Research Article
BibTex RIS Cite

MERKEZİ SINAV VE ÖĞRETMEN YAPIMI SINAVLARIN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ: ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI ÖRNEĞİ

Year 2019, Volume: 19 Issue: 4, 1288 - 1305, 31.12.2019
https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020..-416761

Abstract

Bu araştırmada, merkezi sınav ile öğretmen yapımı sınavların kapsam geçerlikleri, öğrencilerin bu sınavlardan alıkları puanların ilişkileri ve bunların bazı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma betimsel bir çalışma olup nicel ve nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya Düzce ili genelindeki okullardan maksimum çeşitlilik ile seçilen 40 okulun öğretmen yapımı sınavları ve merkezi sınavı, bu testlere giren 1848 öğrencinin test puanları dahil edilmiştir. Bu betimsel araştırmanın nitel verileri hazırlanan belirtke tablosu, soru-kazanım tablosu, sınav kazanım tablosu veri toplama araçları ile toplanmış ve doküman incelemesi tekniği ile analiz edilmiş, nicel veriler ise kişisel bilgi formu ve not çizelgesi ile toplanmış ve keşfedici korelasyon yöntemi ile Spearman Brown Korelasyonu, Doğrusal Regresyon, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis teknikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Öğretmen yapımı sınavlar ile merkezi sınavların kapsam geçerliklerinin aynı düzeyde olduğu, öğrencilerin iki testten aldıkları puanların arasında yüksek düzeyde ilişki gözlendiği, testlerde en çok dikkate alınan kazanımın ‘üslü sayılarda çarpma yapar’ olduğu gözlenmiştir. Öğretmen yapımı sınavların puanları üzerinde cinsiyet faktörünün etkisi ortaya çıkarken merkezi sınav puanlarının üzerinde cinsiyetin anlamlı bir etkisinin olmadığı gözlenmiştir. Öğretmen yetiştirme kurumlarının, öğretmen hizmet içi eğitim kurumlarının ve merkezi sınavları hazırlayan kurumların kapsam geçerliğine verdikleri önem daha artırılmalı, gerekli eğitimler uygulanmalı ve yapılan sınavların geçerliği üzerinde durulmalıdır. Bunun yanında ortaöğretim matematik programında geliştirilmek istenen becerileri ve kazandırılmak istenen kazanımları doğru ve tam ölçmek için çoktan seçmeli test dışında alternatif ölçme araçları kullanılmalıdır.

