Öz
Beden, kültür tarafından üretilen, kullanılan ve denetlenen sosyal bir olgudur. Benliğin ve kimliğin bir parçası olduğu kadar, bireyin toplumsal konumunun da temel belirleyicilerinden biridir. Kadın ve erkeğin toplumsal konumunu ve rollerini belirlemede de önemli bir faktördür. Ancak bedene yüklenen anlamda erkek ve kadın arasında bir ayrım söz konusudur. Bu ayrımların başında “güzellik” olgusu gelir. “Güzellik”, hemen her kültürde kadını tanımlamada kullanılan temel ölçütlerden biri olmuştur. Ancak kadını tanımlamada kullanılan güzellik olgusunun anlamı ve önemi zamana ve topluma bağlı olarak da değişmektedir. Örneğin Batı’da modernizmle birlikte fiziksel güzelliğe verilen önemin artması ve güzelliğe ilişkin bir standart yaratılması, kadınlar için güzelliği ulaşılması gereken bir hedef ve aynı zamanda bir problem haline getirmiştir. Güzelliğin kadınlar için mutlak bir buyruk olduğu ve kadın üzerinde baskı yarattığı savından yola çıkan bu çalışma, çalışan kadınların güzellik algısını ve güzel olmanın üzerlerinde yarattığı baskıyı ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma nitel desenli bir alan araştırması olup, veri toplama aracı olarak görüşme tekniğini kullanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Baudrillard, J. (2004). Tüketim Toplumu. Çev., H. Deliceçaylı - F. Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bauman, Z. (2001). Parçalanmış Hayat Postmodern Ahlâk Denemeleri. Çev., İsmail Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Berger, J. (2011). Görme Biçimleri. Çev., Yurdanur Salman. İstanbul: Metis Yayınları.
- Bury, M. (1997). Health and İllness in a Changing Society, London: Routledge.
- Coward, R. (1989). Kadınlık Arzuları “Günümüzde Kadın Cinselliği”. Çev., Alev Türker. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Çabuklu, Y. (2004). Toplumsalın Sınırında Beden. İstanbul: Kanat Kitap-Pusula Yayınları.
- Çabuklu, Y. (2007). Toplumsal Kurgular ve Cinsiyetçilik. İstanbul: Everest Yayınları.
- Dedeoğlu, A. Ö. ve Savaşçı, İ. (2005). Tüketim Kültüründe Beden Güzelliği ve Yemek Yeme Arzuları: Kadınların Tüketim Pratiklerine Yansıması. Ege Akademik Bakış Dergisi. 5(1): 77-87.
- Demez, G. (2012). Medyada Yeni Sağlık Anlayışları ve Kadın Bedenin Temsili. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 9(1): 512-532.
- Dyhouse, C. (2015). Gösteriş Kadınlar Tarih Feminizm. Çev., Duygu Akın. İstanbul: Can Sanat Yayınları.
- Eco, U. (2012). Güzelliğin Tarihi. Çev., Ali Cevat Akkoyunlu. İstanbul: Doğan Kitap.
- Eco, U. (2015). Çirkinliğin Tarihi. Çev., Anaca Uysal Ergün vd.. İstanbul: Doğan Kitap.
- Featherstone, M. (1999). The Body in Consumer Culture. Ed. Mike Featherstone, Mike Hepworth, Bryan S.Turner. The Body Social Process and Cultural Theory. Sage Publıcatıons.
- Grieco, S. F. M. (2005). Vücut Görünüş ve Cinsellik. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Rönesans ve Aydınlanma Çağı Paradoksları Cilt III. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Higonnet, A. (2005). Kadınlar Tasvirler ve Temsil. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru Cilt V. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- İnceoğlu, Y. ve Kar, A. (2010). Yeni Güzellik İkonları: İnsan Bedeninin Özgürlüğü mü?, Mahkûmiyeti mi?. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Kesim, S. ve Kar, A. (2010). Plastik Cerrahi “Tanrım Beni Baştan Yarat!..” Metaforunu Mümkün Kılabilir mi?. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Knibiehler, Y. (2005). Vücutlar ve Yürekler. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Devrimden Dünya Savaşına Feminizmin Ortaya Çıkışı Cilt IV. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Nahoum-Grappe, V. (2005). Güzel Kadın. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Rönesans ve Aydınlanma Çağı Paradoksları Cilt III. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Nazlı, A. (2009). Sosyolojik Bakışın Eşiğindeki Beden. Toplumbilim Beden Sosyolojisi Özel Sayısı. (24):61-68.
