Türkiye’deki Kamu ve Özel Hastane Web Sitelerinin İşleyiş Kalitesi, Güncellik ve Tasarım Altyapısı Bakımından Analizi

Yıl 2021, , 71 - 92, 19.02.2021

Sümeyra Boydak , Yusuf Yalçın İleri

https://doi.org/10.5824/ajite.2021.01.005.x

Öz

Günümüzde internete erişimin kolaylaşması ve internete erişim araçlarının ucuzlayarak yaygınlaşması işletmeleri kurumsal kimliklerini sunabilecekleri iyi tasarlanmış, yaşayan ve sürekli gelişen web siteleri kurmaya yöneltmiştir. Web siteleri kurumların görünen yüzü haline gelmiştir. Ziyaret eden kullanıcıların kurum hakkında ve kurumun sunduğu ürün ve hizmetler hakkında ilk izlenimleri web sitelerinin sunabildiği kalite ile doğrudan ilişkilidir. İnternet yaygınlaştıkça artan bilgi kirliliği ise özellikle sağlık sektöründe hizmet talep edenler açısından büyük bir problem haline gelmiştir. Bu noktada, sağlık kurumları açısından hastaların doğru, güvenilir ve güncel bilgileri alabilecekleri en önemli araç hastane web siteleridir. Hastane web sitelerinin kullanıcı dostu, kolay erişilebilir ve anlaşılabilir şekilde tasarlanması, interaktif bir yapıda olması ve hastaların ihtiyaç duyacakları bilgileri güncel şekilde sunabilmesi kritik önemdedir.
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki üniversite, devlet ve özel hastanelerin kurumsal web sitelerinin; kullanılabilirlik, erişim kalitesi, performans, güncellik, teknik altyapı ve sosyal boyut açısından belirlenen kriterler vasıtasıyla incelemektir. Çalışmanın örneklemi, Türkiye’nin Marmara, İç Anadolu, Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgelerinden seçilerek kapsama alınan toplam 252 hastane web sitesidir. Hastane web siteleri, arama motoru optimizasyonu algoritmalarını kullanan bir yazılım aracılığıyla, 6 ana boyut altında yer alan 22 kriter üzerinden analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları özellikle özel hastane web sitelerinin daha tatmin edici sonuçlar vermelerine rağmen, Türkiye’deki hastane web sitelerinin genel olarak güncellik, sosyal boyut, görsellik ve içerik kalitesi noktasında önemli geliştirmelere ihtiyaç duyduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Web sitesi, Hastane, İnternet Teknolojileri, Sağlık yönetimi

Analysis of Public and Private Hospital Web Sites in Turkey in Terms of Functioning Quality, Updating and Design Infrastructure

Öz

Today, the ease of access to the internet and the cheaper and widespread use of internet access tools have led businesses to establish well-designed, living and constantly developing websites where they can present their corporate identity. Web sites have become the visible face of institutions. The first impressions of the visiting users about the institution and about the products and services offered by the institution are directly related to the quality of the websites. Information pollution, which increases as the Internet becomes widespread, has become a major problem especially for those who demand service in the health sector. At this point, the most important tool by which patients can get accurate, reliable and up-to-date information for health institutions is hospital websites. It is critical that hospital websites are designed in a user-friendly, easily accessible and understandable manner, have an interactive structure, and provide up-to-date information that patients need.The aim of this study is to examine the usability, access quality, performance, up-to-dateness, technical infrastructure and social dimension of government and private hospital websites in Turkey. The sample of the study includes 252 hospital websites of Turkey's Marmara, Central Anatolia, Aegean, Mediterranean, Southeast Anatolia, the Black Sea and Eastern Anatolia regions. Hospital websites were analyzed over 22 criteria under 6 main dimensions, using a software that uses search engine optimization algorithms. Despite getting more satisfactory research results for especially private hospital websites, results present that hospital websites in Turkey need significant improvement on the timeliness, social dimension, visuality and content quality.

