DAMLA SULAMA YÖNTEMİYLE SULANAN PAMUKTA FARKLI LATERAL ARALIKLARININ PAMUK SU-VERİM İLİŞKİLERİ ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2010, Cilt: 7 Sayı: 2, 41 - 48, 01.06.2010

Özgür Sarı Necdet Dağdelen

Öz

Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde 2009 yılında yürütülen bu çalışmada, pamukta farklı lateral aralığı ve su düzeylerinin su-verim ilişkileri ile su kullanım randımanı üzerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma üç tekerrürlü ve iki faktörlü tesadüf blokları deneme desenine göre kurulmuştur. Denemelerde 0.70 ve 1.40 m lateral aralıklarında A sınıfı buharlaşma kabından oluşan 8 günlük birikimli buharlaşmanın karşılandığı ( kpc-1: 1.00; kpc-2: 0.75 ve kpc-3: 0.50) üç su düzeyi incelenmiştir. Sonuçta, lateral aralığı ve su düzeylerinin kütlü pamuk verimini etkilediği, en yüksek verimin her iki sıraya bir lateral hattının serildiği sistemde yer alan ve tam sulama suyu uygulanan T1 (%100) kontrol parselinden 648.6 kg/da olarak elde 4 edilmiştir. En düşük verim ise 537.2 kg/da ile her sıraya bir lateral hattın serildiği T3 (%50) parselinden elde edilmiştir. En yüksek su tüketimi her sıraya bir lateral hattın serildiği ve tam su alan T1 konusunda 723.4 mm; en düşük su tüketimi ise her iki sıraya bir lateral hattın serildiği ve % 50 oranında su alan T6 konusunda 495.6 mm olmuştur. Su kullanım randımanı (WUE) değerleri 0.84-1.17 kg/m3 arasında değişmiştir

Anahtar Kelimeler

Pamuk, lateral aralığı, sulama düzeyi, damla sulama su kullanım randımanı

Effects of Different Lateral Spacing on Water-Yield Relation of Drip Irrigated Cotton

Öz

This research was conducted to determine the effect of different lateral spacing and irrigation levels on water-seed
cotton yield relation and water use efficiency (WUE) of cotton in the Research and Application Farm of
Faculty of Agriculture at Adnan Menderes University during the year of 2009. Experiment was set up out in
randomized plot design with two factors and three replications. Trials comprised two lateral spacing (0.70 m –
1.40 m) within each of which three different watering regimes (100, 75 and 50 % of 8 - day cumulative Class-A
pan evaporation) were applied. The results revealed that lateral spacings and irrigation levels affected the seed
cotton yield and the highest yield was observed as 648,6 kg/da at full irrigation level of 100 % (T4) of control plot
and in 1.40 m of lateral spacings. The lowest yield was observed as 537.2 kg/da from 50 % (T3) treatment .
Maximum water use was determined in the T1 treatment as 723.4 mm; and the lowest water use was in the T6
treatment with 495.6 mm. The water use efficieny (WUE) values varied from 0.84 to 1.17 kg/m3 .

Anahtar Kelimeler

Cotton, lateral spacings, irrigation level, drip irrigation, water use efficiency

