THE AUTHORTIY OF A SHAREHOLDER TO SUMMON THE GENERAL BOARD IN JOINT STOCK COMPANIES (TURKISH COMMERCIAL CODE ART. 410/II)

Year 2015, Volume: 19 Issue: 4, 71 - 128, 01.10.2015

Özge Karaege

Abstract

In Turkish Commercial Code Art. 410 it is regulated that manegement board is the authority in principle to sumon the general board. That is its authority even if its duration of duty comes to an end. Furthermore liquidators are authorized to sumon relative to their duties. Second part of the article regulates the circumstances in which the shareholder uses his authority to sumon. These circumstances consist of lack of constant assemble of management board, impossibility of constitution a quarum or nonexistence of management board. The authority should be used with the permission of the court. In this way law maker features the possibility to elect the management board and to prevent the organ lack. But it should be stated that this regulation seems to constitute many problems in practice. After getting the court permission shareholder should start numerous preparations to sumon. In order to do this he should have information and documents. But there will be diff iculty in acquiring these documents and information

Keywords

Joint stock company, management board, shareholder, minority, general board

Anonim Şirketlerde Tek Pay Sahibinin Genel Kurulu Toplantıya Çağrı Yetkisi (TTK m. 410/II)

Abstract

TTK m. 410 hükmünde genel kurulu toplantıya çağrı hususunda yetkinin kural olarak yönetim kurulunda olduğunu düzenlemektedir. Yönetim kurulunun görev süresi dolsa da genel kurulu toplantıya çağrı yetkisi vardır. Ayrıca görevleri ile ilgili konularda tasfiye memurlarının da çağrı hususunda yetkisi bulunmaktadır. Hükmün ikinci fıkrası yönetim kurulunun devamlı toplanamaması, toplantı yetersayısının oluşmasına imkân bulunmaması veya mevcut olmaması hallerinde tek pay sahibine genel kurulu toplantıya çağrı yetkisi tanımıştır. Bu yetki, mahkeme izni ile kullanılabilecektir. Böylelikle kanun koyucu yönetim kurulunun seçilmesini sağlayıcı ve organ eksikliğini önleyici bir olanağa yer vermiştir. Ancak belirtilmelidir ki bu düzenleme uygulamada pek çok sorunu ortaya çıkarabilecek niteliktedir. Zira tek pay sahibi toplantıya davet yetkisi aldıktan sonra bu toplantının yapılması ile ilgili bir dizi hazırlık faaliyetine girişmesi gerekecektir. Bunun için de elinde bilgi ve belgelerin bulunması gerekecektir. Bu bilgi ve belgeleri elde etmesi konusunda ise sıkıntı yaşaması muhtemeldir