Anahtar Kelimeler

Website, Hospital, Internet Technologies, Health Management

Kaynakça

• Alba-Ruiz, R. Bermúdez-Tamayo, C. Pernett, JJ. Garcia-Gutierrez, JF. Cózar-Olmo, JM. Valero-Aguilera, B. (2013). Adapting The Content of Cancer Web Sites to The Information Needs of Patients: Reliability and Readability. Telemedicine and e-Health, 19(12), 956-966. DOI: 10.1089/tmj.2013.0050
• Ardıç Çobaner, A. Köksoy, S. (2014). Sağlık Alanında Sosyal Medyanın Kullanımı: Twitter’da Sağlık Mesajları. Akademik Bilişim’14, 5-7.
• Başak, F. Başak, S. Öztürk, K. (2006). Devlet Hastaneleri Web Sitelerinin Değerlendirilmesi. V. Uluslararası Katılımlı Tıp Bilişimi Kongresi, 13-16.
• Birdir, K. Buzcu, Z. (2014). JCI Akreditasyon Belgesine Sahip Olan Sağlık Kuruluşlarının WEB Sitelerinin Medikal Turizm Açısından Değerlendirilmesi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 1-19.
• Chen, M. (2018). Improving Website Structure Through Reducing Information Overload. Decision Support Systems, 110, 84-94. DOI: 10.1016/j.dss.2018.03.009
• Dunne, S. Cummins, N.M. Hannigan, A. Shannon, B. Dunne, C. Cullen, W. (2013). A Method for the Design and Development of Medical or Health Care Information Websites to Optimize Search Engine Results Page Rankings on Google. Journal of Medical Internet Research, 15(8), 1-8. DOI: 10.2196/jmir.2632
• Onay Durdu, P, Altuntaş, Z. (2020). The Perception of Website Accessibility: A Survey of Turkish Software Professionals. AJIT-e: Bilişim Teknolojileri Online Dergisi, 11 (41), 42-71. DOI:10.5824/ajite.2020.02.003.x
• Durmuş, S. Çağıltay, K. (2012). Kamu Kurumu Web Siteleri ve Kullanılabilirlik. E-Devlet Kamu Yönetimi ve Teknoloji İlişkisinde Güncel Gelişmeler, 293-322.
• Ford, E.W. Huerta, T.R. Schilhavy, R.A. Menachemi, N. (2012). Effective US Health System Websites: Establishing Benchmarks and Standards for Effective Consumer Engagement. Journal of Healthcare Management, 57(1), 47-65.
• Ford, E.W. Huerta, T.R. Diana, ML. Kazley, A.S. Menachemi, N. (2013). Patient Satisfaction Scores and Their Relationship to Hospital Website Quality Measures. Health Marketing Quarterly, 30(4), 334-348. DOI: 10.1080/07359683.2013.844041
• Gallant, L. Irizarry, C. Kreps, G.L. (2007). User-Centric Hospital Web Sites: A Case for Trust and Personalization. E-Service Journal, 5(2), 5-26.
• Gruca, T.S. Wakefield, D.S. (2004). Hospital Web Sites: Promise and Progress. Journal of Business Research, 57(9), 1021-1025. DOI: 10.1016/S0148-2963(02)00349-1
• Huang, E. (2015). Building a Patient-Centered Hospital Web Site: Best Practices in China. Studies in Health Technology and Informatics, 209, 27-37. DOI: 10.3233/978-1-61499-505-0-27
• Huang, E. Angela Chang, C.C. Khurana, P. (2012). Users’ Preferred Interactive E-Health Tools on Hospital Web Sites. International Journal of Pharmaceutical and Healthcare Marketing, 6(3), 215-229. DOI: 10.1108/17506121211259395
• Huerta, T.R. Hefner, J.L. Ford, EW. McAlearney, A.S. Menachemi, N. (2014). Hospital Website Rankings in The United States: Expanding Benchmarks and Standards for Effective Consumer Engagement. Journal of Medical Internet Research, 16(2), e64. DOI: 10.2196/jmir.3054
