Delta Sistemlerinde Peyzaj Deseni ve Mekansal Bağlantılılığın Analizi, Büyük Menderes Deltası Örneği
Yıl 2019,
, 209 - 215, 31.12.2019
Ebru Ersoy Tonyaloğlu
,
Birsen Kesgin Atak
Öz
Bu çalışmanın amacı Büyük Menderes
Deltası Milli Parkı, Bafa Gölü Tabiat Parkı ve yakın çevresinde yer alan delta
sistemindeki habitatların tanımlanması, peyzaj desenin analiz edilmesi ve
mekansal bağlantılılık bakımından doğrusal habitatların tüm delta sisteminin
mekansal bağlantılılığına katkılarının değerlendirilmesidir. Çalışmada,
araştırma alanının mekansal özelliklerinin analizini gerçekleştirmek amacıyla
kullanılan habitat haritası, 11 Ağustos 2017 tarihli Sentinel-2A uydu görüntüsü
ile yardımcı veriler kullanılarak, nesne tabanlı sınıflandırma yöntemi ile elde
edilmiştir. Peyzaj deseninin değerlendirilmesi ve mekansal bağlantılılığın
ölçülmesinde yedi temel peyzaj metriği hesaplanmıştır. Çalışma alanında hakim
habitat tipini Tarla ve Bahçe Tarımı oluşturmaktadır. Akarsular ve Durgun Tatlı
Sular mekansal bağlantılığı en yüksek olan habitat tipleri iken, bunu Doğu Quercus Coccifera Garigleri, Sarcopoterium spinosum Friganaları ve Arbutus andrachne Garigleri
izlemektedir. Bununla birlikte çalışma sonucunda, delta sistemlerinde akarsu
koridorları ve tarla sınırları ile yol kenarlarında bulunan vejetasyon
koridorlarının, diğer doğal ve yarı doğal habitatların mekansal bağlantılılığını
arttırma potansiyeline sahip olduğu tespit edilmiştir.
Destekleyen Kurum
Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi
Teşekkür
Bu çalışma Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje numarası: ZRF-17044
Kaynakça
- Aguilera F, Valenzuela LM, Botequilha-Leitão A (2011) Landscape metrics in the analysis of urban land use patterns: A case study in a Spanish metropolitan area. Landscape and Urban Planning 99 (3-4): 226-238.
- Andersson E, Bodin Ö (2009) Practical tool for landscape planning? An empirical investigation of network based models of habitat fragmentation. Ecography 32 (1): 123-132.
- Anonim (2008) Aydın-Muğla-Denizli 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu. Semra Kutluay Planlama Bürosu. A. ANKARA.
- Anonim (2017) Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Dilek Yarımadası. ANKARA. http://www.dilekyarimadasi.gov.tr/hakkimizda.asp?id=1 (Erişim Tarihi: 21/05/2019)
- Atalay İ (2008) Ekosistem Ekolojisi ve Coğrafyası, Cilt II, META Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir. 801.
- Bellamy C, Scott C, Altringham J (2013) Multiscale, presence only habitat suitability models: fine resolution maps for eight bat species. Journal of Applied Ecology 50(4): 892-901.
- Benton TG, Vickery JA, Wilson JD (2003) Farmland biodiversity: is habitat heterogeneity the key? Trends in Ecology & Evolution 18(4): 182-188.
- Bilgili Y (2002). Biyolojik Çeşitlilik ve Türkiye’nin Gen Kaynakları, Mavi Yeşil 5,10-11.
- Congalton RG, Green K (2008) Assessing the accuracy of remotely sensed data: principles and practices. CRC press. Florida, United States.
- Deng JS, Wang K, Hong Y, Qi JG (2009) Spatio-temporal dynamics and evolution of land use change and landscape pattern in response to rapid urbanization. Landscape and Urban Planning 92 (3-4): 187-198.
- Ersoy, E, Yılmaz, KT, Kesgin Atak, B, Gülçin, D (2019) Sentinel-2A Uydu Görüntüsünde Nesne Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi Kullanılarak Kıyı Habitatlarının Haritalanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 19(1): 152-161.
- ESA (2018) https://sentinel.esa.int/documents/247904/ 685211/Sentinel-2_User_Handbook, (Erişim Tarihi: 05/06/2019)
- Eşbah Tunçay H, Kelkit A, Deniz B, Kara B, Bolca, M (2009) Peyzaj sütrüktür indeksleri ile koruma alanları ve çevresindeki peyzajın geçirdiği değişimin tespiti ve alan kullanım planlaması önerilerinin geliştirilmesi: Dilek Yarımadası-Menderes Deltası Milli Parkı ve Bafa Gölü Koruma Alanı örneği. TÜBİTAK, Çevre, Atmosfer, Yer ve Deniz Bilimleri Araştırma Grubu, Proje Sonuç Raporu, Ankara.
