Investigation of the Relationship between Personality Traits, Perceived Competence and Loneliness Levels of Fine Arts High School Students

Year 2019, Volume: 9 Issue: 2, 818 - 851, 01.07.2019

Mehmet Şahan Esra Ceyhan

https://doi.org/10.18039/ajesi.583799

Abstract

Fine arts high school is one of the important
institutes which both prepares art students for university and raises
prospective artists in Turkey. When it is considered the development periods of
the adolescents studying in fine art high school where is given education
according to student’s art talents and interests, the students of which come to
fore as a group experiencing loneliness more deeply than others both because of
the way of life they keep due to their majority and the development in which
period they are. For this reason, it is important to understand the predictors
of loneliness. The purpose of this research is to examine the relationship
between loneliness and personality traits and the perception competence levels
of the adolescents in the fine arts high school. The population of the study
was composed of 224 students (133 female, 91 male), attending to Eskişehir Fine
Arts High School.  Participants completed
the UCLA Loneliness Scale, Perceived Competence Scale for Adolescents and
Personality Test based on Adjectives (SDKT). The research data were analyzed by
correlation and hierarchical regression analysis. According to the results, the
personality trait of extroversion, neuroticism and social competence perception
are significant predictors of loneliness, and these variables altogether
explain about 39.8% of loneliness. When this finding considered, it can be
stated that in addition to being developed with the personal trait of
extroversion and social competence, reducing emotional imbalance can help
adolescents’ to cope with the negative effects of loneliness more effectively.

Keywords

Fine arts high school, loneliness, personality traits, perceived competence

Güzel Sanatlar Lisesi Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeyleri ile Kişilik Özellikleri ve Yeterlik Algıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Abstract

Ülkemizde
sanat eğitimcisi adaylarını yükseköğretime hazırlayan aynı zamanda sanatçı
adayları yetiştiren en önemli kurumlardan biri güzel sanatlar liseleridir. İlgi
ve yetenekleri doğrultusunda sanat alanı ile ilgili eğitim verilen güzel
sanatlar lisesi öğrencileri, gerek içinde bulundukları gelişim dönemi gerekse
alanlarına özgü yaşantıları nedeniyle yalnızlık duygusunu daha yoğun
deneyimleyen bir grup olarak ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada güzel sanatlar
lisesinde öğrenim gören ergenlerin yalnızlık düzeyleri ile kişilik özellikleri
ve yeterlik algıları arasındaki ilişki incelenmektedir. Çalışma grubu,
Eskişehir Atatürk Güzel Sanatlar Lisesinde öğrenim gören 133’ü kadın ve 91’i
erkek olmak üzere toplam 224 öğrenciden oluşmaktadır. Çalışmada veriler UCLA
Yalnızlık Ölçeği, Ergenler İçin Yeterlik Algısı Ölçeği ve Sıfatlara Dayalı
Kişilik Testi ile toplanmıştır. Veriler korelasyon ve hiyerarşik regresyon
analizi ile incelenmiştir. Bulgular, kişilik özelliklerinden dışadönük ve
duygusal dengesizlik ile sosyal yeterliğin yalnızlığı anlamlı bir biçimde
yordadığını ve değişkenlerin birlikte yalnızlığı %39,8 düzeyinde açıkladığını
göstermektedir. Bu bulgular dikkate alındığında, dışadönüklük ve sosyal
yeterlik özelliklerinin geliştirilmesinin yanı sıra duygusal dengesizliğin
azaltılmasının ergenlerin yalnızlık duygusunun olumsuz etkileri ile daha
işlevsel biçimde baş etmesine yardımcı olabileceği ifade edilebilir.

