Anonim Şirketin Genel Kurul Kararı ile Kendi Paylarını İktisap Etmesi veya Rehin Almasının Koşulları (TTK 379)

Year 2013, Volume: 17 Issue: 2, 185 - 228, 01.01.2013

Özge Ayan

Abstract

6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda, 6762 sayılı önceki Ticaret Kanunumuzda yasak olan şirketin kendi paylarını iktisap etmesi sınırlı olarak serbest bırakılmıştır. Anonim şirketlerin genel kurul kararı ile, esas veya çıkarılmış sermayelerinin en az onda biri oranında paylarını iktisap edebilecekleri öngörülmüştür. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile bir yenilik olarak getirilen anonim şirketin genel kurul kararı ile kendi paylarını iktisap ve rehin olarak kabul etmesinin koşulları çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır (TTK 379).Şirketin kendi paylarını genel kurul kararı ile iktisap edebilmesinin koşulları bulunmaktadır. Bu koşullar şunlardır: Şirketin bu konuda genel kurul kararı alması gerekmektedir. İktisap edilecek payların bedelleri düşüldükten sonra, kalan şirket net aktifinin, en az esas veya çıkarılmış sermaye ile kanun ve esas sözleşme uyarınca dağıtılmasına izin verilmeyen yedek akçelerin toplamı kadar olması gerekir. İktisap edilecek payların bedellerinin tamamen ödenmiş olması gerekmektedir. Tüm bu koşullar gerçekleştiğinde, şirketin iktisap edebileceği kendi payları, esas veya çıkarılmış sermayesinin onda birini aşmamalıdır. Tüm bu koşullar, şirketin kendi paylarını rehin olarak kabul etmesi halinde de aranır

Keywords

Anonim Şirket, Pay, Genel Kurul Kararı, Şirketin Kendi Paylarını İktisap Etmesi, Şirketin Kendi Payını Rehin Alması

CONDITIONS FOR JOINT-STOCK COMPANY TO ACQUIRE OR HOLD ITS OWN SHARES IN PLEDGE UPON GENERAL ASSEMBLY RESOLUTION (TURKISH CODE OF COMMERCE 379)

Abstract

In the Turkish Code of Commerce no. 6102 acquisition of its own shares by a joint stock corporation which was forbidden in the previous code of commerce no. 6762 is limitedly allowed. It is stipulated that it is possible for Joint-Stock Corporations to acquire its shares at the rate of minimum one tenth of principal or issued capital upon general assembly resolution of joint stock corporations. Conditions for joint-stock company to acquire or hold its own shares in pledge upon general assembly resolution, brought by Turkish Code of Commerce No. 6102 constitute the subject of our study (Turkish code of commerce 379). There are conditions for company to acquire its own shares upon general assembly resolution. These conditions: It is required for company to take a general assembly resolution for the matter concerned. After deduction of the values of the shares to be acquired, net amount of remaining assets should be equivalent to the sum of the reserves not allowed to be distributed pursuant to related law and articles of incorporation at least. Values of the shares to be acquired should have been paid fully. When all these conditions are fulfi lled, shares to be acquired by company shouldn’t exceed one-tenth of its principal or issued capital. All these conditions are required also when company holds its own shares in pledge

Keywords

Joint Stock Company, Share, General Assembly Resolution, The fact that company acquires its Own Shares, The fact that company holds its own shares in pledge

