Bitkisel Ürünlerin Pazarlama Kanalları ve Yeni Bir Pazarlama Modeli Önerisi; Iğdır İli Örneği

Yıl 2022, Cilt: 19 Sayı: 1, 145 - 153, 28.06.2022

Köksal Karadaş , Osman Doğan Bulut

https://doi.org/10.25308/aduziraat.1074576

Öz

Türkiye tarımında yaşanan önemli sorunlardan biri ürünlerin pazarlanmasıyla ilgilidir. Bu nedenle, mevcut durum analizine dayalı uygulanabilir önerilerin geliştirilmesi sürdürülebilir bir pazarlama siteminin kurulabilmesi için önemlidir. Bu çalışmanın amacı mikro klima özelliğinden dolayı oldukça yüksek bitkisel üretim potansiyeline sahip olan Iğdır ilinde bitkisel üretim yapan çiftçilerin ürün gruplarına göre üretim ve pazarlama yapısını tespit ederek bu alanda yaşanılan sorunlara çözüm önerileri getirmektir. Basit Tesadüfi Örnekleme Yığın Oran Tahmini Yöntemi kullanılarak belirlenen 237 çiftçi ile 2019 yılı üretim döneminde yapılan anket çalışmasından elde edilen veriler çalışmanın ana materyalini oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre tarla ürünlerinden buğday ve arpa önemli oranda Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) aracılığı ile silajlık mısır, dane mısır ve pamuk ise tüccar aracılığı ile pazarlanmaktadır. Domates, salatalık, kayısı ve elma gibi yaş meyve ve sebzelerin pazarlanması ise büyük ölçüde komisyoncu ve tüccar kanalıyla yapılmaktadır. Üretim ve pazarlama ile ilgili önemli sorunlar arasında; girdi fiyatlarının yüksek olması, yetiştirme tekniği noksanlığı, sulama suyu ve toptancı halinin yetersizliği ile pazarlama kooperatiflerinin bulunmaması gelmektedir. Çözüm önerileri olarak, uygun fiyata sulama suyu ve girdi temini ile yetiştirme teknikleri ve örgütlenme konusunda eğitimlerin verilerek kamu desteğinin sağlanması sayılabilir. Ayrıca yaş meyve ve sebzelerin daha kolay ve değer fiyattan pazarlanabilmesi için devlet kurumlarınca denetlenen, kooperatif ve toptancı hallerinin entegre olduğu bir model oluşturulabilir.

Anahtar Kelimeler

Bitkisel üretim, Pazarlama kanalları, Üretim problemleri, Iğdır

Destekleyen Kurum

Iğdır Üniversitesi Bilimsel Ararştırma Proje Koordinatörlüğü (BAP)

Proje Numarası

2017-FBE-A25

Teşekkür

Bu Projeyi destekleyen Iğdır Üniversitesi Bilimsel Ararştırma Proje Koordinatörlüğü (BAP) birimine teşekkür ederiz.

Marketing Channels of Herbal Products and a New Marketing Model Proposal; a case study of Iğdır Province

Öz

One of the important problems in Turkish agriculture is related to the marketing of products. Therefore, the development of applicable recommendations based on the current situation analysis is important for the establishment of a sustainable marketing system. The aim of this study is to determine the production and marketing structure of the farmers engaged in crop production in Iğdır province, which has a very high crop production potential due to its microclimate feature, and to propose solutions to the problems experienced in this area. The data obtained from the survey conducted in the 2019 production period with 237 farmers determined using the Simple Random Sampling Heap Ratio Estimation Method constitute the main material of the study. According to the results of the research, wheat and barley, which are among the field products, are marketed through the Turkish Grain Board (TMO), while silage corn, grain corn and cotton are marketed through traders. The marketing of fresh fruits and vegetables such as tomatoes, cucumbers, apricots and apples is mostly done through brokers and traders. High input prices, lack of cultivation techniques, inadequacy of irrigation water and wholesale market, and lack of marketing cooperatives are among the important problems related to production and marketing. As solution proposals, providing public support by providing irrigation water and input supply at affordable prices, training on cultivation techniques and organization can be counted. In addition, a model integrating cooperatives and wholesalers, supervised by state institutions, can be created so that fresh fruits and vegetables can be marketed more easily and at the right price.

