SINIF ÖĞRETMENLERİ SAYI VE ŞEKİL ÖRÜNTÜLERİNİ NASIL ÖĞRETİYORLAR? İLKOKUL DÖRDÜNCÜ SINIF ÖRNEĞİ

Year 2020, , 182 - 200, 06.03.2020

Özlem Doğan Temur , Sedat Turgut

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.52925-547220

Cited By: 1

Abstract

Bu araştırmada sayı ve şekil örüntülerinin ilkokul dördüncü sınıf düzeyinde sınıf öğretmenleri tarafından nasıl öğretildiğini ve öğretmenlerin öğretim süreçlerini ortaya koymak, yapılan uygulamaları konu ve öğretimin bileşenleriyle birlikte ele alarak değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırma durum çalışması olarak tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı okullarda görev yapmakta olan iki sınıf öğretmeni ve bu öğretmenlerin öğretim yaptıkları sınıflardaki toplam 39 dördüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Her bir sınıf öğretmeni sayı ve şekil örüntülerinin öğretimiyle ilgili ders planları hazırlamış ve hazırladıkları planları öğretim yaptıkları sınıflarda üçer ders saati uygulamışlardır. Veriler video kaydı aracılığıyla toplanmıştır. Video kayıtlarının yazıya geçirilmesiyle elde edilen verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin örüntü konusunun öğretim sürecinde öğrencilerine verdikleri görevlere ait yönerge oluşturmakta ve bu yönergeleri sunmakta zorlandıkları görülmüştür. Öğretim sürecinde öğretmenlerin muhakeme gerektirecek görevleri kullandıkları fakat bazı durumlarda yetersiz kaldıkları ve etkili dersler işleyemedikleri belirlenmiştir. Öğretim sürecinde öğretmenler genel olarak düşündürücü ve problem çözmeye dayalı sorular yerine rutin ve tablo okumaya dayalı sorular kullanmışlardır. Öğretmenler genelleme gerektiren görevleri iyi organize edememişlerdir. Fakat tablolar ve örüntü içeren farklı görevlerin kullanılması öğrencilerin genellemeler yapmalarına fırsatlar sunmuştur.