- Eşbah H, Deniz B, Kara B, Kesgin B (2010) Analyzing landscape changes in the Bafa Lake Nature Park of Turkey using remote sensing and landscape structure metrics. Environmental Monitoring and Assessment 165 (1-4): 617-632.
- Forman RT (1995) Some general principles of landscape and regional ecology. Landscape ecology 10 (3): 133-142.
- Kerbiriou C, Azam C, Touroult J, Marmet J, Julien JF, Pellissier V (2018) Common bats are more abundant within Natura 2000 areas. Biological Conservation 217: 66-74.
- Lacoeuilhe A, Machon N, Julien JF, Kerbiriou C (2018) The Relative Effects of Local and Landscape Characteristics of Hedgerows on Bats. Diversity 10 (3): 72-87.
- Lacoeuilhe A, Machon N, Julien JF, Kerbiriou C (2018) The relative effects of local and landscape characteristics of hedgerows on bats. Diversity, 10 (3): 1-16.
- Leitão AB, Miller J, Ahern J, McGarigal K (2012) Measuring landscapes: A planner's handbook. Island press. Washington, United States.
- Lookingbill TR, Elmore AJ, Engelhardt KA, Churchill JB, Gates JE, Johnson JB (2010) Influence of wetland networks on bat activity in mixed-use landscapes. Biological Conservation, 143 (4): 974-983.
- Müllenhoff M, Handl M, Knipping M, Brückner H (2004) The Evolution of Lake Bafa (Western Turkey)–Sedimentological, Microfaunal and Palynological Results. Coastline Reports 1: 55-66.
- Redman M, Hemmami M, Kutlu ÜB, Akdamar M, Ataol M, Baldock D, Beaufoy G, Cooper T, Keenleyside C, Lise Y, Sürek M (2008) Türkiye için Doğa Dostu Tarım Kitapçığı.
- Sütgibi S (2008) Doğal Ekosistemler Üzerinde İnsan Faaliyetlerinin Doğrudan ve Dolaylı Etkileri: Büyük Menderes Deltası. Marmara Coğrafya Dergisi 18: 222-237.
- Thompson CW (2002) Urban open space in the 21st century. Landscape and Urban Planning 60 (2): 59-72.
- Zahn A, Rottenwallner A, Güttinger R (2006) Population density of the greater Mouse, eared bat (Myotis myotis), local diet composition and availability of foraging habitats. Journal of Zoology 269(4): 486-493.
Analysis of Landscape Structure and Spatıal Connectıvıty in Delta Systems, The Case of Big Meander Delta
Yıl 2019,
, 209 - 215, 31.12.2019
Ebru Ersoy Tonyaloğlu
,
Birsen Kesgin Atak
Öz
The aim of this study is to define the habitats and
analyse the landscape pattern of natural and semi-natural habitats in the delta
system, that are located in Big Meander Delta National Park, Bafa Lake Natural
Park and its vicinity as well as determining the contribution of linear
habitats into the spatial connectivity of the whole delta system. In this
study, the habitat map used for the spatial analysis of the research area was
based on an object-based classification method using the Sentinel-2A satellite
image (dated August 11, 2017) together with auxiliary data. Seven landscape
metrics were calculated to evaluate the landscape pattern. The dominant habitat
type in the study area is composed of Arable Land and Horticulture. Whilst
Rivers and Standing Fresh Water have the strongest spatial connectivity, it is
followed by Eastern Quercus Coccifera Garrigues, Sarcopoterium spinosum
Friganas and Arbutus andrachne Garrigues. As a result the study, it was also
found that river corridors and vegetation corridors along the roadsides and the
borders of agricultural areas have a potential to strengthen the spatial
connectivity of other natural and semi-natural habitats in delta systems.
Kaynakça
- Aguilera F, Valenzuela LM, Botequilha-Leitão A (2011) Landscape metrics in the analysis of urban land use patterns: A case study in a Spanish metropolitan area. Landscape and Urban Planning 99 (3-4): 226-238.
- Andersson E, Bodin Ö (2009) Practical tool for landscape planning? An empirical investigation of network based models of habitat fragmentation. Ecography 32 (1): 123-132.
- Anonim (2008) Aydın-Muğla-Denizli 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu. Semra Kutluay Planlama Bürosu. A. ANKARA.
