AYDIN İLİNDE BAZI İŞLETMELERDE YETİŞTİRİLEN SİYAH-ALACA SÜT SIĞIRLARININ DIŞ GÖRÜNÜŞLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI

Yıl 2006, Cilt: 3 Sayı: 2, 61 - 68, 01.06.2006

Serhat Çerçi Atakan Koç

Öz

Aydın'da 10 farklı işletmede yetiştirilen 311 baş Siyah-Alaca ineğin 17 doğrusal (linear) ve 5 doğrusal olmayan puanlama özelliğine ait ortalamaları ve kalıtım derecesi tahminleri yapılmıştır. Doğrusal olmayan puanlama özelliklerinden toplam puan (TP), süt tipi (ST), beden yapısı (BY), ayak bacak yapısı (ABY) ve meme yapısı (MY) için ortalamalar sırasıyla 75.44±0.13, 76.03±0.21, 75.72±0.17, 75.46±0.20 ve 76.18±0.19, doğrusal tanımlama özelliklerinden sağrı yüksekliği (SY), süt karakteri (SK), beden derinliği (BD), göğüs genişliği (GG), sağrı genişliği (SG), sağrı eğimi (SE), ayak bacak açısı (ABA), tırnak taban yüksekliği (TTY), diz yapısı (DY), arka bacak duruşu (ABD), ön meme bağlantısı (ÖMB), arka meme yüksekliği (AMY), meme merkez bağı (MMB), meme taban yüksekliği (MTY), ön meme başı yerleşimi (ÖMBY), ön meme başı uzunluğu (ÖMBU) ve arka meme başı yerleşimi (AMBY) genel ortalamaları ise sırasıyla 139.88±0.22 cm, 6.07±0.06, 5.67±0.05, 4.98±0.05, 5.24±0.05, 5.10±0.05, 5.49±0.05, 4.55±0.05, 5.09±0.07, 5.06±0.07, 4.49±0.08, 5.95±0.06, 6.02±0.08, 4.40±0.07, 4.89±0.05, 5.31±0.05 ve 5.68±0.07 puan olarak hesaplanmıştır. MY, GG ve AMY için h2 tahmini yapılamamış, TP, ST, BY ve ABY için h2'ler sırasıyla 0.22±0.14, 0.23±0.15, 0.27±0.13 ve 0.30±0.15, TTY, SG, MMB, MTY, BD, SE, SK, SY, ABD, ABA, DY, ÖMB, ÖMBY, ÖMBU ve AMBY için tahmin edilen h2'ler ise sırasıyla 0.01±0.08, 0.06±0.17, 0.09±0.12, 0.10±015, 0.10±0.12, 0.11±0.10, 0.12±0.18, 0.13±0.16, 0.14±0.13, 0.17±0.15, 0.18±0.16, 0.20±0.17, 0.23±0.19, 0.31±0.17 ve 0.25±0.19 dır. Aydın ilinde bazı süt sığırı işletmelerinde yetiştirilen Siyah-Alaca süt sığırlarının dış görünüş özelliklerine ait ortalamalar ve kalıtım derecelerinin birçok araştırmada elde edilen sonuçlarla benzerlik gösterdiği, işletmeler arasındaki bakım- besleme, sürü yönetimi ve barınak koşulları bakımından önemli farklılıklar bulunduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dış görünüş özellikleri, Kalıtım Derecesi, Siyah-Alaca

Type Traits of Holstein-Friesian Cattle Raised in Some Dairy Farms in Aydın Province

