DAMLA SULAMA YÖNTEMIYLE SULANAN PAMUKTA FARKLI LATERAL ARALIKLARININ PAMUK LİF KALİTESİ VE BAZI AGRONOMİK ÖZELLİKLER ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2010, Cilt: 7 Sayı: 2, 49 - 55, 01.06.2010

Özgür Sarı Necdet Dağdelen

Öz

Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde 2009 yılında yürütülen bu çalışmada, pamukta farklı lateral aralığı ve su düzeylerinin bazı lif kalite kriterleri (lif inceliği, lif uzunluğu, lif mukavemeti) ve agronomik özellikler (bitki boyu, koza ağırlığı, 100 tohum ağırlığı, çırçır randımanı, meyve dalı sayısı) üzerine etkisi araştırılmıştır. Araştırma üç tekerrürlü ve iki faktörlü tesadüf blokları deneme desenine göre kurulmuştur. Denemelerde 0.70 ve 1.40 m lateral aralıklarında A sınıfı buharlaşma kabından oluşan 8 günlük birikimli buharlaşmanın karşılandığı ( kpc-1: 1.00; kpc-2: 0.75 ve kpc-3: 0.50) üç su düzeyi incelenmiştir. Araştırmadan sonuçlarına göre, gerek lateral aralığının gerekse su düzeyinin verim ve lif kalite kriterlerine etkisi önemli düzeyde olmuştur. Her iki lateral aralığında da en yüksek sulama suyu T1 ve T4 konularına uygulanmıştır. Mevsimlik bitki su tüketimi değerleri 495.6 mm - 723.4 mm arasında değişmiştir. En yüksek ve en düşük kütlü verimi sırasıyla T4 ve T3 konularından ortalama 648.6 kg/da ve 537.2 kg/da olarak elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, lateral aralığı, sulama düzeyi, damla sulama, lif kalitesi

Effects of Different Lateral Spacing on Fiber Quality and Some Yield Characteristics of Drip Irrigated Cotton

Öz

This research was conducted to determine the effect of different lateral spacing on fiber quality parameters (fiber
thickness, fiber length, fiber strength) and some yield parameters (plant height, boll weight, 100 seed weight, lint
percentage, the number of fruiting branch) and of cotton in the Research and Application Farm of Faculty of
Agriculture at Adnan Menderes University during the year of 2009. Experiment was set up out in randomized plot
design with two factors and three replications. Trials comprised two lateral spacing (0.70 m – 1.40 m) within each
of which three different watering regimes (100, 75 and 50 % of 8 - day cumulative Class-Apan evaporation) were
applied. According to the research results, both lateral spacing and irrigation levels significantly influenced fiber
quality parameters and yield components. The highest irrigation water level was applied to the full irrigation
treatment (T1 and T4 ) for both lateral spacing. Seasonal water use values in the treatments varied from 495.6 mm
to 723.4 mm. Maximum and minimum seed cotton yield were obtained from the T4 and T3 treatments as averaging
648.6 kg/da and 537.2 kg/da, respectively

