Research Article
BibTex RIS Cite

AĞRI İLİNİN CUMHURİYET DÖNEMİ NÜFUS SEYRİ (1923-2018)

Year 2019, , 177 - 206, 25.04.2019
https://doi.org/10.31463/aicusbed.543002

Abstract

Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat-Van Bölümü’nde
yer alan Ağrı İli’nin Cumhuriyet dönemine ait (1927-2018) nüfus değişimini
ortaya koymak bu çalışmanın amacını oluşturmuştur. Ağrı İli nüfusu Cumhuriyet
öncesi ve Cumhuriyet döneminde sürekli bir değişim içerisinde olmuştur. Araştırmada
1927-2018 yılları arasındaki dönemsel sayım sonuçlarından faydalanılmıştır.
Sayım sonuçlarının değerlendirilmesi ile elde edilen veriler tablo ve grafikler
haline dönüştürülmüştür. Grafik ve tablolardan yararlanılarak sayım
dönemlerindeki nüfus seyri hakkında fikir yürütülmesine çalışılmış ve dönemsel
değerlendirmeler yapılmıştır. Bu bağlamda Ağrı İli nüfus seyri 1927-2018 sayım
dönemlerine göre değerlendirmeye alınmıştır. 2011 yılına kadar ilin nüfusu
sürekli artmasına rağmen 2011 yılından sonra azalmaya başlamıştır. Ancak
Türkiye’nin 1927-2018 yılları arasındaki nüfusuna bakıldığında sürekli arttığı
görülmektedir. Sonuç olarak Ağrı ilinde nüfus, geçmiş 91 yılda 5 kattan daha
fazla artarak 103.562 kişiden 539.657 kişiye yükselmiştir. Erkek nüfus oranı
kadın nüfus oranından fazla olmuştur. Kentsel nüfus oranı 2010 yılından sonra kırsal
nüfus oranını geçmiştir.                                                                                                                                           

