Yaratıcı Problem Çözme Etkinliklerinin Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Yaratıcılığına Etkisi

Yıl 2020, , 399 - 431, 31.01.2020

Aslı Yıldırım Berrin Akman

https://doi.org/10.18039/ajesi.682047

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın amacı, yaratıcı problem çözme (YPÇ) etkinliklerinin beş yaş çocuklarının yaratıcılığına etkilerini ortaya koymaktır. Araştırmada karma yöntem türlerinden ardışık açımlayıcı desen kullanılmış ve bu doğrultuda önce nitel, sonra nicel veriler toplanmıştır. Veri toplama sürecinin ilk adımında öğretim üyeleri ve öğretmenler için hazırlanan görüşme formları kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla elde edilen veriler içerik analizi yoluyla incelenmiştir. Yapılan analiz sonucunda, beş yaş grubuna uygulanacak YPÇ etkinlikleri hazırlanmıştır. Deneysel çalışmanın uygulandığı ikinci adımda öntest-sontest kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan YPÇ etkinliklerinin uygulandığı deneysel süreç öncesi ve sonrasında veriler Torrance Yaratıcı Düşünme Şekilsel Testi (TYDT) A ve B Formu ile toplanmıştır. Deney ve kontrol grubunda yer alan çocukların öntest-sontest yaratıcılık toplam puanları arasında anlamlı bir fark olup olmadığını incelemek amacıyla 2x2 karma ANOVA yapılmıştır. Deneysel çalışmanın bulgularına göre, deney ve kontrol gruplarının TYDT Şekilsel Formlardan aldıkları toplam yaratıcılık puanları karşılaştırılmış ve deney grubunun son test toplam yaratıcılık puanlarının, ön test puanlarından anlamlı derecede yüksek olduğu görülmüştür. Buna göre, YPÇ etkinliklerinin deney grubu üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, yaratıcılık, problem çözme, yaratıcı problem çözme

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Başkanlığı

Proje Numarası

2214-Yurt Dışı Araştırma Burs Programı

The Effects of Creative Problem Solving Activities on Creativity of Preschoolers

Öz

The purpose of this study was to figure out the effects of creative problem solving (CPS) activities on the creativity of children who are 5 years of age. The design of the research was based on sequential exploratory design, which is a kind of mixed method research methodology. According to this design, firstly qualitative and then quantitative data were collected. The data gathering instruments of the first step were interview form for academicians, and interview form for teachers. Inductive analysis was employed to analyze the data obtained through semi-structured interviews. As a result of the analysis, the CPS activities to be applied to five age groups were prepared. In the second step of the experimental study, pre-test and post-test control group design was applied. Data were collected through the Torrance Tests of Creative Thinking (TTCT) Figural Forms A&B before and after the experimental process, in which the CPS activities prepared by the researcher were applied. In order to examine whether there is a significant difference between the pretest-posttest creativity total scores 2x2 mixed ANOVA was performed. According to the findings of experimental step, total creativity scores which the experimental and the control groups got from TTCT Figural forms were compared and the experimental group’s post-test total creativity scores were significantly higher than the pre-test scores, namely it is seen that the CPS activities were effective on the experimental group.