References

• AYAN, Özge, “Yeni Türk Ticaret Kanununda Anonim Şirketin Haklı Sebeplerle Feshi Davası (531. Madde)”, Legal Hukuk Dergisi, Haziran 2011, s. 2237-2266 (Legal Hukuk Dergisi).
• AYAN, Özge, “Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Yönetimle Görevli Üçüncü Kişilerin Özen ve Bağlılık Yükümlülüğü”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, c.1-2, 2011, s. 63-89 (MÜHFD).
• AYDIN, Alihan, Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Edinmesi, İstanbul 2008.
• BALDAMUS, Ernst-August, Reform der Kapitalrichtlinie, Köln-Berlin- Bonn-München 2002.
• BASLER KOMMENTAR, Honsell Vogt Watter (Hrsg), Obligationenrecht II, Art 530-1186 OR, 3. Aufl age, Zürich 2008 (Lenz, Christian/von Planta, Andreas, Art 659-659b).
• BAUEN, Marc/BERNET, Robert, Schweizerischer Aktiengesellschaft, Zürich, Basel, Genf 2007.
• BEDNARZ, Laine, Der Ermächtigungsbeschluss der Hauptversammlung zum Erwerb eigener Aktien, Frankfurt am Main 2006.
• BENCKENDORFF, Andreas, Erwerb eigener Aktien im deutschen und US- amerikanischen Recht, Baden Baden 1998.
• BERTHEİM, Curt, Erwerb eigener Aktien, Frankfurt am Main 1933.
• BEZZENBERGER, Tilman, Erwerb eigener Aktien durch die AG, Köln 2002 (Erwerb eigener Aktien).
• BİNDER, Peter M., Das Verbot der Einlagenrückgewaehr im Aktienrecht, Bern 1981.
• BOSSE, Christian, “Zulässigkeit des individuell ausgehandelten Rückkaufs eigener Aktien (Negotiated repurchase) in Deutschland”, NZG, 2000, s. 16-20.
• BÖCKLİ, Peter, Schweizer Aktienrecht, 4. Aufl age, Zürich-Basel-Genf 2009.
• BURCKHARDT, Sebastian, Der Erwerb eigener Aktien und Stammanteile, Basel, Frankfurt, Hebling und Lichtenhahn 1983.
• ÇAĞLAR, Hayrettin: Anonim Şirketlerde Esas Sermayenin Azaltılması, Ankara 2010.
• ÇELİKTAŞ, İlyas, Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını İktisabı, İstanbul 2006.
• DİREKGRÄF, Robert, Sonderzahlungen an opponierende Kleinaktionäre im Rahmen von Anfechtungs- und Spruchstellenverfahren, Heilderberg 1990.
• DOĞAN, Beşir Fatih, “Avrupa Birliği Şirketler Hukuku Modernizasyon Çalışmaları”, Avrupa Çalışmaları Dergisi, C. 7, S. 2, 2008, s. 1-13 (AÇD).
• DOĞAN, Beşir Fatih, Der Erwerb eigener Aktien im deutschen und türkischen Recht im Hinblick auf europäisches Recht, Hamburg 2004 (Erwerb eigener Aktien).
• DRUEY, Jean Nicolas, Gesellschafts-und Handelsrecht, Zürich, Basel, Genf 2010.
• EİSENHARDT, Ulrich, Gesellschaftsrecht, 14. Aufl age, München 2009.
• GEßLER, Jörg H., Aktiengesetz, Berlin 1999.
• GIGER, Ernst, Der Erwerb eigener Aktien aus aktienrechtlicher und steuerrechtlicher Sicht, Bern 1995.
• GREUTER, Bernard, Das Problem des Erwerb eigener Aktien im revidierten Obligationenrecht, Zürich 1948.
• GROBECKER, Wolfgang/ MİCHEL, Arndt, “Rückkauf eigener Aktien: Die Grenzen des § 71 Abs. 1 Nr. 8 AktG”, DStR, 2001, s. 1757-1764.
• GRUNEWALD, Barbara, Gesellschaftrecht, 7. Aufl age, Tübingen 2008.
• GRÜGER, Tobias, “Kurspfl egemaßnahmen durch den Erwerb eigener Aktien – Verstoß gegen das Verbot der Marktmanipulation nach § 20a WpHG?”, BKR, 2010, s. 221-232.
• GULH, Theo/KOLLER, Alfred/DRUEY, Jean Nicolas, Das Schweizerische Obligationenrecht, 8. Aufl age, Zürich 1991 (Gulh/Kummer/Druey, §§ 59-110).
• HAHN, Dieter, Die feindlichen Übernahme von Aktiengesellschaften, München 1992.
• HAPP, Wilhelm, Aktienrecht, 3. Aufl age, München 2007 (Groß, § 71 Abs 1 Nr. 8).
• HEIDEL, Thomas, Aktienrecht und Kapitalmarktrecht, 3. Aufl age, Baden- Baden 2011 (Block, § 71-71e).
• HEIDELBERGER KOMMENTAR ZUM AKTİENGESETZ, Hrsg. Bürgers, Tobias/Körber, Torsten, Heidelberg-München-Landsberg-Berlin 2008 (Wieneke, § 71-71e).
• HENN, Günter/FRODERMANN, Jüngen/JANNOT, Dirk, Handbuch des Aktienrecht, 8. Aufl age, Heidelberg 2009.
• HENSSLER, Martin/STROHN, Lutz: Gesellschaftsrecht, München 2011 (Lange, § 71-71e).