Kaynakça

• Açýkgöz, N., M.E. Aktaþ, A.F. Mokhaddam and K. Özcan, Tarist an Agrostatistical Packageprogramme for Personel computer. E.Ü.Z.F. Tarla Bitkileri Kongresi, Ýzmir, Turkey. Ertek, A. and R. Kanber, 2000. Pamukta Uygun Sulama
• Dozu ve Aralýðýnýn Pan-evaporasyon Yöntemiyle Belirlenmesi. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 2000, 24(2):293-300.
• Aksoy, E., G. Aydýn and S. Seferoglu, 1998. The important characteristics and classification of soils of the land of
• Agricultural Faculty, Adnan Menderes University. First Agricultural Conferance in Aegean Region, 7-11
• September, Aydýn, Turkey. Ertek, A. and R. Kanber, 2003. Effects of Different Irrigation
• Programs on The Lint Out-Turn of Cotton under Drip Irrigation. KSU J. Science and Engineering 6: 106-116. Gürbüz T., N. Daðdelen, E. Yýlmaz, S. Akçay, E. Yeþilýrmak Anac, S., M.A. Ul, I.H. Tuzel, D. Anaç, B. Okur and H. ve F. Sezgin, 2010 Aydýn Ovasý Koþullarýnda Farklý
• Sulama Düzeylerinin Pamukta Verim Ve Lif Kalitesi Üzerine Etkisi. I. Ulusal Sulama ve Tarýmsal Yapýlar Sempozyumu, Kahramanmaraþ 27-29 Mayýs 2010.
• Howell, T.A., R.H. Cuence and K.H. Solomon, 1990. Crop
• Yield Response to Deficit Irrigations , Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands. Anonim, 2009a. Türkiye Ziraat Odasý Birliði Pamuk yield response. In: Hoffman, G.J., et al., (Eds.)
• Management of Farm Irrigation Systems (pp. 93-122). ASAE, St. Joseph, MI. Raporu, Ankara. ( Tarihi:10.06.2010 ) Eriþim
• Ibragimov, N., S.R. Evett, Y. Esanbekov, B.S. Kamilov, L. Anonim, 2009b. Aydýn Ýli Ýklim Deðerleri, Devlet
• Mirzaev and J. Lamers, 2007. Water use efficiency of irrigated cotton in Uzbekistan under drip and furrow irrigation. Agric. Water Manag 90: 112-120. Aydýn.
• Baþal, H., N. Daðdelen, A. Ünay and E. Yýlmaz, 2009.
• James, L.G. 1988. Principles of Farm Irrigation System
• Effects of Deficit Drip Irrigation Ratios (Gossypium hirsutum L.) Yield and Fiber Quality. J. Agron. Crop Sci. vol: 195(1), pp. 19-29. on Cotton Design Surface Irrigation. John Wiley and Sons. Inc., New York. 543 s. Kanber, R., O. Tekinel, N. Baytorun, Y. Kumova ve T. Bilgel, L., 1994. Harran Ovasý'nda Pamuðun Ýlk ve Son
• Alagöz, 1991. Harran Ovasý Koþullarýnda Pamuk
• Sulama Aralýðý ve Su Tüketiminin Belirlenmesinde Açýk Su Yüzeyi Buharlaþmasýndan Yararlanma Olanaklarýnýn Saptanmasý. T.C. Baþbakanlýk Güneydoðu Anadolu Bölge Kalkýnma Ýdaresi Baþkanlýðý Kesin Sonuç Raporu. GAP Yayýnlarý No:44 ADANA. efficiency of cotton in Harran Plain. Proceedings of the th European Regional Conference on Efficient and Ecologically Sound Use of Irrigation Water with Special Reference to European Countries, Varna, Bulgaria, May 16-22. ICID. Karaata, H.,1985. Harran Ovasýnda Pamuk Su Tüketiminin
• K.H.A.E. Genel Yayýn No:24, Þanlýurfa. Sezgin, F., S. Baþ, E Yýlmaz ve N. Daðdelen, 2001a.
• “Büyük Menderes Havzasý Pamuk Tarýmýnda Alternatif Sulama Programý Uygulama Olanaklarý” Trakya Toprak ve Su Kaynaklarý Sempozyumu, 24-27
• Mayýs 2001, p. 79-84, Kýrklareli. Water Management, 54, 1-15.
• Daðdelen, N., E. Yýlmaz, F. Sezgin, T. Gürbüz, S. Akçay, Sezgin, F., E. Yýlmaz, N. Dagdelen and S. Bas, 2001b. a. Effects of Different Trickle Irrigation
• Regimes on Cotton( Gossypium hirsutum L.) yield in Western Turkey. Pakistan Journal of Biological Sciences, Vol. 8, IS-10, PS. 1387–1391.
• Effect of different irrigation methods and water supply level application on water-yield relations in cotton growing. Third National Hyrology Congress, Univ. of September 9, June 27-29, Izmir, Turkey,. Daðdelen, N., E. Yýlmaz, F. Sezgin, T. Gürbüz, 2005b. Karýk
• Tüzel, Ý.H. and M.A. Ul, 2003. Pamuk Sulamasý. Pamukta
• Eðitim Semineri, 14-17 Ekim 2003, Ýzmir, s. 83-92
• Yazar, A., S.M. Sezen and S. Sesveren, 2002. LEPA and Düzeylerinin Kütlü Kalitesi ve Bazý Agronomik
• Özellikler Üzerine Etkisi. IV.GAP Tarým Kongresi, 21- Eylül 2005, p. 1651-1658, Þanlýurfa.
• Trickle Irrigation of Cotton in the Southeast Anatolia Project (GAP) Area in Turkey. Agricultural Water Management, Vol. 54, Number 3, 189-203. Daðdelen, N., E. Yýlmaz, F. Sezgin and T. Gürbüz, 2006.
• Water-Yield Relation and Water Use Efficiency of Cotton (Gossypium Hirsutum L.) and Second Crop Corn (Zea Mays L.) in Western Turkey. Agric. Water Manag. 82:63-85. Geliþ Tarihi Kabul Tarihi : 20.11.2010
• Daðdelen, N., H. Baþal, E. Yýlmaz, T. Gürbüz and S. Akçay, a. Different drip irrigation regimes affect cotton yield, water use efficiency and fiber quality in western Turkey. Agric. Water Manag. 96:111-120. Daðdelen, N., F. Sezgin, T. Gürbüz, E. Yýlmaz, S. Akçay and E. Yeþilýrmak, 2009b. Yield and Water Use Efficiency of Drip Irrigated Cotton (Gossypium hirsutum L.) at
• Different Irrigation Intervals and Watering Regimes, Philippine Agricultural Scientist, Vol: 92(2), pp. 193- Copyright of Journal of Adnan Menderes University, Agricultural Faculty is the property of Adnan Menderes University and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use.