TERAPİDE PARADOKSAL MÜDAHALELER

Yıl 2020, Sayı: 36, 383 - 411, 31.12.2020

İlhan Çiçek , Ahmet Tanhan

https://doi.org/10.14520/adyusbd.684096

Cited By: 2

Öz

Terapide müdahale teknikleri gün geçtikçe çeşitlilik arz etmektedir. Herhangi bir terapi kuramında hangi tekniklerin kullanıldığı ve nasıl kullanıldığının iyi bilinmesi alanda çalışan uzmanların işini kolaylaştırıcı bir rolü olacağı varsayılmaktadır. Bu perspektiften yola çıkılarak, söz konusu bu çalışmada hem bireysel hem de çift terapilerinde kullanılan paradoksal müdahale teknikleri irdelenmiştir. Çalışmanın temel amaçlarından birisi, ruh sağlığı uzmanlarının terapide paradoksal müdahale tekniklerinin arka planı hakkında detaylı bilgi edinmelerini sağlamaktır. Bir diğer önemli amaç ise paradoksal müdahale tekniklerinin nasıl kullanıldığı, hangi istenmeyen davranışlar üzerinde daha etkili olduğunu sistematik bir şekilde ele alarak, ruh sağlığı uzmanlarının bu müdahalelerden faydalanmasını sağlamaktır. Paradoksal müdahale teknikleri, danışanların yaşadıkları problemlere farklı (mizah, abartma, umutsuzca bakma, yaratıcı umutsuzluk gibi) bakış açılarından yaklaşarak problemle ilgili farkındalık kazanarak ben soruna hakimim duygusunu yaşamalarına katkı sağlamaktadır. Postmodern terapilerde daha sık kullanılmaya başlanan paradoksal müdahale tekniklerinin danışanın yaşadığı biyopsikososyal manevi zorlukları ele almada etkili olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Paradoksal Müdahale, postmodern terapi, psikolojik danışmanlık

PARADOXICAL INTERVENTIONS IN THERAPY

Öz

Intervention techniques in therapy are diverse day by day. Being familiar and utilizing different interventions enable mental health providers to provide more effective services. Based on this perspective in this study we have examined paradoxical techniques used in both individual and couple therapies are examined. The main purposes of the study are to inform mental health providers (a) about the background of these techniques and (b) how these techniques are utilized effectively with unwanted situations to facilitate a more productive counseling process. These paradoxical intervention techniques are more likely to enable clients or counseltees to look at their issues from a different (e.g., creative hopelessness, exaggeration, humor) perspectives and gain an insight about their issues. In this way the client gains a sense of self-control over the issue and becomes more functional. These techniques are used more in postmodern therapies effectively to address clients’ biopsychosocial spiritual issues.