Keywords

Anonim şirket, yönetim kurulu, pay sahibi, azlık, genel kurul

References

• AKDAĞ GÜNEY, Necla, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulu, 1. Bası, İstanbul 2012.
• AKİPEK, JALE/AKINTÜRK, TURGUT/ATEŞ KARAMAN, DERYA, Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku C. I, 10. Bası, İstanbul 2013.
• ANSAY, Tuğrul, Anonim Şirketler Hukuku, 6. Bası, Ankara 1982.
• ARSLANLI, Halil, Anonim Şirketler I Umumi Hükümler, 3. Bası, İstanbul 1960 (Anılış: ARSLANLI, AŞ, C. I).
• ARSLANLI, Halil, Anonim Şirketler II-III Anonim Şirketin Organizasyonu ve Tahviller, İstanbul 1960 (Anılış: ARSLANLI, AŞ, C. II-III).
• ARSLANLI, Halil, Anonim Şirketler IV-V Anonim Şirketin Hesapları Anonim Şirketin İnfisahı ve Tasfiyesi, İstanbul 1961 (Anılış: ARSLANLI, AŞ, C. IV-V).
• AYHAN, Rıza, Birikimli Oy Hakkında, Prof. Dr. Fikret EREN’e Armağan, Ankara 2006, s. 237-260.
• BAHTİYAR, Mehmet, Anonim Ortaklık Ana Sözleşmesi, İstanbul
• BAHTİYAR, Mehmet/HAMACIOĞLU, Esra, Yeni TTK’ya Göre Anonim Ortaklık Genel Kurul Toplantıları, 1. Bası, İstanbul 2014.
• BARLAS, Nami, Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, 3. Bası, İstanbul 2012.
• BAŞBUĞOĞLU, Tarık, Uygulamalı Türk Ticaret Kanunu, Açıklamalar- İçtihatlar, C. I, Ticari İşletme, Ticaret Şirketleri, Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 1988.
• BİLGİLİ, Fatih/DEMİRKAPI, Ertan, Şirketler Hukuku, 9. Bası, Bursa 2013.
• von BÜREN, Roland/STOFFEL, Walter A/WEBER, Rolf H, Grundriss des Aktienrechts, 3. Auf., Zurich 2011.
• BÜRGERS, Tobias/KÖRBER, Torsten (Yayınlayanlar), Heidelberger Kommentar zum Aktiengesetz, 2. Auf., Heidelberg, München, Landsberg, Frechen, Hamburg 2011 (Anılış: BÜRGERS/KÖRBER (İlgili Bölümün Yazarı).
• BÖCKLI, Peter, Schweizer Aktienrecht, 4. Auf., Zurich-Basel_Genf 2009.
• BÜRGI, F. Wolfhart, Das Obligationenrecht (Zürcher Kommentar), 5. Teil: Die Aktiengesellschaft, b/2: Art. 698-738, Zurich 1969.
• ÇAMOĞLU, Ersin, 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda Anonim Ortaklık Yönetim Kurulunda Belirli Grupların Temsili, Halil Arslanlı Bilim Arşivi,(http://arslanlibilimarsivi.com/, 19.02.2015).
• ÇEVİK, Orhan Nuri, Anonim Şirketler, 4. Bası, Ankara 2002.
• DAYINLARLI, Kemal, Joint Venture Sözleşmesi, 3. Bası, Ankara 2007.
• DOĞANAY, Y. Ümit, Adi Şirket Akdi (Akdin Unsurları-Kurulması- Hükümsüzlüğü), İstanbul 1968.
• DOMANİÇ, Hayri, Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması TTK Şerhi II, İstanbul 2010.
• DURAL, H. Ali, Anonim Ortaklıklarda Yönetim Kurulunun Kilitlenmesi ve Hukuki Sonuçları, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2005.
• DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan, Kişiler Hukuku, 14. Baskı, İstanbul
• ERDEM, Nuri, 6102 Sayılı Yeni TTK’ya Göre Anonim Ortaklık Pay Sahiplerinin “Müktesep” (Kazanılmış) Hakları, Regesta, C. II, S. 1, 2012, 29- 44.
• ERDEM, H. Ercüment, Türk ve AT Rekabet Hukukunda Birleşme ve Devralmalar, İstanbul 2003 (Anılış: ERDEM, Birleşme ve Devralmalar).
• ERDEM, H. Ercüment, Türk Ticaret Kanunu’nun Anonim Şirketler İçin Getirdiği Yenilikler, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9, S. 117-118, Mayıs-Haziran 2014, s. 29-61.