Keywords

Güzel sanatlar lisesi, yalnızlık, kişilik özellikleri, yeterlik algısı

References

• Ağlamaz, T. (2006). Lise öğrencilerinin saldırganlık puanlarının kendini açma davranışı, okul türü, cinsiyet, sınıf düzeyi, anne-baba öğrenim düzeyi ve ailenin aylık gelir düzeyi açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Akbulut, Y. (2010). Sosyal bilimlerde SPSS uygulamaları. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Akdoğan, R. (2017). A model proposal on the relationships between loneliness, insecure attachment, and inferiority feelings. Personality and Individual Differences, 111, 19-24.
• Akkul, N. ve Ümmet, D. (2007). Teknik eğitim fakültesi öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri. Eğitim Bilimleri Dergisi, 25(25), 1-15.
• Aksak, M. (2017). Farklı lise türlerine devam eden lise öğrencilerinin sosyal medyaya ilişkin tutumları ile yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Atak, H. (2009). Big five traits and loneliness among Turkish emerging adults. International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 3(7),1494-1498.
• Atli, A., Keldal G. ve Sonar O. (2015). Üniversite öğrencilerinin yabancılaşma ile yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(29), 149-160.
• Bacanlı, H. (2012). Sosyal beceri eğitimi (4. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bacanlı, H., İlhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş faktör kuramına dayalı kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara dayalı kişilik testi (SDKT). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 70 (2), 261-279.
• Barrick, M.R. ve Mount, M.K. (1991). The big five personality dimensions and job performance: A meta-analysis. Personnel Psychology, 44, 1-26.
• Batıgün, A. (2008). İntihar olasılığı ve cinsiyet: İletişim becerileri, yaşamı sürdürme nedenleri, yalnızlık ve umutsuzluk açısından bir inceleme. Türk Psikoloji Dergisi, 23(62), 65-75.
• Batıgün, A. D. ve Hasta, D. (2010). İnternet bağımlılığı: Yalnızlık ve kişilerarası ilişki tarzları açısından bir değerlendirme. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 11(3), 213-219.
• Bayrakçı, M. (2007). Sosyal öğrenme kuramı ve eğitimde uygulanması. SAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 198-210
• Bayraktar, E. (2016). Tek Ebeveynli, Lisede Okuyan Ergenlerde Algılanan Yalnızlık Düzeyleri İle Öfke İfade Tarzları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Bek, H. (2014). An Analysis on loneliness level of Afghani university students in Turkey in respect of some variables. Mevlana International Journal of Education 4(2), 132-138.
• Bilgiç, A. (2000). Arkadaşlık becerisi eğitiminin ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin yalnızlık düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Brennan, T. (1982). Loneliness at adolescences. Loneliness: A Sourcebook of Current Theory, Research and Therapy, L. Peplau, D. Perlman (Ed). New York. John Wiley. 269-290.
• Burger, J.M. (2006). Kişilik (İ. D. E., Sarıoğlu, Çev.). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Cacioppo J.T., Hughes M.E., Waite L.J., Hawkley L.C. ve Thisted R.A. (2006). Loneliness as a specific risk factor for depressive symptoms: cross-sectional and longitudinal analyses. Psychology and Aging 21(1),140-151.
• Casale, S. ve Fioravanti, G. (2011). Psychosocial correlates of internet use among Italian students. International Journal of Psychology, 46(4), 288-298.
• Ceyhan, E. ve Ceyhan, A.A. (2011). Üniversite psikolojik danışma merkezine başvuran öğrencilerin yalnızlık ve depresyon düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 36 (160), 65-80.
• Cheng, H. ve Furnham, A., (2002). Personality, peer relation, and self-confidence as predictor of happiness and loneliness. Journal of Adolesence, 25(3), 327-339.
• Coplan, R.J., Closso.L.M. ve Arbeau, A. K. (2007). Gender differences in the behavioral associates of loneliness and social dissatisfaction in kindergarten. Journal Of Child Psychology And Psychiatry. 48(10), 988–995.
• Çağır, G. (2010). Lise ve üniversite öğrencilerinin problemli internet kullanım düzeyleri ile algılanan esenlik halleri ve yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Çetin, A. ve Alacalar, A. (2016). İş yaşamında yalnızlığı yordamada kişilik özellikleri ile algılanan sosyal ve örgütsel desteğin rolü. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 193-216.
• Çimşir, E. ve Akdoğan, R. (2019). Self-Concealment as a Mediator in the Relationship Between Inferiority Feelings and Loneliness. Anadolu Journal Of Educational Sciences International, 9(1), 111-128.