- Anonim (2017) Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Dilek Yarımadası. ANKARA. http://www.dilekyarimadasi.gov.tr/hakkimizda.asp?id=1 (Erişim Tarihi: 21/05/2019)
- Atalay İ (2008) Ekosistem Ekolojisi ve Coğrafyası, Cilt II, META Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir. 801.
- Bellamy C, Scott C, Altringham J (2013) Multiscale, presence only habitat suitability models: fine resolution maps for eight bat species. Journal of Applied Ecology 50(4): 892-901.
- Benton TG, Vickery JA, Wilson JD (2003) Farmland biodiversity: is habitat heterogeneity the key? Trends in Ecology & Evolution 18(4): 182-188.
- Bilgili Y (2002). Biyolojik Çeşitlilik ve Türkiye’nin Gen Kaynakları, Mavi Yeşil 5,10-11.
- Congalton RG, Green K (2008) Assessing the accuracy of remotely sensed data: principles and practices. CRC press. Florida, United States.
- Deng JS, Wang K, Hong Y, Qi JG (2009) Spatio-temporal dynamics and evolution of land use change and landscape pattern in response to rapid urbanization. Landscape and Urban Planning 92 (3-4): 187-198.
- Ersoy, E, Yılmaz, KT, Kesgin Atak, B, Gülçin, D (2019) Sentinel-2A Uydu Görüntüsünde Nesne Tabanlı Sınıflandırma Yöntemi Kullanılarak Kıyı Habitatlarının Haritalanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 19(1): 152-161.
- ESA (2018) https://sentinel.esa.int/documents/247904/ 685211/Sentinel-2_User_Handbook, (Erişim Tarihi: 05/06/2019)
- Eşbah Tunçay H, Kelkit A, Deniz B, Kara B, Bolca, M (2009) Peyzaj sütrüktür indeksleri ile koruma alanları ve çevresindeki peyzajın geçirdiği değişimin tespiti ve alan kullanım planlaması önerilerinin geliştirilmesi: Dilek Yarımadası-Menderes Deltası Milli Parkı ve Bafa Gölü Koruma Alanı örneği. TÜBİTAK, Çevre, Atmosfer, Yer ve Deniz Bilimleri Araştırma Grubu, Proje Sonuç Raporu, Ankara.
- Eşbah H, Deniz B, Kara B, Kesgin B (2010) Analyzing landscape changes in the Bafa Lake Nature Park of Turkey using remote sensing and landscape structure metrics. Environmental Monitoring and Assessment 165 (1-4): 617-632.
- Forman RT (1995) Some general principles of landscape and regional ecology. Landscape ecology 10 (3): 133-142.
- Kerbiriou C, Azam C, Touroult J, Marmet J, Julien JF, Pellissier V (2018) Common bats are more abundant within Natura 2000 areas. Biological Conservation 217: 66-74.
- Lacoeuilhe A, Machon N, Julien JF, Kerbiriou C (2018) The Relative Effects of Local and Landscape Characteristics of Hedgerows on Bats. Diversity 10 (3): 72-87.
- Lacoeuilhe A, Machon N, Julien JF, Kerbiriou C (2018) The relative effects of local and landscape characteristics of hedgerows on bats. Diversity, 10 (3): 1-16.
- Leitão AB, Miller J, Ahern J, McGarigal K (2012) Measuring landscapes: A planner's handbook. Island press. Washington, United States.
- Lookingbill TR, Elmore AJ, Engelhardt KA, Churchill JB, Gates JE, Johnson JB (2010) Influence of wetland networks on bat activity in mixed-use landscapes. Biological Conservation, 143 (4): 974-983.
- Müllenhoff M, Handl M, Knipping M, Brückner H (2004) The Evolution of Lake Bafa (Western Turkey)–Sedimentological, Microfaunal and Palynological Results. Coastline Reports 1: 55-66.
- Redman M, Hemmami M, Kutlu ÜB, Akdamar M, Ataol M, Baldock D, Beaufoy G, Cooper T, Keenleyside C, Lise Y, Sürek M (2008) Türkiye için Doğa Dostu Tarım Kitapçığı.
- Sütgibi S (2008) Doğal Ekosistemler Üzerinde İnsan Faaliyetlerinin Doğrudan ve Dolaylı Etkileri: Büyük Menderes Deltası. Marmara Coğrafya Dergisi 18: 222-237.
- Thompson CW (2002) Urban open space in the 21st century. Landscape and Urban Planning 60 (2): 59-72.
- Zahn A, Rottenwallner A, Güttinger R (2006) Population density of the greater Mouse, eared bat (Myotis myotis), local diet composition and availability of foraging habitats. Journal of Zoology 269(4): 486-493.