Hayat Oyununun Yeni Perdesi: Sosyal Ağlar ve Gerçeklik Algısının Değişimi

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 18, 57 - 70, 01.01.2015

Aynur Köse

https://doi.org/10.5824/1309-1581.2015.1.004.x

Öz

Teknoloji odaklı yaşam tarzı, diğer insanlarla ve dünyayla kurulan ilişkinin şeklini yani insanları ve olayları görme biçimlerini, algılama şeklini, düşünme tarzını ve davranış kalıplarını farklılaştırmaktadır. Özellikle internet teknolojisinin yaygınlaşması ve sosyal ağların hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelmesiyle bireyler, farklı bir toplumsallaşma deneyiminin aktörleri haline gelmektedir. Bu dünyada kendi gerçekliğini ve kimliğini oluşturma gücüne sahip olan bireyler aynı zamanda dünyanın diğer ucundaki insanların gerçeklik ve kimliğini keşfetme imkanına da kavuşmaktadır. Bu bağlamda bireylerin bizzat kendilerinin yeni bir gerçeklik inşa etmelerine olanak veren sosyal ağlar, yaşadığı gündelik gerçekliklerde kendi varlığını kanıtlamaya çalışan insanoğlunun kimlik kazanma ve birey olma serüveninde bir dönüm noktasıdır. Ancak internetin sunduğu bu geniş ve hatta sonsuz imkanlar kişiyi kendisine yabancılaştırarak “sanal gerçekliği” gerçekmiş gibi algılama riskini de beraberinde getirmektedir. Yaşadığımız dünyayı ve parçası olduğumuz toplumları anlamayı amaçlayan bu çalışmada, günümüz insanının toplumsallaşma ve iletişim kurma sürecinde yoğun olarak kullanılan sosyal ağların, insanların gerçek dünyayla kurdukları ilişkiyi ve gerçeklik algılarını nasıl etkilediğini ortaya koymak hedeflenmektedir. Bu çerçevede sosyal ağları en fazla kullanan kesim olan gençleri temsilen, tesadüfi örneklem alma tekniğine göre seçilmiş 256 üniversite öğrencisine 33 soruluk bir anket uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan ve 22 maddeden oluşan ölçek, beşli Likert tipi yanıt kategorisine sahiptir. Araştırma sonucunda ankete katılan gençlerin büyük bölümünün dünyaya açılan pencereleri konumundaki sosyal ağlarla yaratılan dünyanın gerçekliği konusunda şüphe duyduğu ancak yeni bir toplumsallaşma şekli ve aidiyet zemini olarak kullanmaya devam ettikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal ağlar, gerçeklik, anket

New Screen of the Life Game: Social Networks and the Change of the Reality Perception.

Öz

Technologically-focused lifestyle differentiates the shape of relationship with other people and the world, so, visual forms, perceptions, thinking styles and behavior patterns. Especially with the proliferation of internet technology and social networks, individuals are becoming actors of a different socialization experience. Individuals who have power to form their own reality and identity, at the same time have power to discover the reality and identity of people who live on the other parts of the world. In this sense, the existence of social networks is a turning point in the adventure of mankind becoming an individual and having an identity. However, these large and even indefinite possibilities internet gave us, bring a risk for people to suppose virtual reality as reality. In this study, we try to present that how social networks, used by modern day mankind for socialization and communication, affect reality perception of them and the relationship between them and the world. Within this framework, a survey with 33 questions was applied to 256 university student who were chosen according to incidental sampling method. Used in the research and the 22-item scale had a five point Likert type answer category. At the end of the research, it was established that, a large portion of students suspect the reality of the world that was created by social networks but also determined that they continued to use them as a new form of socialization and belonging ground.

Anahtar Kelimeler

Social networks, reality, survey.

Kaynakça

• Baudrillard J. (1991). Sessiz Yığınların Gölgesinde ya da Toplumsalın Sonu. Çev: Oğuz Adanır, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Baudrillard J. (2011). Simulakrlar ve Simülasyon, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Burr V. (2012). Sosyal İnşacılık. Çev. Sibel Arkonaç, Ankara: Nobel Kitap.
• Büyükkantarcıoğlu N. (2006). Toplumsal Gerçeklik ve Dil, İstanbul: Multilingual.
• Castells M. (2006). Ağ Toplumunun Yükselişi, Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. Çev: Ebru Kılıç, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Göker G., Demir M. ve Doğan A. (2010). “Ağ Toplumunda Sosyalleşme ve Paylaşım: Facebook Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, e-Journal of New World Sciences Academy, 5 (2): 183-206.
• Köse A. (2014) “Varoluşun Kaçınılmaz Görünürlüğü ve Sosyal Ağlar: Gençlerdeki Sosyal Paylaşım Algısının Değerler Açısından Analizi”, Uluslararası Gençlik ve Değerler Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara, 181-201
• Kuruüzümcü R. (2007). “Bir Dijital Ortam ve Sanat Formu Olarak Gerçeklik”. Sanat Dergisi, 12: 93-96.
• McCarthy E. D.(2002). Bilgi Kültürü: Yeni Bilgi Sosyolojisi. Çev. Figen Yılmaz, İstanbul: Çiviyazıları Yayınevi.
• Niedzviecki H. (2010). Dikizleme Günlüğü. Çev. Gökçe Gündüç, İstanbul:Ayrıntı Yayınları.
• Oğuzhan Ö.(2013). Kendi Yanılsamasında Kendini İzlemek: Narsizmin Mecrası Olarak Facebook. Can Bilgili ve Gülüm Şener (Ed.). Kültür, Kimlik, Siyaset. Reklam Yaratıcıları Derneği ve Grafik Tasarım Yayınları, 67-91.
• Orwell G. (1984). 1984, İstanbul: Kelebek Yayınları.
• Özdemir İ. (2012). “Sanal Kültür: Yanılsama mı, Gerçeklik mi?”, Folklor/Edebiyat, 18 (72): 13-34.
• Özkoçak Y. ve Şener G. (2013). “Sosyal Ağlarda Görünür Olmak: Facebook Fotoğraflarında Bireyin Kendisini Sunum Stratejileri.” Bilgili, Can ve Şener, Gülüm (Ed.). Kültür, Kimlik, Siyaset. İstanbul: Reklam Yaratıcıları Derneği ve Grafik Tasarım Yayınları, 121-154.
• Paker O. K. ve Akçalı S. İ. (2012). “Dinin Bireyselleşmesi: Üniversite Gençliği ile Bir Ölçek Çalışması”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(4):1440-1459.
• Paker O. K. ve Akçalı S. İ. (2013), “Laikliğe İlişkin Tutumlar Üzerine Bir Ölçek Geliştirme Çalışması”, Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 33 (1): 41-53.
• Timisi N. (2003). Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi, Ankara: Dost Kitabevi.
• Turkle S. (1995). Life on the Screen: Identity in the Age of Internet, Weidenfeldin & Nicolson, Londra.
• Türk Dil Kurumu, Erişim tarihi: 05.02.2015, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.54d33a2e 647c72.69378639
• Türkoğlu N. (2010). Toplumsal İletişim: Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar, İstanbul: Urban Yayınları.
• Valkenburg P. Jochen P. M., ve Schouten A. P. (2006). Friend Networking Sites and Their Relationship to Adolescents' Well-Being and Social Self-Esteem. CyberPsychology & Behavior, 9 (5), 584–590.
• Yılmaz B. (2009). “Gerçekliğin Toplumsal İnşasında Bilgi ve Bilgi Merkezi”. Bilgi Dünyası, 10 (1): 23-34.