Bazı Börülce(Vigna unguiculata L. Walp.) Çeşitlerine Uygulanan Mikrobiyal Gübrelerin Mineral Madde İçeriklerine Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 22 Sayı: 1, 99 - 104, 30.06.2025

Hamdi Özaktan , Ekrem Aktaş , Melike İncetekin , Oğuz Erol

https://doi.org/10.25308/aduziraat.1644329

Öz

Börülce bitkisi ve diğer baklagiller önemli protein kaynağı olarak bilinmekte, ancak insan beslenmesinde mineral içeriklerine etkisi daha az bilinmektedir. Hayvansal protein kaynaklarına ulaşımın zor olduğu gelişmekte olan ülkelerde baklagiller büyük bir önem arz etmektedir. Börülce tane ve yaprakları sağlıklı bir beslenme için gerekli olan karbonhidratlar, proteinler, yağlar, ß-karoten ile B ve C vitaminlerinin kaynağıdır. Bu çalışma, bazı börülce (Vigna unguiculata L. Walp) çeşitlerine (Akkız 86, Karagöz 86) yapraktan farklı mikrobiyal gübre uygulamalarının mineral madde içeriklerini incelemek amacı ile yapılmıştır. Araştırma 2022 yetiştirme sezonunda Erciyes Üniversitesi Tarımsal Araştırma ve Uygulama Merkezine ait deneme arazisinde yürütülmüştür. Denemede Akkız 86 ve Karagöz 86 börülce çeşitlerinden elde edilen taneler bitki materyali olarak kullanılmıştır. Araştırmada börülce tanesinde mineral madde içerikleri incelenmiş ve çeşit*bakteri interaksiyonundan elde edilen ortalama değerler incelendiğinde bor 17.457-14.200 ppm, kalsiyum 1127.27-859.86 ppm, bakır 13.963-10.330 ppm, demir 42.590-25.923 ppm, potasyum 8104.8-6150.9 ppm, magnezyum 1811.29-1260.25 ppm, mangan 18.493-12.520 ppm, fosfor 5258.68-3621.19 ppm, kükürt 1091.97-3621.19 ppm ve çinko 56.53-36.887 ppm arasında değişim göstermiştir.
Sonuç olarak , Omed+4 ve İmed mikrobiyal gübrelerinin börülce tanesindeki mineral madde içeriğinde, özellikle demir elementi dışındaki mineral madde içeriklerinde önemli azalmalara neden olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Börülce , Mikrobiyal gübre , Mineral madde , PCA

Proje Numarası

FYL-2023-13056

The Effect Of Microbial Fertilizers on The Mineral Content Of Some Cowpea (Vigna unguiculuta L. Walp.) Varieties

Öz

Cowpea plant and other legumes are known as important protein sources, but their effect on mineral content in human nutrition is less known. Legumes are of great importance in developing countries where access to animal protein sources is difficult. Cowpea grains and leaves are a source of carbohydrates, proteins, fats, ß-carotene and vitamins B and C necessary for a healthy diet. This study was conducted to investigate the mineral matter contents of different foliar applications of microbial fertilizer to some cowpea (Vigna unguiculata L. Walp) cultivars (Akkız 86, Karagöz 86). The research was conducted in the experimental field of Erciyes University Agricultural Research and Application Center in the 2022 growing season. Grains obtained from Akkız 86 and Karagöz 86 cowpea varieties were used as plant material. In the study, the mineral matter contents of cowpea grains were examined and the mean values obtained from the cultivar*bacteria interaction were examined: boron 17.457-14.200 ppm, calcium 1127.27-859.86 ppm, copper 13.963-10. 330 ppm, iron 42.590-25.923 ppm, potassium 8104.8-6150.9 ppm, magnesium 1811.29-1260.25 ppm, manganese 18.493-12.520 ppm, phosphorus 5258.68-3621.19 ppm, sulfur 1091.97-3621.19 ppm and zinc 56.53-36.887 ppm.

Anahtar Kelimeler

Cowpea , Microbial fertilizer , Mineral matter , PCA

Destekleyen Kurum

Scientific Research Projects Department of Erciyes University

Proje Numarası

FYL-2023-13056

Teşekkür

This study was supported by Scientific Research Projects Department of Erciyes University, Turkey. (Project Number: FYL-2023-13056).

