Başbakanlık ve Bakanlık Teşkilatlarında Kanun Hükmünde Kararnamelerle Yapılan Değişiklikler ve Hukukî Sonuçları

Year 2015, Volume: 19 Issue: 4, 189 - 226, 01.10.2015

R Cengiz Derdiman

Abstract

Acil, zorunlu ve önemli bir durum yokken, Başbakanlık ve bakanlık teşkilatlarında Kanun Hükmünde Kararnamelerle (KHK) yapılan yeni değişiklikler, esasen, yasama yetkisinin “devredilmezliği” prensibine aykırıdır.Bu değişiklikler sırasında konulan bakan yardımcısının konumu yeterince belirli değildir. Başbakanlık ve bakanlıkların “bağlı”, “ilgili” ve “ilişkili” kuruluşlarının tanımları ve bunları belirlenmesi için göz önünde bulundurulacak kıstaslar daha somut belirlenmelidir. Bakanlar Kurulu ve Başbakanlığın yüklendikleri, asıl görevleri dışındaki görevler devam etmektedir. Bu, asıl görevlere yoğunlaşmayı azaltmaktadır. KHK’lerle yapılan değişiklikler sırasında planlama görevinin Başbakanlıktan Kalkınma Bakanlığına aktarılması yerinde olmamıştır. Zira planlama tüm bakanlıklarla koordine kurmayı gerektiren “hükûmetin genel siyaseti”ni saptamaya esas olan, bizce “özerk” bir faaliyettir

Keywords

Başbakanlık ve Bakanlıklar, bakan yardımcılığı, kanun hükmünde kararname, planlama, bağımsız idari kurumlar

THE AMENDMENTS TOOK A PLACE WITH DECREES AS A LAW ON THE PRIME MINISTER’S OFFICE AND MINISTRIES ORGANIZATIONS AND THEIR CONSEQUENCES

Abstract

When there are no emergency and important situations, the new amendments with decrees as a law about the Prime Minister’s Offi ce and Ministries organizations are against the principal of “inalienability of legislative prerogative.” With these amendments has been established the positions called deputyminister that it has not been clearly defi ned. Moreover, those defi nitions should be identifi ed in a more clear way: bound, related and connected institutions. The Cabinet and the Prime Minister’s Offi ce’s duties still mainly are the same other than additional duties. This situation causes not the focusing on main duties of the Cabinet and Prime Minister’s Offi ce. The amendments with decrees as a law orders that the duty of organizing was given to development ministry offi ce that is taken away from the Prime Minister’s Offi ce. It is a poor decision. Our point of view, the organizing needs to be established with the coordination of other ministries offi ces, thus it draws the general policy of government that is the autonomous activity

Keywords

The Prime Minister’s Offi ce and Ministries, Deputy Minister, Decree As a Law, Organizing, Autonomous Administrative Institutions.