• FORSTMOSER, Peter/MEIER-HAYOZ, Arthur/NOBEL, Peter, Schweizerisches Aktienrecht, Bern 1996.
• FUNK, Frist, Kommentar des Obligationenrechtes, Zweiter Band: Das Recht der Gesellchaften, Aarau 1951.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper, Türk Medeni Hukukunda Kayyımlık, İstanbul 2006.
• GÜNGÖRDÜ, Abdülgani/KAYAR, Mehmet Akif, AB Rekabet Hukuku Uygulamaları Işığında Ortak Girişimlerde Ortak Kontrolün Varlığının Belirlenmesi, Rekabet Dergisi, S. 11, Temmuz-Ağustos-Eylül 2002 s. 83-104.
• HELVACI, Mehmet, “Sermaye Şirketlerinin Genel Kurul Toplantıları ve Bu Toplantılarda Bulunacak Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Komiserleri Hakkındaki Yönetmelik” Gereği ticaret Ortaklıklarının Özellikle Anonim Ortaklıkların Genel Kurullarının Yapılması, 1. Bası, İstanbul 1997.
• HOMBURGER, Eric, Zürcher Kommentar zu Art. 707-726 OR, Zurich 1997 (Anılış: Zürcher Komm.-OR/HOMBURGER).
• HONSELL, Heinrich/VOGT, Nedim Peter/WATTER , Georg (Yayınlayanlar), Basler Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Obligationenrecht II, Art. 530-1186 OR, 3. Auf., Basel 2008 (Anılış: HONSELL/VOGT/WATTER (İlgili Bölümün Yazarı).
• HÜFFER, Uwe, Beck’sche Kurz Kommentare, Aktiengesetz, 10. Auf., München 2012.
• İMREGÜN, Oğuz, Anonim Ortaklıklar, 4. Bası, İstanbul 1989 (Anılış: İMREGÜN, AO).
• İMREGÜN, Oğuz, Anonim Şirketlerde Pay Sahipleri Arasında Umumi Heyet Kararından Doğan Menfaat İhlalleri ve Bunların Telif Çareleri, İstanbul 1962 (Anılış: İMREGÜN, Menfaat İhlalleri).
• İMREGÜN, Oğuz, Anonim Ortaklıklarda Yönetim Kurulu Toplantı ve Karar Yetersayıları ve Yönetim Kurulu Kararlarına Karşı Başvuru Yolları, Prof. Dr. Hayri Domaniç’e 80. Yaş Günü Armağanı, C. I, İstanbul 2001, s. 277-292 (Anılış: İMREGÜN, Yönetim Kurulu Kararları).
• İZMİRLİ, Yadigar, Anonim Şirketlerde YÖNETİM Kurulunun Organ Niteliğini Kaybetmesi ve Hukuki Sonuçları, 1. Baskı, Ankara 2001.
• KARAEGE, Özge, Anonim Şirketlerde Genel Kurulun Yönetim Kurulu Üyelerini Görevden Alma (Azil) Yetkisi (TTK m. 364), Ankara Barosu Dergisi, Y. 72, S. 2014/1, s. 71-110.
• KARAHAN, Sami, Anonim Ortaklıklarda İmtiyazlı Paylar ve İmtiyazların Korunması, İstanbul 1991.
• KARAHAN, Sami (Editör), Şirketler Hukuku, 2. Bası, Konya 2015 (Anılış: KARAHAN/İlgili Bölümün Yazarı).
• KARASU, Rauf, Anonim Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi, 2. Bası, Ankara 2015.
• KARAYALÇIN, Yaşar, Ticaret Hukuku II, Şirketler Hukuku, 2. Bası, Ankara 1973 (Anılış: KARAYALÇIN, Ticaret Hukuku II).
• KARAYALÇIN, Yaşar, Anonim Şirkette Çoğunluk-Azınlık İlişkisi Bakımından Kontrol (Blok) satışı ve Genel Alım Önerisi, Prof. Dr. Haluk Tandoğan’a Armağan, Ankara 1990, s. 351-398 (Anılış: KARAYALÇIN, Kontrol Satışı).
• KENDİGELEN, Abuzer, Yeni Türk Ticaret Kanunu, Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 2. Bası, İstanbul 2012 (Anılış: KENDİGELEN, İlk Tespitler).
• KENDİGELEN, Abuzer, Anonim Ortaklıkta Yönetime Katılma Haklarında İmtiyaz, İstanbul 1999 (Anılış: KENDİGELEN, İmtiyaz).