• HIRSCH, Hendrik, Der Erwerb eigener Aktien nach dem KonTraG, Köln 2004.
• HONSELL, Heinrich, “Der Erwerb eigener Aktien durch die Aktiengesellschaft”, Neuere Tendenzen im Gesellschaftsrecht, Festschrift für Peter Forstmoser zum 60. Geburstag, 2003, s. 561-569.
• HOPT, Klaus J./WİEDEMANN, Herbert: Aktiengesetz, Grosskommentar, 4. Aufl age, Berlin 2008 (Henze/Notz, §§ vor 53a-75, Merkt, § 67-75).
• HÜFFER, Uwe, Aktiengesetz, 9. Aufl age, München 2010.
• KINDL, Johann, Der Erwerb eigener Aktien nach dem KonTraG, DStR 1999, s. 1276-1281.
• KITANOFF, Alexander, Der Erwerb eigener Aktien, Frankfurt am Main 2009.
• KOCHER, Dirk, “Sind Ermächtigungen der Hauptversammlung zur Verwendung eigener Aktien analog § 202 I AktG auf fünf Jahre befristet?”, NZG, 2010, s. 172-174.
• KOMMENTAR ZUM AKTİENGESETZ, Hrsg von Spindler, Gerald/Stilz, Eberhard, Band 1, §§ 1-149, München 2010 (Cahn, §§ 59-75).
• KORT, Michael, “Pfl ichten von Vorstands- und Aufsichtsratsmitgliedern beim Erwerb eigener Aktien zwecks Vorstandsvergütung”, NZG, 2008, s. 823-826.
• KRAFT, Gerhard/ALTVATER, Christian, “Die zivilrechtliche, bilanzielle und steuerliche Behandlung des Rückkaufs eigener Aktien”, NZG, 1998, s. 448-452.
• LÜKEN, Christian P., Der Erwerb eigener Aktien nach §§ 71 ff. AktG, Berlin 2004.
• MANAVGAT, Çağlar, Aleni Pay Alım Teklifi (Tender Offer- Takeover Bid), Sermaye Piyasası Kurulu, Yayın No: 64, Ankara 1997.
• MEIER-HAYOZ, Arthur/FORSTMOSER, Peter, Schweizerisches Gesellschaft, 10. Aufl age, Bern 2007.
• MOROĞLU, ERDOĞAN: Türk Ticaret Kanunu ile Yürürlük ve Uygulama Kanunu Tasarıları, Değerlendirme ve Öneriler, B. 6, İstanbul 2009.
• MÜNCHENER KOMMENTAR ZUM AKTİENGESETZ, § 1-75, 3. Aufl age, 2008 (Oechsler, § 71-71e ).
• NÜRNBERGER, Rudolf, Der Erwerb eigener Aktien durch die Aktiengesellschaft, Düsseldorf 1938.
• OERTLI, Reinhard, “Zum Erwerb eigener Aktien”, SZW-RSDA, 6/94, s. 261- 272.
• ÖZDAMAR, Mehmet, Anonim Ortaklıkların Kendi Paylarını İktisap Etmesi (TTK md. 329), Ankara 2005.
• ÖZKORKUT, Korkut, “Sermaye Piyasası Kurulunun 10.08.2011 Tarih ve 26/767 Sayılı İlke Kararı İle Tüm Borsa Şirketlerinin Kendi Paylarını İktisap Edebilmesi Mümkün Hale Gelmiş Midir?”, Batider 2011, C. XXVII, S. 3, s. 17-40.
• POROY, Reha/TEKİNALP, Ünal/ÇAMOĞLU, Ersin, Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, B. 11, İstanbul 2009.
• PULAŞLI, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, C.I, Ankara 2011 (C. I).
• PULAŞLI, Hasan, Şirketler Hukuku Şerhi, C.II, Ankara 2011 (C. II).
• SCHMIDT, Karsten/ LUTTER, Marcus, Aktiengesetz Kommentar, I. Band, § § 1-149, 2. Aufl age, Köln 2010 (Bezzenberger, § 71- 71e).
• SPICKHOFF, Andreas, “Der verbotswidrige Rückerwerb eigener Aktien: Internationales Privatrecht und europäische Rechtsangleichung”, BB, 1997, s. 2593-2603.
• TÜRK, Ahmet, Anonim Ortaklıkta Sermaye Kaybı ve Borca Batıklığın Hukuki Sonuçları (TTK. m. 324), Ankara 1999.
• VELLER, Moritz, Öffentliche Angebote uzm Erwerb eigener Aktien, Baden- Baden 2009.
• YANLI, Veliye/OKUTAN NİLSSON, Gül, “Şirketin Kendi Paylarını İktisabına İlişkin 10.08.2011 Tarih ve 26/767 Sayılı SPK İlke Kararının 6762 Sayılı TTK Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, Arslanlı Bilim Arşivi, s. 1-15 (http://www.arslanlibilimarsivi.com, erişim 10.9.2012).
• YILMAZ, Asuman, “Alman Hukuku’nda Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralması ve “KonTraG” ile Getirilen Değişiklikler”, İÜHFM, 2005, C. LXIII, S. 1-2, s. 239-290 (İÜHFM).
• YILMAZ, Asuman, “Avrupa Birliği Hukuku’nda Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Devralması”, Prof. Dr. Ergun Özsunay’a Armağan, 2004, s. 27-48 (Prof. Dr. Ergun Özsunay’a A rmağan).
• ZINDEL, Gaudenz G., “Aktienrückkäufe und Kapitalherabsetzungen, Neuere Tendenzen im Gesellschaftsrecht”, Festschrift für Peter Forstmoser zum 60. Geburstag, 2003, s. 571-594.