Anahtar Kelimeler

Paradoxical interventions, postmodern therapies, counseling, mental health

Kaynakça

• Altıntaş, E., & Gültekin, M. (2005). Psikolojik danışma kuramları. İstanbul: Aktüel Yayıncılık.
• Ascher, L. M., & Schotte, D. E. (1999). Paradoxical intention and recursive anxiety. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 30, 71–79.
• Ascher, L. M., Schotte, D. E., ve Grayson, J. B. (1986). Enhancing Effectiveness of Paradoxical Intention in Treating Travel Restriction in Agoraphobia. Behaviour Therapy, 17(2), 124-130.
• Ascher, L. M., ve Turner, R. M. (1980). A comparison of two Methods for the Administration of Paradoxical Intention. Behaviour Research and Therapy, 18(2), 121-126.
• Baltacı, Ö. (2016). Pardoksal psikoterapi. Cumhuriyet International Journal of Education, 5 (2), 1-8.
• Becvar, D.S., & Becvar, R. J. (1998). Family therapy: A systemic integration. Boston: Allyn and Bacon.
• Brown, J. H., & Christensen, D. N. (1999). Family therapy: Theory and practice. Pacific Crove: Book/Cole.
• Budak, S. (2005). Psikoloji terimler sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Carlson, J., Watts, R. E., & Maniacci, M. (2006). Adlerian therapy. Washington, DC: American Psychological Association. Cooper, M. (2003). Existential therapies. London: Sage.
• Çaplı, B. (2001). Media policies in turkey since 1990. Kültür ve İletişim, 4(2), 45-55.
• Dallos, R., & Draper, R. (2012). Aile terapisine giriş sistemik teori ve uygulamalar. Çev. Ed. Şahin Kesici. İstanbul: Nobel Yayınevi.
• DiTomasso, R. A., & Greenberg, R. L. (1989). Paradoxical intention: The case of the case study. In L. M. Ascher (Ed.), Therapeutic paradox. New York: Guilford Press.
• Dowd, E. T., & Milne, C. R. (1986). Paradoxical interventions in counseling psychology.The Counseling Psychologist, 14, 237-282.
• Ekşi, H. (2002, Mayıs). Etkili karakter eğitimi müfredatı için stratejiler. 2000′li Yıllarda 1. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumunda sunulan poster bildiri, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Fabry, J. (1982). Some Practical Hints About Paradoxical Intention. International Forum for Logotherapy, 1(5), 25-29.
• Frankl, V. E. (2009). Duyulmayan anlam çığlığı: Psikoterapi ve hümanizm.Çev., Selçuk Budak. İstanbul: Ötüken Yayınevi.
• Frankl, V. E. (2013). İnsanın anlam arayışı. Çev., Selçuk Budak.İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
• Gladding, S.T. (2012). Aile Terapisi Tarihi Kuram ve Uygulamaları. Çev. Ed. İbrahim Keklik ve İbrahim Yıldırım. Ankara: PDR Derneği Yayınları.
• Goldenberg, I., & Goldenberg, H. (2008). Family therapy: An overview. Belmont, CA: Books/Cole.
• Hackney, H., & Cormier, S. (2008). Psikolojik danışma ilke ve teknikleri: Psikolojik yardım süreci el kitabı. Çev., Tuncay Ergene ve Seher Aydemir-Sevim. Ankara: Mentis Yayıncılık.
• Haley, J., & Richeport-Haley, M. (2003). The art of strategic therapy. New York: Brunner-Rootledge.
• Harputi, A. (1914). Tarih-i ilm-i kelam. İstanbul: Necm-i İstikbal Matbaası.
• Hutchby, Ian (1991). “The Organization of Talk on Talk Radio.” Broadcast Talk. (Der.) Paddy Schannel. London: Sage. 154-178.
• İnalcık, H. (2003). Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ 1300-1600. Çev., Ruşen Sezer. İstanbul: YKY.
• Kesici, Ş., İlgün, E., Mert, A., & Büyükbayraktar-Girgin, Ç. (2013). Aile terapisinde kullanılan teknikler. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kodish, B.I. (2003). What we do with language-waht it does with us. ETC: A review of general semantics, 60(1), 383-384. 06 Ocak 2008 tarihinde EBSCOhost veritabanından alınmıştır.
• Mills, M.A. (2000). Paradoxicalinterventionswith severe conduct- disorderedadolescents: research of treatmenteffectiveness. (Unpublished Doctoral Thesis), West Virginia University, Morgantown.
• Murdock, N.L. (2013). Psikolojik danışma ve psikoterapi kuramları: Olgu sunumu yaklaşımıyla. Çev.Ed., Füsun Akkoyun . Ankara: Nobel Yayınevi.
• Nazlı, S. (2014). Aile Danışmanlığı (11. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Nichols, M. P. (2013). Aile Terapisi: Kavramlar ve Yöntemler. Ankara: Kaknüs Yayınları.
• Nietzel, M.T., Bernstein, A.D., Kramer, G.P., & Milich, R. (2003). Introduction to Clinical Psychology. New Jersey: Pearson.
• Odman, A. E. (2003), “Karşılaştırmalı Ekonomi-Politik: Meksika’da Popülizm ve Türkiye’de Devletçilik”, 8.Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, 3-5 Aralık, Ankara.
• Önel, S. (2013). Sistemik aile terapilerinde temel kavramlar. Türkiye Klinikleri, Journal of Psychiatry-Special Topic, 38, 32-70.
• Özabacı, N., & Erkan, Z. (2013). Aile danışmanlığı : Kuram ve uygulamalara genel bir bakış. Ankara: Pegem Akademi.
• Özburun, N. (2018). Derleme: Genel sistem teorisinden etkilenen aile terapisi modellerinin karşılaştırılması. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 1(2), 172-188.
• Palazzoli, M., Cirillo, S., Sorrentino, A. M. (1989). Family games: General model of psychotic processes in the family. New York: W W Norton & Company. Prinz, J., & Arkin, S. (1994). Adlerian group therapy with substance abusers. Individual Psychology. The Journal of Adlerian Theory, Research & Practice, 50(3), 349-358.
• Riebel, L.K. (1981). Theconsept of paradox as a construct in psychotherapy. (Unpublished Doctoral Thesis), Saybrook Universtiy, Oakland.
• Rohrbaugh, M., Tennen, H., Press, S., & White, L. (1981). Compliance, defiance, and therapeutic paradox: Guidelines for strategic use of paradoxical interventions. American Journal of Orthopsychiatry, 51(3), 454–467. doi:10.1111/j.1939-0025.1981.tb01393.x
• Seligman, L. (2001). Systems, strategies, and skills of counseling and psychotherapy. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
• Sharf, R. S. (2014). Theories of psyhotherapy and counseling concepts and cases. Belmont: Brooks/Cole Cengage Learning.
• Shoham-Salomon, V., & Rosenthal, R. (1987). Paradoxical interventions: A meta- analysis. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(1), 22– 28. doi:10.1037/0022-006X.55.1.22
• Sparrer, I. (2011). Çözüm odaklı yaklaşıma ve sistemik yapısal dizime giriş. Çev., Esin Suvarierol. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Tanhan, A. (2019). Acceptance and commitment therapy with ecological systems theory: Addressing they experience: Based on developmental models. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 49-71. doi:10.17984/adyuebd.336222.
• Tanhan, A. (2018). Beginning counselors’ supervision in counseling and challenges and supports they experience: Based on developmental models. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 49-71. doi:10.17984/adyuebd.336222.
• Watzlawick, P., Weakland, J., & Fsch, R. (1974). Change: Principles of problem formation and problem resolution. New York: W.W. Norton.
• Weeks, G. R. (2013). Promoting change through paradoxical therapy. New York: Routledge.
• Weeks, G. R., & L’Abate, L. (1982). Paradoxical psychotherapy. New York: Brunner/Mazel
• Worden, M. (2013). Aile terapisi temelleri. Çev. Ed. Turan Akbaş. Adana: Adana Nobel Kitabevi