• Demir, A. (1989). UCLA yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23), 14-18.
• Demirtaş, A.S. (2007). İlköğretim 8.sınıf öğrencilerinin algılanan sosyal destek ve yalnızlık düzeyleri ile başa çıkma düzeyleri arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Deniz, M. E., Hamarta E. ve Arı, R. (2005). An investıgatıon of social skills and loneliness levels of unıversity students wıth respect to their attachment styles in a sample of Turkish students. Social Behavior and Personality. 33(1), 19-32.
• De Jong Gierveld, J. ve Van Tilburg, T. (2010). The De Jong Gierveld short scales for emotional and social loneliness: Tested on data from 7 countries in the UN generations and gender surveys. European Journal Of Ageing. 7(2), 121–130.
• DeYoung, C. G., Peterson, J. B. ve Higgins, D. M. (2002). Higher-order factors of the Big Five predict conformity: Are there neuroses of health? Personality and Individual Differences, 33, 533-552.
• Didin, E. (2016). Sanat eğitimi alan ve almayan ergenlerin mizah tarzlarının ve kişilerarası problem çözme becerilerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğan, U. (2007). Lise öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile Problem çözme becerilerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Muğla.
• Durak, B. A. (2005). İntihar olasılığı: Yaşamı sürdürme nedenleri, umutsuzluk ve yalnızlık açısından bir inceleme. Türk Psikiyatri Dergisi. 16(1), 29–39.
• Duyan, V., Duyan-Çamur, G., Gökçearslan-Çiftçi, E., Sevin, Ç., Erbay, E. ve İkizoğlu, M. (2008). Lisede okuyan öğrencilerin yalnızlık durumlarına etki eden değişkenlerin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 33(150), 28-41.
• Ekinci, N. E., Demirel, M., Harmandar-Demirel, D. ve Işıl, U. (2015). Lise öğrencilerinin yalnızlık algılarının rekreasyonel etkinliklere katılımları ve bireysel değişkenlere göre incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 71-78.
• Eni, Ş. (2017). Lise öğrencilerinin sosyal medya kullanma sıklığının yalnızlık algılarına etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erdoğan, Y. (2008). Exploring the relationships among Internet usage, Internet attitudes and loneliness of Turkish adolescents. Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 2(2), article 4.
• Ernst, J. M. ve Cacioppo, J. T. (1999). Lonely hearts: Psychological perspectives on loneliness. Applied & Preventive Psychology, 8(1), 1-22.
• Erözkan, A. (2009). Ergenlerde yalnızlığın yordayıcıları. İlköğretim-Online Dergisi. 8 (3), 809-819.
• Eryılmaz, A. (2009). Başa çıkma stratejilerinin kişilik özellikleriyle ergen öznel iyi oluşu arasındaki aracı rolü. ( Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Esen, E. (2010). Ergenlerde internet bağımlılığını yordayan psiko-sosyal değişkenlerin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir
• Eskin, M. (2001). Ergenlikte yalnızlık, başetme yöntemleri ve yalnızlığın intihar davranışı ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi. 4, 5-11.
• Eysenck, H. J., Barrett, P., Wilson, G. ve Jackson, C., (1992). Primary trait measurement of the 21 components of the pen system. European Journal of Psychological Assessment, 8(2), 109-117.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. Sage publications.
• Fırat, N. (2015). Yurtta veya ailesinin yanında kalan öğrencilerin sosyal destek ve stresle başa çıkma stillerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Geçtan, E. (2004). İnsan Olmak (3. baskı). İstanbul: Metis Yayınları.
• Günay E. (2012). The effects of ınternet use on ındividual’s socialization based on personality traits. New/Yeni Symposium Journal. 50(3), 123-133.
• Güneş, V. (2010). Spor lisesi ve farklı liselerdeki öğrencilerin atılganlık düzeyleri ile akademik başarılarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Gürses, A., Merhametli, Z.R., Şahin, E., Güneş, K. ve Açıkyıldız, M. (2011). “Psychology of loneliness of high school students”. Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 2578–2581
• Güven, E. (2017). Güzel Sanatlar Lisesi Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeyleri İle Dinledikleri Müzik Türü Arasındaki İlişki. İlköğretim Online, 16(3), 1247-1261,
• Hamburger, A.Y. ve Artzi, E.B. (2003). Loneliness and internet use. Computers İn Human Behavior 19 (1), 71-80.
• Hensley, B., Martin, P., Margrett, J. A., MacDonald, M., Siegler, I. C. ve Poon, L. W. (2012). Life events and personality predicting loneliness among centenarians: Findings from the Georgia Centenarian Study. Journal of Psychology, 146, 173–188.
