Ege Denizi Depremi Sonrası Barınma Çözümleri: Acil, Geçici ve Kalıcı Barınma Yaklaşımları

Yıl 2024, , 560 - 571, 31.07.2024

Murat Emre Kartal , Çağla Melisa Kaya , Fırat Yavuz

https://doi.org/10.35341/afet.1386500

Öz

İnsanlık tarihi boyunca deprem gibi geniş yüzölçümlerinde yaşanan afetler, barınma ihtiyacını karşılayan çok sayıda konuta aynı anda zarar vererek ani ve çok yüksek sayıda barınma ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Bu açıdan Coğrafi Bilgi Sistemleri, son elli yılda bu acil ihtiyaçların hızlı mücadelesi için afet sonrası geçici ve kalıcı barınma çözümlerinde önemli bir araç haline gelmiştir. Bununla birlikte, afet sonrası müdahale çalışmalarının en önemli adımlarından biri, afetten etkilenen kişilerin acil barınma ihtiyaçlarını karşılamaktır. Afet sonrasında yapılan barınma çözümleri üç ana aşaması vardır; birinci aşama, afet nedeniyle konutları zarar gören kişilerin acil ihtiyaçlarının karşılanması, ikinci aşama, acil dönem ile kalıcı konutların yapımı arasında geçen zamanda, geçici barınma yöntemleriyle barınma ihtiyacının geçici olarak karşılanması (çadırlar ve konteynerler gibi geçici çözümler yaygın olarak kullanılmaktadır), üçüncü aşama ise, afetin etkilediği konutların yerine dayanıklı sürdürülebilir kalıcı konutların inşa edilmesidir.

Bu makale, Ege Denizi Depremi sonrasında uygulanan barınma yaklaşımlarını ele almakta olup özellikle bölgede deprem nedeniyle ortaya çıkmış acil, geçici ve kalıcı barınma çözümleri incelenmiştir. Afetzedelerin acil barınma ihtiyaçları nasıl karşılandığı, geçici barınma sürecinde hangi yöntemlerin kullanıldığı, yıkılan konutların yerine nasıl kalıcı konutların inşa edildiği ayrıntılı bir şekilde irdelenmiştir. Çalışma, gelecekteki olası deprem afeti durumlarında daha etkili barınma çözümlerinin geliştirilmesine katkı sağlamayı amaçlamakta ve afetzedelerin ihtiyaçlarının nasıl daha etkili bir şekilde karşılanabileceği konusunda bir örnek sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Afet, Barınma Çözümleri, CBS, Deprem, Yeniden Yapılanma

Shelter Solutions After the Aegean Sea Earthquake: Emergency, Temporary and Permanent Shelter Approaches

Öz

Throughout human history, disasters have often caused significant damage to housing, suddenly creating a massive demand for shelter. One of the most crucial steps in post-disaster response efforts is to ensure that disaster victims do not remain without shelter. Consequently, housing solutions implemented after disasters are carried out in three stages.

The first stage aims to address the urgent shelter needs of individuals whose homes have been damaged due to the disaster. The second stage involves providing temporary shelter solutions during the period between the emergency and the construction of permanent housing. Temporary solutions such as tents and containers are preferred during this phase. The third stage focuses on the construction of disaster-resistant and permanent housing in place of the structures affected by the disaster.

This article examines the housing approaches implemented, especially in the aftermath of the Aegean Sea Earthquake, which gave rise to emergency, temporary, and permanent housing solutions. It delves into how the urgent shelter needs of disaster victims were met, which methods were employed during the temporary housing phase, and how permanent housing was constructed to replace the damaged homes. This article aims to contribute to the development of more effective housing solutions for future disasters and provides a significant example of how the needs of disaster victims can be more efficiently addressed.