Keywords

Matematik öğretimi, örüntü, sınıf öğretmeni, ilkokul, dördüncü sınıf

References

• Björklund, C., & Pramling, N. (2014). Pattern discernment and pseudo-conceptual development in early childhood mathematics education. International Journal of Early Years Education, 22(1), 89-104. https://doi.org/10.1080/09669760.2013.809657
• Burns, M. (2007). About teaching mathematics. A K-8 Resource. Sausalito, CA: Marilyn Burns Education Associates.
• Coburn, T. G., Bushey, B. J., Holton, L. C., Latozas, D., Mortimer, D., & Shotwell, D. (1992). Patterns. Reston, VA: NCTM.
• English, L. D., & Warren, E. (1998). Introducing the variable through pattern exploration. The Mathematics Teacher, 91(2), 166-171.
• Fennema, E., & Franke, M. L. (1992). Teachers’ knowledge and its impact. In D. A. Grouws (Ed.), Handbook of research on mathematics teaching and learning (pp. 147-164). New York: Macmillan.
• Fosnot, C. T., & Jacob, B. (2010). Young mathematicians at work: Constructing algebra. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. (2000). How to design and evaluate research in education (4th ed.). NY: McGraw-Hill.
• Jones, L. (1993). Algebra in the primary school. Education 3-13. International Journal of Primary, Elementary and Early Years Education, 21(2), 27-31.
• Kutluk, B. (2011). İlköğretim matematik öğretmenlerinin örüntü kavramına ilişkin öğrenci güçlükleri bilgilerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Lichtman, M. (2006). Qualitative research in education: A user's guide. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Liljedahl, P. (2004). Repeating pattern or number pattern: The distinction is blurred. Focus on Learning Problems in Mathematics, 26(3), 24-42.
• Looney, S. C. (2004). A study of students' understanding of patterns and functions in grades 3-5 (Doctoral dissertation). Boston University, USA.
• Martino, A. M., & Maher, C. A. (1999). Teacher questioning to promote justification and generalization in mathematics: What research practice has taught us. The Journal of Mathematical Behavior, 18(1), 53-78.
• McNamara, D. (1991). Subject knowledge and its application: Problems and possibilities for teacher educators. Journal of Education for Teaching, 17(2), 113-128.Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2017). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 5 Aralık 2017 tarihinde http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=191 adresinden erişildi.
• National Assessment of Educational Progress. (2002). Mathematics framework for the 2003 national assessment of educational progress. Washington, DC: National Assessment Governing Board.
• National Council of Teachers of Mathematics. (1991). Principles and standards for school mathematics. Reston. VA: NCTM.
• National Council of Teachers of Mathematics. (2000). Principles and standards for school mathematics. Reston, VA: NCTM.
• Olkun, S. ve Yeşildere, S. (2007). “Sınıf öğretmeni adayları için” temel matematik 1. Ankara: Maya Akademi.
• Özdemir Erdoğan, E. ve Turan, P. (2014). Elektronik tablo ortamında ilköğretim öğrencilerinin örüntüleri araştırma süreçleri. Eğitim ve Bilim, 39(173), 181-196.
• Papic, M. (2007). Promoting repeating patterns with young children. Australian Primary Mathematics Classroom, 12(3), 8-13.
• Reys, R. E., Lindquist, M. M., Lambdin, D. V., & Smith, N. L. (2009). Helping chilren learn mathematics. USA: John Wiley & Sons, Inc.
• Schoenfeld, A. H., & Arcavi, A. (1988). On the meaning of variable. Mathematics Teacher, 81(6), 420-427.
• Shulman, L. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1-23.
• Smith, E. (2003). Stasis and change: Integrating pattern, functions, and algebra throughout the K-12 curriculum. In J. Kilpatrick, W. G. Martin & D. Schifter (Eds.), A research companion to principles and standards for school mathematics (pp. 136-150). Reston, VA: NCTM.
• Stake, R. (1995). The art of case study research. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Steele, D. (2005). Using writing to access students’ schemata knowledge for algebraic thinking. School Science and Mathematics, 105(3), 142-154.
• Steele, D. (2008). Seventh-grade students’ representations for pictorial growth and change problems. ZDM Mathematics Education, 40, 97-110.
• Tanışlı, D. ve Yavuzsoy Köse, N. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının genelleme sürecindeki bilişsel yapıları: Bir öğretim deneyi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 255-283.
• Tanışlı, D., Yavuzsoy Köse, N. ve Camci, F. (2017). Matematik öğretmen adaylarının örüntüler bağlamında genelleme ve doğrulama bilgileri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 195-222. DOI: 10.14689/issn.2148- 2624.1.5c3s9m
• Usiskin, Z. (1997). Doing algebra in grades K-4. In B. Moses (Ed.), Algebratic thinking, grades K-12 (pp. 5-7). Reston, VA: NCTM.
• Van De Walle, J. A., Karp, K. S., & Bay-Williams, J. M. (2009). Elementary and middle school mathematics. US: Pearson.
• Warren, E., & Cooper, T. (2006). Using repeating patterns to explore functional thinking. Australian Primary Mathematics Classroom, 11(1), 9-14.
• Warren, E., & Cooper, T. (2008). Generalising the pattern rule for visual growth patterns: Actions that support 8 year olds’ thinking. Educational Studies in Mathematics, 67(2), 171-185. https://doi.org/10.1007/s10649-007-9092-2
• Watson, A. (2000). Going across the grain: Mathematical generalization in a group of low attainers. Nordic Studies in Mathematics Education, 8(1), 7-22.
• Yaman, H. (2010). İlköğretim öğrencilerinin matematiksel örüntülerdeki ilişkileri algılayışları üzerine bir inceleme (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yaman, H. ve Umay, A. (2013). İlköğretim öğrencilerinin sunum biçimlerine göre matematiksel örüntüleri algılayışları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 28(1), 405-416.
• Yeşildere, S. ve Akkoç, H. (2011). Matematik öğretmen adaylarının şekil örüntülerini genelleme süreçleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 141-153.
• Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Zazkis, R., & Liljedahl, P. (2002). Generalization of patterns: The tension between algebraic thinking and algebraic notation. Educational Studies in Mathematics, 49, 379-402.