- Özbudun, S. (2006). Toplumsal-Cinsiyet Hiyerarşi Mekânı Olarak İnsan Bedeni. Toplum ve Hekim. 21(1).
- Pacteau, F. (2005). Güzellik Semptomu. Çev., Banu Erol. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Passerini, L. (2005). Kitle Kültüründe İkircikli Kadın İmgesi. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru Cilt V. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Paquet, D. (2007). Ayna Ayna Güzel Ayna… Bir Güzellik Öyküsü. Çev., Orçun Türkay. İstanbul: YKY.
- Sezgin, D. (2011). Tıbbileştirilen Yaşam Bireyselleştirilen Sağlık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Shilling, C. (1993). The Body and Social Theory, SAGE Publications.
- Thèbaud, F. (2005). Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru Cilt V. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Topçuoğlu, N. N. (1995). Basında Reklam ve Tüketim Olgusu. Konya: Vadi Yayınları.
- Torunoğlu, D. (2010). Çalışma Yaşamı ve Dış Görünüş. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Tseelon, E. (2002). Kadınlık Maskesi. Çev., Reşide Kekeç. Ankara: Ekin Yayınları.
- Turner, B, S, (2008). The Body & Society Explorations in Social Theory, 3rd Edition, Sage Publications.
- User, İ. (2010). Biyoteknolojiler ve Kadın Bedeni. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Vigarello, G. (2013). Güzelliğin Tarihi. Çev., Erkan Ataçay. Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
- Yanıklar, C. (2006). Tüketimin Sosyolojisi. İstanbul: Birey Yayıncılık.
Öz
The body is a social phenomenon produced, used and controlled by culture. The body is part of the self and identity. It is also one of the main determinants of the social position of the individual. The body is also an important factor in determining the social position and roles of men and women. However, there is a distinction between men and women in the sense attributed to the body. In this context, “beauty” for women is one of the main determinants in defining women. Beauty comes first among the basic criteria used to determine the "ideal woman" in every culture. However, the meaning and importance of the phenomenon of beauty used to define women also changes depending on time and society. For example, the increase in the importance given to physical beauty with modernism in the West and the creation of a standard for beauty have made beauty a goal to be achieved and also a problem for women. This study claims that beauty is an absolute commandment for women and creates pressure on women. The study aims to reveal the perception of beauty of working women and the pressure that being beautiful creates on them. The study is a qualitative patterned field study and used the interview technique as a data collection tool.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Baudrillard, J. (2004). Tüketim Toplumu. Çev., H. Deliceçaylı - F. Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Bauman, Z. (2001). Parçalanmış Hayat Postmodern Ahlâk Denemeleri. Çev., İsmail Türkmen. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Berger, J. (2011). Görme Biçimleri. Çev., Yurdanur Salman. İstanbul: Metis Yayınları.
- Bury, M. (1997). Health and İllness in a Changing Society, London: Routledge.
- Coward, R. (1989). Kadınlık Arzuları “Günümüzde Kadın Cinselliği”. Çev., Alev Türker. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Çabuklu, Y. (2004). Toplumsalın Sınırında Beden. İstanbul: Kanat Kitap-Pusula Yayınları.
- Çabuklu, Y. (2007). Toplumsal Kurgular ve Cinsiyetçilik. İstanbul: Everest Yayınları.
- Dedeoğlu, A. Ö. ve Savaşçı, İ. (2005). Tüketim Kültüründe Beden Güzelliği ve Yemek Yeme Arzuları: Kadınların Tüketim Pratiklerine Yansıması. Ege Akademik Bakış Dergisi. 5(1): 77-87.