• Huerta, T.R. Walker, D.M. Ford, E.W. (2016). An Evaluation and Ranking of Children’s Hospital Websites in The United States. Journal of Medical Internet Research, 18(8), e228. DOI: 10.2196/jmir.5799
• İleri, Y.Y. (2018). Sağlık Yönetim Bilişim Sistemleri. Çizgi Kitabevi, Konya.
• Kind, T. Wheeler, K.L. Robinson, B. Cabana, M.D. (2004). Do The Leading Children’s Hospitals Have Quality Web Sites? A Description of Children's Hospital Web Sites. Journal of Medical Internet Researc, 6(2), e20. DOI: 10.2196/jmir.6.2.e20
• Liu, X. Bao, Z. Liu, H. Wang, Z.(2011). The Quality and Characteristics of Leading General Hospitals’ Websites in China. Journal of Medical Systems, 35(6), 1553-1562. DOI 10.1007/s10916-010-9432-0
• Llinás, G. Rodríguez-Iñesta, D. Mira, J.J. Lorenzo, S. Aibar, C. (2008). A Comparison of Websites from Spanish, American and British Hospitals. Methods Inf Med, 47(02), 124-130. DOI: 10.3414/ME0474
• Maifredi, G. Orizio, G. Bressanelli, M. Domenighini, S. Gasparotti, C. Perini, E. Gelatti, U. (2010). Italian Hospitals on The Web: A Cross-Sectional Analysis of Official Websites. BMC Medical Informatics and Decision Making, 10(1), 17. DOI: 10.1186/1472-6947-10-17
• Mendi, B. Akyazı, E. (2016). Kurumsal İletişim Aracı Olarak Web Bilişim Sistemlerinin Kullanılabilirliğinde Teknoloji Kabulü (Hastane Web Sitelerine Yönelik Bir Araştırma). Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 4(1), 447-477.
• Metin, Y. (2012). Özel Hastanelerde Markalaşmanın Hasta Potansiyeline Etkisi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2012 (Tez Danışmanı: Prof. Dr. Mehmet Tomanbay).
• Özsarı, S.H. Hoşgör, H. Gündüz, Hoşgör, D. (2016). Hastane Web Site Performanslarının Halkla İlişkiler ve Tanıtım Açısından İncelenmesi: Türkiye, Hindistan ve İrlanda Örnekleri. ACU Sağlık Bil Dergisi, 4, 209-217.
• Patsioura, F. Kitsiou, S. Markos, A. (2009). Evaluation of Greek Public Hospital Websites. International Conference on E-business, July, 223-229.
• Salarvand, S. Samadbeik, M. Tarrahi, M.J. Salarvand, H. (2016). Quality of Public Hospitals Websites: A Cross-Sectional Analytical Study in Iran. Acta Informatica Medica, 24(2), 130-133. DOI: 10.5455/aim.2016.24.130-133
• Uğurluoğlu, Ö. (2009). İstanbul’daki Hastanelerin Web Sitesi Özellikleri Üzerine Bir İnceleme. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(1), 87-104.
• Yağar, F. Soysal, A. (2017). Markalaşma Sürecinde Etkili Olan Kurumsal Özellikler ve Tanıtım Faktörlerinin Hastane Tercihleri Üzerindeki Etkisi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 20(4), 457-474.
• Yılmaz, E. (2013). Türkiye’de Hastaların İnternette Tıbbi Enformasyon Arama Davranışlarının Doktor-Hasta İletişimine Etkileri. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, Özel Sayı 3, 93-108.
• http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist (Erişim Tarihi: 11 Ekim 2018)
• https://wearesocial.com (Erişim Tarihi: 20 Mart 2018)