References

  • KaynakçaAkpınar, E. (2005). 2000 Nüfus Sayımına Eleştirel Bir Bakış:Erzincan Örneği. Doğu Coğrafya Dergisi (14), 31-46.Alpaslan , İ. (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Ağrı . Ankara: Ağrı Valiliği Yayınları.Alpaslan, İ. (1982). Atatürk Yılında Ağrı . Ankara: Ağrı Valiliği.Alpaslan, İ. (1995). Her Yönüyle Ağrı. Ankara: Yıldız Ofset.Arslan, N. (2007). Güney Kafkasya'dan Türkiye'ye Gelen Muhacir ve Mültecilerin Durumu (1921-1945). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Ensititüsü Dergisi(35), 341-359.Coşkun, O. (2008). İç Göçler Açısından Erzurum İlinin Analizi. Doğu Coğrafya Dergisi.Cilt 13/20 : 239-266.Coşkun, O. (2013). Doğu Anadolu Bölgesi’nde Kentleşme ve Kentsel Gelişim. Doğu Coğrafya Dergisi Cilt :18/30 : 229-255Çalışkan, U., Kurğa, C., Elyıldırım , G., Sarışen, M., Yeşil , A., Bektaş , Ş. (2014). TRA2 Bölgesi (Ağrı, Ardahan, Iğdır ve Kars) 2014- 2023 Planı . Ağrı: Serka.Doğanay, H., Orhan, F. (2016). Türkiye Beşeri Coğrafyası (5.Baskı B.). Ankara: Pegem Akademi.Dökmeci, V., Koramaz, T.K., (2017).Türkiye’de İller Arası Göç (1955-2000). Türkiye’de Göç ve İllerin Demografik ve Fiziksel Dönüşümü.İstanbul :Hiper Yayın. 14-36Doğanay, H., Özdemir, Ü., Şahin, İ. (2012). Genel Beşeri Ve Ekonomik Coğrafya (4.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.Duman, Ö., (2009). Atatürk Döneminde Balkan Göçmenlerinin İskan Çalışmaları (1923-1938). Ankara Üniversitesi Türk İnkılapları Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi (43),473-490Karagel, H. (2010). Tarihsel Süreç İçerisinde Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki Mülki Yönetim Alanlarının İdari Coğrafya Analizi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları (6/1), 41-62.Karabulut, K., Yalçınkaya, Ö. (2018). Ağrı İli Göç Analizi. Ağrı İlinin Sosyo- Ekonmik Profili Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları No:19, 33-42: Ağrı .Karataş , Y. (2011). XIX. Yy. Sonlarında Bayazıd Sancağının Demografik Yapısına Dair Tespitler. Tarih Dergisi, 2010/2 (52), 103-122.Karataş, Y.(2014). Bayazıd Sancağı ve İdarecileri (1700-1914).İstanbul: Kitabevi Yayınları.Kaya, F. (2001). Ağrı Ovası ve Çevresinin Coğrafi Etüdü, Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı. Kaya. F. (2003). Tutak İlçesinde Nüfus Gelişimi. Doğu Coğrafya Dergisi .8/9: 209-230.Kaya, F. (2013). Ağrı İlinin 1927-2012 Sayım Dönemleri Kır-Kent Nüfus Hareketleri. Internatıonal Journal Of Social Science Volume:6/4. p.535-559.Kaya, F. (2018). Ağrı İlinin Coğrafi Analizi. Ağrı İlinin Sosyo-Ekonomik Profili. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları: Yayın No: 19, 1-32 :Ağrı.Kaya, F., Yalçınkaya. Ö., Yazgan, Ş., (2018). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesinin Ağrı Sosyoekonomik yapısına Etkileri ve Knetin Üniversite Algısı .Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4/2:1-20.Kaya, S., Dökmeci, V.(2017).Türkiye’de Göçün İllerin Demografik yapısı Üzerindeki Etkisi. Türkiye’de Göç ve İllerin Demografik ve Fiziksel Dönüşümü.İstanbul :Hiper Yayın. 37-85.Özgür, E. M, (2011). Nüfus Coğrafyası . Ankara : Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü Ders Notları.Şahin, C., & Doğanay, H. (1999). Türkiye Coğrafyası (Fiziki, Beşeri, Ekonomik, Politik). Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.Şahin, C., Doğanay, H., & Özcan , N. (2007). Türkiye Coğrafyası ( Fiziki, Beşeri, Ekonomik, Jeopolitik). Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.Tezcan, T. (2011). Gebze ‘‘Küçük Türkiye’’ nin Göç Serüveni. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi YayınlarıTümertekin, E. (1968). Türkiye'de İç Göçler. İstanbul: Taş Matbaası.Tümertekin, E., & Özgüç , N. (2016). Beşeri Coğrafya İnsan, Kültür, Mekan. İstanbul: Çantay Kitabevi .Var, E.B. (2017), Türkiye’de Göç ve Nüfus Hareketlerinin Demografik Özellikleri: Yaş Dilimlerine Dayalı İnceleme (1985-1990) ( 2007-2011). Türkiye’de Göç ve İllerin Demografik ve Fiziksel Dönüşümü.İstanbul :Hiper Yayın. 85-96.Yakar, M., (2012). İç ve Dış Göçlerin Kırsalda Nüfusun Yaş Yapısına Etkisi: Emirdağ İlçesi Örneği.Coğrafi Bilimler Dergisi( 10/2) ,129-149.Yakar, M. (2013). Türkiye’de İller Arası Net Göçlerle Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Arasındaki İlişkinin Coğrafi Ağırlıklı Regresyon ile Analizi,İzmir: Ege Coğrafya Dergisi (22/1), 27-43.Yakar, M. (2015).Türkiye’de İç Göç Paterni: Kim Nerede İkamet Ediyor? Nereye Kayıtlı?.İzmir: Ege Coğrafya Dergisi,(24/1), 15-38.Yıldırım, K. (2014). Nuh'un Şehri: Güneş Kucaklayan Ağrı. Ağrı İlinin Turizm Potansiyeli (Cilt 15, 12-27). Ağrı: İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları. Yılmaz, M. (2017) Türkiye’de Değişen Nüfus Yapısı Nedenler,Değişim, Sonuçlar ve Gelecek.İstanbul: Çantay Kitabevi Yurt Ansiklopedisi İl İl Türkiye, Dünü, Bugünü, Yarını (Cilt 1). (1981). İstanbul: Anadolu Yayınları.Zaman, S., Coşkun, O. (2008). Rize İlinin Nüfus Coğrafyası Özellikleri ve Bunları Etkileyen Etmenler Üzerine Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 263-283.Zaman, S., Orhan, F., (2016). Türkiye’de Erzincan İli Nüfusuna Kayıtlıların Coğrafi Dağılımı. Uluslararası Erzincan Sempozyumu(28 Eylül -1 Ekim 2016), Cilt .3:181-188. TÜİK ve DİE İstatistikleri (1927,1935,1940,1945,1950,1955,1960, 1965,1970, 1975,1980,1985,1990,2000 Nüfus sayımları, 2007-2018 arası ADNKS Sonuçları)İnternet Kaynakçası http://www.agri.gov.tr.). Ağrı Valiliği E.T.23/01/2019https://www.agri.edu.tr/upload/ogencisleridairebaskanligi/%C3%96%C4%9ERENC%C4%B0%20SAYILARI%20FAK%C3%9CLTELERE%20G%C3%96RE.pdf.E.T.17/03/2019. https://www.agri.edu.tr/upload/personeldairebaskanligidetay265/frp.pdf.E.T.17/03/2019Resmi Gazete. (1934, Haziran 14). 2727. 04 Şubat 2019 tarihinde ttp://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2727.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2727.pdf Resmi Gazete. (1935). Resmi Gazete. 3004. 04 şubat 2019 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http:/wwww.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf .Resmi Gazete. (1936).3425. 04 Şubat 2019 Tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf .Resmi Gazete. (1954).8654. 05 Şubat 2019 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/8654.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/8654.pdf .Resmi Gazete. (1957). 9644. 05 Şubat 2019 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/9644.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/9644.pdf .Resmi Gazete. (2006). 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu. 26377. 06/02/2019tarihindehttp://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061215.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061215.htm
Year 2019, , 177 - 206, 25.04.2019
https://doi.org/10.31463/aicusbed.543002