References

• Adamovich, Ludwig K.-Funk, Bernt Cristian-Holzinger Gerhard- Frank, Stefan L., Österreichisches Staatsrecht, Band 4: Allgemeine Lehren des Verwaktungsrechts, Springer-Verlag/Wien, 2009
• Akyılmaz, Bahtiyar-Sezginer, Murat-Kaya, Cemil, Türk İdare Hukuku, Seçkim Yayınları, Ankara, 2009.
• Altundiş, Mehmet (2008), “Hukukî Güvenlik İlkesi”, Yasama Dergisi, Sa. 10, Eylül-Ekim-Kasım-Aralık 2008, s. 60-94.
• Arslan, Nagehan Talat-Arslan, Erkan, Yeni Kamu Yönetimi ve Üst Kurullar, Alfa-Aktüel Yayınları, Bursa, 2010.
• Atay, Ender Ethem, İdare Hukuku, 3. Baskı, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, 2012.
• Barnett, Hilaire, Constitutional AndAdminıstrative Law, Fourth edition first published in Great Britain 2002 by Cavendish Publishing Limited, London, 2002.
• Başbakanlık, http://dtvt.basbakanlik.gov.tr/AnaSayfa.aspx, erişim: 29.12.2012.
• Besson, Waldemar-Jasper, Gotthard, Das Leitbild der modernen Demokratie, Bauelemente einer freiheitlichen Staatsordnung, Landeszentrale für politische Bildung, Franzspiegel Buch GmbH. Ulm, Bonn, 1990.
• Birch, A. H., The British System Of Goverment, Revised Edition, George Allen & Unwin Ltd, London, 1975.
• Bozkurt, Ömer-Ergun, Turgay-Sezen, Seriye (Ed), Kamu Yönetimi Sözlüğü, 2. Baskı, TODAİE Yayınları no: 342, Ankara, 2008.
• Derdiman, R. Cengiz, “Türk Kamu Yönetimi ve Hukukunda Kanun Hükmünde Kararname”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Oral Sander’e Armağan, cilt: 51, sayı: 1, yıl: 1997 s. 135-164.
• Derdiman, R. Cengiz, Türkiye İdaresinin Hukuksal Yönü ve Yapısı, Alfa Yayınları, İstanbul, 2003.
• Derdiman, R. Cengiz, İdare Hukuku, 4. Baskı, Aktüel Yayınları, Bursa, 2011.
• Derdiman, R. Cengiz, Anayasa Hukuku, 3. Baskı, Aktüel Yayınları, Bursa, 2013.
• Derdiman, R. Cengiz, İdare Hukuku, 5. Baskı, Aktüel Yayınları, Bursa, 2015.
• Derdiman, R. Cengiz “Halkoyuna Sunulacak 5982 Sayılı Kanun Hükümleri Hakkında Düşünceler”, Türk Anayasa Hukuku Sitesi, http://www. anayasa.gen.tr/derdiman-5982.htm, erişim: 24.07.2011.
• Dik, Esra-Yılmaz, Aslı, “Türkiye’de Planlama Yönetiminde Değişim Devlet Planlama Teşkilatından Kalkınma Bakanlığına”, Kuram ve Yöntem Açısından Türkiye’de Kamu Yönetimi, Kayfor 2011 Bildiriler Kitabı, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü yayınları no: 367, Ankara, 2012, s. 786- 801.
• Duran, Lütfi, “Türkiye’de Bağımsız İdarî Otoriteler” Amme İdaresi Dergisi, cilt: 30, sa. 1 Mart 1997, s. 3-10.
• Ertekin, Yücel, “Planlama Hizmetinin Örgütlenmesi Üzerine Düşünceler”, Amme İdaresi Dergisi, cilt 17 sayı 3 yıl: 1984 s. 72-79.
• Eryılmaz, Bilal, Kamu Yönetimi Düşünceler Yapılar Fonksiyonlar, Güncellenmiş 3. baskı, Okutman Yayıncılık, Ankara, 2010.
• Europäisches Raumentwicklungskonzept Auf dem Wege zu einer räumlich ausgewogenen undnachhaltigen Entwicklung der Europäischen Union, Europäische Gemeinschaften, Luxemburg, 1999.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin, Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara
• Fındıklı, Remzi, İdare Hukuku, Uzman Kariyer Yayınları, Ankara, 2012.
• Gast, Henrik, “Politische Führung in der Kanzlerdemokratie: die Bundesrepublik Deutschland”, Politische Führung in westlichen Regierungssystemen, Theorie und Praxis im Internationalen Vergleich, Herausgegeben: Martin Sebaldt Henrik Gast, GWV Fachverlage GmbH, Wiesbaden 2010, s. 95-121
• Gözler, Kemal-Kaplan, Gürsel, İdare Hukuku Dersleri, 12. Baskı, Ekin Kitabevi yayınları, Bursa, 2012.
