Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

266 - 287, 31.12.2015

Zafer Çakmak , Cengiz Taşkıran , Birol Bulut

https://doi.org/10.17984/adyuebd.02575

Abstract

Bu araştırmada, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının incelenmesi amaçlanmıştır.  Araştırmanın çalışma grubu (evren) 2014-2015 akademik yılı, güz yarıyılında öğrenim görmekte olan Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği anabilim dalındaki 259 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada bütün öğrencilere ulaşma imkânı olduğundan ayrıca örneklem alma yoluna gidilmemiştir. Araştırmada tarama modeli kullanılmış, veri toplama aracı olarak ise Korkmaz, Şahin ve Yeşil (2011a) tarafından geliştirilen ”Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği” ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Kişisel bilgi formundaki veriler, cinsiyet, sınıf ve sosyal bilgiler alanında bilimsel yayın okuma sıklığı olarak belirlenmiştir. Veriler SPSS 17 paket programına tamamen katılıyorum 5 olacak şekilde 5-4-3-2-1 şeklinde, olumsuz maddeler ise 1-2-3-4-5 şeklinde puanlanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin çözümlenmesinde aritmetik ortalama, yüzde ve frekans kullanılmış öğretmen adaylarının görüşlerinin bağımsız değişkenlerden etkilenme derecesini de dağılımın homojen olduğu durumlarda t testi ve Anova, normal dağılımın olmadığı durumlarda ise Kruskal-Wallis H uygulanmıştır. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının genel olarak bilimsel araştırmaya yönelik tutumlarının iyi olduğu görülmüştür. Cinsiyet ve sınıf değişkenine göre ölçeğin dört alt boyutunda istatistiksel olarak anlamlı farklılığa rastlanamamıştır; ancak sosyal bilgiler alanında bilimsel yayın okuma sıklığı değişkenine göre ölçeğin araştırmaya yönelik olumlu tutum boyutunda anlamlı farklılılar olduğu gözlenmiştir.

References

• Ayaydın, A., ve Kurtuldu, M. K. (2010). Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Bilimsel Araştırma Yöntemleri Dersine İlişkin Tutumları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, Cilt:10 Sayı:2 Yıl:10, 1-8.
• Aydoğan, İ. (2008). Bilim İnsani ve Entelektüel Özellik, GAU J. Soc. & Appl. Sci., 3(6), 81-87, www.gau.edu.tr/PDF-Files/JASA.../JSAS_003_06_07_Aydogan.pdf. Erişim Tarihi: 28.04.2015
• Biçer, M., Bozkırlı, K. Ç. ve Er, O. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı, 50, 327-342.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Pegem Akademi.
• Can, A. (2014).SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara, Pegem Akademi
• Çınar, M. ve Köksal N. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Bilime ve Bilimin Doğasına Yönelik Görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , Cilt 9, Sayı 2, .43-57.
• Demirbaş, M. ve Yağbasan, R. (2006). Fen Bilgisi Öğretiminde Bilimsel Tutumların İşlevsel Önemi ve Bilimsel Tutum Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanma Çalışması, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi XIX (2), 2006, 271-299. www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423935582.pdf Erişim Tarihi: 28.04.2015
• Kara, B. ve Akarsu, B. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Bilim İnsanına Yönelik Tutum ve İmajının Belirlenmesi. Journal of European Education, Vol 3, No 1, 8-15.
• Kaya, V. H., Afacan, Ö., Polat, D. ve Urtekin, A. (2013). İlköğretim Öğrencilerinin Bilim İnsanı ve Bilimsel Bilgi Hakkındaki Görüşleri (Kırşehir ili Örneği). Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi dergisi (KEFAD), Cilt 14, Sayı 1, 305-325.
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011a). Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği Geçerlilik Ve Güvenirlik Çalışması. İlköğretim Online, 10 (3), 962-973
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011b). Öğretmenlerin Bilimsel Araştırmalara ve Araştırmacılara İlişkin Düşünceleri. Kuramsal Eğitimbilim, 4 (2), 109-127.
• Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011c). Öğretmen Adaylarının Bilimsel Araştırmalara Yönelik Tutumları. International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1169-1194.
• Kurt, A. A., İzmirli, Ö. Ş., Fırat, M., İzmirli, S. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri Dersine İlişkin Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Görüşlerinin İncelenmesi. Dumlupınar üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 30, 19-28.
• Mıhladız, G. ve Duran, M. (2013). İlköğretim Öğrencilerinin Bilime Yönelik Tutumlarının Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 10, Sayı 20, 100-121.
• Polat, M. (2014). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutumları. Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı, 18, 77-90
• Sönmez, V. ve Alacapınar, G. F. (2011). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Anı Yayıncılık.
• Taşdemir, M. ve Taşdemir, A. (2011). Öğretmen Adaylarının Bilimsel Araştırmaları İnceleme Yeterlikleri. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:26, 343-353.
• Ulutaş, Ö. (2009). An Investigation Of Pre-Service Elementary Science Teachers’ Scientific Literacy Level And Their Attitudes Towards Science. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, The Graduate School Of Social Science, Middle East Technical University, Ankara.
• Uslu, F. (2011). Bilimselliğin Kriteri ve Sınırları Problemi - Bilim, Bilim Olmayan ve Sahte Bilim - Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2011/1, c. 10, sayı: 19, ss. 5-35.
• Yaşar, M. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri Dersine Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması: Geçerlik ve Güvenirlik. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Uluslararası E-Dergi, Cilt:4 Sayı:2, 109-129.
• Yenilmez, K. ve A. Ata, “Matematik Öğretmeni Adaylarının Bilimsel Araştırmalara Yönelik Tutumlarının İncelenmesi”, X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiri e-Kitabı, 27-30 Haziran 2012, Niğde Üniversitesi, Niğde