Türk Ceza Hukukunda Müsadere

Year 2014, Volume: 18 Issue: 3, 849 - 876, 01.07.2014

Kemal Günler

Abstract

Ceza hukukunda çok eski devirlerden beri uygulanan, hemen hemen bütün hukuk düzenlerinde bir müeyyide türü olarak rastlanan müsadere, işlenen bir suçtan dolayı belirli kanunî şartlar altında, kişinin bir şey üzerindeki mülkiyet hakkına son verilerek mülkiyetin kamusal karakter taşıyan bir teşekküle geçmesi sonucunu doğuran bir yaptırımdır. Kökeni Roma hukukuna dayanan müsadere, idealleri için ölümü göze alabilen insanların arkalarında aile fertlerini sefalet içinde bırakmayı göze alamayacakları düşüncesiyle ölüm cezasından bile daha etkili bir yaptırım olarak değerlendirilmiştir.Türk Ceza Kanunu’nda “Güvenlik Tedbirleri” başlığı altında düzenlenen yaptırımlardan biri de müsaderedir. Kasıtlı bir suçun işlenmesinde kullanılan, suçun işlenmesine tahsis edilen ya da suçtan meydana gelen eşya müsadere edilecektir. Bunun mümkün olmaması halinde kanunda bunun değeri kadar para tutarının müsaderesi öngörülmüştür. Kanun, suç işlemenin bir kazanç kaynağı olarak görülemeyeceği ve suçtan elde edilen gelirin kişinin yanında kâr olarak kalamayacağı düşüncesiyle çıkar amacına yönelik olarak işlenen suçlarda suçun işlenmesi suretiyle veya dolayısıyla elde edilen gelirlerin müsadere edilmesi esasını benimsemiştir.Kanunun müesseseyi, eşya müsaderesi ve kazanç müsaderesi şeklinde iki ayrı maddede ayrıntılı ve kapsamlı olarak düzenlediği, müsadere konusunda çağdaş ceza hukukundaki gelişmeleri de dikkate aldı ğı ve bununla da müsaderenin suçla mücadelenin en etkin yaptırımlarından biri olmasını amaçladığı söylenebilir

Keywords

Ceza hukuku, suç, yaptırım, güvenlik tedbirleri, müsadere

CONFISCATION IN TURKISH CRIMINAL LAW

Abstract

The confi scation, which has being implemented from the very ancient times in the criminal law, found as a type of sanction in almost all law orders, is a sanction arising the result of transferring the ownership to an establishment bearing the public character by terminating the ownership right of a person on a thing, under certain legal terms due to an offense committed. The confi scation, having its roots in the Roman law, has been considered as a sanction even more effective than the death penalty with the thought of individuals, who can accept the risk of dying for their ideals, can’t risk their family members into poverty behind them. One of the sanctions regulated under the title of “Security Measures” in the Turkish Penal Law is the confi scation too. The item used in committing a deliberate crime, allocated for committing the crime or arising out from the crime shall be confi scated. In the event of it is impossible, the confi scation of money equal to this value has been stipulated in the law. The law has adopted the basis of confi scating the revenue obtained by means of or through committing the crime in offenses committed for the purpose of interest in contemplation of committing an offense can’t be regarded as an income resource and can’t get away with the earnings obtained from the offense.It can be said that the law has regulated the establishment in the form of detailed and comprehensive in two separate articles as property confi scation and earnings confi scation, has also taken into account of the developments in contemporary penal law on the confi scation and has intended to render the confi scation as one of the most effective sanctions in the fi ght against crime

