TEVFİK FİKRET’İN ‘BALIKÇILAR’ ADLI ŞİİRİNDE TRAJİK VİZYON VE ÇOCUK

Year 2020, , 239 - 259, 06.05.2020

Metin Erkal , Bilge Sancar

https://doi.org/10.31463/aicusbed.648895

Abstract

                                 Öz

 

    
Fransız şiirinden esinlenerek yeni imgelem sistemi kuran, şiiri
düzyazıya yaklaştırıp artistik konuşma ile mensur şiirin doğuşunu hazırlayan,
aruz kalıplarının sıkça kullanıldığı ve bireysel temaların ağırlıklı işlendiği Servet-i
Fünûn dönemi sanatçılarından Tevfik Fikret, mizacı gereği dönemin aynası
durumunda olan önemli bir şair/yazardır. Fikret’in kalemiyle, Türk edebiyatına
ilk defa giren mevzuları içeren örneklerden Balıkçılar
şiirinde merhamet duygusu ağır basmaktadır. Sosyal bir mesele kapsamında
merhamet duygusunun yoğun işlendiği bu şiirde dikkat çeken özellik bir çocuğun
yaşam mücadelesi verirken yetişkin rolü üstlenmesidir.

 

     
Hayatı iyi bilen ve analiz eden şair Balıkçılar
şiirinde çocuğa yetişkin rolü üstlendirmesi ile çocuğu ciddiye aldığını
göstererek çocuklar için özel bir edebiyatın gerekliliğini de ortaya koymuştur.
Onları hayatın gerçekleri karşısında yüzleştirerek dünyayı çıplak gözle
göstermeye gayret edip zorluklara hazırlamıştır. Şiirde de zorluklar, imkânsızlıklar
ve realite ekseninde bir ailenin yaşam mücadelesi anlatılır.

Trajik etkinin kaynağında yakın akrabalık
söz konusudur. Şiirde ise birinci dereceden akrabalık ile trajik etki daha da
güçlenmiştir. Şiirde, kimi metafizik güçlerle ortaya çıkan trajik boyutta
birden fazla suç söz konusu olsa da kahramanın mahvoluşu ile bu suç ödenmiş
olur. Şair sadece kahramanın sonunu hazırlamayarak trajedinin daha derin bir
şekilde yaşanmasını sağlamıştır.

 

Anahtar Kelimeler: Tevfik Fikret, çocuk,
trajik vizyon, Balıkçılar

Abstract
Tevfik Fikret is an important poet / writer who set up a new system of imagination inspired by French poetry, emulating poetry to prose and prepares the birth of prose poetry with artistic speech, being a mirror of the period due to his temperament, and he is also one of the artists in Servet-i Fünûn period where aruz patterns are frequently used and individual themes are mostly issued in. With the pen of Fikret, in the Balıkçılar poem, which is one of the examples including the first subjects in Turkish literature, the sense of compassion is overweight. In this poem, where a sense of
compassion is intensified within the scope of a social issue, the remarkable feature is that a child takes on the role of an adult in the struggle for survival. The poet, who experienced and analyzed the life well, has revealed the necessity of a special literature for the children by taking the child seriously in his Balıkçılar poem. He has prepared them for the difficulties by trying to show the world with the naked eye by confronting them against the realities of life. In the Poem difficulties, impossibilities and the struggle for survival of a family on the axis of reality are versified as well. Close kinship is discussed at the source of tragic effect. In the poem, the tragic effect is strengthened more with first degree kinship. Although there is more than one crime in the tragic dimension that occurs with some metaphysical powers, this crime is paid with the destruction of the hero. The poet has not only prepared the end of the hero, but also made the tragedy deeper.

Keywords: Tevfik Fikret, Child, Tragic Vision, Balıkçılar

Keywords

Tevfik Fikret, çocuk, trajik vizyon, Balıkçılar

References

• AKTAŞ, Ş.(1996) ‘‘Yenileşme Dönemi Türk Şiiri ve Antolojisi’’ (1860-1920), Ankara: Akçağ Yayınları, , s. 95-96
• ALTINKÖPRÜ, T. (1999) ‘‘Şahsiyet Analizi’’ , İstanbul: Hayat Yayınları
• ENGİNÜN, İ. (1998) ‘’ Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları’’, 3. Baskı, İstanbul: Dergâh Yayınları,
• ERONAT, K. (2007), ‘Tevfik Fikret’in Şiirlerinde Çocuk ve Gençlik’, D.Ü Ziya Gökalp Eğitim Dergisi
• FINDIKOĞLU, Z. F. (2009), (Yay. Hz. Rıdvan Canım), ‘Estetik’, Ankara: Yazar Yayınları, s.36
• FİKRET, T. (1985), ‘‘ Rübab-ı Şikeste ve Diğer Eserleri’’, İstanbul: İnkılâp Kitabevi
• KAPLAN, M. (1971) ‘‘Tevfik Fikret’’, İstanbul: Dergâh Yayınları, s.119
• KAPLAN M. (1998) ‘‘Tevfik Fikret Devir-Şahsiyet-Eser’’ , İstanbul: Dergâh Yayınları.
• KAPLAN M. (1991) ‘‘Şiir Tahlilleri’’ C.1, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• KOLCU, A. İ. (2011) ‘‘Albatros’un Gölgesi ‘Baudelaire’ nin Türk Şiirine Tesiri Üzerine Bir İnceleme’’ , Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları, s.121
• ÖZCAN, (2011) ‘‘Tarık, Cahit Sıtkı Tarancı’nın “Korktuğum Şey” Adlı Şiirinde Trajik Vizyon’’, Turkish Studies, Volume 6/1, s.516
• TUĞLUK, A. (2015) ‘‘Tevfik Fikret’ i Anlama Kanununun Dışına Çıkmak: Tevfik Fikret’ in Şiirlerinde Sosyal Farkındalıklar’’, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi
• UÇ, H. (2009) ‘‘Tevfik Fikret’ in Psikobiyografisi- Felsefi, Psikanalitik, Estetik, Edebi Bir Eleştiri’’ Ankara: Bizim Büro Basımevi Yayın
• ÜNAYDIN, R. E.(1985) ‘‘Diyorlar ki’’, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, s.61