• İlhan T. (2012). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık: cinsiyet rolleri ve bağlanma stillerinin yalnızlığı yordama güçleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12 (4),2377-2396
• http://ogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_05/07092423_ogmokultanitim.pdf (Erişim tarihi: 26.10.2017)
• http://sgb.meb.gov.tr/www/resmi-istatistikler/icerik/64 (Erişim tarihi: 26.10.2017)
• Jackson T., Fritch A., Nagasaka T. ve Gunderson J. (2002). Towards explaining the association between shyness and loneliness: A path analysis with American college students. Social Behavior And Personality, 30(3), 263-270.
• Junttila N., Vauras M. ve Laakkonen E. (2007). The role of parenting self-efficacy in children's social and academic behavior. European Journal of Psychology of Education. 22 ( 1), 41-61.
• Karakoç, E. ve Taydaş, O. (2013). Bir serbest zaman etkinliği olarak üniversite öğrencilerinin internet kullanımı ile yalnızlık arasındaki ilişki: Cumhuriyet Üniversitesi örneği. Selçuk İletişim, 7(4), 33-45.
• Karakuş Ö. (2012). “Ergenlerde Bağlanma Stilleri ve Yalnızlık arasındaki İlişki”. Konya: Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sosyal Hizmet Bölümü, Toplum ve Sosyal Hizmet, 23(2), 33-46.
• Karaoğlu N, Avşaroğlu S. ve Deniz M.E. (2009). Yalnız mısın? Selçuk Üniversitesi öğrencilerinde yalnızlık düzeyi ile ilgili bir çalışma. Marmara Medical Journal, 22 (1),19-26.
• Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi (32. baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kaya, Ş. (2017). Ergenlerde ana-babaya bağlanma örüntüsünün benlik saygısı ve yalnızlık ile ilişkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Keldal, G. ve Atli, A . (2016). University Students' Personality Traits as Predictors of their Loneliness Levels. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45 (2), 131-146.
• Krause-Parello, C.A. (2008). Loneliness in the school setting. The Journal of School Nursing, 24 (2), 66- 70.
• Koçak, E. (2008). Ergenlerde yalnızlığın yordanmasında benlik saygısı, sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Körler, Y.(2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çeşitli değişkenler açısından yalnızlık düzeyleri ve yalnızlık ile sosyal duygusal öğrenme becerileri arasındaki ilişkiler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Kutlu, M. (2005). “Yetiştirme yurdu yaşantısı geçiren lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri”. Türk Psikolojik Danışma Dergisi, 3 (24), 89-109.
• McCrae R.R. ve Costa, P.T. (1991). The NEO Personality Invantory: Using the five factor model in counseling. Journal of Counseling and Development, 4(69), 367- 372.
• McCrae, R.R. ve Costa, P.T. (1997). Personality trait structure as a human universal. American Psychologist, 52, 509-516.
• McCrae, R. R. ve Costa, P. T. (2003). Personality in adulthood: A Five-Factor Theory Perspective (Second edition). New York: Guilford Press.
• McWhirter, B.T., Besett-Alesch, T.M., Horibata, J. ve Gat, I. (2002). Loneliness in high risk Adolescent : the role of coping, self-esteem, and empathy. Journal of Youth Studies. 5(1), 69-84.
• Morsünbül, Ü. (2014). İnternet bağımlılığının bağlanma stilleri, kişilik özellikleri, yalnızlık ve yaşam doyumu ile ilişkisi. International Journal of Human Sciences, 11(1), 357-372.
• Mund M. ve Neyer F. J. (2016). The winding paths of the lonesome cowboy: Evidence for mutual ınfluences between personality, subjective health, and loneliness. Journal of Personality. 84 (5), 646-657.
• Neto, F. ve Barros, J., (2003). Predictors of Loneliness Among Students and Nuns in Angola and Portugal. The Journal of Psychology. 137 (4), 351-362.
• Odacı, H.ve Kalkan, M. (2010). Problematic internet use, loneliness and dating anxiety among young adult university students. Computers & Education, 55(3), 1091- 1097.
• Olenik-Shemesh, D. ve Zeidner, M. (2013).Personality predictors of school loneliness in adolescent students. Psychology Research, 3 (10), 579-589.
• Özer, A., Gençtanırım Kurt, D., Kızıldağ, S., Demirtaş Zorbaz, S., Arıcı Şahin, F., Acar, T. ve Ergene, T. (2016). Ergenler için yeterlik algısı ölçeğinin (YAÖ) geliştirilmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi. 7 (1),237-250.
• Palmen H., M. M. Vermande, M. Dekovicve ve A. G. Van Aken (2011). Competence, problem behavior, and the effects of having no friends, aggressive friends, or nonaggressive friends. Merrill-Palmer Quarterly, 57 (2), 186–213.