Keywords

Criminal law, crime, sanction, security measures, confi scation

References

• AKYILMAZ, Sevgi Gül, “Osmanlı Devleti’nde Yönetici Sınıf Açısından Müsadere Uygulaması”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XII, Y. 2008, Sa. 1-2, ss. 388-420
• ARTUK, M. Emin, “Emniyet Tedbirleri”, Argumentum, Yıl 2, S. 23, Haziran 1992
• ARTUK M.Emin- ÇINAR A. Rıza., “Yeni Bir Ceza Kanunu Arayışları ve Adalet Komisyonu Tasarısı Üzerine Düşünceler”, Türk Ceza Kanunu Reformu, İkinci Kitap, Ankara Eylül 2004 (TBB Yayını).
• ARTUK, M.Emin- YENİDÜNYA, A.Caner, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Müsadereye İlişkin Düzenlemeleri Üzerine Bir İnceleme”, Uğur Alacakaptan’a Armağan, C.1., İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay., İstanbul 2008, ss. 88-101.
• ARTUK, M.Emin- GÖKCEN, Ahmet- YENİDÜNYA, A.Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2013
• AYDIN, Öykü Didem, “Malvarlığına İlişkin Bir Emniyet Tedbiri Olarak Türk Ceza Yasasında Müsadere”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 1993, C. 43, S.1-4
• AYVERDİ, İlhan, Kubbealtı Lügatı, Misalli Büyük Türkçe Sözlük, C.2, İstanbul 2006.
• CENTEL, Nur/ ZAFER, Hamide/ ÇAKMUT, Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, İstanbul 2014.
• CERTEL, Abdulkadir, Müsadere, Ankara 2008.
• ÇAĞLA YAN, M. Muhtar, Gerekçeli, Açıklamalı ve İçtihatlı Türk Ceza Kanunu, C. I, 3. Bası, Ankara 1984
• ÇAĞLAYAN, Ramazan, İdari Yaptırımlar Hukuku (Kabahatler Kanunu Yorumu), Ankara 2006
• ÇAKMUT, Özlem Y., “Türk Ceza Kanununa Göre Müsadere”, İstanbul Barosu Dergisi, C.76, S.4, Aralık 2002
• ÇOLAK, Haluk/ ALTUN, Uğurtan , “Güvenlik Tedbirleri ve 5237 Sayılı Türk Ceza Kanu nuna Göre Yaptırım Teorisindeki Yeri” Adalet Dergisi, Sayı 22
• DEMİRBAŞ, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2009
• DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lûgat, 12. Bası, Ankara 1995
• DÖNMEZER, Sulhi/ ERMAN, Sahir, Nazarî ve Tatbikî Ceza Hukuku, C.II, 12. Bası, İstanbul 1999.
• EREM, Faruk, Ümanist Doktrin Açısından Türk Ceza Hukuku, Genel Hükümler, C. II, 10. Bası, Ankara 1974
• ERMAN, Sahir, Askerî Ceza Hukuku, 7. Bası, İstanbul 1983
• ERMAN, Sahir, Ticari Ceza Hukuku I, Genel Kısım, 3. Bası, İstanbul 1992
• GEDİK, Do ğan, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda Müsadere Sistemi Hak kında Genel Bir Değerlendirme”, Adalet Dergisi, Sayı 23
• GÖKCEN, Ahmet, Ceza Muhakemesi Hukukunda Basit Elkoyma ve Postada Elkoyma (Özellikle Telefonların Gizlice Denetlenmesi), DEÜHF Yayını, Ankara 1994.
• HAFIZOĞULLARI, Zeki, Ceza Normu Normatif Bir Yapı Olarak Ceza Hukuku Düzeni, Ankara 1987
• HAFIZOĞULLARI, Zeki- ÖZEN, Muharrem, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2010
• HAKERİ, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2013
• İÇEL, Kayıhan, Kaçakçılıkta Kullanılan Üçüncü Kişilere Ait Taşıtların Zoralımı, İÜHFM, Y. 1978, C. 44, S. 1-4, ss. 297-305.
• İÇEL, K./SOKULLU-AKINCI, F./ÖZGENÇ, İ./SÖZÜER, A./ MAHMUTOĞLU, F.S./ÜNVER,Y., İçel Yaptırım Teorisi, 3. Kitap, İstanbul 2002. (İÇEL ve Diğerleri)