- Demez, G. (2012). Medyada Yeni Sağlık Anlayışları ve Kadın Bedenin Temsili. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 9(1): 512-532.
- Dyhouse, C. (2015). Gösteriş Kadınlar Tarih Feminizm. Çev., Duygu Akın. İstanbul: Can Sanat Yayınları.
- Eco, U. (2012). Güzelliğin Tarihi. Çev., Ali Cevat Akkoyunlu. İstanbul: Doğan Kitap.
- Eco, U. (2015). Çirkinliğin Tarihi. Çev., Anaca Uysal Ergün vd.. İstanbul: Doğan Kitap.
- Featherstone, M. (1999). The Body in Consumer Culture. Ed. Mike Featherstone, Mike Hepworth, Bryan S.Turner. The Body Social Process and Cultural Theory. Sage Publıcatıons.
- Grieco, S. F. M. (2005). Vücut Görünüş ve Cinsellik. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Rönesans ve Aydınlanma Çağı Paradoksları Cilt III. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Higonnet, A. (2005). Kadınlar Tasvirler ve Temsil. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru Cilt V. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- İnceoğlu, Y. ve Kar, A. (2010). Yeni Güzellik İkonları: İnsan Bedeninin Özgürlüğü mü?, Mahkûmiyeti mi?. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Kesim, S. ve Kar, A. (2010). Plastik Cerrahi “Tanrım Beni Baştan Yarat!..” Metaforunu Mümkün Kılabilir mi?. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Knibiehler, Y. (2005). Vücutlar ve Yürekler. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Devrimden Dünya Savaşına Feminizmin Ortaya Çıkışı Cilt IV. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Nahoum-Grappe, V. (2005). Güzel Kadın. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Rönesans ve Aydınlanma Çağı Paradoksları Cilt III. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Nazlı, A. (2009). Sosyolojik Bakışın Eşiğindeki Beden. Toplumbilim Beden Sosyolojisi Özel Sayısı. (24):61-68.
- Özbudun, S. (2006). Toplumsal-Cinsiyet Hiyerarşi Mekânı Olarak İnsan Bedeni. Toplum ve Hekim. 21(1).
- Pacteau, F. (2005). Güzellik Semptomu. Çev., Banu Erol. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Passerini, L. (2005). Kitle Kültüründe İkircikli Kadın İmgesi. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru Cilt V. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Paquet, D. (2007). Ayna Ayna Güzel Ayna… Bir Güzellik Öyküsü. Çev., Orçun Türkay. İstanbul: YKY.
- Sezgin, D. (2011). Tıbbileştirilen Yaşam Bireyselleştirilen Sağlık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Shilling, C. (1993). The Body and Social Theory, SAGE Publications.
- Thèbaud, F. (2005). Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları. Çev., Ahmet Fethi. Ed. G. Duby & M. Perrot. Kadınların Tarihi Yirminci Yüzyılda Kültürel Bir Kimliğe Doğru Cilt V. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Topçuoğlu, N. N. (1995). Basında Reklam ve Tüketim Olgusu. Konya: Vadi Yayınları.
- Torunoğlu, D. (2010). Çalışma Yaşamı ve Dış Görünüş. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Tseelon, E. (2002). Kadınlık Maskesi. Çev., Reşide Kekeç. Ankara: Ekin Yayınları.
- Turner, B, S, (2008). The Body & Society Explorations in Social Theory, 3rd Edition, Sage Publications.
- User, İ. (2010). Biyoteknolojiler ve Kadın Bedeni. Ed. Y. İnceoğlu – A. Kar. Dişilik Güzellik ve Şiddet Sarmalında Kadın ve Bedeni . İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Vigarello, G. (2013). Güzelliğin Tarihi. Çev., Erkan Ataçay. Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
- Yanıklar, C. (2006). Tüketimin Sosyolojisi. İstanbul: Birey Yayıncılık.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |