies in dental practice. Resuscitation 2010;81:915-6.
• Grimes EB. Medical Emergencies: Essentials for the Dental Professional. Pearson Higher Ed; 2013.p. 46-57.
• Malamed SF. Managing medical emergencies. J Am Dent Assoc 1993;124:40-53.
• Grisolia BM, dos Santos APP, Dhyppolito IM, Buchanan H, Hill K, Oliveira BH. Prevalence of dental anxiety in children and adolescents globally: A systematic review with meta-analyses. Int J Paediatr Dent 2021;3:168-83.
• Friedlander AH, Marder SR, Sung EC, Child JS. Panic disorder: psychopathology, medical management and dental implications. J Am Dent Assoc 2004;135:771-8.
• Hupp, James R., Myron R. Tucker, and Edward Ellis. Contemporary oral and maxillofacial surgery. 7th ed., Philadelphia: Mosby, 2017. p. 27-28.
• Broadbent JM, Thomson WM. The readiness of New Zealand general dental practitioners for medical emergencies. N Z Dent J 2001;97:82-6.
• Altan G, Köse TE, Çene E, Özcan I. Bir Üniversite Hastanesi Diş Hekimliği Birimine Başvuran Hastaların Anamnez Kayıtlarının Değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri J Dental Sci 2017;23:54-58.
• Aydıntuğ YS, Şençimen M, Bayar GR, Mutlu İ, Gülses A. Ağız, diş, çene hastalıkları ve cerrahisi polikliniğine başvuran erişkin hastalarda çeşitli sistemik hastalıkların görülme sıklıkları. Gulhane Med J 2010;52:7-10.
• https://data.worldbank.org/indicator
• https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hayat-Tablolari-2017-2019-33711.