• KANGAL, Zeynel T., Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu, Ankara 2003
• KOCA, Mahmut- ÜZÜLMEZ, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2013
• KUNTER, Nurullah/ YENİSEY, Feridun/ NUHOĞLU, Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 18. Bası, İstanbul 2010
• MAHMUTOĞLU, Fatih S., “TBMM Adalet Komisyonu’nda Kabul Edilen Türk Ceza Kanunu Tasa rısı Hakkında Görüş”, Türk Ceza Kanunu Reformu, İkinci Kitap, Makaleler, Görüşler, Raporlar, TBB Yayını, Ankara 2004
• MASAK, Türk Hukuk Mevzuatında, Müsadere ve Tedbirin Kapsamı ve 4208 Sayılı Kanun Açısından Değerlendirilmesi (FATF Ülkelerinde Müsadere Uygulamaları İle Birlikte), Ankara 2000
• OĞURLU, Yücel, İdarî Yaptırımlar Karşısında Yargısal Korunma, 2. Bası, Ankara 2001
• ÖNDER, Ayhan, Ceza Hukuku Dersleri, İstanbul 1992
• ÖZBEK, Veli Özer, Yeni Türk Ceza Kanununun Anlamı, Genel Hü- kümler, Ankara 2006.
• ÖZBEK, V.Ö. - KANBUR, M.N. - DOĞAN, K. - BACAKSIZ, P. - TEPE, İ., Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2011
• ÖZGENÇ, İzzet, Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi, Genel Hükümler, An- kara 2005.( ÖZGENÇ, Şerh)
• ÖZGENÇ, İzzet, Türk Ceza Hukuku, Genel Hükümler, 9. Bası, An kara 2013 ( ÖZGENÇ, Türk Ceza)
• ÖZGENÇ, İzzet, “Tüzelkişinin Sorumluluk Ehliyeti, Anayasa Mahkemesinin Bir Kararı Üzerine Düşünceler”, Reha POROY’a Armağan, İÜHF Yay. İstanbul 1995. ( ÖZGENÇ, Tüzelkişinin)
• ÖZTÜRK, Bahri, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Bası, Ankara 1994
• ÖZTÜRK, Bahri/ERDEM, Mustafa R.; Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbir leri Hu kuku, Ankara 2011
• ÖZTÜRK, Bahri/ ERDEM, Mustafa R. /ÖZBEK, Veli Özer, Ceza Hukuku ve Emni yet Tedbirleri Hukuku, 4. Bası, Ankara 1998
• SOYASLAN, Doğan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2012.
• SÖZÜER Adem, “Alman Hukukunda Müsadere Yaptırımı”, Polis Dergisi, Yıl 2003, S. 36, ss. 397-406.
• ŞEN, Ersan, Yeni Türk Ceza Kanunu Yorumu, İstanbul 2006
• TOROSLU, Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, Ankara 2006.
• TOROSLU, Nevzat- ERSOY, Yüksel; ‘Kanunlaşmaması Gereken Bir Tasarı’, Türk Ceza Kanunu Reformu, İkinci Kitap, TBB Yay., Ankara 2004.
• YARSUVAT, D./BAYRAKTAR, K./ YÜZBAŞIOĞLU, N./ BÜLBÜL, E./ KOCASAKAL, Ü./ AKSOY, E. E./ MEMİŞ, P./ KURT, G./ TANSUĞ, Ç./ YILMAZ, D., “Türk Ceza Kanunu Tasa rısı Hakkında Galatasaray Üniversitesinin Görüşü”, Türk Ceza Kanunu Reformu, İkinci Kitap, Makaleler, Görüşler, Raporlar, TBB Yayını, Ankara 2004.
• YAŞAR, Hakkı, Zoralım, Adalet Dergisi, Yıl: 1975
• YENİDÜNYA, A. Caner, “Yeni Türk Ceza Kanununda Müsadere”, 3. Yılında Yeni Ceza Adaleti Sistemi, Ed.: Bahri ÖZTÜRK, İstanbul Kültür Üniversitesi, Ankara 2009, ss.113-121.
• YERDELEN Erdal, Müsadere ve Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi, Ankara 2010
• YILMAZ, Zekeriya, Teoride ve Uygulamada Müsadere, Ankara 2003.
• YURTCAN, Erdener, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu Şerhi ve İlgili Mevzuat, C.III, İstanbul 1988
• ZAFER, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler, TCK m.1-75, İstanbul 2013