Öz

Averages and heritabilities for five general type characteristics and seventeen linear type traits were investigated
by using 311 heads Holstein-Friesian cows raised on 10 different dairy farms. The averages of dairy character,
body conformation, legs and feet, mammary system and final score were 76.03±0.21, 75.72±0.17, 75.46±0.20,
76.18±0.19 and 75.44±0.13, respectively, in the linear type traits, the averages for stature, dairy form, body depth,
chest width, rump width, rump angle, rear legs side view, claw diagonal, hock status, rear legs set, fore udder
attachment, rear udder height, central ligament, udder depth, fore teat placement, teat length and teat placement
rear view were 139.88±0.22 cm, 6.07±0.06, 5.67±0.05, 4.98±0.05, 5.24±0.05, 5.10±0.05, 5.49±0.05, 4.55±0.05,
5.09±0.07, 5.06±0.07, 4.49±0.08, 5.95±0.06, 6.02±0.08, 4.40±0.07, 4.89±0.05, 5.31±0.05 and 5.68±0.07,
respectively. For mammary system, rear udder height and chest width, the heritabily estimation could not be
done. However, the heritabilities for final score, dairy character, body conformation, and legs and feet were
0.22±0.14, 0.23±0.15, 0.27±0.13 and 0.30±0.15, respectively. For stature, dairy form, rump angle, rump width,
body depth, rear legs set, central ligament, udder depth, rear legs side view, hock status, claw diagonal, fore udder
attachment, fore teat placement, fore teat length and rear teat placement the estimated heritabilities were
0.13±0.16, 0.12±0.18, 0.11±0.10, 0.06±0.17, 0.10±0.12, 0.14±0.13, 0.09±0.12, 0.10±0.15, 0.17±0.15,
0.18±0.16, 0.01±0.08, 0.20±0.17, 0.23±0.19, 0.31±0.17 and 0.25±0.19 respectively. The averages and
heritabilities for type traits of Holstein-Friesian cows reaised in the Aydın Province found in this study were
similar to results of other studies. For herd management, nutrition of animal and barn conditions, there are some
important differences exist among the farms in the region