References

  • Aldım, Ü,F. (2010). İlköğretim 7. Sınıflarında Uygulanan SBS (Seviye Belirleme Sınavı) İngilizce Sorularının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Arıkan, S., Çelen, Ü., Gülleroğlu, H.D., Gültekin, S., Kilmen, S. ve Köse, İ.A. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Elhan Kitap.
  • Baykul, Y. (2000). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: ÖSYM yayınları.
  • Binbaşıoğlu, C. (1983). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (4.Baskı). Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
  • Burger, J. M. (2006). Kişilik. (Çev. E. Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınevi.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, A. (2013). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Çepni, S., Baki, A., Ayas A., Demircioğlu, G., Akyıldız, S. (Ed.). (2009). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Çevik, E. (2009). İlköğretim II. Kademe Sosyal Bilgiler Dersi Öğretmenlerinin Yazılı Sınav Soruları İle Seviye Belirleme Sınavı Sorularının Programa Uygunluğunun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Çuhacı, E. (2005). Ortaöğretim, ÖSS ve İngilizce yeterlik sınavı başarıları arasındaki ilişkiler ve bu değişkenleri etkileyen faktörler. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Demircioğlu, G. (2007). Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Demirel, Ö.(2012). Eğitimde Program Geliştirme (19.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Fidan, N. ve Erden, M. (1986). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
  • Güler, N. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
  • Güler, Z. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin SBS Puanları İle Ders Başarıları, Bilimsel Süreç Becerileri ve Mantıksal Düşünme Yetenekleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Kaya, N. (2003). 6. Sınıf Demokratik Hayat Ünitesinde Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Hazırladıkları Yazılı Sınav Sorularının Kapsam Geçerliği ve Taksonomik Boyutunun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi SosyalBilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Kaya, İ. (2014). 2010-2013 Yıllarında Uygulanan YGS ve LYS Tarih Sorularının Ortaöğretim Tarih Dersi Öğretim Programları Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Keskin, H. (2013). İlköğretim İkinci Kademe Matematik Öğretmenlerinin Uyguladıkları Sınavların Psikometrik Niteliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2013). Ortaöğretim Matematik Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Meb.
  • Micheels W. J. ve Karnes M. R. (1950). Eğitimde Başarının Ölçülmesi. (Çev. İbrahim Yurt) Ankara: Mesleki ve Teknik Öğretim Kitapları.
  • Online: http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 adresinden 16.10.14 tarihinden alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/sinavlar/dokumanlar/2013/kilavuz/2013_OGES_Klvz_PuanHesabi.pdf adresinden 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/sinavlar/dokumanlar/2013/kilavuz/2013_OGES_Klvz.pdf 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2013/bigb/tegitimdenoogretimegecis/MEB_SSS_ 20_09_2013.pdf 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2013/bigb/tegitimdenoogretimegecis/sunum.pdf 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Özçelik, D.A. (1989). Eğitim Programları ve Öğretimi. Ankara: ÖSYM Eğitim Yayınları 8.
  • Özer, M. (2013). Seviye Belirleme Sınavı (SBS)2010 6.Sınıf Fen ve Teknolojileri Alt Testi Maddelerinin Geçerli Kazanımları Ölçme Becerilerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Sevindik, H. (2009). Akademik Başarı Puanlarının Seviye Belirleme Sınavı (SBS)2008 Puanları İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Seçer, İ. (2013). SPSS ve Lısrel İle Pratik Veri Analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Sönmez, V. (1985). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Öğretmen Yayınları.
  • Sönmez, V.(2010). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı (16.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Şencan, H. (2005). Güvenirlik ve Geçerlik. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Tekin, H. (1982). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınları.
  • Tekin, H. (2004). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Titrek, A, D. (2005). Öğretmenlerin İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Kullandıkları Ölçme Araçlarının Niteliksel Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Turgut, M. F. ve Baykul Y. (2010). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
  • Tolan, Y. (2011). Seviye Belirleme Sınavı (SBS) Sorularının Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programına Uygunluğu ve Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
  • Varış, F (1994). Eğitimde Program Geliştirme ‘ Teori Ve Teknikler. Ankara: Alkım Kitabevi.
  • Yakar, L. (2011). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin SBS Puanları İle Akademik Başarı Puanları Değişimlerinin İzlenmesi ve SBS Puanlarının Kestirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bolu.
  • Yılmaz, H. (2004). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Yorgancı, O, K. (2015). Sekizinci Sınıf Türkçe Dersi Ortak Sınavı Sorularının Öğretim Programına Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Year 2019, Volume: 19 Issue: 4, 1288 - 1305, 31.12.2019
https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020..-416761