Abstract

References

  • KaynakçaAkpınar, E. (2005). 2000 Nüfus Sayımına Eleştirel Bir Bakış:Erzincan Örneği. Doğu Coğrafya Dergisi (14), 31-46.Alpaslan , İ. (1998). Cumhuriyetin 75. Yılında Ağrı . Ankara: Ağrı Valiliği Yayınları.Alpaslan, İ. (1982). Atatürk Yılında Ağrı . Ankara: Ağrı Valiliği.Alpaslan, İ. (1995). Her Yönüyle Ağrı. Ankara: Yıldız Ofset.Arslan, N. (2007). Güney Kafkasya'dan Türkiye'ye Gelen Muhacir ve Mültecilerin Durumu (1921-1945). Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Ensititüsü Dergisi(35), 341-359.Coşkun, O. (2008). İç Göçler Açısından Erzurum İlinin Analizi. Doğu Coğrafya Dergisi.Cilt 13/20 : 239-266.Coşkun, O. (2013). Doğu Anadolu Bölgesi’nde Kentleşme ve Kentsel Gelişim. Doğu Coğrafya Dergisi Cilt :18/30 : 229-255Çalışkan, U., Kurğa, C., Elyıldırım , G., Sarışen, M., Yeşil , A., Bektaş , Ş. (2014). TRA2 Bölgesi (Ağrı, Ardahan, Iğdır ve Kars) 2014- 2023 Planı . Ağrı: Serka.Doğanay, H., Orhan, F. (2016). Türkiye Beşeri Coğrafyası (5.Baskı B.). Ankara: Pegem Akademi.Dökmeci, V., Koramaz, T.K., (2017).Türkiye’de İller Arası Göç (1955-2000). Türkiye’de Göç ve İllerin Demografik ve Fiziksel Dönüşümü.İstanbul :Hiper Yayın. 14-36Doğanay, H., Özdemir, Ü., Şahin, İ. (2012). Genel Beşeri Ve Ekonomik Coğrafya (4.Baskı). Ankara: Pegem Akademi.Duman, Ö., (2009). Atatürk Döneminde Balkan Göçmenlerinin İskan Çalışmaları (1923-1938). Ankara Üniversitesi Türk İnkılapları Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi (43),473-490Karagel, H. (2010). Tarihsel Süreç İçerisinde Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki Mülki Yönetim Alanlarının İdari Coğrafya Analizi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları (6/1), 41-62.Karabulut, K., Yalçınkaya, Ö. (2018). Ağrı İli Göç Analizi. Ağrı İlinin Sosyo- Ekonmik Profili Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları No:19, 33-42: Ağrı .Karataş , Y. (2011). XIX. Yy. Sonlarında Bayazıd Sancağının Demografik Yapısına Dair Tespitler. Tarih Dergisi, 2010/2 (52), 103-122.Karataş, Y.(2014). Bayazıd Sancağı ve İdarecileri (1700-1914).İstanbul: Kitabevi Yayınları.Kaya, F. (2001). Ağrı Ovası ve Çevresinin Coğrafi Etüdü, Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı. Kaya. F. (2003). Tutak İlçesinde Nüfus Gelişimi. Doğu Coğrafya Dergisi .8/9: 209-230.Kaya, F. (2013). Ağrı İlinin 1927-2012 Sayım Dönemleri Kır-Kent Nüfus Hareketleri. Internatıonal Journal Of Social Science Volume:6/4. p.535-559.Kaya, F. (2018). Ağrı İlinin Coğrafi Analizi. Ağrı İlinin Sosyo-Ekonomik Profili. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları: Yayın No: 19, 1-32 :Ağrı.Kaya, F., Yalçınkaya. Ö., Yazgan, Ş., (2018). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesinin Ağrı Sosyoekonomik yapısına Etkileri ve Knetin Üniversite Algısı .Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4/2:1-20.Kaya, S., Dökmeci, V.(2017).Türkiye’de Göçün İllerin Demografik yapısı Üzerindeki Etkisi. Türkiye’de Göç ve İllerin Demografik ve Fiziksel Dönüşümü.İstanbul :Hiper Yayın. 37-85.Özgür, E. M, (2011). Nüfus Coğrafyası . Ankara : Ankara Üniversitesi Dil Ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Bölümü Ders Notları.Şahin, C., & Doğanay, H. (1999). Türkiye Coğrafyası (Fiziki, Beşeri, Ekonomik, Politik). Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.Şahin, C., Doğanay, H., & Özcan , N. (2007). Türkiye Coğrafyası ( Fiziki, Beşeri, Ekonomik, Jeopolitik). Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.Tezcan, T. (2011). Gebze ‘‘Küçük Türkiye’’ nin Göç Serüveni. