Toplumsal Teknolojik Gelişmeler Açısından Sosyal Bilimlerin İşlevi ve Toplumla Etkileşimi

Yıl 2020, , 55 - 86, 17.10.2020

Kemal Er , İsmet Galip Yolcuoğlu

https://doi.org/10.5824/ajite.2020.03.002.x

Öz

Tarihsel süreçte toplumlar, teknolojideki, kültürdeki, ideolojilerdeki değişimler vb. etkisiyle daha karmaşık toplumsal yapılara doğru evirilmiştir. Fizik bilimlerde, teknolojideki gelişmeler çok hızlı gelişmiş, sosyal bilimlerde, kültürde olan değişimler ise aynı hızda ilerleyememiştir. Ancak, bütün bir tarihin de gösterdiği gibi, sosyal bilimler gelişmeden, ne fizik bilimlerin, ne de sosyo-ekonomik gelişmelerin yerini bulması olanaklı değildir. O nedenle buradaki makalede, öncelikle, bilimsel yaklaşımlar dikkate alınarak, genel olarak bilimin ve sosyal bilimlerin sağlam temeller üzerinde oturması üzerinde durulmuştur. Devamında bazı önemli teorisyenlerin, düşünürlerin görüşlerine de yer verilerek, toplumsal gelişme açısından sosyal bilimlerin işlevi, farklı yaklaşımların düşünce dünyasına kazandırdıkları zenginliklerle anlatılmaya çalışılmıştır. Aynı zamanda toplumlardaki değişmelere dikkat çekilerek, sosyal bilimlerin bu değişimlerle olan ilişkisi, etkileşimi açıklanmaya çalışılmıştır. Buradaki satırlarda yer alan derinliğine incelemeler ve analizlerle toplumsal gelişme açısından sosyal bilimlerin işlevini değerlendirmek makalenin amacıdır. Sağlıklı bir toplumsal gelişme olabilmesi için, sağlıklı bir temelde gelişen sosyal bilimlere ihtiyaç bulunmaktadır. Bu durum ise, konu üzerinde gerçekleştirilen makalenin farkındalık yaratma açısından ne kadar önemli olduğunu açıklamaktadır. Çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. İncelenen teoriler ve yaklaşımlar, literatür taraması yöntemi benimsenerek, yorum ve analizlerle güçlendirilmek istenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toplumsa Gelişme, Teknolojik Gelişme, Sosyo-ekonomik Gelişme, Toplumsal Değişme, Sosyal Bilimler

The Function of Social Sciences in Terms of Social Technological Development and Its Interaction with Society

Öz

Abstract
In the historical process, societies has evolved into more complex social structures with the effect of changes in technology, culture, ideologies, etc. Developments in physical sciences and technology have developed very quickly, on the other hand changes in social sciences and culture have not progressed at the same pace. However, as a whole history has shown, it is not possible for neither physical sciences nor socio-economic developments to find their place without the development of social sciences. For this reason, in this article, it is primarily emphasized that science and social sciences should be based on solid foundations, taking into account scientific approaches. Subsequently, the views of some important theorists and thinkers were also included, and the function of social sciences in terms of social development was tried to be explained with the richness that different approaches brought to the world of thought. At the same time, by drawing attention to the changes in societies, the relationship and interaction of social sciences with these changes has been tried to be explained. It is the aim of the article to evaluate the function of social sciences in terms of social development through in-depth examinations and analyzes in the lines here. In order to have a healthy social development, social sciences developed on a healthy basis are needed. This situation explains how important the article on the subject is in terms of raising awareness. In this study, literature review method was used. The studied theories and approaches were tried to be strengthened by the literature review method, interpretation and analysis.

Anahtar Kelimeler

Social Development, Technological Development, Socio-economic Development, Social Change, Social Sciences