Anahtar Kelimeler

Disaster, Earthquake, GIS, Reconstruction, Shelter Solutions

Kaynakça

• Aman, D. D., ve Aytac, G. (2022). Multi-criteria decision making for city-scale infrastructure of post-earthquake assembly areas: Case study of Istanbul. International Journal of Disaster Risk Reduction, 67, 102668.
• Asefi, M, ve Farrokhi, S. (2018). Proposing a model for the design of post-disaster temporary housing based on the needs of the injured with post-implementation evaluation approach (Case study: Earthquake-stricken villages in heris of east Azerbaijan). Journal of Research and Rural Planning, 7(1), 81-101.
• Çınar, A. K., Akgün, Y., ve Maral, H. (2018). "Deprem Sonrası Acil Toplanma ve Geçici Barınma Alanlarının Planlanmasındaki Faktörlerin İncelenmesi: İzmir-Karşıyaka Örneği". Planlama, 28(2), 179-200. doi:10.14744/planlama.2018.07088.
• Demir, A., Çiftçioğlu, A. Ö., Başarı, E., Doğan, E., Nohutcu, H., Bozkurt, M. B., ... ve Altıok, T. Y. (2020). İzmir (Seferihisar-Sisam) Depreminin Sismik Karakteristiği ve Meydana Gelen Yapısal Hasarların İncelenmesi. Teknik Rapor. Manisa Celal Bayar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği.
• Kalkan, M. (2023). "Disaster Preparedness in Türkiye: A GIS and AHP Study of Urban Green Space Suitability for Temporary Shelters." SSRN. doi:10.2139/ssrn.4333302.
• Kılcı, F. (2012). A Decision Support System for Shelter Site Selection with GIS Intergration: Case for Turkey (Master's thesis, Bilkent Universitesi (Turkey)).
• Limoncu, S. ve Bayülgen, C. (2005), “Türkiye’de Afet Sonrası Yaşanan Barınma Sorunları”, Megaron YTÜ Mim. Fak. e-Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, s. 18-27.
• Lomer, A. R., Rezaeian, M., Rezaei, H., Lorestani, A., Mijani, N., Mahdad, M., ... ve Arsanjani, J. J. (2023). Optimizing emergency shelter selection in earthquakes using a risk-driven large group decision-making support system. Sustainability, 15(5), 4019.
• Özdemir, H. (2004), “Afetlere Hazırlık Çalışmalarında Geçici İskan Alanlarının Belirlenmesi”, Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 12, s. 237-256.
• Tonti, I., Lingua, A. M., Piccinini, F., Pierdicca, R., ve Malinverni, E. S. (2023). Digitalization and spatial documentation of post-earthquake temporary housing in Central Italy: An integrated geomatic approach involving UAV and a GIS-based system. Drones, 7(7), 438.
• Türker, H. B., Ortaç, G., ve Kalkan, M. Disaster Preparedness in Türkiye: A GIS and Ahp Study of Urban Green Space Suitability for Temporary Shelters. Available at SSRN 4333302.
• URL 1, http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/wp-content/uploads/2020/10/20201030_izmir_V1.pdf (Erişim tarihi: 15.06.2024)
• URL 2, http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/bilgi/depremnedir/ (Erişim tarihi: 15.06.2024)
• URL 3, https://imop.imo.org.tr/resimler/dosya_ekler/10bbe21c635d042_ek.pdf (Erişim tarihi: 15.06.2024)
• URL 4, https://webdosya.csb.gov.tr/db/izmir/haberler/2020_20201121031632.pdf (Erişim tarihi: 15.06.2024)
• URL 5, https://www.afad.gov.tr/izmir-seferihisar-depremi-duyuru-5-30102020---1830 (Erişim tarihi: 15.06.2024)
• URL 6. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/depremzedeler-uzundere-deki-konutlara-yerlesmeye-basladi/44325/156 (Erişim tarihi: 15.06.2024)
• URL 7. https://www.izmir.bel.tr/tr/Haberler/bir-kira-bir-yuva-kampanyasi-sona-erdi/44429/156 (Erişim tarihi: 15.06.2024)
• Yao, Y., Zhang, Y., Yao, T., Wong, K., Tsou, J. Y., ve Zhang, Y. (2021). A GIS-based system for spatial-temporal availability evaluation of the open spaces used as emergency shelters: the case of Victoria, British Columbia, Canada. ISPRS International Journal of Geo-Information, 10(2), 63.