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi YayınlarıTümertekin, E. (1968). Türkiye'de İç Göçler. İstanbul: Taş Matbaası.Tümertekin, E., & Özgüç , N. (2016). Beşeri Coğrafya İnsan, Kültür, Mekan. İstanbul: Çantay Kitabevi .Var, E.B. (2017), Türkiye’de Göç ve Nüfus Hareketlerinin Demografik Özellikleri: Yaş Dilimlerine Dayalı İnceleme (1985-1990) ( 2007-2011). Türkiye’de Göç ve İllerin Demografik ve Fiziksel Dönüşümü.İstanbul :Hiper Yayın. 85-96.Yakar, M., (2012). İç ve Dış Göçlerin Kırsalda Nüfusun Yaş Yapısına Etkisi: Emirdağ İlçesi Örneği.Coğrafi Bilimler Dergisi( 10/2) ,129-149.Yakar, M. (2013). Türkiye’de İller Arası Net Göçlerle Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Arasındaki İlişkinin Coğrafi Ağırlıklı Regresyon ile Analizi,İzmir: Ege Coğrafya Dergisi (22/1), 27-43.Yakar, M. (2015).Türkiye’de İç Göç Paterni: Kim Nerede İkamet Ediyor? Nereye Kayıtlı?.İzmir: Ege Coğrafya Dergisi,(24/1), 15-38.Yıldırım, K. (2014). Nuh'un Şehri: Güneş Kucaklayan Ağrı. Ağrı İlinin Turizm Potansiyeli (Cilt 15, 12-27). Ağrı: İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları. Yılmaz, M. (2017) Türkiye’de Değişen Nüfus Yapısı Nedenler,Değişim, Sonuçlar ve Gelecek.İstanbul: Çantay Kitabevi Yurt Ansiklopedisi İl İl Türkiye, Dünü, Bugünü, Yarını (Cilt 1). (1981). İstanbul: Anadolu Yayınları.Zaman, S., Coşkun, O. (2008). Rize İlinin Nüfus Coğrafyası Özellikleri ve Bunları Etkileyen Etmenler Üzerine Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 263-283.Zaman, S., Orhan, F., (2016). Türkiye’de Erzincan İli Nüfusuna Kayıtlıların Coğrafi Dağılımı. Uluslararası Erzincan Sempozyumu(28 Eylül -1 Ekim 2016), Cilt .3:181-188. TÜİK ve DİE İstatistikleri (1927,1935,1940,1945,1950,1955,1960, 1965,1970, 1975,1980,1985,1990,2000 Nüfus sayımları, 2007-2018 arası ADNKS Sonuçları)İnternet Kaynakçası http://www.agri.gov.tr.). Ağrı Valiliği E.T.23/01/2019https://www.agri.edu.tr/upload/ogencisleridairebaskanligi/%C3%96%C4%9ERENC%C4%B0%20SAYILARI%20FAK%C3%9CLTELERE%20G%C3%96RE.pdf.E.T.17/03/2019. https://www.agri.edu.tr/upload/personeldairebaskanligidetay265/frp.pdf.E.T.17/03/2019Resmi Gazete. (1934, Haziran 14). 2727. 04 Şubat 2019 tarihinde ttp://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2727.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2727.pdf Resmi Gazete. (1935). Resmi Gazete. 3004. 04 şubat 2019 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http:/wwww.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf .Resmi Gazete. (1936).3425. 04 Şubat 2019 Tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3425.pdf .Resmi Gazete. (1954).8654. 05 Şubat 2019 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/8654.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/8654.pdf .Resmi Gazete. (1957). 9644. 05 Şubat 2019 tarihinde http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/9644.pdf&main=http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/9644.pdf .Resmi Gazete. (2006). 5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu. 26377. 06/02/2019tarihindehttp://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061215.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061215.htm
There are 1 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section MAKALELER
Authors

İsmail Özdoğan 0000-0001-9658-7296

Publication Date April 25, 2019
Submission Date March 21, 2019
Published in Issue Year 2019

Cite

APA Özdoğan, İ. (2019). AĞRI İLİNİN CUMHURİYET DÖNEMİ NÜFUS SEYRİ (1923-2018). Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 177-206. https://doi.org/10.31463/aicusbed.543002