Kaynakça

• Acemoğlu, D. ve Robinson, J. A. (2016). Ulusların Düşüşü- Göç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kökenleri. (15. Baskı), İstanbul: Doğan Kitabevi.
• Aron, R. (2014). Sosyolojik Düşüncenin Evreleri. (9. Baskı). (K. Alemdar, Çev.), İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Akın, İ. F. (1989). Türk Devrimi Tarihi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Akşin, S. (1997). Siyasal Tarih (1789-1908). Türkiye Tarihi Cilt 3: Osmanlı Devleti 1600-1908, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Akşin, S. (2000). Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi. 1789- 1980. Ankara: İmaj Yayınları.
• Aron, R. (2004). Sosyolojik Düşüncenin Evreleri. Ankara, Bilgi Yayınevi.
• Arsel, İ. (1993). Teokratik Devlet Anlayışından Demokratik Devlet Anlayışına-Şeriat Devletinden Laik Cumhuriyete. İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Aydın, M. (2000), Kurumlar Sosyolojisi. (2. Baskı), Ankara: Vadi Yayınları,
• Aziz, A. (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem ve Teknikleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Bhushan, V., S., D. R. (2016). Fundamentals of Sociology. Pearson Education India.
• Babbie, E. R. (2008). The Basics of Social Research. (4th ed). Thomson/Wadsworth.
• Brubaker, R. (2006). The Limits of Rationality: An Essay on The Social and Moral Thought of Max Weber. Routledge.
• Bauman, Z. (2014). Sosyolojik Düşünmek. Sosyoloji Başlangıç Okumaları İçinde. Edt. A. Giddens. İstanbul: Say Yayınları.
• Berkes, N. (2016). Teokrasi ve Laiklik. İstanbul: YKY Yayınları.
• Cevizci, A. (2008). Aydınlanma Felsefesi Tarihi. Bursa: Asa Kitabevi.
• Durkheim, É, Gouldner, A. W., Sattler, C., & Mauss, M. (2010). Socialism and Saint Simon. Routledge. http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&scope=site&db=nlebk&db=nlabk&AN=289934
• Eagleton, T. (1991). Ideology: An Introduction. London ; New York: Verso.
• Elster, J. (1986). An Introduction to Karl Marx. Cambridge University Press.
• Ergil, D. (2012). Toplum ve İnsan: Toplumbilimin Temelleri. İstanbul: Hayat Akademi.
• Er, K. (2015). Üretim İlişkileri Temelinde Modernizm ve Post-Modernizmin Azgelişmiş Ülkeler Üzerine Etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16 (3), 413. https://doi.org/10.16953/deusbed.39137
• Ferris, K., & Stein, J. (2018). The Real World: An Introduction to Sociology. (Sixth edition). W.W. Norton.
• Giddens, A. (2012). Sosyoloji. (1. Baskı), Çev. (Grup), İstanbul: Kırmızı Yayınları.
• Gulbenkian Komisyonu Raporu. (2003). Sosyal Bilimleri Açın: Sosyal Bilimlerin Yeniden Yapılanması Üzerine Rapor. (4. Baskı), (Ş. Tekeli, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Göle, N. (2008). Mühendisler ve İdeoloji: Öncü Devrimcilerden Yenilikçi Seçkinler. (4. Baskı), İstanbul: Metis Yayınları.
• Habermas, J. (2000). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. (T. Bora ve M. Sancar, Çev.), (3. Baskı), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Hegel, G. W. F. (2018). Georg Wilhelm Friedrich Hegel: The Phenomenology of Spirit. (T. Pinkard & M. Baur, Ed.; 1. bs). Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/9781139050494
• Haviland, W. A. Prins, H, E., Walrath, D., Mcbride B., (2008). Kültürel Antropoloji. (D, İnan, Çev.) Erguvan Sarıoğlu, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Kongar, Emre. (2010). Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği. (14. Baskı), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Manisalı, Erol. (2009). Dünya’da ve Türkiye’de Büyük Sermaye. İstanbul: Bilgi Yayı- nevi.
• Mills, C, W. (2000). The Sociological Imagination. New York: Oxford University Press.
• Macionis, J. J. (2018). Sociology. (Sixteenth Edition, Global Edition). Pearson.
• Musso, P. (2017). Religion and Political Economy in Saint-Simon. The European Journal of The History of Economic Thought, 24 (4), 809-827. https://doi.org/10.1080/09672567.2017.1332666
• Neuman, W. L. (2007). Basics of Social Research Qualitative and Quantative Aproaches (2. bs). Pearson Education, Inc’.
• Özerkmen, N. (2007). Toplumsal Sorunlara Sosyolojik Bakışlar. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Özkalp, E. (2011). Sosyolojiye Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi Yayınları.
• Özkalp, E. (2004). Davranış Bilimlerine Giriş. (3.Baskı), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Popper, K. R. (1971). The Open Society and Its Enemies. (5. ed., 1. paperback print). Princeton Univ. Press.
• Smart, B., & Ritzer, G. (Ed.). (2001). Handbook of Social Theory. London: SAGE Publications Ltd.
• Stremlin, B. (2007). Otoritenin Kuruluşu: Modern Dünyada Bilimin Yükselişi.
• Tischler, H. L. (2011). Introduction to Sociology. (10th ed). Wadsworth, Cengage Learning.
• Tokalak, İ. (2016). Küresel Sömürü. İstanbul: Ataç Yayınevi.
• Turner, B. S. (1999). Classical sociology. London, SAGE Publications.
• Wallerstein, I. (2007). Modern Dünya Sistemi I. İstanbul: Yarın Yayıncılık.
• Yolcuoğlu, İ, G. (2013). Toplumsal İşlevsizlik. İstanbul: Nar Yayınevi.
• Yolcuoğlu, İ. G. (2019). Sosyal Hizmet / Sosyal Çalışma Bilim ve Mesleğine Giriş. (4. bs). İstanbul: Nar Yayınevi.