Anahtar Kelimeler

Type traits, Heritability, Holstein-Friesian

Kaynakça

• Cassell, B, 2001. Using heritability for genetic improvement. Virginia State University Dairy Science Publication: 404-084
• Caraviello, D. Z. 2004. Length of productive life of high producing cows. The Babcock Institute University of Wisconsin Dairy Updates Reproduction and Genetics No. 612
• Cue, R. I., Monardes, H. G. and Hayes, J. F. 1990. Relationships of calving ease with type traits. J Dairy Sci 73:3586-3590
• Dechow, C. D., Rogers, G. W., Klei, L. and Lawlor, T. J. 2003. Heritabilities and correlations among body condition score, dairy form and selected linear type traits. J. Dairy Sci. (86) 22362242
• Degroot, B. J., Keown, J. F., Van Vleck, L. D. and Marotz, E. L. 2002. Genetic Parameters and Responses of Linear Type, Yield Traits, and Somatic Cell Scores to Divergent Selection for Predicted Transmitting Ability for Type in Holsteins. J. Dairy Sci. 85:15781585
• Ergel, D. 1996. Zootekni Bölümü Sığırcılık İşletmesindeki Siyah Alaca İneklerde Süt Verimi ile Canlı Ağırlık, Dış Yapı Puanı ve Bazı Vücut ÖlçütleriArasındaki İlişkiler (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü ZootekniAnabilim Dalı.Ankara
• Evans, R. and Berry, D. 2005. Genetics of udder health in Ireland. The Irish Cattle Breeding Federation.
• Kadarmideen, H. N. and Wegmann, S. 2003. Genetic parameters for body condition score and its relationship with type and production traits in Swiss Holsteins. J. Dairy Sci. (86) 36853693
• Kistemker, G. and Huapaya, G. 2006. Parameter estimation for type traits in the Holstein, Ayrshire and Jersey Breeds. Canadian Dairy Network.
• Klassen, D. J., Monardes, H. G., Jairath, L., Cue, R. I. and Hayes, J. F. 1992. Genetic correlations between lifetime production and linearized type in Canadian Holsteins. J Dairy Sci 75:2272-2282
• Kumlu, S. 1999. Damızlık ve Kasaplık Sığır Yetiştirme (Ders Kitabı). Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, ZootekniAnabilim Dalı.Antalya.
• Mimaryan, M. 1995. Siyah-Alaca ineklerde dış yapı özellikleri ve canlı ağırlık ile süt verimi arasındaki korrelasyonlar ve bulardan seleksiyonda yararlanma imkânları (Doktara Tezi).Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü ZootekniAnabilim Dalı.Ankara
• Mimaryan, M., ve Yener, S. M. 2000. Siyah-Alaca ineklerde dış yapı özellikleri ve canlı ağırlık ile süt verimi arasındaki korelasyonlar ve bunlardan seleksiyonda yararlanma imkanları. Tarım Bilimleri Dergisi. 6(2):82-85.
• Neuenschwander, T., Kadarmideen, H. N., Wegmann, S. and Haas Y. 2005. Genetics of parity-dependant production ıncrease and its relationship with health, fertility, longevity and conformation in Swiss Holsteins. J. Dairy Sci. (88)15401551
• Özet, H. 2001. Ceylanpınar Tarım İşletmesi'ndeki Siyah- Beyaz Alaca Irkı İneklerin Linear (doğrusal) Tip Özellikleri ile Süt Verimleri Arasındaki İlişkiler (Doktara tezi). Fırat Üniversitesi Zootekni Anabilim Dalı. Elazığ
• Perez, M. A. and Alenda, R. 2002.
• Renaville, R., Gengler, N., Vrech, E., Prandi,A., Massart, S., Corradini, C., Bertozzi, C., Mortiaux, F., Burny, A. and Portetelle, D. 1997. Pit-1 gene polymorphism, milk yield and conformation traits for Italian Holstein- Friesian bulls. J Dairy Sci (80):34313438
• Rocha, J. L., Sanders, J. O., Cherbonnier, D. M., Lawlor, T. J. and Taylor, J. F. 1998. Blood groups and milk and type traits in dairy cattle: after forty years of research. J Dairy Sci (81)16631680
• Rupp, R. and Boichard, D. 1999. Genetic parameters for clinical mastitis, somatic cell score, production, udder type traits, and milking ease in first lactation Holsteins. J Dairy Sci (82) 21982204
• Short, T. H., Lawlor, T.J. and Lee, K. L. 1991. Genetic parameters for three experimental linear type traits. J Dairy Sci (74) 2020-2025
• Short, T. H. and Lawlor, T. J. 1992. Genetic parameters of conformation traits, milk yield and herd life in Holsteins. J Dairy Sci (75)1987-1998
• Smith, L. A., Cassell, B. G. and Pearson, R. E. 1998. The effects of ınbreeding on the lifetime performance of dairy cattle. J Dairy Sci 81:27292737
• Smothers, C. D., Pearson, R. E. and Hoeschele, I. 1993. Herd final score and its relationship to genetic and environmental parameters of conformation traits of United States Holsteins. J Dairy Sci (76)1671-1677
• Şahin, O. ve Özcan. K. 2003. Holstein Irkı Damızlık Sığırlarda Dış Görünüş Özelliklerine Göre Sınıflandırma. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri merkez Birliği.(Yayınlanmamış).Ankara
• Tsuruta, S. and Misztal, I. 2000. Application of a Random Regression Model at Diferent Ages for Final Conformation Scores in Holsteins. The Univ. of Georgia, CAES, Dept. of Animal & Dairy Sci., Annual Report. 75-82
• Tsuruta, S., Misztal, I., Klei, I. and Lawlor, T. J. 2002. Analysis of age-specific predicted transmitting abilities for final scores in Holsteins with a random regression model. J. Dairy Sci. (85) 13241330
• Tsuruta, S., Misztal, I.. and Lawlor, T. J. 2005. Changing definition of productive life in US Holsteins: Effect on Genetic Correlations. J. Dairy Sci. (88) 11561165
• Toosi, A. and Eftekhari, F. 2000. Estimation of the effects of some environmental factors and genetic parameters of linear type traits in Holstein cows of Iran. Dept. of Anim. Sci.,College of Agriculture, Ferdowsi Univ. Mashhad, Iran.
• Visscher, P.M. and Goddard, E. 1995. Genetic parameters for milk yield, survival, workabillity and type traits for Australian dairy cattle. J. Dairy Sci. (78) 205-220
• Vukasinovic, N., Schleppi, Y. and Künzl, N. 2002. Using conformation traits to improve reliability of genetic evaluation for herd life based on survival analysis. J. Dairy Sci. (85) 15561562
• Yaylak, E. 2003. Ödemiş Yöresinde Soykütüğü Çalışmaları Yapılan İşletmelerde Yetiştirilen Siyah-Alaca İneklerin Bazı Fizyolojik ve Morfolojik Özellikleri Üzerine Araştırmalar (Doktara Tezi). Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, ZootekniAnabilim Dalı. İzmir .
• Waltl, B.F., Sölkner, J., Essl, A., Hoeschele, I. and Fuerst, C. 1998. Non-linearity in the genetic relationship between milk yield and type traits in Holstein cattle. Livestock Production Science. (57) 4147
• Weigel, D. J., Cassell, B. G. and Hoeschele, I. 1995. Multiple-trait prediction of transmitting abilities for herd life and estimation of economic weights using relative net income adjusted for opportunity cost. J Dairy Sci (78) 639-647
• Weigel, D. J., Cassell, B. G. and Pearson, R. E. 1997. Prediction of transmitting abilities for productive life and lifetime profitability from production, somatic cell count, and type traits in milk markets for fluid milk and cheese. J Dairy Sci (80)13981405. Geliş Tarihi Kabul Tarihi : 15.03.2007