• Pancar, A. (2009). Parçalanmış ve tam aileye sahip ergenlerin yalnızlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Perlman D. ve Peplau LA. (1981). Toward a social psychology of loneliness. (In: Gilmour R, Duck S, editors.) Personal relationships 3: personal relationships in disorder. London: Academic. 31–43.
• Poyrazlı, S., Arbona, C., Nora, A., McPherson, B. ve Pisecco, S. (2002). Relation between assertiveness, academic self-efficacy, and psychosocial adjustment among international graduate students. Journal of College Student Development, 43(5), 632-642.
• Rubin K. H., Hymel S. ve Mills R. S. L. (1989). Sociability and social withdrawal in childhood: Stability and outcomes. Journal of Personality 57(2), 237-255.
• Russell, D., Peplau, L. A. ve Ferguson, M. L. (1978). Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment, 42(3), 290-294.
• Qualter P. ve Munn P., (2002). The separateness of social and emotional loneliness in childhood. Journal of Child Psychology and Psychiatry 43(2), 233-244.
• Saklofske, D. H. ve Yackulic, R. A. (1989). Personality predictors of loneliness. Personality and Individual Differences, 10, 467-472.
• Santrock, John W. (2014). Ergenlik. (D. M. Siyez çev). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Seçim, Y.Ö., Alpar, Ö. ve Algür, S. (2014). Üniversite öğrencilerinde yalnızlık: Akdeniz üniversitesinde yapılan ampirik bir araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(48), 200-215.
• Seidman, G. (2013). Self-presentation and belonging on Facebook: How personality influences social media use and motivation. Personality and Individual Differences 54, 402–407.
• Skaalvik E. N. ve Skaalvik, S., (2010). Teacher self-efficacy and burout: A study of relations. Teaching and Teacher Education. 26(4), 1059-1069.
• Somer, O, (1998). Türkçe’de kişilik özelliği tanımlayan sıfatların yapısı ve beş faktör modeli, Türk Psikoloji Dergisi, 13(42),17-32.
• Stokes, J. P. (1985). The relation of social network and individual difference variables to loneliness. Journal of Personality and Social Psychology, 48, 981-990.
• Störmer, S. ve Fahr, R. (2013). Individual determinants of work attendance: Evidence on the role of personality. Applied Economics, 45, 2863-2875.
• Şanlı, E. ve Poyraz, Y. (2018). Uluslararası Öğrencilerin Yalnızlık Düzeyleri. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(3); 49-58.
• Şentürk, S. S. (2010). Liseli ergenlerin yalnızlık algısının sosyal beceri, benlik saygısı ve kişilik özellikleri bağlamında değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Taşkesen, O. (2011). Güzel sanatlar ve spor liselerinin resim bölümleri ile genel liselerde verilen görsel sanatlar eğitiminin öğrencilerin şiddete yönelik davranışlarına etkileri üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Trawick-Smith, J. (2014). Erken çocukluk döneminde gelişim. (B. Akman çev.). Ankara: Nobel Akademik.
• Uluçay, T. (2012). Müzik eğitiminin ortaöğretim öğrencilerinin şiddet eğilimlerine etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Ünal, M. (2013). Lise öğrencilerinin akademik güdülenme düzeylerinin bazı değişkenler açısından yordanması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Vanhalst, J., Klimstra, T. A., Luyckx, K., Scholte, R. H., Engels, R. C. ve Goosens, L. (2012). The interplay of loneliness and depressive symptoms across adolescence: Exploring the role of personality traits. Journal of Youth and Adolescence, 41, 776-787.
• Weiss, R.S. (1973). Loneliness: The experience of emotional and social isolation. Cambridge, MA: MIT Press.
• Wentzel KR. (1993). Does being good make the grade? Social behavior and academic competence in middle school. Journal of Educational Psychology. 85(2), 357-364.
• Wiseman, H., Mayseless, O. ve Sharabany, R., (2006). Why are they lonely? Perceived quality of early relationship with parents, attachment, personality predispositions and lonaliness in first year university student. Personality and İndivual Differencies, 40, 237-248.
• Yalçın, G. (2015). Sosyal Medyanın Yoğun Kullanımının İleri Ergenlikte Yalnızlık ve Depresyona Etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yazgan İnanç, B. ve Yerlikaya, E. E. (2012). Kişilik kuramları (6. baskı). Pegem Akademi, Ankara.
• Yılmaz, E. ve Altınok, V. (2009). Okul yöneticilerinin yalnızlık ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 15 (59), 451-469.
• Zhang, F., You, Z., Fan, C., Gao, Z., Cohen, R., Hsueh, Y. ve Zhou, Z. (2014). Friendship quality, social preference, proximity prestige, and self-perceived social competence: İnteractive influences on children’s loneliness, Journal Of School Psychology, 52,511-526.