• Gözler, Kemal-Kaplan, Gürsel, “Bakan Yardımcıları Bakanlık Hiyerarşisine Dâhil Midir?” TBB (Türkiye Barolar Birliği) Dergisi yıl: 2012 sayı: 98, s. 11-24.
• Gözübüyük, A. Şeref, Yönetim Hukuku, Güncellenmiş 21. Bası, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, 2004.
• Gözübüyük, A. Şeref-Tan, Turgut, İdare Hukuku, I: Genel Esaslar, Güncelleştirilmiş 9. Baskı, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara, 2013.
• Güler, Birgül Ayman, Türkiye’nin Yönetimi, 2. bası, İmge Yayınları, Ankara, 2010.
• Güler, Birgül Ayman, “Yetki Kanunu-6223: Genel Özellikler Üzerine Bir Değerlendirme”, Kanun Hükmünde Kararnamelerle Yönetmek, Derleyen: A. Argun Akdoğan, YAYED Yayınları, Ankara, 2012, s.11-31.
• Günday, Metin, İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara: İmaj Yayınevi, 2011.
• Hesselberger, Dieter, Das Grundgesetz, Kommanter für Politische Bildung, 12. Aufl age, Verlag GmbH, Neuwied und Kriftel, 2001.
• Hopp, Gerhard, “Politische Führung in der Westminster-Demokratie: Großbritannien”, Politische Führung in westlichen Regierungssystemen, Theorie und Praxis im Internationalen Vergleich, Herausgegeben: Martin Sebaldt Henrik Gast, GWV Fachverlage GmbH, Wiesbaden 2010, s. 72-91.
• Kamu Yönetimi Araştırma Raporu Genel Rapor, Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları No: 238, Ankara, 1991.
• Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, 2012, http://www.kdgm.gov. tr/index.snet?wapp=9432F796-CD41-4643-9F0A-42D276839BDC, erişim: 03.01.2013.
• Maurer, Hartmut, Allgemeines Verwaltungsrecht, 16. überarbeitete und ergænzte Aufl age, Verlag C. H. Beck oHG, München, 2006.
• Organisation der Bundesministerien 2012, http://www.hausarb eiten. de/faecher/vorschau/101221.html, erişim: 02.01.2013.
• Övgün, Barış, “Türk Kamu Yönetiminde Yeni Bir Örgütlenme: Kalkınma Bakanlığı” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 66, No. 3, 2011, s. 263-281
• Polat, Kerim, “Yetki Kanunlarının ‘Konu’ ve ‘İvedilik, Zorunluluk ve Önemlilik’ Unsurları Bakımından Yargısal Denetimi”, Yasama Dergisi Sa. 15, Mayıs – Haziran – Temmuz – Ağustos, 2010, s. 93-113.
• Sağlam, Fazıl, “KHK Çıkarma Yetkisinin Sınırları, Uygulamanın Yaygınlaşmasından Doğabilecek Sorunlar”, Anayasa Yargısı Dergisi, c. 1, Ankara, 1984, s. 261-271.
• Sezen, Seriye, Türk Kamu Yönetiminde Kurullar Geleneksel Yapıdan Kopuş, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, no:316, Ankara, 2003.
• Sobacı, Mehmet Zahit, “Türk İdari Teşkilatındaki Adalar ‘Bağımsız İdari Otoriteler’”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt: 55, sayı: 2’den ayrı basım, 2006, s. 157-180
• Sönmez, Ümit, Piyasanın İdaresi Neoliberalizm ve Bağımsız Düzenleyici Kurumların Anatomisi, İletişim Yayınları, İstanbul, 2011.
• Tan, Turgut, Planlamanın Hukuki Düzeni, Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları, no: 154, Ankara, 1976.
• Tan, Turgut, “Bağımsız İdari Otoriteler veya Düzenleyici Kurullar”, Amme İdaresi Dergisi, cilt: 35, sa. 2, Haziran, 2002, s. 11-37.
• Tortop, Nuri-İsbir, Eyyup G.- Aykaç, Burhan, Yönetim Bilimi, Yargı Yayınları, Ankara, 1999.
• Uslu, Ferhat, “Geçici Bakanlar Kurulu ya da Seçim Hükûmeti”, 31 Ağustos 2015, http://webunya.com/gecici-bakanlar-kurulu-ya-da-secim- hukumeti, erişim: 12.09.2015
• Yayla, Yıldızhan, İdare Hukuku, Beta Yayınları no: 2166, İstanbul
• Yıldırım, Ramazan, İdare Hukuku Dersleri I, Güncelleştirilmiş ve Gözden Geçirilmiş 2. Bası, Mimoza Yayınları, Konya, 2006.
• Zippelius, Reinhold-Würtenberger,Thomas, Deutsches Staatsrecht, 32. Aufl age Verlag C. H. Beck, München, 2008.