Anahtar Kelimeler

Preschool education, creativity, problem solving, creative problem solving

Proje Numarası

2214-Yurt Dışı Araştırma Burs Programı

Kaynakça

• Aslan, E. (2001). Torrance yaratıcı düşünce testi’nin Türkçe versiyonu. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 19-40.
• Aslan, E., Aktan, E. ve Kamaraj, I. (1997). Anaokulu eğitiminin yaratıcılık ve yaratıcı problem çözme becerisi üzerindeki etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 37-48.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2009). Research design: qualitative, quantitative and mixed methods approaches. (Third edition). CA: Sage Publications.
• Drew, W. F. & Rankin, B. (2004). Promoting creativity for life using open-ended materials. Young Children.
• Edwards, C. P. & Springate, K. W. (1995). Encouraging creativity in early childhood classrooms. [Çevrim-içi: http://ecap.crc.illinois.edu/eecearchive/digests/ 1995/edward95.html], Erişim tarihi: 16 Şubat 2014.
• Fu, V. R., Moran, J. D., Sawyers, J. K. & Milgram, R. M. (1983). Parental influence on creativity in preschool children. The Journal of Genetic Psychology, 143(2), 289-291.
• Isaksen, S. G., Dorval, K. B. &Treffinger, D. J. (1998). Tools for generating options. Toolbox for creative problem solving-Basic tools and resources. Buffalo NY: Creative Problem Solving Group.
• İslim, Ö. F. (2009). Bilgi ve iletişim teknolojileri dersinin SCAMPER (yönlendirilmiş beyin fırtınası) tekniğine göre işlenmesinin öğrencilerin yaratıcı problem çözme becerilerine ve akademik başarılarına etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kandemir, M. A. (2006). OFMA matematik eğitimi öğretmen adaylarının yaratıcılık eğitimi hakkındaki görüşleri ve yaratıcı problem çözme becerilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Karabey, B. (2010). İlköğretimdeki üstün yetenekli öğrencilerin yaratıcı problem çözmeye yönelik erişi düzeylerinin ve kritik düşünme becerilerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• KELC. (2011). Curriculum. Kendal early learning center. [Çevrim-içi: http://www.kendalearlylearning.org/curriculum], Erişim tarihi: 16 Şubat 2014.
• Keller-Mathers, S. (2005). Teaching CPS to young thinkers. Hong Kong Institute of Education. Workshop.
• Komendat, S. (2010). Creative classroom designs. Unpublished Master Thesis. International Center for Studies in Creativity, Buffalo State College.
• Oğuz, M. (2002). İlköğretim fen bilgisi dersinde yaratıcı problem çözme yönteminin başarıya ve tutuma etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Önol, M. (2013). Yaratıcı problem çözme etkinliklerinin bilimsel süreç becerilerine ve başarıya etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Özkök, A. (2004). Disiplinlerarası yaklaşıma dayalı sanat eğitiminin yaratıcı problem çözme becerisine etkisi ve bir model önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özkök, A. (2005). Disiplinlerarası yaklaşıma dayalı yaratıcı problem çözme öğretim programının yaratıcı problem çözme becerisine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28: 159-167.
• Öztürk, S. K. (2007). Yaratıcı düşünmeye dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Puccio, K. G. (1994). An analysis of an observational study of creative problem solving for primary children. Unpublished Master Thesis. Center for Studies in Creativity, State University College at Buffalo.
• Puccio, K., Keller-Mathers, S. & Treffinger, D. J. (2000). Adventures in real problem solving: Facilitating creative problem solving with primary students (Grades K-3). Sarasota, FL: Center for Creative Learning.
• Tashakkori, A. & Teddlie, C. (1998). Mixed methodology: Combining qualitative and quantitative approaches. CA: Sage Publications.
• Torrance, E. P. (1972). Torrance Tests of Creative Thinking, directions manual and scoring guide. Massachusetts: Personel Pres., USA.
• Treffinger, D. J., Isaksen, S. G., Stead-Dorval, K. B. (2006). Creative problem solving – An introduction. (4th edition). Texas: Prufrock Press Inc.
• Tulumello, S. (2009). Using creative problem solving tools with kindergarden students. Unpublished Master Thesis. International Center for Studies in Creativity, Buffalo State College.
• Ünlüer, E. (2010). Yaratıcılık süreci ve okul öncesi döneme yönelik yaratıcı sorun çözme teknikleri. Erken çocukluk döneminde yaratıcılık ve geliştirilmesi. Ed: E. Ç. Öncü. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 175-190.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, A. ve Akman, B. (2012). Erken çocukluk eğitiminde yaratıcı problem çözme uygulamalarına ilişkin öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının görüşleri. III. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi. Adana, 12-15 Eylül 2012.