Anahtar Kelimeler

Crop production, Marketing opportunities, Production problems, Iğdır

Proje Numarası

2017-FBE-A25

Kaynakça

• Anonim (2013) Pazarların Yeniden Yönetimi Programı Bülteni, Antalya, http://www.regoverningmarkets.org/en/filemana (Erişim Tarihi: 27/03/2019).
• Anonim (2019) Iğdır İl Tarım ve Orman Müdürlüğü. Çiftçi Kayıt Sistemi Verileri. http://Turkhal.Org/Kurumsal.Aspx?Katagoriıd=3 (Erişim Tarihi: 05/03/2021).
• Anonim 2020 Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Web: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim Tarihi: 13/02/2022)
• Akbay C, Candemir S, Orhan E, (2005) Türkiye’de Yaş Meyve ve Sebze Ürünleri Üretim ve Pazarlaması. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 8 (2): 96-107.
• Adanacıoğlu H, (2014) Tarımsal Ürünlerde Doğrudan Pazarlama Kavramı ve Pazarlama Etkinliği Açısından Dolaylı Pazarlama ile Karşılaştırılmalı Analizi: İzmir İli Urla İlçesi Balıklıova Köyü Örneği. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi. 3-5 Eylül 2014, Samsun
• Alpkent N, (1995) Türkiye’de Tarımsal Ürünler Pazarlaması Üzerine Bir İnceleme. Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları: 547, Ankara.
• Aydemir SR, (2006) Yaş Meyve ve Sebzenin Pazarlanmasında Belediye Toptancı Halleri, Semt Pazarları ve Üretici Örgütleri, Mevzuat Dergisi, Sayı:108. İstanbul. http://www.mevzuatdergisi.com/2006/12a/02.htm (Erişim Tarihi: 01/04/2019).
• Bamwenda E, (2021) The Agrıcultural Sector Marketıng Polıcy In Tanzanıa: The Value Added To Economıc Growth. Scientific Papers of Silesian University of Technology. Organization and Management Series No. 151, 9-29.
• Bayramoğlu Z, Karakayacı Z, Ağızan K, Ağızan S, Bozdemir M, (2020) Domates Pazarlama Kanallarının ve Pazar Marjının Tespiti Üzerine Bir Araştırma. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, (TAGEM-18/AR-GE/57)
• Bozdemir M, Bayramoğlu Z, Karakayacı Z, Ağızan K, Ağızan S, (2021) Domates Pazarlama Kanalları ve Pazar Marjının Belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 31 (1) , 179-187. DOI: 10.29133/yyutbd.748026
• Cottingham J, Hovland J, Lenon J, Roper T, Techtmann C, (2004) Direct Marketing of Farm Produce and Home Goods. http://learningstore.uwex.edu/assets/pdfs/a3602.pdf (Erişim Tarihi: 20/05/2021)
• Caudhary S, Suri PK, (2021) Ranking the Factors Influencing e-Trading Usage in Agricultural Marketing. Global Journal of Flexible Systems Management, 22(3):233–249.
• Dere HE, (2006) Tarımsal Pazarlama Sorunları ve Sultandağı Kirazı Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s 1118.
• Güler F, (2018) Iğdır İlinde Domates Üretim Ekonomisi. Yüksek Lisans Tezi, Iğdır Üniversitesi Fen Bilileri Enstitüsü, Iğdır.
• Kabanenko MN, Ugrimova SN, Kabanenko AE, (2020) Particularities of Agricultural Enterprises Marketing Activity. Kreativnaya ekonomika. 14(12): 3367-3380.
• Kızılaslan H, Yalçın A, (2012) Avrupa Birliği ve Türkiye’de Yaş Meyve ve Sebze Pazarlama Sistemleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2: 119-140.
• Oğuz H, Mete O, (2017) Kooperatiflerde Markalaşma ve Tüketici-Kooperatif Ürünleri İlişkisi: Torku Örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52 Özel Sayı. 389-424.
• Shrivastava S, Pal SN, (2019) A Framework for Next Generation Agricultural Marketing System in Indian Context. IEEE International WIE Conference on Electrical and Computer Engineering. International WIE Conference on. :1-4 Nov, 2019. https://ieeexplore.ieee.org/stamp/stamp.jsp?tp=&arnumber=9019983 (Erişim Tarihi: 13/02/2022).
• Sridevi G, Prashanth D, (2021) Agricultural Marketing in Telangana: Unraveling the Challenges and Possibilities in the Wake of Farm Bills 2020. Indian Journal of Agricultural Economics 76(3): 436-442.
• Taşkaya Top B, Albayrak M, (2012) Türkiye’de Tarım Ürünleri Pazarlaması ve Kırsalda Yoksulluğun Azaltılmasında Tarım Satış Kooperatifleri Birliklerinin Rolü. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Konya
• Tenekecioğlu B, (2004) Pazarlama Yönetimi, Anadolu Üniversitesi Yayınları. Yayın No:1478, Eskişehir. 221. Yurdakul O, (2018) Tarım Ürünleri Pazarlaması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No.127, Adana. 152.
• Zeb J, Khan Z, Nabi G, Nawaz K (2007) Marketing Margins for Onion in Swat. Sarhad J. Agric., 23(3), 793 -801. Uva Wen-fei L, (2002) An Analysis of Vegetable Farms' Direct Marketing Activities in New York State. Department of Applied Economics and Management College of Agriculture and Life Sciences Cornell University Ithaca, NY 14853-7801. http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/122632/2/ (Erişim Tarihi: 13/02/2022)
• Yamane T, (2010). Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayıncılık. Yayın No:10843, İstanbul. 509.
• Yulafcı A, Cinemre HA (2007) Çarşamba Ovasında Yaş Meyve Ve Sebze Pazarlama Sorunları ve Çözüm Önerileri. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22(3): 260-268.
• Yurdakul M, (2018) Türkiye Yaş Sebzelerin Dağıtımında Kullanılan Mevcut Dağıtım Kanalları Ve Gelecek Yönelimler Üzerine Bir Araştırma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , (56) , 128-140.