ROMA’NIN KÜÇÜK ASYA ÜZERİNDEKİ HEGEMONYASINDA MAGNESİA SAVAŞI’NIN ÖNEMİ

Year 2022, , 91 - 97, 30.06.2022

Ali Arı

https://doi.org/10.56387/ahbvedebiyat.1000002

Abstract

Roma’nın Seleukos Krallığı ile yapmış olduğu Magnesia Savaşı Küçük Asya’nın siyasi-politik durumunun değişimi açısından oldukça önemlidir. Savaş öncesi Küçük Asya ile çok da ilgili gözükmeyen Roma, Seleukosların Avrupa’ya yakınlaşmasıyla Küçük Asya üzerine düşünmeye başlamıştır. Seleukos gibi
güçlü bir krallığın, Roma’nın bir süredir savaş içinde olduğu ve Küçük Asya ile arasında tampon bölge görevinde olan Makedonya ile birlikteliği de Roma açısından önemli bir sorundur. Magnesia Savaşı öncesindeki Roma ile savaş sonrasındaki Roma arasında önemli bir fark vardır. Savaş sonucunda doğuya doğru genişleme politikası edinmeye başlamış ve bunu zamana yayarak stratejik olarak geliştirmiştir. Seleukosların yokluğu ve savaş sonrasında Küçük Asya’daki krallıkların kendisine bağımlı olması Roma’nın Küçük Asya üzerindeki hegemonyasını yaratmasına olanak vermiştir. Seleukosların yenilmesiyle Toros sınırlarına çekilmesi ve Roma’nın onları ortadan kaldırmaması Roma’nın doğu ile kendi toprakları arasında bir tampon bölge oluşturarak Asya’da kalıcılığını sağlamasına dair önemli bir adımdır. Magnesia Savaşı sonrasında zaman içinde Roma “Divide et impera” yani böl ve yönet ilkesiyle hareket ederek doğrudan yönetme anlayışına geçerek tüm sorumlulukları üstüne almış ve gücünü açık bir şekilde ortaya koymuştur.

Keywords

Roma, Seleukos, Küçük Asya, Anadolu, Asya Eyaleti, Magnesia

The Importance of the Battle of Magnesia in Rome’s Hegemonia over Minor Asia

Abstract

References

• A. N. Sherwin‐White. (1977). “Roman Involvement in Anatolia, 167‐88 B.C.”. JRS, (67): 62‐75.
• Benek, M. (2016). III. Antiokhos’un Dış Siyasi Politikası (MÖ 223-190). Mavi Atlas, (6): 127-144.
• Bettalli, M. (2017). “Hellenistik Krallıklar: Ptolemaios, Seleukos ve Attalos Hanedanları”. Editör: Umberto Eco, Antik Yunan, Çeviren: Leyla Tonguç Basmacı, Alfa Basım Yayım, İstanbul, ss. 199‐207.
• Deniz, M. ve Yıldızturan, D. (2020). “Magnesia Savaşı ve Sonuçları”. Tarihin Peşinde Uluslarası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, (23):325-322.
• Demircioğlu, Halil. (1987). Roma Tarihi 1. Cilt 1. Kısım Menşelerden Akdeniz Havzasına Hâkimiyet Kurulmasına Kadar, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
• Doğan M. U. (2007). “Magnesia ad Sipylum Arkeoloji, Topografya ve Tarihi Coğrafya İncelemesi”. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Freeman, C. (2003). Mısır, Yunan ve Roma Antik Akdeniz Uygarlıkları, Çeviren: Suat Kemal Angı, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Kaya, M . (1996). “III. Makedonya Savaşına Kadar Roma’nın Anadolu Politikası”. Tarih İncelemeleri Dergisi, 11 (1):211-232.
• Kınacı, Mesut. (2016). “Kral I. Prusias’ın Yayılmacı Politikası”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (39): 27‐43.
• Kurt, M. (2010), “Roma Cumhuriyetinin Anadolu Politikası ve Pergamon (Bergama) Krallığının Rolü”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (23): 97–111.
• Magie, D. (2001). Anadolu’da Romalılar I: Attalos’un Vasiyeti, Çeviri: Nezih Başgelen, Ömer Çapar, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
• Mayor, A. (2009). The Poison King: The Life and Legend of Mithradates, Rome’s Deadliest Enemy. Princeton: Princeton University Press.
• Üreten, H. (2005). “Roma Dönemi’ne Kadar Tralleis Tarihi ve Attaloslar İle İlişkileri”. Tarih Araştırmaları Dergisi, 24 (38): 195-212.
• Yıldırım, E. (2012). “Roma – Parth Mücadelesinde Fırat Nehri’nin Jeopolitik Önemi”. Tarihin Peşinde Uluslarası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, (7): 45-64.
• Appianos. (1962). Roman History II Books VIII‐XII, Çeviren: Horace White, The Loeb Classical Library, London.
• Justinus. (1853). Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus, Çeviren: J. S. Watson, Henry G. Bohn, London.
• Livius. (1976). The History of Rome from its Foundation (Rome and The Mediterranean Books XXXI‐XLV), Çeviren: Henry Bettenson, Penguin Books, London.
• Polybios. (2010). The Complete Histories of Polybius. Çeviren W. R. Paton, Digireads Publishing, Kansas.