Kaynakça

• Altunlu, H., Demiral, O., Dursun, O., Sönmez, M., & Ergün, K. (2019). Mikrobiyal gübre uygulamasının tatlı mısır (Zea mays L. var. saccharata) yetiştiriciliğinde bitki gelişimi ve verim üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(1), 32-39.
• Biama, P. K., Faraj, A. K., Mutungi, C. M., Osuga, I. N., & Kuruma, R. W. 2020. Nutritional and technological characteristics of new cowpea (Vigna unguiculata) lines and varieties grown in eastern Kenya. Food and Nutrition Sciences, 11(5): 416-430.
• Bolat, M., Ünüvar, F. İ., & Dellal, İ. (2017). Türkiye’de yemeklik baklagillerin gelecek eğilimlerinin belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 3(2), 7-18.
• Boukar, O., Massawe, F., Muranaka, S., Franco, J., Maziya-Dixon, B., Singh, B., & Fatokun, C. 2011. Evaluation of cowpea germplasm lines for protein and mineral concentrations in grains. Plant Genetic Resources, 9(4): 515-522. https://doi.org/10.1017/S1479262111000815.
• Gerrano, A. S., Jansen van Rensburg, W. S., Venter, S. L., Shargie, N. G., Amelework, B. A., Shimelis, H. A., & Labuschagne, M. T. 2019. Selection of cowpea genotypes based on grain mineral and total protein content. Acta Agriculturae Scandinavica, Section B–Soil & Plant Science, 69(2):155-166. https://doi.org/10.1080/09064710.2018.1520290.
• Gondwe, T. M., Alamu, E. O., Mdziniso, P., & Maziya-Dixon, B. 2019. Cowpea (Vigna unguiculata (L.) Walp) for food security: an evaluation of end-user traits of improved varieties in Swaziland. Scientific Reports, 9(1): 15991. https://doi.org/10.1038/s41598-019-52360-w
• İmriz, G., Özdemir, F., Topal, İ., Ercan, B., Taş, M. N., Yakışır, E., & Okur, O. (2014). Bitkisel üretimde bitki gelişimini teşvik eden rizobakteri (PGPR)'ler ve etki mekanizmaları. Elektronik Mikrobiyoloji Dergisi, 12(2), 1-19.
• Kashem, M.A., Singh, B.R., 2002. The effect of fertilizer additions on the solubility and plant- availability of Cd, Ni and Zn in soil. Nutrient Cycling in Agroecosystems, 62(1): 287–296.
• Mamiro, P. S., Mbwaga, A. M., Mamiro, D. P., Mwanri, A. W., & Kinabo, J. L. 2011. Nutritional quality and utilization of local and improved cowpea varieties in some regions in Tanzania. African Journal of Food, Agriculture, Nutrition and Development, 11(1): 4490-4506. https://doi.org/10.4314/ajfand.v11i1.65876.
• Oke, D. B., Tewe, O. O., & Fetuga, B. L. (2021). The nutrient composition of some cowpea varieties. Nigerian Journal of Animal Production, 22(1): 32–36. https://doi.org/10.51791/njap.v22i1.2024.
• Owolabi, A. O., Ndidi, U. S., James, B. D., & Amune, F. A. 2012. Proximate, antinutrient and mineral composition of five varieties (improved and local) of cowpea, Vigna unguiculata, commonly consumed in Samaru community, Zaria-Nigeria. Asian Journal of Food Science and Technology, 4(2): 70-72.
• Özaktan, H. & Doymaz, A., 2022. Mineral composition and technological and morphological performance of beans as influenced by organic seaweed-extracted fertilizers applied in different growth stages, Journal of Food Composition and Analysis, 114(2022): 104741.
• Özaktan, H., Erol, O., Uzun, S., Uzun, O., (2025). Assessment of Mineral Contents and Technological Properties of Dry Bean Genotypes Grown Under Organic Farming Conditions with Multivariate Analysis. Journal of Agricultural Sciences-Tarım Bilimleri Dergisi , no.1, 12-21.
• Pişkin, A. (2021). Acidithiobacillus thiooxidans ve Acidithiobacillus ferrooxidans Bakterileri İçeren Mikrobiyal Gübrenin Şeker Pancarı Verim ve Kalite Değerleri Üzerine Etkisi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 14(2), 212-221.
• Sepetoğlu, H., 2006. Tarla bitkileri I, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 69, İzmir.
• Tshovhote, N.J., Nesamvuni, A.E., Raphulu, T., Gous, R.M., 2003. The chemical composition, energy and amino acid digestibility of cowpeas used in poultry nutrition. South African Journal of Animal Science, 33(1), 65-69. TUİK,2023.https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr, (Erişim tarihi Aralık 2024).
• Yeken, M. Z., Akpolat, H., Karaköy, T., & Çiftçi, V. 2018. Fasulye tohumunun biyofortifikasyonu için mineral içerik vasyasyonlarının değerlendirilmesi. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4(2): 261-269. Yürürdurmaz, C. 2022. Impact of different fertilizer forms on yield components and macro–micronutrient contents of cowpea (Vigna unguiculata L.). Sustainability, 14(19): 12753. https://doi.org/10.3390/su141912753.