AYDIN OVASI SULAMASINDA KANAL KENARLARINDA GÖRÜLEN YABANCI OTLAR VE EGE BÖLGESİ İÇİN YENİ BİR TÜR; FENER OTU (Physalis alkekengi L.)

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 2, 73 - 82, 01.06.2015

Filiz Erbaş Mehmet Nedim Doğan

Öz

Bu çalışma Aydın Ovası sulama kanalları kenarında yaz ve kış döneminde görülen yabancı ot türlerinin
belirlenmesi amacıyla Nisan 2012 ve Eylül 2012 tarihlerinde yürütülmüştür. Harita üzerinde belirlenen 53
örnekleme noktasına gidilerek görülen yabancı ot türlerinin rastlama sıklıkları, yoğunlukları ile genel ve özel
kaplama alanları kayda alınmıştır. Nisan 2012 döneminde 96 farklı yabancı ot türüne rastlanırken, Eylül 2012
döneminde 49 tür tespit edilmiştir. Survey sonucunda en çok rastlanan yabancı ot türleri Nisan 2012'de
Matricaria chamomilla (L.), Silybum marianum (L.) ve Melilotus officinalis (L.) olurken, Eylül 2012'de
Cynodon dactylon (L.) Pers., Sorghum halepense (L.) Pers ve Chenopodium album (L.) olarak belirlenmiştir.
Survey sırasında Ege Bölgesi'nde daha önce kaydedilmemiş olan Physalis alkekengi (L.)'ye de rastlanmıştır.
Belirlenen yabancı ot türleri ilimizde yaygın olarak yetiştirilen kültür bitkilerindeki surveyler ve Aşağı Seyhan
Ovası/ADANA sulama kanallarındaki survey ile benzerlik indeksi kullanılarak kıyaslanmıştır. Daha önce
yürütülen surveyler ile yaklaşık 0,3 oranında benzerlik bulunmasına karşın, önceki çalışmalarda tespit edilen
türlerin çoğunluğunun Aydın Ovası Sulama kanalları kenarında da belirlendiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yabancı ot, sulama kanalı, Physalis alkekengi

Weed Species at The Irrigation Channel Banks Of Aydin Plain and A Newly Introduced Species For Aegean Region: Chinese Lantern (Physalis alkekengi L.)

Öz

This study was conducted to determine summer and winter weed species at irrigation channel banks of Aydin
Plain in April and September 2012. Frequency, density and coverages of weed species were recorded at the 53
sampling points. In April 2012, 96 different weeds species were identified. This number was 49 in September
2012. Matricaria chamomilla (L.), Silybum marianum (L.) and Melilotus officinalis (L.) were the most frequent
weeds of survey in April, as Cynodon dactylon (L.) Pers., Sorghum halepense (L.) Pers and Chenopodium album
(L.) were the most frequent ones in September. Physalis alkekengi L., that had not been previously recorded in
Aegean Region of Turkey, were encountered in our study. Survey results were compared with other weed surveys
that had been conducted in crops in Aydin and irrigation channel banks in Asagi Seyhan Plain/ADANA by using
similarity index. Although similarity index was calculated around 0.3; most of the weed species –determined in
previous studies- were also located in Aydin Plain channel banks.

