Türk-Çin ilişkileri tarihin eski devirlerinden beri süregelerek gelişme göstermiştir. Osmanlı döneminde çoğunlukla sembolik olarak heyetlerin gidip gelmesiyle sınırlı kalan ilişkiler Türkiye Cumhuriyeti döneminde giderek gelişmiştir. Türkiye’nin Çin ile ilk temasları ileri seviyelerde olmasa da Cumhuriyetin ilk yıllarına kadar uzanmaktadır. İlk yıllarda çoğunlukla Japonya üzerinden yürütülen diplomatik temaslar 1929 yılından itibaren arada bazı aksamalar yaşansa da doğrudan Çin üzerinden yürütülmeye başlamıştır. Akabinde Çin’in Ankara’da büyükelçilik açması ve imzalanan dostluk ve ticaret antlaşmaları ile ilişkiler daha ileri seviyeye ulaşmıştır.
Atatürk dönemi Türkiye’sinin Çin ile ilişkilerinde bazı hususlar ön plana çıkmıştır. Bunlardan ilki Çin ve Japonya arasında Mançurya’da yaşanan krizdir. Türkiye Cumhuriyeti’nin bu krizde uyguladığı politika taraf tutmaktan daha ziyade iki tarafı uzlaştırma üzerine olmuştur. Türk-Çin ilişkilerini belirleyen ikinci husus ise Doğu Türkistan’da yaşanan siyasi gelişmelerdir. Türkiye, Doğu Türkistan ile ilgilenirken dış politikasını romantik bir çizgiden daha ziyade realist bir seviyede tutmuştur. Netice itibariyle Atatürk döneminde Türk-Çin ilişkileri iki ülkenin kendi iç dinamikleri ve çevresel gelişmeler nedeniyle ileri seviyelere ulaşamamıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | MAKALELER |
Authors | |
Publication Date | October 25, 2020 |
Submission Date | July 24, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 |