• KENDİGELEN, Abuzer, İsviçre Hukukunda Farklı Pay Sahibi Kategori veya Gruplarının Şirket Organlarında Temsili (OR Art.709), Makalelerim, İstanbul 2011, s. 388-451 (Anılış: KENDİGELEN, İsviçre Hukuku).
• KIRCA, İsmail/ŞEHİRALİ ÇELİK, Feyzan Hayal/MANAVGAT, Çağlar, Anonim Şirketler Hukuku, C. I, Temel Kavram ve İlkeler, Kuruluş, Yönetim Kurulu, Ankara 2013.
• KRNETA, Georg, Praxiskommentar Verwaltungsrat, Art. 707-726, 754 OR und Spezialgesetze, Ein Handbuch für Verwaktungsräte, 2. Auf., Bern 2005.
• LEHMANN, Peter, “Die Kleine Aktiensrechtsrevision” (Teil 2) – Neuerungen in den Bereichen Aktionärsrechte, Firma, Handelsregister, GesKR, 2007, s. 420-428.
• MEIER, Robert, Die Aktiengesellschaft, Zurich-Basel-Genf 2005.
• MİMAROĞLU, Sait Kemal, Anonim Şirketlerde İdare Meclisi Azalarının Hukuki Mesuliyeti, Ankara 1967, (Anılış: MİMAROĞLU, Hukuki Mesuliyet).
• MİMAROĞLU, Sait Kemal, Ticaret Hukuku, II. Cilt, İşletme Hukuku, Ticaret Ortaklıkları Hukuku (Ortaklıklar Hukukuna Giriş – Genel Hükümler – Kollektif ve Komadit Ortaklıklar), Ankara 1972 (Anılış: MİMAROĞLU, Ticaret Ortaklıkları Hukuku).
• MOROĞLU, Erdoğan, Anonim Ortaklıkta Azınlık Pay Sahiplerinin Korunması ve Haklı Nedenlerle Fesih, Makaleler I, 2. Bası, İstanbul 2001, s. 89-102 (Anılış: MOROĞLU, Azınlık).
• MOROĞLU, Erdoğan, Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyeleri ile Denetçilerinin Görev Süreleri, Makaleler I, 2. Bası, İstanbul 2001, s. 389-400 (Anılış: MOROĞLU, Görev Süreleri).
• MOROĞLU, Erdoğan, Anonim Ortaklıkta Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü, 7. Bası, İstanbul 2014 (Anılış: MOROĞLU, Hükümsüzlük).
• MOROĞLU, Erdoğan, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ile Yürürlük ve Uygulama Kanunu Tasarısı Taslağı Değerlendirme ve Öneriler, 4. Bası, Ankara 2006 (Anılış: MOROĞLU, Tasarı).
• Münchener Handbuch des Gesellschaftsrechts, Band 4, Aktiengesellschaft, 3. Auf., München 2007 (Anılış: Münc. Hdb. AktG/İlgili Bölümün Yazarı).
• Münchener Kommentar zum Aktiengesetz, Band 2, §§ 76-117, 4. Auf., München 2014 (Anılış: Münc. Komm-AktG./İlgili Bölümün Yazarı).
• Münchener Kommentar zum Aktiengesetz, Band 3, §§ 118-178, 3. Auf., München 2013 (Anılış: Münc. Komm-AktG./İlgili Bölümün Yazarı).
• NARBAY, Şafak, TTK Tasarısı’nda Anonim Ortaklık Genel Kurulunu Toplantıya Davete Yetkili ve Görevli Olanlara İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi, HPD 2006, s. 168-181.
• NOMER, Füsun, Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Sadakat Yükümlülüğü, İstanbul 1999.
• OĞUZMAN, M. Kemal /SELİÇİ, Özer/OKTAY ÖZDEMİR, Saibe, Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), 13. Bası, İstanbul 2013.
• OKUTAN NILSSON, Gül, Halka Açık Anonim Ortaklıklarda Birikimli Oy Kullanımı, Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal Tekinalp’e Armağan, C. I, İstanbul 2003, s. 563-601 (Anılış: OKUTAN NILSSON, Birikimli Oy).
• OKUTAN NILSSON, Gül, Anonim Ortaklıklarda Paysahipleri Sözleşmeleri, İstanbul 2004 (Anılış: Pay Sahipleri Sözleşmeleri).
• ÖZTAN, Bilge, Medeni Hukuk Tüzel Kişilerinde Organ Kavramı ve Organın Fiillerinden Doğan Sorumluluk, Ankara 1970.