Anahtar Kelimeler

Weed, irrigation channel, Physalis alkekengi

Kaynakça

• Anderson WP (1999) Perennial Weeds: Characteristics and Identification of Selected Herbaceous Species. Iowa State University Press, Ames, Iowa.
• A n o n i m ( 2 0 1 4 a ) B ü y ü k M e n d e r e s N e h r i , [ h t t p : / / t r . w i k i p e d i a . o r g / w i k i / B % C 3 % BCy%C3%BCk_Menderes_Nehri], Erişim Tarihi: 19.08.2014
• A n o n i m ( 2 0 1 4 b ) T ü r k ç e b i t k i a d l a r ı , [www.bizimbitkiler.org.tr/v2/turkce.php], Erişim Tarihi: 21.08.2014
• Boedeltje G, Bakker JP, Brinket AT, Groenedael JMV, Soesbergen M (2004) Dispersal phenology of hydrochorus plants in relation to discharge, seed release time and buoyancy of seeds: the flood pulse concept supported. Journal of Ecology 92: 786-796.
• Boz Ö (2000) Aydın İli pamuk ekim alanlarındaki yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının saptanması. Türkiye Herboloji Dergisi 3(1): 10 ark.16.
• Dastgheib F (1989) Relative importance of crop seed, manure and irrigation water as sources of weed infestation. Weed Research 29: 113 ark.116.
• Davis PH (1965-1985) Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol: 1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis PH, Mill RR, Tan K (1988) Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol: 10 (Supplement I). Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Doğan MN, Boz Ö (2005) Comparison of weed problems in main and second crop maize growing areas in Turkey. Asian Journal of Plant Sciences 4(3): 220-224.
• Eggington GE, Robins WW (1920) Irrigation water as a factor in the dissemination of weed seeds. The Agricultural Experiment Station of the Colorado Agricultural College, Fort Collins, Colorado, Bulletin 253.
• Gider PZ (2013) İstilacı Bitki Türlerinin ve İstila Yeteneklerinin Tek Yıllık Otlaklarda ve Yol Kenarlarında (Aydın, Denizli, Muğla, İzmir) Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• Güncan A (2002) Yabancı Otlar ve Mücadele Prensipleri. Selçuk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Konya.
• Güner A, Özhatay N, Ekim T, Başer KHC (2001) Flora of Turkey and East Aegean Islands, Vol: 11 (Supplement II). Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Jansson R, Zinko U, Merritt DM, Nilsson C (2005) Hydrochory increases riparian plant species richness: a comparison between a free-flowing and a regulated river. Journal of Ecology 93: 1094-1103.
• Merritt DM, Wohl EE (2006) Plant dispersal along rivers fragmented by dams. River Research and Applications 22: 1-26
• Odum EP (1971) Fundamentals of Ecology. WB Saunders Company. Philadelphia, London, Toronto.
• Ott PM (1983) Biology and ecology of Cynodon dactylon (L.) Pers. In: FAO Plant Production and Protection Papers, 74. 1986. Ecology and control of perennial weeds in Latin America. Panel of Experts on Ecology and Control of Perennial Weeds, (Nov. 28-Dec 2, 1983), pp. 339, Santiago, Chile.
• Riis T, Sand-Jensen K, Larsen ES (2001) Plant distribution and abundance in relation to physical conditions and location within Danish stream systems. Hydrobiologia 448: 217-228.
• Sorensen TA (1948) A method of establishing groups of equal amplitudein plant sociology based on similarity of species content, andits application to analyses of the vegetation on Danish commons. Kongelige Danske Videnskabernes Selskab 5: 1-34.
• Tetik Ö (2010) Çukurova Bölgesi Aşağı Seyhan Ovası Tarım Alanlarında Sulama Suyu ile Taşınan ve Sulama Kanalları Etrafında Bulunan Yabancı Ot Türlerinin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Tosun M (2012) Kişisel görüşme. Aydın Ovası Sulama Birliği, Aydın. E-posta: [e-mail]
• Uluğ E, Kadıoğlu İ, Üremiş İ (1993) Türkiye'nin Yabancı Otları ve Bazı Özellikleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No:78. Adana.
• Uygur FN, Kadıoğlu İ, Boz Ö (1993) Çukurova Bölgesi buğday ekim alanlarında sorun olan yabani yulaf (Avena sterilis L.) yoğunluklarının son on yılda gösterdiği değişiklikler. In: Türkiye I. Herboloji Kongresi Bildirileri, 3-5 Şubat 1993, Adana, 87-91. Sorumlu Yazar Filiz ERBAŞ
• [e-mail]
• Aydın Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü,
• Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğü Geliş Tarihi Kabul Tarihi : 08.12.2015