Anahtar Kelimeler

Cotton, lateral spacing, irrigation level, drip irrigation, fiber quality

Kaynakça

• 1
• Aksoanýnýn Pamuk Kalitesi ve Bazý Verim Özellikleri
• Üzerine Etkisi, Ege Bölgesi I. Tarým Kongresi Cilt:2 7
• Eylül 1998, Aydýn, s.93-101. Daðdelen, N., E. Yýlmaz, F. Sezgin ve T. Gürbüz, 2005.
• Karýk Yöntemiyle Sulanan Pamukta Farklý Sulama
• Düzeylerinin Kütlü Kalitesi ve Bazý Agronomik
• Özellikler Üzerine Etkisi. IV.GAP Tarým Kongresi, 21
• Eylül 2005, p. 1651-1658, Þanlýurfa. Daðdelen, N., F. Sezgin, T. Gürbüz, E. Yýlmaz ve S. Akçay,
• a. Farklý Sulama Aralýðý ve Sulama Düzeylerinin
• Pamukta Bazý Verim Özellikleri ve Lif kalitesi Üzerine
• Etkisi. ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 6(1):53-61. Daðdelen, N., H. Baþal, E. Yýlmaz, T. Gürbüz, and S. Akçay,
• b. Different drip irrigation regimes affect cotton
• yield, water use efficiency and fiber quality in western
• Turkey. Agric. Water Manag. 96:111-120. Doorenbos, J. and A.H. Kassam, 1979. Yield Response
• toWater. FAO Irr. And rain. Paper, No: 33, Rome, Italy. 193 p. Ertek, A. ve R. Kanber, 2000. Pamukta Uygun Sulama
• Dozu ve Aralýðýnýn Pan-evaporasyon Yöntemiyle
• Belirlenmesi. Turkish Journal of Agriculture and
• Forestry, 2000,24(2):293-300. Güleryüz, H. ve B. Özkan, 1993. Antalya Koþullarýnda
• Karýk ve Damla Sulama Yöntemlerinin Pamuk
• Veriminin Etkilerinin Karþýlaþtýrýlmasý, Tarým Ve
• Köyiþleri Bakanlýðý, Akdeniz Tarýmsal Araþtýrma
• Enst., Yayýn No:13, Antalya, s.73. Kanber, R., 1977. Çukurova Koþullarýnda Bazý Toprak
• Serilerinin Deðiþik Kullanýlabilir Nem Düzeylerinde
• Yapýlan Sulamalarýn Pamuðun Verim Ve Su
• Tüketimine Etkisi Üzerinde Bir Lizimetre Araþtýrmasý,
• (Doktora Tezi), Köyiþleri ve Kooperatifler Bakanlýðý,
• Toprak Su Genel Md. Yayýn No:78, Rapor Yayýn No:
• , Tarsus, s.169. Kodal, S., 1995. Su Kaynaklarýnýn Geliþtirilmesi, 66-79,
• Kültür tekniðe Giriþ, A.Balaban (Der.), A.Ü. Ziraat
• Fakültesi Yayýnlarý No: 1402, Ankara, 230 s. Kodal, S., Ý. Girgin, M.F. Selenay ve E. Yýldýrým, 1995.
• Pamuk Sulamasý, A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayýnlarý,
• No:1411, Bilimsel Araþtýrma ve Ýncelemeler No: 787, Ankara, s:28. Özbek, N., 2000. Farklý Pamuk Çeþitlerinde Ýlk Sulama
• Zamanlarýnýn Bazý Agronomik ve Teknolojik
• Özellikler ile Koza Tutumuna Etkisi. (Yüksek Lisans
• Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enst. Aydýn. Özdil, N., 2003. Pamuk Lif Özelliklerinin Ölçümü ve
• Deðerlendirilmesi. Pamukta Eðitim Semineri, 14-17
• Ekim 2003, Ýzmir, s. 237-247. Özkara, M. ve A. Þahin, 1993. Ege Bölgesinde Farklý
• Sulama Programlarýnýn Nazilli-84 ve Nazilli-87
• Pamuk Çeþidinin Verim ve Bazý Kalite Özelliklerine
• Etkileri, Menemen Araþtýrma Enst. Md. Yayýnlarý,
• Genel Yayýn No:193, Menemen, s. 58. Özkara, M. ve H. Yalçuk, 1981. Aþaðý Büyük Menderes
• Havzasý Sulama Rehberi, Bölge Topraksu Araþ. Enst.
• Md. Yayýn No: 82, Menemen, s.114. Sezgin, F., 2001 Büyük Menderes Havzasýnda Pamuk
• Tarýmýnda Kýsýtlý Sulama Programý Uygulama
• Olanaklarýnýn Belirlenmesi. 3. Ulusal Hidroloji
• Kongresi, 27-29 Haziran 2001, Ýzmir, s. 545-552. Þahin, A. ve Ý. Ekþi, 1998. Pamuk Tarýmý. Tarýmsal
• Araþtýrmalar Genel Müdürlüðü, Nazilli Pamuk
• Araþtýrma Enstitüsü Araþtýrma Raporlarý. Nazilli, 1998. Þener, S., 1995. Menemen Ovasý Koþullarýnda Farklý
• Sulama Yöntemleriyle Sulanan Pamuk Verimine ve Su
• Kullanýmýna Etkileri. K.H.G.M. Menemen Araþt. Enst.
• Müd. Yay. No: 213, Rapor serisi No: 140, Menemen, s.55. Tüzel, Ý.H. ve M.A. Ul, 2003. Pamuk Sulamasý. Pamukta
• Eðitim Semineri, 14-17 Ekim 2003, Ýzmir, s. 83-92. Yýlmaz, E., 1999. Büyük Menderes Ovasýnda Pamuk
• Bitkisinde Kýsýtlý Sulama Uygulamasýnýn Verim Ve
• Bazý Kalite Özelliklerine Etkisinin Araþtýrýlmasý,
• (Doktora Tezi), Ege Üni. Fen Bil. Enst., Ýzmir Geliþ Tarihi Kabul Tarihi : 20.11.2010
• Copyright of Journal of Adnan Menderes University, Agricultural Faculty is the property of Adnan Menderes
• University and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the
• copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use.