• PLÜSS, Adrian, Können Richter Verwaltungsräte Absetzen?, AJP 2014, s. 211-216.
• POROY, Reha/TEKİNALP, Ünal/ÇAMOĞLU, Ersin, Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, 11. Bası, İstanbul 2009 (Anılış: POROY/TEKİNALP/ ÇAMOĞLU, Ortaklıklar Hukuku).
• POROY, Reha/TEKİNALP, Ünal/ÇAMOĞLU, Ersin, Ortaklıklar Hukuku I, 13. Bası, İstanbul 2014 (Anılış: POROY/TEKİNALP/ÇAMOĞLU, Ortaklıklar I).
• POROY, Reha/TEKİNALP, Ünal/ÇAMOĞLU, Ersin, Ortaklıklar Hukuku, C. II, 2. Bası, İstanbul 1976 (Anılış: POROY/TEKİNALP/ ÇAMOĞLU, Ortaklıklar Hukuku 1976).
• PULAŞLI, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, C. I, 2. Bası, Ankara 2014 (Anılış: PULAŞLI, C. I).
• PULAŞLI, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, C.II, 2. Bası, Ankara 2014 (Anılış: PULAŞLI, C: II).
• SCHUCANY, Emil, Kommentar zum Schweizerischen Aktienrecht, 2. Auf., Zurich 1960.
• SOYKAN, İsmail Cem, Anonim Ortaklıklarda Organ Yokluğu, İstanbul 2012.
• ŞEHİRALİ ÇELİK, Feyzan Hayal, Hukukun Ekonomik Gerçekliğe Yanıtı: Tek Kişilik Şirketler, Batider, C. XXIV, S. 1, 2007, s. 163-216.
• ŞENER, Oruç Hami, Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı, 2. Bası, Ankara 2015.
• TANNER, Brigitte, Kommentar zu Art. 698-706 b OR, Die Generalversammlung, in: Zürcher Kommentar, Teilband V 5b, Zurich 2003 (Anılış: Zürcher Komm.-OR/TANNER).
• TEKİL, Fahiman, Anonim Şirketler Hukuku, 2. Bası, İstanbul 1998.
• TEKİNALP, Ünal, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 3. Bası, İstanbul 2013 (Anılış: TEKİNALP, Sermaye Ortaklıkları 2013).
• TEKİNALP, Ünal, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 4. Bası, İstanbul 2015 (Anılış: TEKİNALP, Sermaye Ortaklıkları 2015).
• TEOMAN, Ömer, Türk Hukukunun Güncel Sorunları I (Ticaret Sicili Memuru’nun TTK m. 315, f. 1 Uygulamasındaki Denetim Yetkisi-Nama Yazılı Hisse Senetlerinin Cirosunda İmzanın Kaşe ile Atılabilip Atılamayacağı Sorunu), Otuz Yıl Ticaret Hukuku-Tüm Makalelerim- C. II 1982-2001, İstanbul 2001, s. 293-307 (Anılış: TEOMAN, Sicil Memuru).
• TEOMAN, Ömer, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın Anonim Ortaklık Yönetim Kuruluna İlişkin Bazı Hükümlerin Değerlendirilmesi, Batıder, C.XXVI, S. 3, 2010, s. 5-16 (Anılış: TEOMAN, Yönetim Kurulu).
• TRAUTMANN, Mathias/von der CRONE, Hans Caspar, Organisationsmängel und Pattsituationen in der Aktiengesellschaft, SZW, 2012, s. 461-476.
• TÜRKOĞLU, Ferah, Anonim Ortaklıklarda Organ Boşluğu ve Ortaklığa Kayyım Atanması, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 2, 2010, s. 127-149.
• ÜÇIŞIK, Güzin/ÇELİK, Aydın, Anonim Ortaklıklar Hukuku I. Cilt, Ankara 2013.
• YASAMAN, Hamdi, Anonim Ortaklılarda Azınlığın Genel Kurulu Toplantıya Çağırması, Prof. Dr. Reha Poroy’a Armağan, İstanbul 1995, s. 450-454.
• YILDIZ, Şükrü, Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulunun Toplantı Yetersayısı ve Yargıtay Kararları, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu Bildiriler-Tartışmalar XVIII 25 Haziran 2001, Ankara 2001, s. 67-104.
• YİĞİT, İlhan, Anonim Ortaklık Genel Kurulunun İşleyişi ve Ortaya Çıkan Sorunlar, İstanbul 2005.