Abstract

References

  • Aldım, Ü,F. (2010). İlköğretim 7. Sınıflarında Uygulanan SBS (Seviye Belirleme Sınavı) İngilizce Sorularının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
  • Arıkan, S., Çelen, Ü., Gülleroğlu, H.D., Gültekin, S., Kilmen, S. ve Köse, İ.A. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Elhan Kitap.
  • Baykul, Y. (2000). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: ÖSYM yayınları.
  • Binbaşıoğlu, C. (1983). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (4.Baskı). Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
  • Burger, J. M. (2006). Kişilik. (Çev. E. Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınevi.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, A. (2013). SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi.
  • Çepni, S., Baki, A., Ayas A., Demircioğlu, G., Akyıldız, S. (Ed.). (2009). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Çevik, E. (2009). İlköğretim II. Kademe Sosyal Bilgiler Dersi Öğretmenlerinin Yazılı Sınav Soruları İle Seviye Belirleme Sınavı Sorularının Programa Uygunluğunun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Çuhacı, E. (2005). Ortaöğretim, ÖSS ve İngilizce yeterlik sınavı başarıları arasındaki ilişkiler ve bu değişkenleri etkileyen faktörler. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Demircioğlu, G. (2007). Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Demirel, Ö.(2012). Eğitimde Program Geliştirme (19.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Fidan, N. ve Erden, M. (1986). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
  • Güler, N. (2012). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
  • Güler, Z. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin SBS Puanları İle Ders Başarıları, Bilimsel Süreç Becerileri ve Mantıksal Düşünme Yetenekleri Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Kaya, N. (2003). 6. Sınıf Demokratik Hayat Ünitesinde Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Hazırladıkları Yazılı Sınav Sorularının Kapsam Geçerliği ve Taksonomik Boyutunun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi SosyalBilimler Enstitüsü, Trabzon.
  • Kaya, İ. (2014). 2010-2013 Yıllarında Uygulanan YGS ve LYS Tarih Sorularının Ortaöğretim Tarih Dersi Öğretim Programları Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Keskin, H. (2013). İlköğretim İkinci Kademe Matematik Öğretmenlerinin Uyguladıkları Sınavların Psikometrik Niteliklerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2013). Ortaöğretim Matematik Dersi (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Meb.
  • Micheels W. J. ve Karnes M. R. (1950). Eğitimde Başarının Ölçülmesi. (Çev. İbrahim Yurt) Ankara: Mesleki ve Teknik Öğretim Kitapları.
  • Online: http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 adresinden 16.10.14 tarihinden alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/sinavlar/dokumanlar/2013/kilavuz/2013_OGES_Klvz_PuanHesabi.pdf adresinden 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/sinavlar/dokumanlar/2013/kilavuz/2013_OGES_Klvz.pdf 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2013/bigb/tegitimdenoogretimegecis/MEB_SSS_ 20_09_2013.pdf 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Online:http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2013/bigb/tegitimdenoogretimegecis/sunum.pdf 08.01.14 tarihinde alınmıştır.
  • Özçelik, D.A. (1989). Eğitim Programları ve Öğretimi. Ankara: ÖSYM Eğitim Yayınları 8.
  • Özer, M. (2013). Seviye Belirleme Sınavı (SBS)2010 6.Sınıf Fen ve Teknolojileri Alt Testi Maddelerinin Geçerli Kazanımları Ölçme Becerilerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Sevindik, H. (2009). Akademik Başarı Puanlarının Seviye Belirleme Sınavı (SBS)2008 Puanları İle İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Seçer, İ. (2013). SPSS ve Lısrel İle Pratik Veri Analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Sönmez, V. (1985). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı. Ankara: Öğretmen Yayınları.
  • Sönmez, V.(2010). Program Geliştirmede Öğretmen El Kitabı (16.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Şencan, H. (2005). Güvenirlik ve Geçerlik. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • Tekin, H. (1982). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınları.
  • Tekin, H. (2004). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
  • Titrek, A, D. (2005). Öğretmenlerin İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Kullandıkları Ölçme Araçlarının Niteliksel Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Turgut, M. F. ve Baykul Y. (2010). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
  • Tolan, Y. (2011). Seviye Belirleme Sınavı (SBS) Sorularının Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programına Uygunluğu ve Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Erzurum.
  • Varış, F (1994). Eğitimde Program Geliştirme ‘ Teori Ve Teknikler. Ankara: Alkım Kitabevi.
  • Yakar, L. (2011). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin SBS Puanları İle Akademik Başarı Puanları Değişimlerinin İzlenmesi ve SBS Puanlarının Kestirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bolu.
  • Yılmaz, H. (2004). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Konya: Çizgi Kitabevi.
  • Yorgancı, O, K. (2015). Sekizinci Sınıf Türkçe Dersi Ortak Sınavı Sorularının Öğretim Programına Göre Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
There are 42 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Articles
Authors

Mücahit Çağlar 0000-0002-1605-7314

Abdurrahman Kılıç 0000-0002-2704-2951

Publication Date December 31, 2019
Submission Date April 18, 2018
Published in Issue Year 2019 Volume: 19 Issue: 4

Cite

APA Çağlar, M., & Kılıç, A. (2019). MERKEZİ SINAV VE ÖĞRETMEN YAPIMI SINAVLARIN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ: ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI ÖRNEĞİ. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(4), 1288-1305. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020..-416761